Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Η βιογραφία ως ιστοριογραφικό εργαλείο. Η περίπτωση Χαρίλαου και Σπυρίδωνα Τρικούπη

Τρίχα Λύντια

2 Νοεμβρίου 2019

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 00:18:26 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 1507

Η ιστορική βιογραφία, ένας από τους πιο δύσκολους τρόπους για να γράψεις Ιστορία.
Jacques le Goff

Η βιογραφία και η αυτοβιογραφία, αφηγήσεις-καταγραφές της ζωής και της προσωπικότητας ενός ατόμου, ταυτίζονταν κάποτε με την εξύμνηση φωτισμένων ηγεμόνων και την τόνωση της εθνικής αίγλης.

Συχνά ήταν επιφανειακές, με χαρακτήρα ανεκδοτολογικό, επικεντρωμένες «στο γεγονός» εις βάρος κοινωνικών και οικονομικών αναλύσεων· η δε σχολή των Annales τις έθετε εκτός σοβαρής ιστοριογραφίας.

Στις μέρες μας, η βιογραφία και η αυτοβιογραφία έχουν επιστρέψει διεκδικώντας αναγνώριση και συμμετοχή στην ανανέωση της ιστοριογραφίας.

Με ποιους τρόπους και με ποιους όρους και προϋποθέσεις επανακάμπτουν στην ελληνική ιστοριογραφία και πώς την επηρεάζουν; Θα μπορούσαν, άραγε, τα είδη των προσωπικών εξιστορήσεων να συνδέσουν τον ατομικό βίο με τη συλλογική συμπεριφορά; Αν οι βιογραφίες αποτελούν ιστοριογραφικό υλικό, αν το άτομο συμμετέχει στη γέννηση της Μεγάλης Ιστορίας, αν έχουν οι μικρές προσωπικές ιστορίες να προσφέρουν στην προσέγγιση των κοινωνικών δομών και του συλλογικού, είναι μερικά από τα ερωτήματα που επιχειρεί να απαντήσει το Επιστημονικό Συμπόσιο που διοργάνωσε η Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας της Σχολής Μωραΐτη.

Και ακόμα, ποιες είναι οι ιδιαιτερότητες κάθε βιογραφικού είδους, σε τι αποσκοπούν οι συγγραφείς τους και ποια η συνεισφορά των έργων τους στην ιστοριογραφία σε όλους τους τομείς – στην κοινωνική και την οικονομική ιστορία, την ιστορία της τέχνης και του πολιτισμού, στην πολιτική.

Η βιογραφία ως ιστοριογραφικό εργαλείο. Η περίπτωση Χαρίλαου και Σπυρίδωνα Τρικούπη

Η βιογραφία ενός πολιτικού προσώπου μπορεί να περιλάβει, εκτός από την ανάλυση της προσωπικότητας και του έργου του, χρήσιμες λεπτομέρειες της πολιτικής και οικονομικής ιστορίας της περιόδου κατά την οποία έδρασε, να περιγράψει τον γενικότερο κοινωνικό περίγυρο της εποχής αλλά και να παράσχει στοιχεία από τη δράση των στενών συνεργατών και των φίλων του. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι βιογραφίες των σημαντικών πολιτικών ανδρών, όπως κατά παράδοση γράφονται και εκδίδονται στην Αγγλία και που αποτέλεσαν πρότυπο για τη συγγραφή των βιογραφιών του Χαρίλαου Τρικούπη και του Σπυρίδωνα Τρικούπη.

Τρίχα Λύντια Νομικός - Ιστορικός

Η Λύντια Τρίχα είναι ε. δικηγόρος και ιστορικός. Γεννήθηκε το 1950 στην Αθήνα, όπου και σπούδασε στη Νομική Σχολή. Από το 1987, που επεξεργάσθηκε το αρχείο του Χαριλάου Τρικούπη, ασχολείται συστηματικά με τη μελέτη της νεότερης ελληνικής ιστορίας. Έχει βραβευθεί από την Ακαδημία Αθηνών (2004) και της έχει απονεμηθεί το Κρατικό βραβείο βιογραφίας (2017).

Κατά την περίοδο 1988-1993 ασχολήθηκε ενεργά με τη διοίκηση και διεύθυνση του Ελληνικού Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου (Ε.Λ.Ι.Α.), του οποίου υπήρξε γενική γραμματεύς και αντιπρόεδρος.

Σήμερα είναι αντιπρόεδρος του "Ιδρύματος Παιδείας και Ευρωπαϊκού Πολιτισμού, το οποίο έχει ιδρύσει με τον σύζυγό της Νίκο Τρίχα και το οποίο χορηγεί υποτροφίες σε μεταπτυχιακούς φοιτητές και ερευνητές.

Το βιβλίο της Δικηγορείν εν Αθήναις: Μια διαδρομή στον 19ο αιώνα (Σάκκουλας Αντ. Ν., 2003) βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών το 2004.

Το βιβλίο της Χαρίλαος Τρικούπης. Ο πολιτικός του «Τις πταίει;» και του «Δυστυχώς επτωχεύσαμεν» (Πόλις 2016) έλαβε το Κρατικό βραβείο βιογραφίας το 2017.

Μεταξύ των άλλων βιβλίων της είναι:
Διπλωματία και πολιτική (Ε.Λ.Ι.Α. 1991),
Ημερολόγια και γράμματα από το μέτωπο, Βαλκανικοί Πόλεμοι 1912-1913 (Ε.Λ.Ι.Α. 1993),
Ο Χαρίλαος Τρικούπης και τα δημόσια έργα (Καπόν 2001),
Ο γνωστός και ο άγνωστος Χαρίλαος Τρικούπης (Καπόν 2002),
Χαρίλαος Τρικούπης: μια βιογραφική περιήγηση (λεύκωμα, Καπόν 2009),
Το σκυλάκι σας θέλει ψυχίατρο. Επτά σκύλοι αυτοβιογραφούνται (Πόλις 2019),
Σπυρίδων. Ο άλλος Τρικούπης, 1788-1873 (Πόλις 2019).

Σχετικές ομιλίες