Δορδανάς Στράτος
Γκάρα Ελευθερία
Γλώσσα
Ελληνική
Ημερομηνία
12/04/2019
Διάρκεια
00:23:28
Εκδήλωση
Με το βλέμμα του κατακτητή: η Αθήνα στις φωτογραφίες των Γερμανών στρατιωτών, 1941-1944
Χώρος
Μουσείο Ακρόπολης
Διοργάνωση
Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς, Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς - ΥΠΠΟΑ
Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού
Κατηγορία
Ιστορία
Ετικέτες
Κατοχή, Αθήνα, φωτογραφίες Γερμανών στρατιωτών, προπαγάνδα, συλλογική ιστορική μνήμη, εικόνα, πόλεμος, φωτογραφία, ερασιτεχνική φωτογραφία, Ελλάδα, Γερμανική Κατοχή, φωτογράφος, κατακτητής, άμαχος πληθυσμός, καθημερινή ζωή, πείνα, Γερμανοί αρχαιολόγοι, Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο, κομμουνισμός, Σοβιετική Ένωση, Γερμανία, λογοκρισία, κινηματογραφικές ταινίες, Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
Η Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς διοργάνωσε διεθνή ημερίδα με τίτλο «Με το βλέμμα του κατακτητή: η Αθήνα στις φωτογραφίες των Γερμανών στρατιωτών» σε συνεργασία με το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού την Παρασκευή 12 Απρίλιου 2019, στο Μουσείο Ακρόπολης.
Διακεκριμένοι ερευνητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό επιχείρησαν να αναδείξουν πτυχές ενός μέχρι πρόσφατα εντελώς άγνωστου υλικού που είναι οι επαγγελματικές και ερασιτεχνικές φωτογραφίες των Γερμανών στρατιωτών την περίοδο της Κατοχής. Οι ανακοινώσεις εστίασαν στον ρόλο της προπαγάνδας, στον έλεγχο της δημιουργίας δημόσιων και ιδιωτικών εικόνων, στη συμβολή του υλικού αυτού στην ιστορική έρευνα και κατ’ επέκταση στη διαμόρφωση της συλλογικής ιστορικής μνήμης.
Η διεθνής ημερίδα πραγματοποιήθηκε ως παράλληλη εκδήλωση της έκθεσης της Διεύθυνσης Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς με θέμα «Με το βλέμμα του κατακτητή: η Αθήνα της Κατοχής στη φωτογραφική συλλογή του Βύρωνα Μήτου», στο Φετιχιέ Τζαμί, αρχαιολογικός χώρος Ρωμαϊκής Αγοράς (έως 30 Ιουνίου 2019).
Συνεδρία ΙΙ: Λογοκρισία και Προπαγάνδα
Γκάρα Ελευθερία, Ιστορικός, υποψήφια διδάκτωρ, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας
Δορδανάς Στράτος, Επίκουρος Καθηγητής Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας
Ο «Σοβιετικός Παράδεισος» στον «Ελληνικό Παράδεισο» του Γ΄ Ράιχ: Η γερμανική προπαγάνδα στην κατεχόμενη Ελλάδα, 1941 - 44
Τη στιγμή της εισβολής των γερμανικών στρατευμάτων στην Ελλάδα στις 6 Απριλίου 1941, δίγλωσσες προκηρύξεις που ρίφθηκαν στις γραμμές του ελληνικού στρατού έκαναν λόγο για την «απελευθέρωση» της Ελλάδας από την αγγλική τυραννία, παρουσιάζοντας τους εισβολείς ως «φίλους». Αυτό το ελληνογερμανικό «ειδύλλιο», που επιχείρησε να κατασκευάσει η γερμανική προπαγάνδα, κατέρρευσε σύντομα, όταν διαπιστώθηκε ότι η κατεχόμενη χώρα κάθε άλλο παρά «φιλική» ήταν απέναντι στις αρχές Κατοχής. Τα πρώτα κρούσματα παθητικής και στη συνέχεια ενεργητικής αντίστασης μετατόπισαν αυτομάτως την Ελλάδα, από την ευνοϊκή οικογένεια των ινδοευρωπαϊκών λαών, στην υποτιμητική θέση των προσλήψεων Φαλμεράιερ. Με την ανάδειξη του ένοπλου αντάρτικου και τη μετατροπή του ελληνικού εδάφους σε εχθρική περιοχή, η γερμανική προπαγάνδα εντατικοποιήθηκε με διττό στόχο: Τη συγκρότηση ενός ευρέως και πολυσυλλεκτικού αντικομουνιστικού μετώπου, ώστε να το στρέψει εναντίον των κομμουνιστών, και την παράλληλη διεύρυνση των ενδοελληνικών συγκρούσεων.
Στο πλαίσιο αυτό, εκτός από τα «λόγια ως όπλα», χρησιμοποίησε και άλλα διαθέσιμα μέσα για να μεταστρέψει το πραγματικό διακύβευμα του πολέμου σε πάλη εναντίον του κομμουνισμού και της ασιατικής βαρβαρότητας. Η διοργάνωση της έκθεσης «Ο Σοβιετικός Παράδεισος» εμπράκτως «αποδείκνυε», σύμφωνα με τη γερμανική προπαγάνδα, πως το Γ΄ Ράιχ πολεμούσε στο όνομα του ευρωπαϊκού πολιτισμού και των αξιών του για τη συντριβή της Σοβιετικής Ένωσης. Επρόκειτο, σε γενικές γραμμές, για μια λειτουργική προπαγάνδα, που συνέβαλε σε σημαντικό βαθμό στη διάκριση μεταξύ «εθνικιστών» και «κομμουνιστών» ως το απαραίτητο στάδιο για την εφαρμογή της πολιτικής του χάους, με χρονικό ορίζοντα που υπερέβη κατά πολύ τη στιγμή της Απελευθέρωσης.
Ο Στράτος Δορδανάς είναι Επίκουρος Καθηγητής Ιστορίας στο Τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα εστιάζονται στη μελέτη των σχέσεων της Γερμανίας με τις βαλκανικές χώρες το 19ο-20ό αιώνα, καθώς και σε ζητήματα σχετικά με την ιστορία του ελληνικού μακεδονικού χώρου. Ειδικεύεται στην πολιτική-διπλωματική και κοινωνική ιστορία, στη μελέτη των πολεμικών συρράξεων και των εμφύλιων συγκρούσεων, με σημεία αναφοράς τους δύο παγκοσμίους πολέμους. Είναι συγγραφέας των μελετών: Έλληνες εναντίον Ελλήνων. Ο κόσμος των Ταγμάτων Ασφαλείας στην κατοχική Θεσσαλονίκη, 1941-1944 (Επίκεντρο, Θεσσαλονίκη 2006). Το αίμα των αθώων. Αντίποινα των γερμανικών αρχών κατοχής στη Μακεδονία1941-1944 (Εστία, Αθήνα 2007). Η γερμανική στολή στη ναφθαλίνη. Επιβιώσεις του δοσιλογισμού στη Μακεδονία, 1945-1974 (Εστία, Αθήνα 2011).
Η Ελευθερία Γκάρα είναι απόφοιτος του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με ειδίκευση στην Ιστορία.
Τα ενδιαφέροντά της επικεντρώνονται στην Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία και συγκεκριμένα στην περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Την περίοδο αυτή εκπονεί την διπλωματική της εργασία στο Τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, με θέμα «Η γερμανική προπαγάνδα στο χώρο της Μακεδονίας 1941-1943». Παράλληλα έχει συμμετάσχει σε συνέδρια και ημερίδες.