Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Λογοτεχνικές αποτυπώσεις του πολέμου και της Aντίστασης

Παπαθεοδώρου Γιάννης

3 Απριλίου 2015

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 01:59:48 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 2476
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

Τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ) σε συνεργασία με  το Κοινωφελές Ίδρυμα Κοινωνικού και Πολιτιστικού Έργου (ΚΙΚΠΕ) διοργανώνουν ένα κύκλο σεμιναρίων για τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο στην Ελλάδα: Πόλεμος – Γερμανική Κατοχή – Εθνική Αντίσταση (1940 – 1944), που απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς δημοτικής και μέσης εκπαίδευσης. Στα δέκα σεμινάρια του κύκλου θα επιχειρηθούν κριτικές προσεγγίσεις και αποτιμήσεις των πλέον κρίσιμων γεγονότων της περιόδου, με εισηγήσεις επιστημόνων, καθηγητών πανεπιστημίου εγνωσμένου κύρους και εξειδίκευσης. Στο σεμινάριο θα διδάξουν οι: Οντέτ Βαρών-Βασάρ, Πολυμέρης Βόγλης, Βαγγέλης Καραμανωλάκης, Γιώργος Κουκουλές, Χρήστος Λούκος, Ηλίας Νικολακόπουλος, Ιωάννα Παπαθανασίου, Γιάννης Παπαθεοδώρου, Προκόπης Παπαστράτης, Τάσος Σακελλαρόπουλος και Χάγκεν Φλάισερ.

ΕΚΤΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ: Λογοτεχνικές αποτυπώσεις του πολέμου και της Aντίστασης

ΟΜΙΛΗΤΗΣ: Γιάννης Παπαθεοδώρου, Επίκ. Καθηγητής Φιλολογίας, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων

Η ανακοίνωση αυτή έχει ως κύριο σκοπό να παρουσιάσει τις αναπαραστάσεις του πολέμου στη λογοτεχνία, με έμφαση στα συγχρονικά τεκμήρια της δεκαετίας του 1940-1950. Επιχειρώντας να αναδείξω το πνευματικό κλίμα της λογιοσύνης στα χρόνια αυτά, χρησιμοποιώ λογοτεχνικά κείμενα αλλά και αυτοβιογραφικές μαρτυρίες που ανασυνθέτουν την «ελευθερία της σκλαβιάς». Η γραμματολογική περιδιάβαση έχει τους εξής άξονες:

1.      Μετά το «αλβανικό μέτωπο»: η θέληση για ζωή
2.      Τα νέα φιλολογικά σαλόνια και τα προφορικά περιβάλλοντα.
3.      Η λογοτεχνική παραγωγή στα χρόνια της λογοκρισίας.
4.      Τα ιδεολογικά στρατόπεδα και η «παραταξιακή» λογοτεχνία.
5.      Η αναζήτηση μιας νέας «δημόσιας σφαίρας».
6.      Ανάμεσα στα λογοτεχνικά είδη : σάτιρα και πολιτική
7.      Αντίσταση και νεανική κουλτούρα
8.      Ο σκληρός Δεκέμβρης του ’44.
9.      Μετά τον πόλεμο

Παπαθεοδώρου Γιάννης Αναπληρωτής Καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας, Τμήμα Φιλολογίας, Πανεπιστήμιο Πατρών

Ο Γιάννης Παπαθεοδώρου είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας στη Σχολή Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Πατρών. Από τις εκδόσεις ΜΙΕΤ (Αθήνα, 2016) κυκλοφορεί, με δική του εισαγωγή, το βιβλίο για την ιστορία της Ανάγνωσης και τις απεικονίσεις της σε φωτογραφικά τεκμήρια. Από τις εκδόσεις Κέδρος, κυκλοφορεί με επίμετρο δικό του η νουβέλα του Στρατή Τσίρκα, Νουρεντίν Μπόμπα (Αθήνα, 2018). Σε κοινή επιμέλεια με τον Χρήστο Δερμεντζόπουλο κυκλοφόρησε ο τόμος Συνηθισμένοι Άνθρωποι. Μελέτες για τη λαϊκή και δημοφιλή κουλτούρα, Αθήνα, Opportuna, 2021. Η κύρια επιστημονική του αρθρογραφία περιλαμβάνει μελέτες για τον Σπ. Ζαμπέλιο, τον Εμμ. Ροίδη, τον Δημ. Βικέλα, τον Στρατή Τσίρκα, τον Κ. Π. Καβάφη, κ. α. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα αφορούν τη σχέση ιστορίας και λογοτεχνίας, καθώς και ζητήματα πολιτισμικής ποιητικής, στον 19ο και 20ό αιώνα.

Ενδεικτική βιβλιογραφία :
Αγγέλα Καστρινάκη, Η λογοτεχνία στην ταραγμένη δεκαετία, 1940-1950, Πόλις, Αθήνα, 2005. 
Αλέξανδρου Αργυρίου, Ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας και η πρόσληψή της στους δύστηνους καιρούς (1940-1944), Καστανιώτη Αθήνα, 2003
Αλέξανδρος Αργυρίου, Ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας και η πρόσληψή της στα χρόνια του ετεροκαθορισμένου εμφυλίου πολέμου, Καστανιώτη Αθήνα, 2004.
Οδυσσέας Ελύτης, Ανοιχτά Χαρτιά, Ίκαρος, Αθήνα, 1987.
Τάκης Μπενάς, Της κατοχής. Μνήμες μικρές σαν χρέος, Θεμέλιο, 1990. 
Γιώργος Σεφέρης, Δοκιμές Α΄, Ίκαρος, Αθήνα, 1984. 
 
Προτεινόμενα αναγνώσματα :
 
Σωτήρης Πατατζής, Ματωμένα χρόνια, Εστία, Αθήνα, 1999. 
Γιώργος Σεφέρης, «Τελευταίος Σταθμός»  
Primo Levi, Εάν αυτό είναι ο άνθρωπος, μτφρ. Χαρά Σαρλικιώτη, Άγρα, Αθήνα, 1997. 

Σχετικές ομιλίες