Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Οι περιπέτειες της στέγασης του Εθνικού Αρχείου Μνημείων

Γερούση Ευγενία, Τσιποπούλου Μεταξία

14 Ιανουαρίου 2019

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 00:54:19 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 240
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

Η έρευνα και η ε̟πιστημονική εκμετάλλευση του ̟πολύτιμου αρχείου εγγράφων, σχεδίων και φωτογραφιών ̟της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας παρέμενε για δεκαετίες desideratum των ερευνητών στην Ελλάδα. Οι διαδοχικές μεταβολές και μετακομίσεις της Υπηρεσίας καθώς και η έλλειψη χώρου είχαν ως αποτέλεσμα την αποθήκευση για χρόνια του αρχείου σε ακατάλληλες συνθήκες με αποτέλεσμα να παραμένει απρόσιτο στους μελετητές και συγχρόνως να κινδυνεύει με απώλεια πολύτιμων τεκμηρίων. Η προσπάθεια, που ξεκίνησε από το Υπουργείο τη δεκαετία του 1980 για την εξεύρεση κατάλληλων χώρων για την αποθήκευση, συντήρηση και αξιοποίηση του σημαντικού αυτού για την ιστορική και αρχαιολογική έρευνα αρχείου, διασταυρώνεται με άλλες προσπάθειες που είχαν ξεκινήσει πολύ νωρίτερα από την αρχαιολογική Υπηρεσία με απαλλοτριώσεις αστικών ακινήτων στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας. Τα δύο κτίρια που στεγάζουν σήμερα τις διοικητικές υπηρεσίες της ΔΔΕΑΜ και το ιστορικό αρχείο στις οδούς Ασωμάτων και Ψαρομηλίγκου έχουν τη δική τους ιστορία και τις δικές τους περιπέτειες στη διάρκεια των χρόνων. Το τετραώροφο κτίριο της Ασωμάτων 11, κτίσμα μάλλον της δεκαετίας του 1920, είναι μία από τις πρώτες πολυκατοικίες της Αθήνας με νεοκλασσικά μορφολογικά χαρακτηριστικά στην πρόσοψη. Ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα αστικής κατοικίας μιας περιοχής που τουλάχιστον στα προπολεμικά χρόνια έδειχνε να κατοικείται από εύπορους πολίτες. Το κτίριο της οδού Ψαρομηλίγκου είναι διαφορετικού ύφους, η πρώτη φάση του φαίνεται ότι χρονολογείται στον 19ο αιώνα με αρχική χρήση σταύλων, ενώ στα μεταγενέστερα χρόνια μετασκευάζεται για βιοτεχνική χρήση. Η ιστορία απόκτησης των δύο ακινήτων, της αναστήλωσής τους και κυρίως της μετατροπής του κτίσματος της Ψαρομηλίγκου σε κατάλληλο χώρο για τη σωστή φύλαξη αρχείων έχει άμεση σχέση με πολλά στελέχη της Υπηρεσίας που από διάφορες θέσεις υπηρέτησαν με πάθος τη διάσωση του αρχείου της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας για τις επόμενες γενιές.

Γερούση Ευγενία Διευθύντρια, Διεύθυνση Διαχείρισης Εθνικού Αρχείου Μνημείων, ΥΠΠΟΑ

Η Ευγενία Γερούση αφού ολοκλήρωσε τις σπουδές της στην ιστορία και αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών παρακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Göttingen στη Γερμανία. Το 1982 εισήχθη μετά από εξετάσεις στο Υπουργείο Πολιτισμού. Υπηρέτησε σε διάφορες θέσεις όπως στη Σπάρτη, στις Κυκλάδες και στην Κεντρική Υπηρεσία. Το 1998 ολοκλήρωσε τη διδακτορική της διατριβή στο Πανεπιστήμιο του Marburg στη Γερμανία. Το 2004 ίδρυσε και διηύθυνε την 26η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων στην Καλαμάτα και στη συνέχεια την 23η Εφορεία στη Χαλκίδα. Διετέλεσε Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων και σήμερα είναι Διευθύντρια της Διεύθυνσης Διαχείρισης Εθνικού Αρχείου Μνημείων. Έχει πλούσιο συγγραφικό έργο για την παλαιοχριστιανική περίοδο.

Τσιποπούλου Μεταξία Αρχαιολόγος - Πρόεδρος του Συλλόγου Φίλων του Ιστορικού Αρχείου της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας

Η Δρ. Μεταξία Τσιποπούλου γεννήθηκε στην Αθήνα. Πήρε το πτυχίο της και το διδακτορικό της δίπλωμα από το Πανεπιστήμιο Αθηνών με θέμα διατριβής την πρώιμη Εποχή του Σιδήρου στην Ανατολική Κρήτη. Συνέχισε μεταδιδακτορικές σπουδές και έρευνα στο Πανεπιστήμιο του Bristol, στην Αγγλία, για δύο χρόνια, στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών της Ιταλίας, ως υπότροφος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στο Κρατικό Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης ως υπότροφος του Ιδρύματος Fulbright. Πρόσφατα ήταν επισκέπτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Bristol στην έδρα Peter Warren.

Εργάσθηκε στην Αρχαιολογική Υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού από το 1975, κυρίως στην Κρήτη, Δυτική και Ανατολική. Από το 2007 ως το τέλος του 2011 διηύθυνε τη Διεύθυνση Εθνικού Αρχείου Μνημείων της Κεντρικής Υπηρεσίας του Υπουργείου Πολιτισμού και ήταν υπεύθυνη για τη διαχείριση της ψηφιακής κληρονομιάς καθώς και για το Ιστορικό Αρχείο της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και συντόνισε πολλά προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που στόχευαν στην προώθηση του ελληνικού πολιτισμού μέσω ηλεκτρονικών εφαρμογών, ιδιαίτερα την Ευρωπαϊκή Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Europeana.

H Δρ. Τσιποπούλου είναι ειδική για την Εποχή του Χαλκού και την Πρώιμη Εποχή του Σιδήρου του Αιγαίου και ειδικότερα της Κρήτης και τα επιστημονικά της ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στη μελέτη της κατανομής των οικισμών και την κεραμική. Διευθύνει σημαντικές συστηματικές ανασκαφές στην Κρήτη, περιλαμβανομένου του αστικού οικισμού, του ανακτόρου και του νεκροταφείου του Πετρά Σητείας, και τον οικισμό του τέλους της Εποχής του Χαλκού στο Χαλασμένο Ιεράπετρας. Έχει διευθύνει την ανασκαφή του Προανακτορικού τειχισμένου κτιρίου στην Αγία Φωτιά Σητείας, καθώς και τα Υστερομινωικά ΙΙΙ νεκροταφεία στην Κριτσά Μιραμπέλου και τα Αχλάδια Σητείας. Έχει επίσης πραγματοποιήσει επιφανειακές έρευνες, έχει οργανώσει μουσειακές εκθέσεις, καθώς και διεθνή συνέδρια και έχει δώσει πολλές διαλέξεις και σεμινάρια στην Ελλάδα, την Ευρώπη, τις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Καναδά. Έχει επίσης επιμεληθεί ιστοτόπους για την Ελληνική και τη Μινωική Αρχαιολογία. Οι δημοσιεύσεις της περιλαμβάνουν περισσότερα από 100 άρθρα και αρκετές μονογραφίες, καθώς και επιμέλεια τόμων συνεδρίων.

Σχετικές ομιλίες