Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Η επανάσταση του 1821, κινητήριες ιδέες και συλλογικότητες – 5η εκδήλωση (Πρώτο Μέρος)

Κάντζια Εμμανουέλα

8 Σεπτεμβρίου 2020

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 00:40:10 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 767

Τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ) σε συνεργασία με το Κοινωφελές Ίδρυμα Κοινωνικού και Πολιτιστικού Έργου (ΚΙΚΠΕ) διοργανώνουν μια σειρά επιμορφωτικών διαλέξεων με θέμα «Η επανάσταση του 1821, κινητήριες ιδέες και συλλογικότητες».

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει έξι εκδηλώσεις, στις οποίες θα υπάρχουν δύο εισηγήσεις: μία ιστορική και μία φιλολογική. Οι εισηγητές θα αναδείξουν πλευρές της διαδρομής από την πολυεθνική αυτοκρατορία στο εθνικό κράτος, θέτοντας στο επίκεντρο των ανακοινώσεών τους ζητήματα της διεθνούς και ελληνικής ιστορίας και της νεοελληνικής γραμματείας.

Ο κύκλος θα ολοκληρωθεί με ένα στρογγυλό Τραπέζι, βασισμένο στις νεότερες προσεγγίσεις της ιστοριογραφίας γύρω από την Επανάσταση. Εισηγητές θα είναι ιστορικοί και φιλόλογοι από πανεπιστημιακά ιδρύματα και ερευνητικά κέντρα οι οποίοι θα φωτίσουν γεγονότα και κείμενα μέσα από διαφορετικές οπτικές τους.

Το BLOD βιντεοσκόπησε και δημοσιεύει την πέμπτη εκδήλωση του κύκλου, της οποίας δημοσιεύεται εδώ το 1ο μέρος:

Εμμανουέλα Κάντζια, Η πράξη ίδρυσης ενός κράτους. Η Διακήρυξη Ανεξαρτησίας των ΗΠΑ

Σχεδιάγραμμα της ομιλίας
Ι. Η Αμερικανική Επανάσταση – Το Δεύτερο Ηπειρωτικό Κογκρέσο (1776) – Η επιτροπή σύνταξης της Διακήρυξης – Παιδεία και επιρροές του Τόμας Τζέφερσον.
ΙΙ. Οι προκλήσεις για τους συντάκτες: Το πρόβλημα του είδους – Οι πολλαπλοί αποδέκτες – Η κατασκευή της συλλογικής ταυτότητας.
ΙΙΙ. Η ρητορική της Διακήρυξης: Η Δεύτερη Πραγματεία του Λοκ στο προοίμιο – Ανάμεσα στην ιστορική συγκυρία και τη θεωρία – Ο επιτελεστικός χαρακτήρας της Διακήρυξης – Η πράξη ίδρυσης ενός κράτους.
ΙΙΙ. Life, Liberty, and the pursuit of Happiness – Η αντικατάσταση της περιουσίας από την επιδίωξη της ευτυχίας - Η έννοια της ευτυχίας / ευδαιμονίας, τα ιστορικά συμφραζόμενα και οι πηγές της Διακήρυξης – Δημόσια και ιδιωτική ευτυχία – Η πολυσημία της έννοιας και το άνοιγμα στο χρόνο.
ΙV. Κοραής και Τζέφερσον – Τα Προλεγόμενα στον Κατά Λεωκράτους λόγο του Λυκούργου και οι «Αγγλαμερικανοί» – Η ευδαιμονία ως κρίκος ανάμεσα στην ηθική και την πολιτική – Το όραμα του Κοραή.

Αποσπάσματα από τη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας
1. Δεχόμαστε τις ακόλουθες αλήθειες ως αυταπόδεικτες: πως όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται ίσοι και προικίζονται από τον Δημιουργό τους με ορισμένα αναπαλλοτρίωτα δικαιώματα, μεταξύ των οποίων είναι το δικαίωμα στη Ζωή, στην Ελευθερία και στην επιδίωξη της Ευτυχίας• πως για να διασφαλιστούν αυτά τα δικαιώματα θεσπίζονται Κυβερνήσεις που αντλούν τη νόμιμη εξουσία τους από τη συναίνεση των κυβερνωμένων• και πως όταν ένα Πολίτευμα υπονομεύει αυτούς τους σκοπούς, ο λαός έχει το δικαίωμα να αλλάξει τη μορφή του ή να διαλύσει την Κυβέρνηση και να εγκαθιδρύσει νέα, θεμελιώνοντάς αυτή σε τέτοιες αρχές, και οργανώνοντας τις εξουσίες της με τέτοιο τρόπο, ώστε να του παρέχει εχέγγυα για την Ασφάλεια και την Ευτυχία του [as to them shall seem most likely to effect their Safety and Happiness]. Η σύνεση, ασφαλώς, υπαγορεύει ότι κυβερνήσεις εδραιωμένες στο χρόνο δεν πρέπει να αντικαθίστανται για ασήμαντους και εφήμερους λόγους […]. Όταν όμως μια μακρά αλληλουχία καταχρήσεων και σφετερισμών, με την ίδια στόχευση, μαρτυρά το σχέδιο της υποταγής του σε ένα καθεστώς δεσποτικό, τότε είναι δικαίωμα του λαού, είναι μάλιστα καθήκον του, να αποτινάξει το ζυγό μιας τέτοιας κυβέρνησης και να αναζητήσει νέους Φύλακες για τη μελλοντική του ασφάλεια. Τέτοια στάση εγκαρτέρησης στα βάσανα υπήρξε στο παρελθόν η στάση των Αποικιών• και αυτή ακριβώς είναι τώρα η ανάγκη που τους υπαγορεύει να αλλάξουν τη μορφή διακυβέρνησής τους. Η ιστορία του σημερινού βασιλιά της Μεγάλης Βρετανίας είναι μια ιστορία επαναλαμβανόμενων αδικιών και σφετερισμών, με άμεσο στόχο την εγκαθίδρυση μιας απόλυτης Τυραννίας στις Αποικίες. Ως απόδειξη, ας παρατεθούν τα Γεγονότα στην άδολη ανθρωπότητα. [let facts be submitted to a candid world]

2. Δια ταύτα, εμείς, οι Αντιπρόσωποι των ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, συγκεντρωμένοι στη Γενική Συνέλευση […] δημοσιοποιούμε επισήμως και διακηρύσσουμε στο όνομα του αγαθού λαού μας, ότι τούτες οι ηνωμένες Αποικίες είναι, ως και οφείλουν σύμφωνα με το δίκαιο, Ελεύθερες και Ανεξάρτητες Πολιτείες […]. Και για την υποστήριξη αυτής της Διακήρυξης, με ακλόνητη πίστη στην προστασία της Θείας Πρόνοιας, δεσμευόμαστε αμοιβαίως με τις ζωές μας, τις περιουσίες μας και την ιερή μας τιμή.

Κάντζια Εμμανουέλα Δρ. Συγκριτικής Φιλολογίας

Η Εμμανουέλα Κάντζια σπούδασε Νεοελληνική και Συγκριτική Φιλολογία στα πανεπιστήμια Πρίνστον και Χάρβαρντ της Αμερικής. Έχει δημοσιεύσει τις μονογραφίες Το όνομα και το πράγμα: Πλατωνικοί απόηχοι στο διήγημα του Γ.Μ. Βιζυηνού «Διατί η μηλιά δεν έγεινε μηλέα» (Ερμής 2012) και Τρεις εν πλω (ΜΙΕΤ, 2018• σε συνεργασία με τον Κώστα Ιωαννίδη) και έχει επιμεληθεί τον πρώτο τόμο των απάντων του Δημητρίου Καπετανάκη, Τα Δημοσιευμένα 1933-1944 (ΜΙΕΤ, 2020). Έχει διδάξει μαθήματα λογοτεχνίας και συγκριτικής γραμματολογίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, στο ΕΚΠΑ, στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και στο College Year in Athens. Εργάζεται στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδος – Pierce, στο πρόγραμμα του Διεθνούς Απολυτηρίου (ΙΒ).

Επιλογή βιβλιογραφίας

Άρεντ, Χάνα (2006 [1963]). Για την Επανάσταση, μτφρ. Αγγελική Στουπάκη, Αθήνα, Εκδόσεις Αλεξάνδρεια.
Κοκκινάκης, Γιάννης (2012). Εξουσία και Ελευθερία. Η συγκρότηση των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής 1776-1789, Ηράκλειο, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης.
Κοραής, Αδαμάντιος (1990). Προλεγόμενα στους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς, τ. Γ΄, πρόλογος: Λουκία Δρούλια, Αθήνα, ΜΙΕΤ.
Κοραής, Αδαμάντιος (2018 [1933]). Σημειώσεις εις το προσωρινόν πολίτευμα της Ελλάδος, εισαγωγή – επιμέλεια: Πασχάλης Μ. Κιτρομηλίδης, Αθήνα, Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων.
Μουλάκης, Αθανάσιος (1984), «Η αλληλογραφία Κοραή – Jefferson», Πρακτικά Συνεδρίου «Κοραής και Χίος», τ. Α΄, Αθήνα, Ομήρειο Πνευματικό Κέντρο Δήμου Χίου, 269-284.
Allen, Danielle (2014). Our Declaration: A Reading of the Declaration of Independence in Defense of Equality, Νέα Υόρκη, Liveright.
Armitage, David (2002). «The Declaration of Independence and International Law», The William and Mary Quarterly 59.1: 39-64.
Bailyn, Bernard (1992 [1967]). The Ideological Origins of the American Revolution, Καίμπριτζ Μασαχουσέτης, Bellknap Press.
Becker, Carl L. (1958 [1922]). Declaration of Independence: A Study in the History of Political Ideas, Νέα Υόρκη, Vintage.
Conklin, Carli N (2015). «The Origins of the Pursuit of Happiness», Washington University Jurisprudence Review 7.2: 195-262.
Gerber, Scott Douglas (1995). To Secure These Rights: The Declaration of Independence and Constitutional Interpretation, Νέα Υόρκη, NYU Press.
Honig B. (1991). «Declarations of Independence: Arendt and Derrida on the Problem of Founding a Republic», The American Political Science Review 85.1: 97-113.
Locke, John (2018 [1689]). Δεύτερη πραγματεία περί κυβερνήσεως, εισαγωγή – μετάφραση – σχόλια: Π. Κιτρομηλίδης, Ηράκλειο, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης.
Maier, Pauline (1997). American Scripture: Making the Declaration of Independence, Νέα Υόρκη, Alfred A. Knopf.
Paine, Thomas. Common Sense and Other Writings (2011), επιμ. J. M. Opal, Λονδίνο, Norton.
Smith, William Raymond (1965). «The Rhetoric of the Declaration of Independence», College English 26.4: 306-309.
Rakove, Jack N. (2009). The Annotated U.S. Constitution and Declaration of Independence, Καίμπριτζ, Harvard University Press.
Soni, Vivasvan (2010). Mourning Happiness, Ιθάκη Νέας Υόρκης, Cornell University Press.
Wood, Gordon S (1998 [1969]). The Creation of the American Republic, Τσάπελ Χιλ, University of North Carolina Press.

Σχετικές ομιλίες

Συνεδρία  VI - Η συζήτηση για την Ελληνική Επανάσταση στη δημόσια σφαίρα 02:12:42

Φεβ 06, 2021

Συνεδρία VI - Η συζήτηση για την Ελληνική Επανάσταση στη δημόσια σφαίρα

Χρυσανθόπουλος Χρήστος Κουμπουρλής Γιάννης Φούφουλας Δημήτρης Λάμπρου Μυρτώ Φουρναράκη Ελένη Καραφουλίδου Βίκυ Αγγελομάτη - Τσουγκαράκη Ελένη Σφοίνη Αλεξάνδρα

Γλώσσα: Ελληνική

Παρουσίαση του αναλυτικού προγράμματος των επετειακών δράσεων και εκδηλώσεων για τα 200 χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης, της «Πρωτοβουλίας 1821-2021» 01:37:09

Ιαν 31, 2020

Παρουσίαση του αναλυτικού προγράμματος των επετειακών δράσεων και εκδηλώσεων για τα 200 χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης, της «Πρωτοβουλίας 1821-2021»

Μητσοτάκης Κυριάκος Πιμπλής Νίκος Λασκαρίδης Πάνος Μάνος Ιωάννης Δημόπουλος Μελέτιος-Αθανάσιος Καραμανωλάκης Βαγγέλης Γκλαβίνας Παναγιώτης Γρηγορίου Βασίλειος Χατζηιωάννου Μαρία - Χριστίνα Τσούχλος Νίκος Κωβαίος Άγγελος

Γλώσσα: Ελληνική