Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Παχυσαρκία - Σύγχρονη αντιμετώπιση

Κατσιλάμπρος Νικόλαος

22 Ιουνίου 2015

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 52:09 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 1386
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

Η ομιλία αυτή έγινε στο πλαίσιο του κύκλου διαλέξεων του Σώματος Ομοτίμων Καθηγητών του Πανεπιστημίου Αθηνών (Πρόεδρος ο καθηγητής Διονύσιος Κόκκκινος)


Η παχυσαρκία αποτελεί ως γνωστόν μία πολύ συχνή πάθηση με πολύ σοβαρές επιπτώσεις ως προς το καρδιαγγειακό αλλά και όλο τον οργανισμό.  Νοσήματα όπως ο σακχαρώδης διαβήτης και η υπέρταση αλλά και ορισμένα νεοπλάσματα συνδέονται στενά με την εμφάνιση παχυσαρκίας.
 
Η διαιτητική θεραπεία αποτελεί την βάση της αντιμετώπισης της παχυσαρκίας.  Στην καθημερινή πράξη ισχύει προκειμένου περί ενηλίκων ατόμων ο εξής απλούς κανόνας:  Κατ΄αρχήν υπολογίζονται οι ημερήσιες θερμιδικές ανάγκες για διατήρηση του σωματικού βάρους. Έστω ότι οι ανάγκες αυτές για το δεδομένο άτομο ισούνται προς 2200 θερμίδες/ημέρα.  Από τον αριθμό αυτό αφαιρούνται 500 έως 750 θερμίδες.  Με βάση αυτόν τον υπολογισμό συντάσσεται ένα διαιτολόγιο της τάξεως των 1450 έως 1700 θερμίδων/ημέρα.  Οι κλασσικές δίαιτες είναι σχετικά πτωχές σε λίπος (περίπου 30% της συνολικής ενέργειας) ενώ οι υδατάνθρακες και οι πρωτεΐνες καλύπτουν το 50% και το 20% του συνόλου των θερμίδων αντίστοιχα.  Οι πρωτεΐνες πρέπει να είναι σε μεγάλη αναλογία υψηλής βιολογικής αξίας.
 
Ιδιαίτερη σημασία έχουν τα εξής:
-εξατομίκευση της δίαιτας
-αποφυγή της ζάχαρης
-λήψη αρκετού νερού
-δίαιτα με τα χαρακτηριστικά της μεσογειακής διατροφής
-συστηματική εκπαίδευση του παχυσάρκου ατόμου ως προς την αλλαγή του τρόπου ζωής
-παράλληλη αύξηση της φυσικής δραστηριότητας.
 
Σε ειδικές περιπτώσεις μεγάλου βαθμού παχυσαρκίας μπορεί να χρειασθεί για βραχύ διάστημα η χορήγηση διαιτών με πολύ λίγες θερμίδες (περίπου 800 θερμίδες/ημέρα).  Οι δίαιτες αυτές παρασκευάζονται από φαρμακευτικές εταιρείες και προς αποφυγήν σοβαρών ελειμμάτων σε θρεπτικά συστατικά είναι εμπλουτισμένες σε βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία.
 
Η φαρμακευτική αγωγή εφαρμόζεται μόνο σε ορισμένες περιπτώσεις.  Αυτή αποτελεί συμπλήρωμα και όχι υποκατάστατο της δίαιτας.  Τα παλαιότερα φάρμακα πλην της ορλιστάτης έχουν αποσυρθεί λόγω σοβαρών παρενεργειών.  Τα πολύ τελευταία χρόνια κυκλοφορούν στις ΗΠΑ και αναμένεται σύντομα να έλθουν στην Ευρώπη καινούργια φάρμακα που δρούν κεντρικά και που έχουν λιγότερα ανεπιθύμητα.  Πάντως, προς το παρόν δεν υπάρχουν ακόμη αποτελέσματα ερευνών που να αποδεικνύουν ότι η χορήγηση οποιουδήποτε φαρμάκου συνεπάγεται μείωση της καρδιαγγειακής νοσηρότητας ή θνητότητας.
 
Οι βαριατρικές-χειρουργικές επεμβάσεις απευθύνονται σε ειδικές περιπτώσεις πολύ μεγάλου βαθμού παχυσαρκίας.  Είναι συχνά πολύ αποτελεσματικές ως προς την απώλεια βάρους αλλά και ως προς την μείωση ή και αποφυγή των επιπλοκών της παχυσαρκίας.  Η επιμήκης γαστρεκτομή και το γαστρικό bypass κερδίζουν πλέον σαφώς έδαφος έναντι του “δακτυλιδιού”.  Οι δύο πρώτες βαριατρικές επεμβάσεις ιδίως το bypass προκαλούν ένα βαθμό δυσαπορρόφησης που αντιμετωπίζεται με βιταμίνες και άλλα συμπληρώματα.  Η επιτυχία των επεμβάσεων εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την εμπειρία του χειρουργού αλλά και από την συνεργασία με αρκετές άλλες ιατρικές ειδικότητες σε ειδικά γι΄αυτό τον σκοπό οργανωμένες μονάδες.
 
Η πρόληψη της παχυσαρκίας ιδίως στην παιδική και νεαρή ηλικία είναι έργον του ατόμου, της οικογένειας, του σχολείου και της Πολιτείας.

Κατσιλάμπρος Νικόλαος Ομότιμος Καθηγητής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Ο Νικόλαος Κατσιλάμπρος γεννήθηκε το Σεπτέμβριο του 1940 στην Αθήνα και, από το 2008, είναι Ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, με συνεχή απασχόληση στο Ερευνητικό Εργαστήριο της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου «Ν.Σ. Χρηστέας»-Διευθύντρια: Καθηγητήτρια Δ. Περρέα. Εκεί συνεχίζει να προσφέρει χρήσιμο και πρωτότυπο έργο (υποβάλλοντας πρωτόκολλα, προτείνοντας θέματα διατριβών κλπ).

Έχει συμμετάσχει στην Οργάνωση Συνεδρίων: (11 Διεθνή, 11 Ελληνικά) και έχει υπάρξει Κύριος Οργανωτής (και συντονιστής) 23 ετήσιων σεμιναρίων προς νοσηλεύτριες/τές. Ήταν Πρόεδρος του 14ου Ευρωπαϊκού Συνεδρίου Παχυσαρκίας (Αθήνα, 2005) και Αντιπρόεδρος του 41ου Ευρωπαϊκού Συνεδρίου για τον Διαβήτη-EASD (Αθήνα, Σεπτέμβριος 2005)-Πρόεδρος Καθηγητής κ. Σ. Ράπτης

Έχει διατελέσει Διευθυντής της Α’ Προπαιδευτικής Παθολογικής Κλινικής Πανεπιστημίου Αθηνών από τον Οκτώβριο 1994 έως τον Αύγουστο 2007 και Αντιπρόεδρος του Εθνικού Κέντρου Έρευνας Πρόληψης και Θεραπείας του Σακχαρώδη Διαβήτη και των Επιπλοκών του επί μακράν σειράν ετών. Επί πλέον, επί σειράν ετών διετέλεσε Διευθυντής του Διαβητολογικού Κέντρου του Λαϊκού Νοσοκομείου, Εξωτ. Ιατρείου Παχυσαρκίας και Εξωτ. Ιατρείου Διαβητικού Ποδιού (Ιατρεία που ο ίδιος ίδρυσε). Ήταν Μέλος επί σειράν ετών της Γνωμοδοτικής Επιτροπής του Υπουργείου Υγείας για το Διαβήτη. Είναι επίσης Μέλος συντακτικών εκδοτικών επιτροπών (Editorial Board) σε διεθνή περιοδικά (Diabetes Care, Nutrition Metabolism and Cardiovascular Diseases, Hormone and Metabolic Research, Diabetes and Metabolism κ.ά.).

Επιστημονικές Εταιρείες:

Έχει διατελέσει Πρόεδρος της Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρείας, της Ελληνικής Ιατρικής Εταιρείας Παχυσαρκίας, Αντιπρόεδρος της Μεσογειακής Εταιρείας Διαβήτου και της Ελληνικής Εταιρείας Εσωτερικής Παθολογίας.

Μέλος του Nutrition Study Group και μέλος του ΔΣ του Epidemiology Study Group της Ευρωπαϊκής Διαβητολογικής Εταιρείας.

Επίτιμο Μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Αθηροσκλήρωσης

Έχει συμμετάσχει σε Συνέδρια, Συγκεντρώσεις και Σεμινάρια 300, ως προσκεκλημένος ομιλητής 70 και έχει δημοσιεύσει πλήθος άρθρων σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά.

Τίτλοι ιατρικής ειδικότητας: Παθολογία, Ενδοκρινολογία, στο παρελθόν και Καρδιολογία.

Σχετικές ομιλίες