Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Charlotte Delbo, «Auschwitz et après». Μια ιδιαίτερη κατάθεση

Βαρών - Βασάρ Οντέτ

1 Νοεμβρίου 2019

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 00:23:25 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 265

Η ιστορική βιογραφία, ένας από τους πιο δύσκολους τρόπους για να γράψεις Ιστορία.
Jacques le Goff

Η βιογραφία και η αυτοβιογραφία, αφηγήσεις-καταγραφές της ζωής και της προσωπικότητας ενός ατόμου, ταυτίζονταν κάποτε με την εξύμνηση φωτισμένων ηγεμόνων και την τόνωση της εθνικής αίγλης.

Συχνά ήταν επιφανειακές, με χαρακτήρα ανεκδοτολογικό, επικεντρωμένες «στο γεγονός» εις βάρος κοινωνικών και οικονομικών αναλύσεων· η δε σχολή των Annales τις έθετε εκτός σοβαρής ιστοριογραφίας.

Στις μέρες μας, η βιογραφία και η αυτοβιογραφία έχουν επιστρέψει διεκδικώντας αναγνώριση και συμμετοχή στην ανανέωση της ιστοριογραφίας.

Με ποιους τρόπους και με ποιους όρους και προϋποθέσεις επανακάμπτουν στην ελληνική ιστοριογραφία και πώς την επηρεάζουν; Θα μπορούσαν, άραγε, τα είδη των προσωπικών εξιστορήσεων να συνδέσουν τον ατομικό βίο με τη συλλογική συμπεριφορά; Αν οι βιογραφίες αποτελούν ιστοριογραφικό υλικό, αν το άτομο συμμετέχει στη γέννηση της Μεγάλης Ιστορίας, αν έχουν οι μικρές προσωπικές ιστορίες να προσφέρουν στην προσέγγιση των κοινωνικών δομών και του συλλογικού, είναι μερικά από τα ερωτήματα που επιχειρεί να απαντήσει το Επιστημονικό Συμπόσιο που διοργάνωσε η Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας της Σχολής Μωραΐτη.

Και ακόμα, ποιες είναι οι ιδιαιτερότητες κάθε βιογραφικού είδους, σε τι αποσκοπούν οι συγγραφείς τους και ποια η συνεισφορά των έργων τους στην ιστοριογραφία σε όλους τους τομείς – στην κοινωνική και την οικονομική ιστορία, την ιστορία της τέχνης και του πολιτισμού, στην πολιτική.

Charlotte Delbo, «Auschwitz et après». Μια ιδιαίτερη κατάθεση

Συγγραφέας μιας τριλογίας για την εμπειρία της στο Άουσβιτς (Το Άουσβιτς και το μετά), που εκδόθηκε στη Γαλλία στις αρχές της δεκαετίας του ’70, η Charlotte Delbo, γυναίκα των γραμμάτων, του θεάτρου και αγωνίστρια της Αντίστασης, άφησε μια ιδιαίτερη κατάθεση. Αν και πολιτική κρατούμενη, βρέθηκε στο Άουσβιτς και, εκτός από όσα βίωσε η ίδια και οι συντρόφισσές της, «είδε» την εφαρμογή της «τελικής λύσης». Η ζωή της σφραγίστηκε από αυτήν την εμπειρία ανεξίτηλα, όπως και όλων όσοι επέστρεψαν «από εκεί που δεν θα έπρεπε να είχαν επιστρέψει». Το 1985 επανήλθε με ένα ακόμη σημαντικό βιβλίο που αναπλάθει την εμπειρία, αλλά ανοίγεται και σε άλλες τραυματικές μνήμες, μεταξύ των οποίων και αυτή της Ελλάδας της Κατοχής και του Εμφυλίου. Η ομιλήτρια επιχειρεί να αναδείξει την ιδιαιτερότητα αυτής της αυτοβιογραφικής κατάθεσης, εντάσσοντάς την στο σώμα της στρατοπεδικής λογοτεχνίας, όπου σπανίζουν οι γυναικείες φωνές.

Βαρών - Βασάρ Οντέτ Ιστορικός

Η Οντέτ Βαρών Βασάρ (Αθήνα 1957) είναι ιστορικός και μεταφράστρια γαλλόφωνης λογοτεχνίας. Εξέδωσε μελέτες για την Αντίσταση (Η ενηλικίωση μιας γενιάς, Εστία 2009), και το Ολοκαύτωμα και τη μνήμη του (Η ανάδυση μιας δύσκολης μνήμης, β΄ έκδοση, Εστία 2013). Ετοιμάζει βιβλίο με τις μελέτες της για τη στρατοπεδική λογοτεχνία (Η αποτύπωση του άφατου, 2025). Δίδαξε ιστορία στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο και στο σεμινάριό της στο Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδος, και μετάφραση στο Κέντρο Λογοτεχνικής Μετάφρασης του Γαλλικού Ινστιτούτου και στο ΕΚΕΜΕΛ - Ευρωπαϊκό Κέντρο Μετάφρασης. Από το 1995 ως το 2008 ήταν εκδότρια και διευθύντρια του ετήσιου περιοδικού Μετάφραση που συνέβαλε στον λόγο για τη μετάφραση και εισήγαγε τη μεταφρασεολογία. Μετέφρασε μεταξύ άλλων: Gustave Flaubert, Νοέμβριος, μτφ. - εισαγ. & μτφ. τριών κειμένων στο Παράρτημα, β΄ έκδοση, Υ/Βιβλία 1993• Αλμπέρ Κοέν, Σολάλ, Χατζηνικολή 1992, αναθεωρημένη έκδοση, μτφ. - σημ. - επίμ., Εξάντας 2019• Αλμπέρ Κοέν, Καρφοχάφτης, εισαγ. - μτφ - σημ., Ηριδανός 1994• Νταβίντ Φοενκινός, Σαρλότ, Εστία 2018.

Σχετικές ομιλίες