Kaplan Michel
Μαρκόπουλος Αθανάσιος
Γλώσσα
Γαλλική, Ελληνική
Ημερομηνία
13/11/2018
Διάρκεια
71:01
Εκδήλωση
Κύκλος διαλέξεων του CNRS: Ξεπερνώντας τα σύνορα της γνώσης
Χώρος
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
Διοργάνωση
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών - Megaron Plus
Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος
Centre National de la Recherche Scientifique
Κατηγορία
Αρχαιολογία
Ετικέτες
Βυζαντινή Αυτοκρατορία, Βυζάντιο, μακροβιότητα, έντεκα αιώνες, γεωγραφική θέση, διοικητική οργάνωση, ιδεολογία
Η σειρά διαλέξεων «CNRS – Ξεπερνώντας τα σύνορα της γνώσης» που διοργανώνεται προς τιμήν των ερευνητών του Εθνικού Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών της Γαλλίας (CNRS) υποδέχθηκε την Τρίτη 13 Νοεμβρίου 2018 τον Michel Kaplan, ειδικό μελετητή της ιστορίας της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.
Στην ομιλία του, ο διεθνούς φήμης γάλλος ιστορικός εξετάζει το ερώτημα: «Πώς κατάφερε η Βυζαντινή Αυτοκρατορία να επικρατήσει για έντεκα αιώνες;» και μας καλεί να αναλογιστούμε τις αιτίες που οδήγησαν στην αξιοθαύμαστη μακροβιότητά της. Η διάλεξη του διαπρεπούς ομότιμου καθηγητή και πρώην προέδρου του Πανεπιστημίου Paris 1 Panthéon-Sorbonne εντάσσεται στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του Megaron Plus και πραγματοποιείται σε συνεργασία με τη Γαλλική Πρεσβεία και το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος.
Τη συζήτηση συντονίζει ο Αθανάσιος Μαρκόπουλος, ομότιμος καθηγητής Βυζαντινής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών.
«Πώς κατάφερε η Βυζαντινή Αυτοκρατορία να επικρατήσει για έντεκα αιώνες;»
Από τα εγκαίνια της Κωνσταντινούπολης από τον Μέγα Κωνσταντίνο το έτος 330 μ.Χ. ως και την κατάληψη της πρωτεύουσας το 1453 από τους Οθωμανούς, η Βυζαντινή Αυτοκρατορία άντεξε στον χρόνο για έντεκα ολόκληρους αιώνες. Πού οφείλεται το μεγάλο αυτό χρονικό διάστημα; Ύστερα από δεκαετίες διδασκαλίας και έρευνας, o Michel Kaplan [Μισέλ Καπλάν], στο τελευταίο του βιβλίο Γιατί το Βυζάντιο; σκιαγραφεί μια ολοκληρωμένη εικόνα των έντεκα αιώνων κυριαρχίας, επιρροής και ευημερίας του Βυζαντίου. Σε μια εξαιρετική σύνθεση, επισημαίνει τα κύρια στοιχεία που μας επιτρέπουν να κατανοήσουμε τη μακροβιότητα της αυτοκρατορίας και όλα όσα οφείλει στο Βυζάντιο ο σύγχρονος πολιτισμός. Το έργο του τιμήθηκε με το βραβείο Diane Potier-Boes της Γαλλικής Ακαδημίας το 2017.
Στη διάλεξή του στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, ο διαπρεπής βυζαντινολόγος αναλύει τους γεωγραφικούς, πολιτικούς και ιδεολογικούς παράγοντες που συνέβαλαν στη μακροβιότητα της αυτοκρατορίας. Πώς κατάφεραν η επιλογή της γεωγραφικής θέσης, η ασύγκριτη ποιότητα της διοικητικής οργάνωσης του Βυζαντίου καθώς και η ιδεολογία στην οποία στηρίχθηκε η εξουσία να εξασφαλίσουν την ανωτερότητα της αυτοκρατορίας;
Ο Michel Kaplan υποστήριξε τη διδακτορική του διατριβή υπό την καθοδήγηση της καθηγήτριας Ελένης Γλύκατζη-Αρβελέρ στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης. Καθηγητής Βυζαντινής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Paris 1 Panthéon Sorbonne για πολλά χρόνια, διετέλεσε πρόεδρος του Τμήματος Ιστορίας από το 1990 ως το 1995. Έγινε αντιπρόεδρος του εν λόγω Πανεπιστημίου το 1997 και αργότερα εξελέγη πρόεδρός του για το διάστημα 1999-2004. Διηύθυνε το Κέντρο Ερευνών Βυζαντινής Ιστορίας και Πολιτισμού, που αργότερα μετονομάστηκε σε Ίδρυμα Ερευνών για το Βυζάντιο, το Ισλάμ και τη Μεσόγειο κατά τον Μεσαίωνα. Από το 2001 έως το 2007, διετέλεσε πρόεδρος της Γαλλικής Επιτροπής Βυζαντινών Σπουδών, ενώ από το 2006 έως το 2016 ταμίας της Διεθνούς Ένωσης Βυζαντινών Σπουδών.
Στη βιβλιογραφία του περιλαμβάνονται ενδεικτικά, μεταξύ άλλων, το βιβλίο Βυζάντιο και Ελλάδα, που κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Δεληθανάσης, καθώς και το πρόσφατο σύγγραμμά του Γιατί το Βυζάντιο; που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.
Ομότιμος καθηγητής της Bυζαντινής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1947. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, από την οποία έλαβε το πτυχίο του Tμήματος Φιλολογίας το 1970. Mεταξύ των ετών 1972-1974, ως υπότροφος του Ιδρύματος Σταθάτου, έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο Παρίσι. Élève titulaire της École Pratique des Hautes Études (IVe section) το 1974.
Ερευνητής στο Kέντρο Bυζαντινών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών από τον Οκτώβριο του έτους 1974, διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων το 1978, εκλέχτηκε το 1984 επίκουρος καθηγητής της Bυζαντινής Φιλολογίας στο Tμήμα Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Kρήτης (Ρέθυμνο). Αναπληρωτής καθηγητής το 1988 και καθηγητής το 1994, μετακλήθηκε στο αντίστοιχο τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών το έτος 2000. Τον Αύγουστο του έτους 2011 και κατά τη διάρκεια του 22ου Διεθνούς Βυζαντινολογικού Συνεδρίου στη Σόφια, εκλέχτηκε παμψηφεί γραμματέας της Διεθνούς Ένωσης Βυζαντινών Σπουδών· επανεξελέγη το 2016. Μεταξύ 2013-2016 διατέλεσε διευθυντής του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών.
Tου αφιερώθηκε ο τόμος: Th. Antonopoulou, S. Kotzabassi, M. Loukaki (εκδ.), Myriobiblos. Essays on Byzantine Literature and Culture (Byzantinisches Archiv 29), Boston-Berlin-Munich 2015. Tα ιδιαίτερα ενδιαφέροντά του εστιάζονται στον χώρο της βυζαντινής ιστοριογραφίας και χρονογραφίας, της επιστολογραφίας, της βυζαντινής εκπαίδευσης αλλά και της πνευματικής κίνησης και δραστηριότητας κατά τη διάρκεια της Μακεδονικής δυναστείας.
Αντιπροσωπευτικές δημοσιεύσεις- Anonymi professoris epistulae, Corpus Fontium Historiae Byzantinae 37, Berlin-New York 2000
- History and literature of Byzantium in the 9th-10th centuries, Variorum reprints, Ashgate 2004
- Τέσσερα κείμενα για την ποίηση του Συμεών του Νέου Θεολόγου, Αθήνα 2008
- Στο σχολείο με χαρτί και καλαμάρι, Αθήνα 2002
