Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Τελετή Απονομής του Βραβείου Εξαίρετης Πανεπιστημιακής Διδασκαλίας εις μνήμην Β. Ξανθόπουλου και Στ. Πνευματικού του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ), στον καθηγητή φιλοσοφίας Βασίλη Κάλφα

Ιωαννίδης Ιωάννης, Ταβερναράκης Νεκτάριος, Τάσιος Θεοδόσης, Κάλφας Βασίλης

13 Δεκεμβρίου 2019

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 00:55:50 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 957

Βραβείο Εξαίρετης Πανεπιστημιακής Διδασκαλίας εις μνήμην Β. Ξανθόπουλου – Στ. Πνευματικού του Ιδρύματος Τεχνολογίας & Έρευνας (ΙΤΕ) 2019

Στις 13 Δεκεμβρίου 2019, στην αίθουσα της παλαιάς Βουλής στην Αθήνα, η Α.Ε. ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, κ. Προκόπιος Παυλόπουλος απένειμε το Βραβείο Εξαίρετης Πανεπιστημιακής Διδασκαλίας εις μνήμην των Βασίλη Ξανθόπουλου και Στέφανου Πνευματικού, στον Καθηγητή Φιλοσοφίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, κ. Βασίλη Κάλφα. Το έργο του τιμώμενου παρουσίασε ο Ομότιμος Καθηγητής, κ. Θεοδόσης Τάσιος.

Είχε προηγηθεί η κήρυξη έναρξης της τελετής από τον Προεδρεύοντα της Επιτροπής του Βραβείου, Καθηγητή κ. Γιάννη Ιωαννίδη, ενώ το ιστορικό και το σκοπό του Βραβείου παρουσίασε ο Καθηγητής κ. Νεκτάριος Ταβέρναράκης, Πρόεδρος Δ.Σ. ΙΤΕ.

Μετά την απονομή του βραβείου, ακολούθησε ομιλία του κ. Βασίλη Κάλφα με θέμα: «Η φιλοσοφία ως μάθημα»

 

Ο Βασίλης Κάλφας είναι Καθηγητής Φιλοσοφίας στη Φιλοσοφική Σχολή του ΑΠΘ. Ειδικεύεται στην πλατωνική και την αριστοτελική φιλοσοφία και στην ιστορία της αρχαίας ελληνικής επιστήμης.

Είναι επιστημονικός υπεύθυνος της μετάφρασης των Απάντων του Αριστοτέλη στις εκδόσεις Νήσος και το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος και της συλλογικής ψηφιακής εγκυκλοπαίδειας «Πλάτων» στο Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού.

Είναι μέλος του Δ.Σ. του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τραπέζης και του Ινστιτούτου Νεοελληνικών Σπουδών (Ίδρυμα Τριανταφυλλίδη).

Έχει τιμηθεί το 2003 με το βραβείο πανεπιστημιακής διδασκαλίας από τη Σύγκλητο του Πανεπιστημίου Κρήτης και με το κρατικό βραβείο ενδογλωσσικής μετάφρασης του έτους 2015 για τη μετάφραση των Φυσικών του Αριστοτέλη.

Έχει δημοσιεύσει συνολικά δώδεκα βιβλία και έχει πάνω από 50 δημοσιευμένα άρθρα σε διεθνή και ελληνικά επιστημονικά περιοδικά.

Φέτος συμπληρώνονται είκοσι εννέα χρόνια από τη θέσπιση του Βραβείου Εξαίρετης Πανεπιστημιακής Διδασκαλίας που είναι ο μοναδικός θεσμός στην Ελλάδα που επιβραβεύει κάθε χρόνο την αριστεία και την αφοσίωση ακαδημαϊκών δασκάλων στην Πανεπιστημιακή Διδασκαλία.

Το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) θέσπισε αυτό το Βραβείο για να τιμήσει τη μνήμη των ερευνητών του και καθηγητών του Πανεπιστημίου Κρήτης, Βασίλη Ξανθόπουλου και Στέφανου Πνευματικού. Και οι δύο τους υπήρξαν λαμπροί επιστήμονες με διεθνή αναγνώριση, που χάθηκαν άδικα το 1990.

Η επιλογή του βραβευόμενου γίνεται από επιτροπή διακεκριμένων ακαδημαϊκών δασκάλων, που αντιπροσωπεύουν όλες τις κύριες γνωστικές περιοχές της Επιστήμης. Ο κάθε βραβευόμενος, μετά την επιλογή του, γίνεται αυτόματα και μέλος της Επιτροπής.

Ιωαννίδης Ιωάννης Πρόεδρος & Γενικός Διευθυντής, Ερευνητικό Κέντρο «Αθηνά» - Καθηγητής, Tμήμα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών, ΕΚΠΑ

Ο Γιάννης Ιωαννίδης είναι Πρόεδρος και Γενικός Διευθυντής του Ερευνητικού Κέντρου «Αθηνά» και Καθηγητής στο Τμήμα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών του Πανεπιστημίου Αθηνών, έχοντας δημιουργήσει το εργαστήριο MaDgIK, ενώ πιο πριν ήταν μέλος ΔΕΠ στο University of Wisconsin-Madison. Κατέχει πτυχίο από τη Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, MSc στα Εφαρμοσμένα Μαθηματικά από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ και διδακτορικό τίτλο σπουδών στην Επιστήμη των Υπολογιστών από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϋ.

Τα ερευνητικά ενδιαφέροντά του περιλαμβάνουν βάσεις δεδομένων και πληροφοριακά συστήματα, υποδομές δεδομένων και ψηφιακά αποθετήρια, κλιμακώσιμη επεξεργασία δεδομένων, εξατομίκευση και κοινωνικά δίκτυα, αναλυτική δεδομένων και κειμένων, θέματα για τα οποία έχει δημοσιεύσει περισσότερα από 150 άρθρα σε κορυφαία περιοδικά και συνέδρια. Το έργο του εφαρμόζεται σε προβλήματα διαχείρισης δεδομένων που ανακύπτουν στο χώρο της βιομηχανίας ή σε άλλα επιστημονικά πεδία, όπως οι επιστήμες ζωής, οι φυσικές επιστήμες, η βιοποικιλότητα και πολιτιστική κληρονομιά.

Για την ερευνητική του συνεισφορά, έχει βραβευτεί, μεταξύ άλλων, το 1991 από τον Πρόεδρο των ΗΠΑ με το Presidential Young Investigator Award και το 2003 από το συνέδριο Very Large Data Bases με το 10-Year Best Paper Award, ενώ το 2004 και το 2010 αναγορεύτηκε «ACM Fellow» και «IEEE Fellow» από την Association for Computing Machinery και το Institute of Electrical and Electronics Engineers, αντίστοιχα. Έχει επίσης λάβει πολλά βραβεία διδασκαλίας, μεταξύ των οποίων το «Βραβείο Εξαίρετης Πανεπιστημιακής Διδασκαλίας Ξανθόπουλου-Πνευματικού» από το ΙΤΕ το 2006, παρουσία του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Κάρολου Παπούλια, καθώς και το Chancellor's Award for Excellence in Teaching από τον Πρύτανη του University of Wisconsin-Madison το 1996.

Είναι (συν-) συντονιστής όλων των μέχρι τώρα έργων της υποδομής OpenAIRE, και έχει συμμετάσχει ως εταίρος σε πολλά άλλα έργα έρευνας και καινοτομίας, όπως τα ενεργά έργα OpenMinTeD, OpenUP, BlueBRIDGE, MD-Paedigree και το Human Brain Project. Ήταν ή είναι επιστημονικός υπεύθυνος σε περισσότερα από τριάντα ερευνητικά και αναπτυξιακά προγράμματα χρηματοδοτούμενα από οργανισμούς στις ΗΠΑ, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, και στην Ελλάδα, καθώς και από τη βιομηχανία. Έχει εκλεγεί και υπηρετεί τετραετή θητεία ως πρόεδρος του ACM SIGMOD μετά από μια επιτυχημένη τετραετία ως αναπληρωτής πρόεδρος.

Είναι Fellow των επιστημονικών οργανώσεων ACM και IEEE, είναι μέλος της Academia Europaea. Είναι μέλος επιστημονικών συμβουλίων διαφόρων οργανισμών στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ, όπως του Ινστιτούτου Πληροφορικής του Οργανισμού Μαξ Πλανκ, ενώ επίσης διετέλεσε σύμβουλος Πληροφορικής του Υπουργού Υγείας της Ελλάδας για δύο χρόνια. Είναι ο εθνικός εκπρόσωπος της Ελλάδας στο Φόρουμ Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για τις Ερευνητικές Υποδομές (European Strategy Forum on Research Infrastructures – ESFRI), μέλος του ESFRI Executive Board και εκπρόσωπος του ESFRI στην Ομάδα Προβληματισμού για τις Ηλεκτρονικές Υποδομές (e-Infrastructures Reflection Group – e-IRG).

Η επιστημονική πορεία του υπήρξε αντικείμενο συνέντευξης που παραχώρησε στον Καθηγητή Γ. Γραμματικάκη, η οποία προβλήθηκε από την ΕΤ1 τον Ιανουάριο του 2009, στα πλαίσια της σειράς «Μονοπάτια της Επιστήμης».

Ταβερναράκης Νεκτάριος Καθηγητής Μοριακής Βιολογίας Συστημάτων, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Κρήτης - Πρόεδρος Δ.Σ. & Διευθυντής Κεντρικής Διεύθυνσης Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) - Πρόεδρος Δ.Σ. Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Καινοτομίας και Τεχνολογίας (ΕΙΤ)

Ο Νεκτάριος Ταβερναράκης είναι Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου και Διευθυντής της Κεντρικής Διεύθυνσης του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ). Είναι επίσης Τακτικός Καθηγητής Μοριακής Βιολογίας Συστημάτων στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστήμιου Κρήτης και Διευθυντής Ερευνών του Ινστιτούτου Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας (IMBB) του ΙΤΕ, όπου ηγείται του Εργαστηρίου Νευρογενετικής και Γήρανσης. Έχει επίσης διατελέσει Διευθυντής του IMBB του ΙΤΕ. Είναι Πρόεδρος Δ.Σ. του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Καινοτομίας και Τεχνολογίας (ΕΙΤ). Σπούδασε Βιολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης, είναι διδάκτορας του τμήματος Βιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης και εκπόνησε μεταδιδακτορικές σπουδές στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα εστιάζονται στη μελέτη των μοριακών μηχανισμών που διέπουν τη λειτουργία και την παθοφυσιολογία του νευρικού συστήματος. Με τις επιστημονικές του μελέτες, έχει συμβάλει σημαντικά στην κατανόηση των μηχανισμών νευροεκφυλισμού, μνήμης και μάθησης, καθώς και της γήρανσης. Έχει επίσης συνεισφέρει στην ανάπτυξη καινοτόμων πειραματικών εργαλείων και μεθόδων για τη μελέτη του νευρικού συστήματος και της βιολογίας του κυττάρου. Έχει δημοσιεύσει δεκάδες επιστημονικά συγγράμματα σε έγκριτα διεθνή επιστημονικά περιοδικά και βιβλία. Η ερευνητική του δραστηριότητα έχει αναγνωριστεί διεθνώς και υποστηρίζεται με χρηματοδοτήσεις από την ΕΕ, διεθνείς οργανισμούς και την Ελληνική Κυβέρνηση. Είναι εκλεγμένο μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας (ERC), του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Μοριακής Βιολογίας (EMBO) και της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών (Academia Europaea). Για το σύνολο της επιστημονικής του συνεισφοράς, έχει βραβευτεί με σημαντικές διεθνείς κι εθνικές διακρίσεις, μεταξύ των οποίων δυο επιχορηγήσεις (το 2009 και το 2016), για Καταξιωμένους Ερευνητές (Advanced Investigator Grant), και χρηματοδότηση από το ειδικό πρόγραμμα για την Προώθηση της Καινοτομίας (Proof of Concept Grant) του ERC. Είναι δε από τους πρώτους στην Ευρώπη, και ο μόνος στην Ελλάδα, που έχει πετύχει 2 επιχορηγήσεις από το ERC. Μερικά από τα Ερευνητικά Βραβεία που έχει τιμηθεί είναι: Βραβείο Νέου Ερευνητή του EMBO, Galien Scientific Research Award, Helmholtz International Fellow Award, το Ακαδημαϊκό Βραβείο Ιατρικής και Βιολογίας του Ιδρύματος Μποδοσάκη, το Friedrich Wilhelm Bessel Award, και τη Μεταδιδακτορική Υποτροφία του διεθνούς οργανισμού Human Frontier Science Program Organization (HFSPO).

Τάσιος Θεοδόσης Ομότιμος Καθηγητής Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου - Επίτιμος Πρόεδρος, Ελληνική Φιλοσοφική Εταιρεία - Πρόεδρος, Εταιρεία για τη Διερεύνηση της Αρχαιοελληνικής και Βυζαντινής Τεχνολογίας (ΕΔΑΒυΤ)

Ο Καθηγητής Θεοδόσης Τάσιος γεννήθηκε στην Καστοριά. Πήρε το δίπλωμα του Πολιτικού Μηχανικού από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (1953) και συνέχισε τις σπουδές του στο Centre d'Etudes Superieures ITBTB, στο Παρίσι, για ένα χρόνο. Αναγορεύθηκε διδάκτωρ του Ε.Μ.Π. το 1958. Εξελέγη Επιμελητής του Ε.Μ.Π. (1958) και στη συνέχεια Έκτακτος Μόνιμος Καθηγητής (1964) και Τακτικός Καθηγητής (1969). Ίδρυσε το Εργαστήριο Οπλισμένου Σκυροδέματος του Ε.Μ.Π. και το διεύθυνε μέχρι την αποχώρησή του (1997). Δίδαξε ακόμα στα Πανεπιστήμια της Βαγδάτης (1979), της Σαγκάης (1982), της Νανκίν (1985), της Παβίας (1986) και στο College International des Sciences de Construction Paris (1979-1989).

Εξέχουσα μορφή στην επιστημονική και επαγγελματική ζωή της χώρας, υπήρξε δάσκαλος χιλιάδων μηχανικών, δημοσίευσε εκατοντάδες επιστημονικές εργασίες στις περιοχές της Εδαφομηχανικής, της Τεχνολογίας του Σκυροδέματος και της Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας, ενώ ασχολήθηκε με μια ευρύτατη περιοχή επιστημονικών, τεχνολογικών και εκπαιδευτικών θεμάτων (ευρωπαϊκοί και εθνικοί κανονισμοί, αντισεισμική προστασία, προστασία μνημείων, δημόσια έργα) αλλά και με θέματα Φιλοσοφίας, Παιδείας, Γλώσσας, Ορολογίας, καθώς και με κοινωνικά θέματα ως συντάκτης Επιφυλλίδων στον ημερήσιο και εβδομαδιαίο Τύπο.

Είναι ιδρυτικό μέλος και Πρόεδρος πολλών ελληνικών Επιστημονικών Ενώσεων, μέλος αμερικανικών και ευρωπαϊκών Ενώσεων, ενώ διετέλεσε Πρόεδρος της RILEM (1977-78), της CEB (1983-87), του «Model Code 90» (1987-91), Σύμβουλος των Ηνωμένων Εθνών και Εμπειρογνώμων της Ευρωπαϊκής Κοινότητας.

Απέσπασε πολλές τιμητικές διακρίσεις. Είναι Επίτιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου της Νανκίν (1985), Επίτιμος Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Λιέγης (1986), Fellow του American Concrete Institute (1986), Επίτιμος Πρόεδρος της CEB (1988), Επίτιμο Μέλος της RILEM (1989), της CIAS (1998), του Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Κύπρου (1999), της CICOP (2001), Επίτιμος Διδάκτωρ του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου (2001), Μέλος της Ακαδημίας Επιστημών του Τορίνο (2004), Επίτιμος Πρόεδρος της Ελληνικής Φιλοσοφικής Εταιρείας (2004) και Επίτιμο Μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Ορολογίας (2008). Τιμήθηκε, επίσης, με το Μετάλλιο της Πόλεως των Παρισίων (1986).

Είναι Πρόεδρος της Εταιρείας για τη Διερεύνηση της Αρχαοελληνικής και Βυζαντινής Τεχνολογίας (ΕΔΑΒυΤ).

Κάλφας Βασίλης Καθηγητής Φιλοσοφίας, Φιλοσοφική Σχολή, ΑΠΘ

Ο Βασίλης Κάλφας είναι καθηγητής φιλοσοφίας στη Φιλοσοφική Σχολή του ΑΠΘ. Ειδικεύεται στην πλατωνική και την αριστοτελική φιλοσοφία και την ιστορία της αρχαίας ελληνικής επιστήμης.

Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1953. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στη Γαλλία και επί σειρά ετών δίδαξε Φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο Κρήτης.

Είναι επιστημονικός υπεύθυνος της μετάφρασης των Απάντων του Αριστοτέλη στις εκδόσεις Νήσος και το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος και της συλλογικής ψηφιακής εγκυκλοπαίδειας «Πλάτων» στο ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού.

Είναι μέλος του Δ.Σ. του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τραπέζης και του Ινστιτούτου Νεοελληνικών Σπουδών (Ίδρυμα Τριανταφυλλίδη).

Έχει τιμηθεί το 2003 με το βραβείο πανεπιστημιακής διδασκαλίας από τη Σύγκλητο του Πανεπιστημίου Κρήτης και με το κρατικό βραβείο ενδογλωσσικής μετάφρασης του έτους 2015 για τη μετάφραση των Φυσικών του Αριστοτέλη. Το 2019 τιμήθηκε με το Βραβείο Εξαίρετης Πανεπιστημιακής Διδασκαλίας εις μνήμην Β. Ξανθόπουλου – Στ. Πνευματικού του Ιδρύματος Τεχνολογίας & Έρευνας (ΙΤΕ).

Έχει δημοσιεύσει τα βιβλία:
Eπιστημονική Πρόοδος και Oρθολογικότητα: Προς μια ρεαλιστική ανασυγκρότηση της σύγχρονης Eπιστημολογίας, Αθήνα 1983.
(με τον M.Z. Kοππιδάκη και τον Δ. Kυρτάτα) Tα Eσόμενα: H αγωνία της πρόγνωσης στους πρώτους χριστιανικούς αιώνες, 1990.
Πλάτων «Tίμαιος», 1995. Αθήνα 1995.
Aριστοτέλης «Περί φύσεως (Φυσικά 2ο βιβλίο)», Αθήνα 1999.
Φιλοσοφία και επιστήμη στην Aρχαία Eλλάδα, Αθήνα 2005.
(με τον Γ. Zωγραφίδη) Aρχαίοι Έλληνες Φιλόσοφοι, Θεσσαλονίκη 2006.
Aριστοτέλης, «Mετά τα φυσικά. βιβλίο A», Aθήνα 2009.
Aριστοτέλης, «Περί γενέσεως και φθοράς», Αθήνα 2011.
Aριστοτέλης, «Φυσικά», Αθήνα 2015.
H φιλοσοφία του Αριστοτέλη, 2015, ψηφιακό βιβλίο, Callippos.

Σχετικές ομιλίες