Καραμανωλάκης Βαγγέλης
Γλώσσα
Ελληνική
Ημερομηνία
02/11/2019
Διάρκεια
00:20:49
Εκδήλωση
Επιστημονικό Συμπόσιο «Βιογραφία, Αυτοβιογραφία, Ιστοριογραφία»
Χώρος
Γαλλικό Ινστιτούτο
Διοργάνωση
Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας (Ιδρυτής: Σχολή Μωραΐτη)
Κατηγορία
Ιστορία, Λογοτεχνία
Ετικέτες
βιογραφία, αυτοβιογραφία, ιστοριογραφία, σχολή των Annales, πολιτική βιογραφία, Μ. Καραγάτσης, γυναίκα, Charlotte Delbo, Άουσβιτς, Αριστερά, στρατοπεδική λογοτεχνία, 20ός αιώνας, δημοσιογράφοι, επιχειρηματίας, Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, Χαρίλαος Τρικούπης, Σπυρίδων Τρικούπης, πολιτικός, βιογράφος, Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος, Γιάκομπ Φίλιπ Φαλμεράυερ, Κ. Θ. Δημαράς, Έλλη Σκοπετέα, βιογραφούμενος, ιστορικός
Η ιστορική βιογραφία, ένας από τους πιο δύσκολους τρόπους για να γράψεις Ιστορία.
Jacques le Goff
Η βιογραφία και η αυτοβιογραφία, αφηγήσεις-καταγραφές της ζωής και της προσωπικότητας ενός ατόμου, ταυτίζονταν κάποτε με την εξύμνηση φωτισμένων ηγεμόνων και την τόνωση της εθνικής αίγλης.
Συχνά ήταν επιφανειακές, με χαρακτήρα ανεκδοτολογικό, επικεντρωμένες «στο γεγονός» εις βάρος κοινωνικών και οικονομικών αναλύσεων· η δε σχολή των Annales τις έθετε εκτός σοβαρής ιστοριογραφίας.
Στις μέρες μας, η βιογραφία και η αυτοβιογραφία έχουν επιστρέψει διεκδικώντας αναγνώριση και συμμετοχή στην ανανέωση της ιστοριογραφίας.
Με ποιους τρόπους και με ποιους όρους και προϋποθέσεις επανακάμπτουν στην ελληνική ιστοριογραφία και πώς την επηρεάζουν; Θα μπορούσαν, άραγε, τα είδη των προσωπικών εξιστορήσεων να συνδέσουν τον ατομικό βίο με τη συλλογική συμπεριφορά; Αν οι βιογραφίες αποτελούν ιστοριογραφικό υλικό, αν το άτομο συμμετέχει στη γέννηση της Μεγάλης Ιστορίας, αν έχουν οι μικρές προσωπικές ιστορίες να προσφέρουν στην προσέγγιση των κοινωνικών δομών και του συλλογικού, είναι μερικά από τα ερωτήματα που επιχειρεί να απαντήσει το Επιστημονικό Συμπόσιο που διοργάνωσε η Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας της Σχολής Μωραΐτη.
Και ακόμα, ποιες είναι οι ιδιαιτερότητες κάθε βιογραφικού είδους, σε τι αποσκοπούν οι συγγραφείς τους και ποια η συνεισφορά των έργων τους στην ιστοριογραφία σε όλους τους τομείς – στην κοινωνική και την οικονομική ιστορία, την ιστορία της τέχνης και του πολιτισμού, στην πολιτική.
«Όλοι μας ζούμε στον κόσμο του Παπαρρηγόπουλου». Σκέψεις για τη σχέση βιογραφούμενου και βιογράφου
Πόσο χρήσιμη μπορεί να είναι σήμερα μια έννοια όπως εκείνη της «βιογραφικής αυταπάτης» που εισήγαγε ο Πιερ Μπουρντιέ; Πόσο μια βιογραφία μας αφήνει, τελικά, να καταλάβουμε περισσότερα για το βιογράφο παρά για τον βιογραφούμενο; Με αφετηρία το έργο του Κ. Θ. Δημαρά για τον Κωνσταντίνο Παπαρρηγόπουλο και της Έλλης Σκοπετέα για τον Γιάκομπ Φίλιπ Φαλμεράυερ, η ανακοίνωση επιχειρεί να διερευνήσει τις σχέσεις βιογράφου-βιογραφούμενου στο χώρο της ιστοριογραφίας. Μέσα από δυο εμβληματικά παραδείγματα όπου ένας / μια ιστορικός βιογραφεί έναν άλλον ιστορικό, ο στόχος είναι να αναδειχτεί η συνθετότητα αυτών των προσεγγίσεων, η δυνατότητα να μελετηθούν ως ανεστραμμένα κάτοπτρα μέσα στα οποία καθρεφτίζονται οι δυο εποχές αλλά και συμπλέκονται οι διαφορετικές ιστοριογραφικές οπτικές.
O Βαγγέλης Καραμανωλάκης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1965. Αποφοίτησε από τη Μαράσλειο Παιδαγωγική Ακαδημία και εργάστηκε στη δημοτική εκπαίδευση για μια πενταετία. Σπούδασε στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας (ΕΚΠΑ) και πραγματοποίησε τις μεταπτυχιακές σπουδές του στην Αθήνα και στη Βιέννη. Το 2006 αναγορεύθηκε διδάκτορας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Από το 1996 εργάστηκε στα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ) έως το 2008, όταν εκλέχθηκε λέκτορας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας (ΕΚΠΑ). Από το 2004 έως σήμερα είναι Αντιπρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου των ΑΣΚΙ. Υπήρξε για μια δεκαετία (1999-2009) συνεργάτης στην κριτική ιστορικών βιβλίων στην εφ. Ελευθεροτυπία. Εχει διδάξει στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης και στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, ενώ σήμερα είναι αναπληρωτής καθηγητής Θεωρίας και Ιστορίας της Ιστοριογραφίας και πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής του Ιστορικού Αρχείου του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Βιβλία: H συγκρότηση της ιστορικής επιστήμης και η διδασκαλία της Iστορίας στο Πανεπιστήμιο Aθηνών (1837-1932), Αθήνα 2006, Κώστας Γαβρόγλου, Β. Καραμανωλάκης, Χάιδω Μπάρκουλα, Το Πανεπιστήμιο Αθηνών και η ιστορία του 1837-1937, Ηράκλειο, 2014 και Το ανεπιθύμητο παρελθόν. Οι φάκελοι κοινωνικών φρονημάτων στον 20ό αιώνα και η καταστροφή τους, Αθήνα 2019 (βραβείο Ακαδημίας Αθηνών). Έχει επιμεληθεί τόμους αναφορικά με την επτάχρονη δικτατορία (1967-1974), τις ιστορικές διαδρομές της ελληνικής νεολαίας στον 20ό αιώνα τις σχέσεις της ελληνικής με τη γαλλική ιστοριογραφία, τη δεκαετία του ‘40, τη σύντομη Μεταπολίτευση (1974-1975), την εννοιοδότηση των συλλογικών προσδιορισμών: Έλλην-Ρωμιός-Γραικός κ.ά.
