Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Ανασκαφή στο Ασκληπιείο της Επιδαύρου: αποκάλυψη κτηρίου προδρομικού της Θόλου

Λαμπρινουδάκης Βασίλειος, Δημόπουλος Μελέτιος-Αθανάσιος, Πλάντζος Δημήτρης, Παπαδημητρίου Άλκηστις, Σφυρόερα Αλεξάνδρα

3 Φεβρουαρίου 2020

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 01:14:22 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 1609
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

Οι ανασκαφές του Τομέα Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών στο ιερό του Ασκληπιού της Επιδαύρου από το 2016 έως σήμερα, έφεραν στο φως ένα άγνωστο ως τώρα, ιδιαίτερα σημαντικό για την ιστορία του ιερού και τη λατρεία του Ασκληπιού οικοδόμημα. Πρόκειται για κτήριο της αρχαϊκής εποχής, που είχε οικοδομηθεί στη θέση, όπου αργότερα, στον 4ο π.Χ. αιώνα, ανεγέρθηκε η Θόλος, το εμβληματικότερο κτήριο του Ασκληπιείου. Το αρχαϊκό κτήριο, ορθογώνιας κάτοψης, διέθετε υπόγειο χώρο αντίστοιχο του ισογείου με ψηφιδωτό δάπεδο, και στο ισόγειο περιστύλιο. Μολονότι τμήμα του μόνο ακόμη έχει ανασκαφεί, διαφαίνεται ήδη ότι σχετίζεται με την πρώιμη, χθόνια, λατρεία του Ασκληπιού, αποτελώντας το ιερό κτήριο – πρόδρομο της Θόλου, τόπου της χθόνιας λατρείας του Ασκληπιού. Κατεδαφίστηκε λίγο πριν την έναρξη οικοδόμησης της Θόλου. Ο υπόγειος χώρος του χρησιμοποιήθηκε ως αποθέτης για την ευλαβική κατάχωση του οικοδομικού υλικού αυτού του κτηρίου και άλλων του ιερού. Χάρη στα ιδιαίτερα αρχιτεκτονικά και λατρευτικά χαρακτηριστικά του η ανασκαφή του νέου αυτού κτηρίου, θα συμβάλει στη διεύρυνση των γνώσεών μας στην ιστορία και εξέλιξη της αρχιτεκτονικής της εποχής αυτής και κυρίως στην κατανόηση των απαρχών της λατρείας του Ασκληπιού στη συγκεκριμένη θέση, μίας άγνωστης δηλαδή έως τώρα πτυχής της ιστορίας του ιερού.

Η ανασκαφή χρηματοδοτήθηκε κατά τα έτη 2016-2017 από την εταιρεία «Ασκληπιάδης» και από το 2018 και εξης διεξάγεται με δωρεά του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος». Πραγματοποιείται με τη σταθερή υποστήριξη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αργολίδας.

Τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα των ανασκαφικών εργασιών, που βρίσκονται σε εξέλιξη, παρουσιάστηκαν τη Δευτέρα 3 Φεβρουαρίου 2020 στο αμφιθέατρο «Άλκης Αργυριάδης» στο κεντρικό κτήριο του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Λαμπρινουδάκης Βασίλειος Ομότιμος Καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών

Ο Βασίλειος Κ. Λαμπρινουδάκης είναι Ομότιμος Καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Αντεπιστέλλον μέλος της Académie des Inscriptions et Belles-Lettres των Παρισίων και της Akademie der Wissenschaften της Βιέννης. Μέλος του Δ.Σ. της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας, Γενικός Γραμματέας του Σωματείου για την ανάδειξη των αρχαίων θεάτρων ΔΙΑΖΩΜΑ και Επικεφαλής της Επιστημονικής ομάδας του Διεθνούς Δικτύου Αρχαίων Θεάτρων. Διευθύνει ανασκαφές και εργασίες ανάδειξης μνημείων στη Νάξο, την Επίδαυρο και την Παλαιομάνινα. Το δημοσιευμένο επιστημονικό του έργο αναφέρεται στην αρχαία ελληνική τέχνη, την αρχαία αρχιτεκτονική, την τοπογραφία της αρχαίας Ελλάδας, την επιγραφική, την αρχαία θρησκεία και λατρεία, τη θεωρία της αρχαιολογίας, καθώς και την Διαχείριση και Ανάδειξη Μνημείων. Τιμήθηκε με τον Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικος από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας (2003) για την προβολή της ελληνικής αρχαιολογίας διεθνώς.

Είναι Πρόεδρος της Επιτροπής Συντήρησης Μνημείων Επιδαύρου του ΥΠΠΟ (από το 1984). Μέλος της Academia Europea και ισόβιο μέλος της Εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας, όπως επίσης τακτικό μέλος του Γερμανικού και του Αυστριακού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου. Έχει, μεταξύ άλλων, διατελέσει Πρόεδρος του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών (1986-1989, 1993-1995, 2003-2005), Πρόεδρος του Δ.Σ. του Ταμείου Διαχείρισης Πιστώσεων για την Εκτέλεση Αρχαιολογικών Έργων του ΥΠΠΟ (1998-2007), μέλος του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (1981-2005) και μέλος του Δ.Σ. του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού (2006-2012). Είναι συνεκδότης του περιοδικού Αρχαιογνωσία, τόμων επιστημονικών συνεδρίων, τιμητικών επιστημονικών τόμων και Διεθνών Εγκυκλοπαιδικών Λεξικών (όπως του Lexikon Iconograpicum Mythologiae Classicae).

Δημόπουλος Μελέτιος-Αθανάσιος Πρύτανης, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Ο Μελέτιος-Αθανάσιος Δημόπουλος είναι Πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών, και υπηρετεί στο ΕΚΠΑ ως Καθηγητής, Διευθυντής της πανεπιστημιακής Θεραπευτικής Κλινικής του Νοσοκομείου «ΠΓΝΑ Αλεξάνδρα» που ανήκει στην Ιατρική Σχολή, ενώ έχει διατελέσει Πρόεδρος της Ιατρικής Σχολής. Σε προηγούμενη έτη εκλέχθηκε διαδοχικά Διευθυντής του Τομέα Παθολογίας και Αναπληρωτής Πρόεδρος της Ιατρικής Σχολής.

Επίσης, διετέλεσε Πρόεδρος της Εφορείας των Πανεπιστημιακών Νοσοκομείων «Αρεταίειο» και «Αιγινήτειο».

Είναι κάτοχος της ειδικότητας στην Παθολογία από το Πανεπιστήμιο McGill (Royal Victoria Hospital, Montreal, Canada) και της ειδικότητας της Αιματολογίας-Ογκολογίας από το Πανεπιστήμιο του Texas (M.D. Anderson Cancer Center, Houston, Texas, USA), ενώ κατά την παραμονή του στο Πανεπιστήμιο αυτό εκλέχθηκε στο M.D. Anderson Cancer Center Επίκουρος Καθηγητής.

Από την αρχή της Πανεπιστημιακής του καριέρας στη Θεραπευτική Κλινική πρωτοστάτησε στην ίδρυση, στελέχωση και λειτουργία της Αιματολογικής-Ογκολογικής Μονάδας της Θεραπευτικής Κλινικής. Θεωρείται παγκοσμίως μια πρότυπη μονάδα με σημαντικό κλινικό και ερευνητικό έργο, έχοντας εξειδίκευση στις πλασματοκυτταρικές δυσκρασίες (πολλαπλό μυέλωμα, μακροσφαιριναιμία, αμυλοείδωση), τον καρκίνο του μαστού, τον γυναικολογικό καρκίνο, καθώς και τον καρκίνο του προστάτη, του νεφρού και της ουροδόχου κύστεως.

Έχει συγγράψει μέχρι σήμερα 570 επιστημονικά άρθρα σε διεθνή περιοδικά (>16 000 αναφορές, h-index 63) που αφορούν στη μελέτη των παραπάνω νοσημάτων. Κάποια από αυτά, δημοσιευμένα στα πιο έγκριτα περιοδικά, όπως στο New England Journal of Medicine, αφορούν κλινικές μελέτες όπου ως κύριος ή συμμετέχων ερευνητής συνέβαλε στην έγκριση, σε παγκόσμιο επίπεδο, νεώτερων φαρμάκων για την βελτίωση της θεραπευτικής αντιμετώπισης και την αύξηση της επιβίωσης των ογκολογικών ασθενών.

Οι εργασίες του έχουν παρουσιαστεί σε πολυάριθμα ελληνικά και διεθνή συνέδρια και οι σημαντικότερες έχουν βραβευτεί στα συνέδρια της Παγκόσμιας Ομάδας του Πολλαπλού Μυελώματος (2011), της Ευρωπαϊκής Εταιρίας Κλινικής Ογκολογίας (2009), της Ελληνικής Αιματολογικής Εταιρίας (2008, 2009, 2010) και της Ελληνικής Εταιρίας Κλινικής Ογκολογίας (2008, 2010). Κατόπιν προσκλήσεων, έχει μετάσχει στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα ή είναι συντονιστής στα διεθνή συνέδρια της American Society of Hematology, European Hematology Association και European Society of Medical Oncology.

Έχει ασχοληθεί με τη συγγραφή πολυάριθμων κεφαλαίων ελληνικών και διεθνών συγγραμμάτων και είναι μέλος σε όλες τις σημαντικές Ιατρικές Εταιρείες για την Αιματολογία και Ογκολογία, όπως της Επιστημονικής Επιτροπής του Ερευνητικού Ιδρύματος του Πολλαπλού Μυελώματος (Multiple Myeloma Research Foundation), του Διεθνούς Ινστιτούτου του Πολλαπλού Μυελώματος (International Myeloma Foundation) και της μακροσφαιριναιμίας Waldenström, καθώς και της Επιτροπής του Ευρωπαϊκού Δικτύου του Πολλαπλού Μυελώματος (European Myeloma Network).

Διετέλεσε Associate Editor στο διεθνές επιστημονικό περιοδικό European Journal of Internal Medicine (2001-2007), ενώ εξακολουθεί να έχει τον τίτλο στο Current Hematologic Malignancy Reports. Έχει υπάρξει μέλος της συντακτικής επιτροπής των περιοδικών Journal of Clinical Oncology (2005-2008), Haematologica, Leukemia and Lymphoma, Clinical Lymphoma και Myeloma και Expert Review of Hematology. Συμμετέχει με την ιδιότητα του κριτή στις σημαντικότερες ιατρικές επιθεωρήσεις στον χώρο όπως: New England Journal of Medicine, Blood, Journal of Clinical Oncology, Haematologica, Leukemia, Cancer, κλπ. Τέλος, για το ερευνητικό του έργο τιμήθηκε με το Διεθνές Βραβείο «Robert A. Kyle» που αφορά τη συμβολή στη έρευνα και αντιμετώπιση της μακροσφαιριναιμίας Waldenström.

Πλάντζος Δημήτρης Καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Ο Δημήτρης Πλάντζος είναι κλασικός αρχαιολόγος με σπουδές στην Αθήνα και την Οξφόρδη. Στα επιστημονικά του ενδιαφέροντα συγκαταλέγονται η ιστορία της αρχαίας τέχνης, η αρχαιολογική θεωρία και οι νεωτερικές προσλήψεις του κλασικού πολιτισμού. Είναι καθηγητής στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και συνδιευθυντής της Πανεπιστημιακής Ανασκαφής Άργους Ορεστικού (Καστοριά). Έχει εργαστεί ως επιμελητής στο Μουσείο Κοσμήματος Ηλία Λαλαούνη και το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, και έχει διδάξει στα Πανεπιστήμια Πελοποννήσου και Ιωαννίνων.

Έχει δημοσιεύσει μελέτες και άρθρα για την ελληνική τέχνη, τη θεωρία και μεθοδολογία της κλασικής αρχαιολογίας, τις νεωτερικές προσλήψεις του κλασικού πολιτισμού, και τις βιοπολιτικές χρήσεις της αρχαιότητας. Πρόσφατα έργα του: Οι αρχαιολογίες του κλασικού (Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου 2014), Ελληνική τέχνη και αρχαιολογία (Καπόν 2016), Το πρόσφατο μέλλον (Νεφέλη 2016), και Η τέχνη της ζωγραφικής στον αρχαιοελληνικό κόσμο (Καπόν 2018).

Παπαδημητρίου Άλκηστις Έφορος Αρχαιοτήτων Αργολίδας

Η Άλκηστις Παπαδημητρίου είναι πτυχιούχος του Ιστορικού και Αρχαιολογικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Αθηνών και Διδάκτωρ Κλασικής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Albert Ludwing του Freiburg της Γερμανίας. Εργάσθηκε επί σειρά ετών στην ανασκαφή του γερμανικού αρχαιολογικού ινστιτούτου στην Κάτω Ακρόπολη της Τίρυνθας και διετέλεσε επιστημονικά βοηθός του αείμνηστου ανασκαφέα της Klaus Kilian. Σήμερα είναι Έφορος Αρχαιοτήτων Αργολίδας.

Σφυρόερα Αλεξάνδρα Δρ. Αρχαιολογίας, Μουσείο Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης, ΕΚΠΑ

Η Αλεξάνδρα Σφυρόερα είναι κλασική αρχαιολόγος, πτυχιούχος του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (1993). Από το ίδιο Τμήμα έλαβε μεταπτυχιακό δίπλωμα ειδίκευσης στην Κλασική Αρχαιολογίας (1997) και διδακτορικό (2011), με υποτροφία του Κοινωφελούς Ιδρύματος Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης (1999-2002). Τίτλος της διδακτορικής της διατριβής: «Νάξος. Συμβολές στην αρχαιολογία και ιστορία του νησιού από την Γεωμετρική έως και την Αυτοκρατορική εποχή».

Εργάστηκε ως αρχαιολόγος στο εν Αθήναις γραφείο της «Ελληνικής Ένωσης για την Σύνταξη του Μυθολογικού Λεξικού - LIMC» (2000-2001), στη Νάξο (κατά διαστήματα από το 1994-2099), την ανατολική Κρήτη (1995-2002), την Κέα (2002-2004) και την Επίδαυρο (2016-). Στη Νάξο συμμετείχε, μεταξύ άλλων, στις ανασκαφές και τις εργασίες συντήρησης και ανάδειξης στα ιερά των Υρίων, του Γύρουλα, των Μελάνων και στο αρχαίο υδραγωγείο Νάξου, καθώς επίσης και στη δημιουργία των μουσειακών Συλλογών στον Γύρουλα και τις Μέλανες. Από το 2009 εργάζεται στο Μουσείο Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης (ΕΚΠΑ).

Είναι μέλος της Πανεπιστημιακής Ανασκαφής Επιδαύρου. Έχει αναλάβει τη μελέτη και δημοσίευση του υλικού από το ιερό της Δήμητρος της αρχαίας πόλεως Νάξου.

Σχετικές ομιλίες