Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Βιογραφία, Αυτοβιογραφία, Ιστορία. Η περίπτωση του Μ. Καραγάτση

Κωτίδης Αντώνης

1 Νοεμβρίου 2019

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 00:24:57 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 1615
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

Η ιστορική βιογραφία, ένας από τους πιο δύσκολους τρόπους για να γράψεις Ιστορία.
Jacques le Goff

Η βιογραφία και η αυτοβιογραφία, αφηγήσεις-καταγραφές της ζωής και της προσωπικότητας ενός ατόμου, ταυτίζονταν κάποτε με την εξύμνηση φωτισμένων ηγεμόνων και την τόνωση της εθνικής αίγλης.

Συχνά ήταν επιφανειακές, με χαρακτήρα ανεκδοτολογικό, επικεντρωμένες «στο γεγονός» εις βάρος κοινωνικών και οικονομικών αναλύσεων· η δε σχολή των Annales τις έθετε εκτός σοβαρής ιστοριογραφίας.

Στις μέρες μας, η βιογραφία και η αυτοβιογραφία έχουν επιστρέψει διεκδικώντας αναγνώριση και συμμετοχή στην ανανέωση της ιστοριογραφίας.

Με ποιους τρόπους και με ποιους όρους και προϋποθέσεις επανακάμπτουν στην ελληνική ιστοριογραφία και πώς την επηρεάζουν; Θα μπορούσαν, άραγε, τα είδη των προσωπικών εξιστορήσεων να συνδέσουν τον ατομικό βίο με τη συλλογική συμπεριφορά; Αν οι βιογραφίες αποτελούν ιστοριογραφικό υλικό, αν το άτομο συμμετέχει στη γέννηση της Μεγάλης Ιστορίας, αν έχουν οι μικρές προσωπικές ιστορίες να προσφέρουν στην προσέγγιση των κοινωνικών δομών και του συλλογικού, είναι μερικά από τα ερωτήματα που επιχειρεί να απαντήσει το Επιστημονικό Συμπόσιο που διοργάνωσε η Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας της Σχολής Μωραΐτη.

Και ακόμα, ποιες είναι οι ιδιαιτερότητες κάθε βιογραφικού είδους, σε τι αποσκοπούν οι συγγραφείς τους και ποια η συνεισφορά των έργων τους στην ιστοριογραφία σε όλους τους τομείς – στην κοινωνική και την οικονομική ιστορία, την ιστορία της τέχνης και του πολιτισμού, στην πολιτική.

Βιογραφία, Αυτοβιογραφία, Ιστορία. Η περίπτωση του Μ. Καραγάτση

Tο έργο του Μ. Καραγάτση προσφέρεται ιδιαίτερα ως επαρκώς αντιπροσωπευτικό δείγμα της διαπλοκής της ιστορίας με τη βιογραφία και της μεταμφίεσης του αυτοβιογραφικού σε ιστορικό. Η δήλια κολύμβηση του πολυσύνθετου και αντιφατικού ανθρώπου μεταξύ των τριών παραμέτρων που συνιστούν τη θεματική του Συμποσίου έχει το χαρακτηριστικό ότι το συγγραφικό του έργο είναι διαρκώς ανοιχτό σε νέες αναγνώσεις που, πιθανόν, συνεπάγονται αναθεωρήσεις παλιότερων εκτιμήσεων. Σε αυτόν τον άξονα αναπτύσσεται η συγκεκριμένη εισήγηση.

Κωτίδης Αντώνης Ομότιμος Καθηγητής Ιστορίας της Τέχνης, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Ο Καθηγητής Αντώνης Κωτίδης γεννήθηκε και ζει στη Θεσσαλονίκη. Διδάσκει Ιστορία της Τέχνης στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Έχει προσκληθεί στο πανεπιστήμιο των ΗΠΑ Princeton ως Επισκέπτης Ερευνητής, προσκληθεί και διδάξει ως Επισκέπτης Καθηγητής στα πανεπιστήμια των ΗΠΑ Rutgers, Ohio State University, Drexel – Philadelphia, San Francisco State University. Προσκεκλημένος ομιλητής στο Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών της Βενετίας και στο Πανεπιστήμιο Kyoritsu του Τόκυο. Έχει διατελέσει μέλος του Δ.Σ της Εθνικής Πινακοθήκης της Ελλάδος και Μουσείου Αλ. Σούτζου, Πρόεδρος της καλλιτεχνικής Επιτροπής και Αντιπρόεδρος του Δ.Σ. του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, Πρόεδρος της Επιτροπής Πολιτιστικής Πολιτικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Το συγγραφικό του έργο περιλαμβάνει τα βιβλία: Ο ζωγράφος Μαλέας (1982), Για τον Παρθένη- Εννιά Συνεντεύξεις με Μαθητές του και μια πρώτη μελέτη για το Δάσκαλο (1984), Μοντερνισμός και "Παράδοση" στην ελληνική τέχνη του μεσοπολέμου (1993), Η ζωγραφική του 19ου αιώνα - Ελληνική τέχνη (1995), Μαλέας (2000), Αλέξης Μπαρκόφ (2000), Το μεταπολεμικό πρόσωπο της ελληνικής τέχνης (2000), Τριανταφυλλίδης- Ένα άλλο Τριάντα στη ζωγραφική (2002), Έργα Ελλήνων Ζωγράφων της Συλλογής Θ.Καραπαναγιώτη (2011), Μοντερνισμός και «Παράδοση» στην ελληνική μεταπολεμική και σύγχρονη τέχνη (2011, 2015). Έχει συνεργαστεί σε συλλογικές εκδόσεις όπως η ελληνική έκδοση Rizzoli Όλο το έργο του Ραφαήλ (1995), Παγκόσμια τέχνη της εκπαιδευτικής ελληνικής εγκυκλοπαίδειας (1998), Τέτσης (1999), Λεξικό Ελλήνων καλλιτεχνών της Μέλισσας (1997-2000), Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, ΙΣΤ, της Εκδοτικής Αθηνών (2000), Εθνική Πινακοθήκη 100 χρόνια - τέσσερις αιώνες νεοελληνικής ζωγραφικής (2000), Ομάδα Τέχνη-100 χρόνια (2017), Η Στρατιά της Ανατολής ζωγραφίζει τη Θεσσαλονίκη (2018), Δημήτρης Πικιώνης, Ο αρχιτέκτονας, Ο ζωγράφος, ο στοχαστής (2022), Μικρασιατικός Ελληνισμός Σκέψεις και Δοκίμια, επιμ. Εβίτα Αράπογλου (2022) κ.ά. Κείμενά του για τη λογοτεχνία, την τέχνη και την εκπαίδευση δημοσιεύονται σε ειδικά και ευρύτερης κυκλοφορίας έντυπα.

Σχετικές ομιλίες