Καλύβας Στάθης
Κιντή Βάσω
Μουτσόπουλος Χαράλαμπος Μ.
Παπάζογλου Βασίλης
Στεφάνου Ευριπίδης
Τσούκαλης Λουκάς
Γλώσσα
Ελληνική
Ημερομηνία
13/12/2012
Διάρκεια
130:16
Εκδήλωση
2ος κύκλος Δημόσιων Συζητήσεων. Ελλάδα: Μεταρρυθμίσεις, Ρήξεις, Τομές
Χώρος
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
Διοργάνωση
Ελληνικό Ίδρυμα Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ)
Ίδρυμα Οικονομικών & Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ)
Kantor Σύμβουλοι Επιχειρήσεων
ΚΙΝΗΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ για μια Ανοικτή Κοινωνία
Διεθνής Διαφάνεια Ελλάς
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών - Megaron Plus
Κατηγορία
Εκπαίδευση
Ετικέτες
τριτοβάθμια εκπαίδευση, παιδεία, δημόσιο Πανεπιστήμιο, ν. 4009/2011, έρευνα, αξιολόγηση, αγορά εργασίας, ΑΕΙ, ανώτατη παιδεία
Την Πέμπτη, 13 Δεκεμβρίου 2012, έγινε μια δημόσια συζήτηση στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών με θέμα «Για ένα νέο ελληνικό πανεπιστήμιο» που διοργάνωσαν το ΕΛΙΑΜΕΠ, το ΙΟΒΕ, η Κantor, η Κίνηση Πολιτών και η Διεθνής Διαφάνεια Ελλάς, σε συνεργασία με το Megaron Plus. Στη συζήτηση συμμετείχαν οι πανεπιστημιακοί: Στάθης Καλύβας, Καθηγητής, Πανεπιστήμιο Yale, Βάσω Κιντή, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Φιλοσοφίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Χαράλαμπος Μουτσόπουλος, Ομότιμος Καθηγητής Ιατρικής, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Βασίλης Παπάζογλου, Καθηγητής Ναυπηγικής, Μετσόβιο Πολυτεχνείο και τ. Ειδικός Γραμματέας, Υπουργείο Παιδείας και Ευριπίδης Στεφάνου, Πρύτανης του Πανεπιστημίου Κρήτης, Καθηγητής Χημείας. Τη συζήτηση συντόνισε και συνόψισε ο Λουκάς Τσούκαλης, Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Πρόεδρος του ΕΛΙΑΜΕΠ και μέλος της Επιτροπής Υψηλού Επιπέδου για τον Εκσυγχρονισμό της Ανώτατης Εκπαίδευσης στην Ευρώπη.
Από τους ομιλητές ο κ. Παπάζογλου επισήμανε ότι αν και δεν μπορούμε να είμαστε ευχαριστημένοι από τη σημερινή κατάσταση των Πανεπιστημίων στη χώρα μας, δεν πρέπει να μηδενίζονται τα πάντα. Υπάρχουν πολλά Τμήματα Πανεπιστημίων που δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα από αντίστοιχα της Ευρώπης, τόσο από εκπαιδευτική όσο και από ερευνητική άποψη. Στις προϋποθέσεις για την αναβάθμιση του επιπέδου των σπουδών και της έρευνας περιλαμβάνονται η πραγματική αυτοτέλεια των Πανεπιστημίων, όπως αυτή δίνεται με το ν. 4009/2011, η επαρκής χρηματοδότηση με ταυτόχρονη αναδιάρθρωση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και την αυτονόητη κοινωνική λογοδοσία, αλλά κυρίως η αλλαγή νοοτροπίας.
Ο κ. Στεφάνου μίλησε για την ανάγκη δημιουργίας μιας κουλτούρας ποιότητας που θα είναι διαχρονικά πρωτοπόρα κάτω από οποιοδήποτε μοντέλο διοίκησης. Η εκπαιδευτική και ερευνητική δραστηριότητα των Πανεπιστημίων πρέπει να αξιολογούνται, αρκεί όμως η αξιολόγηση να μην περιορίζεται σε μια μηχανική χρήση δεικτών απόδοσης, όπως συμβαίνει συνήθως στις εταιρείες. Δεν θέλουμε να δημιουργήσουμε μια ενδοπανεπιστημιακή γραφειοκρατία που θα ασχολείται αποκλειστικά με την αξιολόγηση, ούτε να εγκαθιδρύσουμε μια «κουλτούρα βραχυπρόθεσμου οφέλους» που θα ήταν καταστροφική τόσο για την παιδεία όσο και για την έρευνα.
Η κ. Κιντή έκανε συγκεκριμένες προτάσεις βελτίωσης των ελληνικών δημόσιων Πανεπιστημίων τονίζοντας κυρίως τη σημασία να αναπτύξει καθένα από αυτά την ιδιαίτερη φυσιογνωμία του. Παρότι δέχθηκε ότι είναι σημαντικό να επιτραπεί η ίδρυση μη κρατικών ιδρυμάτων, υποστήριξε ότι το δημόσιο Πανεπιστήμιο είναι εκείνο που θα πρέπει να έχει την ευθύνη της μαζικής εκπαίδευσης των φοιτητών και της προώθησης της έρευνας. Οι αλλαγές στην ανώτατη εκπαίδευση δεν πρέπει να γίνονται πρόχειρα και σπασμωδικά αλλά σε υπερκομματική βάση και με μακροχρόνιο ορίζοντα. Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στη σημασία να είναι το Πανεπιστήμιο προσανατολισμένο στους φοιτητές και όχι στους καθηγητές και στην ανάγκη να βελτιωθεί η φοιτητική εμπειρία τόσο στους χώρους των Πανεπιστημίων όσο και στη διαδικασία της μάθησης.
Ο κ. Καλύβας πιστεύει ότι παρά τις προσπάθειες που καταβάλλονται η παρούσα μεταρρύθμιση θα έχει την τύχη των προηγουμένων. Όχι γιατί οι προθέσεις είναι κακές, αλλά γιατί το μοντέλο έχει χρεοκοπήσει. Καλούμαστε λοιπόν να σκεφτούμε πάνω σε εντελώς νέες βάσεις. Προτείνει ένα πανεπιστημιακό σύστημα πολλαπλών ταχυτήτων, με κορυφή του ένα Πανεπιστήμιο Αριστείας. Οι τρεις βασικές προϋποθέσεις ενός τέτοιου Πανεπιστημίου πρέπει να είναι η επιλογή, η αυτονομία και η λογοδοσία.
Τέλος, ο κ. Μουτσόπουλος παρατήρησε ότι αδιαφάνεια, διαπλοκή, νεποτισμός, εσωστρέφεια, πρώιμη μονιμότητα, συντεχνίες, καταλήψεις και καταστροφές έχουν απαξιώσει το Ελληνικό Πανεπιστήμιο. Νομοθετικές παρεμβάσεις ανέδειξαν ακόμη μία παθολογία, την ανυπακοή των διοικούντων στους νόμους και την ατιμωρησία. Η δημιουργία μη κρατικού-μη κερδοσκοπικού Πανεπιστημίου που θα ακολουθεί κανόνες αξιολόγησης, διοίκησης, διδασκαλίας και ερευνητικής προσφοράς αντίστοιχους με αυτούς που ισχύουν σε διακεκριμένα πανεπιστήμια του εξωτερικού είναι αναγκαία και επιτακτική. Το Πανεπιστήμιο αυτό θα αποτελέσει το πρότυπο και ταγό για την αναβάθμιση των κρατικών Πανεπιστημίων.
Συνοψίζοντας τη συζήτηση ο κ. Τσούκαλης επισήμανε ότι η ανώτατη εκπαίδευση αποτελεί ένα ακόμη από τα πολλά ελληνικά παράδοξα. Ενώ διαθέτουμε μεγάλο αριθμό καταξιωμένων επιστημόνων διεθνώς, τα ελληνικά Πανεπιστήμια κατατάσσονται χαμηλά στις διεθνείς αξιολογήσεις και η χώρα συνεχίζει να εξάγει το μεγαλύτερο αριθμό φοιτητών κατά κεφαλήν στην Ευρώπη. Προφανώς, το ανθρώπινο δυναμικό υπάρχει αλλά το σύστημα χωλαίνει.
Οι ομιλητές συμφώνησαν μεταξύ τους στις απαραίτητες προϋποθέσεις για ένα σύγχρονο πανεπιστήμιο. Σε αυτές περιλαμβάνονται η αυτονομία, η αξιολόγηση, η λογοδοσία και η εξωστρέφεια με στόχο την αριστεία. Μερικοί εστιάζουν στις απαραίτητες αλλαγές που μπορούν και πρέπει να γίνουν στο ελληνικό δημόσιο πανεπιστήμιο, πολλές από τις οποίες δρομολογήθηκαν με τη Μεταρρύθμιση του 2011. Άλλοι μιλούν για πιο ριζοσπαστικές τομές εκτός του υπάρχοντος θεσμικού πλαισίου. Αλλάζουμε από μέσα ή δημιουργούμε κάτι καινούριο και καινοτόμο;
Ο Στάθης Καλύβας είναι Gladstone Professor of Government στο Department of Politics and International Relations του University of Oxford και fellow του All Souls College.
Κατείχε από το 2003 την έδρα του καθηγητή πολιτικών επιστημών Arnold Wolfers στο πανεπιστήμιο Yale των ΗΠΑ, όπου επίσης διηύθυνε το ερευνητικό πρόγραμμα Τάξη, Σύγκρουση και Βία (Order, Conflict, and Violence).
Έκανε τις βασικές του σπουδές στο πανεπιστήμιο Αθηνών (1986) και το διδακτορικό του στο πανεπιστήμιο του Σικάγο (1993) στις πολιτικές επιστήμες. Εκτός από το Yale έχει διδάξει στα πανεπιστήμια του Οχάιο (1993-94), της Νέας Υόρκης (1994-2000) και του Σικάγο (2000-03). Έχει διατελέσει επισκέπτης καθηγητής και υπότροφος των πανεπιστημίων Northwestern, Columbia, Witten/Herdecke, Juan March και των ινστιτούτων Max Planck και European University. Έχει γράψει τα βιβλία The Logic of Violence in Civil War (Cambridge University Press, 2006) και The Rise of Christian Democracy in Europe (Cornell University Press, 1996). Είναι συγγραφέας και συνεπιμελητής του τόμου Order, Conflict, and Violence (Cambridge University Press, 2008) και περισσότερων από πενήντα επιστημονικών άρθρων σε πέντε γλώσσες.
Η τρέχουσα έρευνά του αφορά στις παγκόσμιες τάσεις στην πολιτική βία. Το έργο του έχει τιμηθεί με πολλά βραβεία, μεταξύ των οποίων το Woodrow Wilson Award για το καλύτερο βιβλίο με θέμα την διακυβέρνηση, την πολιτική και τις διεθνείς υποθέσεις, το Luebbert Award για το καλύτερο βιβλίο στη συγκριτική πολιτική, το European Academy of Sociology Book Award, το Luebbert Award για το καλύτερο άρθρο στη συγκριτική πολιτική (τρεις φορές) και το Greenstone Award για το καλύτερο βιβλίο με θέμα την πολιτική και την ιστορία. Η έρευνά του έχει χρηματοδοτηθεί από τα Harry Frank Guggenheim Foundation, United States Peace Institute, Folke Bernadotte Academy και το Ίδρυμα Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης. Το 2007 διετέλεσε υπότροφος του John Simon Guggenheim Memorial Foundation και το 2008 εξελέγη μέλος της Αμερικανικής Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών.
Ο κ. Χαράλαμπος Μ. Μουτσόπουλος είναι καθηγητής της Κλινικής και του Εργαστηρίου Παθολογικής Φυσιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Αριστούχος, πτυχιούχος (1968) και διδάκτορας της ίδιας σχολής, ο κ. Μουτσόπουλος ειδικεύθηκε στην Παθολογία (1972-1974, Πανεπιστήμιο Georgetown, Washington DC, ΗΠΑ) και στη Ρευματολογία/Ανοσολογία (1974-1976, Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, San Francisco). Εργάστηκε ως ερευνητής στα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας (NIH, Bethesda, Maryland, ΗΠΑ, 1976-1980) και δίδαξε ως κλινικός αναπληρωτής καθηγητής Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Georgetown (1977). Είναι εταίρος του Αμερικανικού Κολεγίου Παθολόγων και του Αμερικανικού Κολεγίου Ρευματολογίας. Από το 1980 υπηρέτησε ως καθηγητής - διευθυντής Παθολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων ως το 1993 και από τότε ως σήμερα ως καθηγητής της Κλινικής και του Εργαστηρίου Παθολογικής Φυσιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Διετέλεσε ειδικός κλινικός σύμβουλος στο NIH (1980-1985) και επισκέπτης καθηγητής Ανοσολογίας στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Βρέστης στη Γαλλία (1989-1990).
