
















































































































































































Τζιρτζιλάκης Γιώργος
Δραγώνας Πάνος
Παπανικολάου Δημήτρης
Γιαμαρέλος Στέλιος
Πολλάτου - Αρβανίτη Μελίνα
Τουρνικιώτης Παναγιώτης
Τσιαμπάος Κώστας
Γλώσσα
Ελληνική
Ημερομηνία
05/06/2025
Διάρκεια
01:59:45
Εκδήλωση
Παρελθόν και μέλλον στην αρχιτεκτονική ενημέρωση
Χώρος
Μουσείο Μπενάκη Πειραιώς 138
Διοργάνωση
Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής
Κατηγορία
Αρχιτεκτονική
Ετικέτες
αρχιτεκτονική, αρχιτεκτονική ενημέρωση, Αρχιτεκτονικά Θέματα, Θέματα Χώρου+Τεχνών, αρχιτεκτονικές εκδόσεις, Ορέστης Δουμάνης, αρχιτεκτονικό περιοδικό, τεχνητή νοημοσύνη, γραφή, αρχιτεκτονικό έργο, χρόνος, διάρκεια
Την Πέμπτη 5 Ιουνίου το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής διοργάνωσε τη συζήτηση στρογγυλής τραπέζης με θέμα «Παρελθόν και μέλλον στην αρχιτεκτονική ενημέρωση», με αφορμή την πρόσφατη ψηφιοποίηση των περιοδικών “Αρχιτεκτονικά Θέματα” και “Θέματα Χώρου+Τεχνών”, καθώς και όλων των ειδικών εκδόσεων του Ορέστη Δουμάνη.
Στη συζήτηση, την οποία συντόνισαν ο ομότιμος καθηγητής ΕΜΠ Παναγιώτης Τουρνικιώτης και ο αναπληρωτής καθηγητής ΕΜΠ Κώστας Τσιαμπάος, συμμετείχαν οι Μελίνα Αρβανίτη-Πολλάτου (αρχιτέκτονας, αρχισυντάκτρια/ αρθρογράφος), Στέλιος Γιαμαρέλος (αναπληρωτής καθηγητής Bartlett School of Architecture), Πάνος Δραγώνας (καθηγητής Παν. Πατρών), Δημήτρης Παπανικολάου (επίκουρος καθηγητής ΕΜΠ) και Γιώργος Τζιρτζιλάκης (ομότιμος καθηγητής Παν. Θεσσαλίας). Ο Παναγιώτης Τουρνικιώτης έκανε μια σύντομη εισαγωγή, εξηγώντας τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούσε το εκδοτικό εγχείρημα του Ορέστη Δουμάνη ως ένα σύνθετο δίκτυο ανθρώπων με γνώση της επικαιρότητας στην Ελλάδα και διεθνώς, σαφή στόχευση στην επιλογή των έργων και την επιμελητική ματιά. Ο Π. Τουρνικιώτης μοιράστηκε κάποιες σκέψεις για το μέλλον των αρχιτεκτονικών εκδόσεων στη νέα εποχή των ψηφιακών μέσων και τις πρόσφατες εξελίξεις της τεχνητής νοημοσύνης.
Στη συνέχεια τον λόγο πήρε ο Κώστας Τσιαμπάος παρουσιάζοντας τη σειρά των ομιλητών ως μια χρονολογική γραμμή όπου κάθε πρόσωπο εκφράζει μια άλλη γενιά και ταυτόχρονα αντιπροσωπεύει μια διακριτή ματιά στα πράγματα. Την διεπιστημονικότητα και το άνοιγμα στις ανθρωπιστικές επιστήμες, από την κριτική θεωρία και την ψυχανάλυση μέχρι τη σύγχρονη τέχνη και την ανθρωπολογία ο Γ. Τζιρτζιλάκης, τη σκέψη για την παγκοσμιοποίηση και τη μητροπολιτική συνθήκη ο Π. Δραγώνας, τις ψηφιακές τεχνολογίες και την αλγοριθμική/υπολογιστική αντίληψη ο Δ. Παπανικολάου, την αυτόνομη συγκρότηση της Ιστορίας και Θεωρίας της Αρχιτεκτονικής ο Σ. Γιαμαρέλος και την ποιητική προσέγγιση με τον λόγο και τη χρήση των κοινωνικών δικτύων η Μ. Αρβανίτη-Πολλάτου. Στη συνέχεια τον λόγο πήραν οι ομιλητές: ο Γ. Τζιρτζιλάκης αναφέρθηκε στον Δουμάνη ως έναν ‘πατέρα’ με τον οποίο έχουμε αφήσει, θέλοντας και μη, ανοιχτούς λογαριασμούς. Ο Π. Δραγώνας περιέγραψε τη δική του συμμετοχή στην ομάδα του περιοδικού και την ανανέωση που έφερε μια νέα, εξωστρεφής και κοσμοπολίτικη γενιά Ελλήνων αρχιτεκτόνων. Ο Δ. Παπανικολάου έθεσε μια σειρά αρχών για τα αρχιτεκτονικά περιοδικά, μέσα και από τη δική του συμμετοχή στη συντακτική επιτροπή διεθνών επιστημονικών μέσων. Ο Σ. Γιαμαρέλος στάθηκε στις προκλήσεις και πιθανές εξελίξεις της τεχνητής νοημοσύνης. Τέλος, η Μ. Αρβανίτη-Πολλάτου πρότεινε μια επιστροφή της γραφής ως δημιουργία ανεξάρτητη, αλλά και σε σύνδεση με το αρχιτεκτονικό έργο, τη σημασία του χρόνου, της διάρκειας, των λανθανουσών δρώντων που καθορίζουν την αρχιτεκτονική διαχρονικά.
Ο Γιώργος Τζιρτζιλάκης είναι Ομότιμος Καθηγητής του Τμήματος Αρχιτεκτόνων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και καλλιτεχνικός σύμβουλος του Ιδρύματος ΔΕΣΤΕ. Επιμελήθηκε εκθέσεις σύγχρονης τέχνης και αρχιτεκτονικής, εκδόσεις, μονογραφίες και ειδικά αφιερώματα, ενώ δημοσίευσε άρθρα σε περιοδικά, συλλογικούς τόμους και καταλόγους εκθέσεων στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Το 2011 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καστανιώτη το βιβλίο του "Στα όρια. Νέες αρχιτεκτονικές στην Κύπρο".
Ο Πάνος Δραγώνας γεννήθηκε το 1967 στην Αθήνα. Είναι Αρχιτέκτων, Καθηγητής αρχιτεκτονικού και αστικού σχεδιασμού στο Πανεπιστήμιο Πατρών.
Το 2001 δημιούργησε μαζί με τη Βαρβάρα Χριστοπούλου το γραφείο dragonaschristopoulouarchitects. Σύμβουλος έκδοσης της ετήσιας επιθεώρησης Αρχιτεκτονικά Θέματα (2001-13). Εθνικός επίτροπος και συνεπιμελητής της έκθεσης "Madein Athens" που εκπροσώπησε την Ελλάδα στην 13η διεθνή έκθεση αρχιτεκτονικής –labiennale di Venezia (2012). Έχει επιμεληθεί τις εκθέσεις "RethinkAthens" (2013), "14F/21GR. Νέοι αρχιτέκτονες από τη Γαλλία και την Ελλάδα" (2012) και τη "2η Biennale νέων Ελλήνων αρχιτεκτόνων" (1998), ενώ ήταν Βοηθός Επιμελητής της έκθεσης "Ελλάδα: Η αρχιτεκτονική του 20ου αιώνα" (1999) και του ομώνυμου βιβλίου. Συνεπιμελητής της έκθεσης "AdhocracyΑθήνα" στη Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών (2015). Το τρέχον ερευνητικό και σχεδιαστικό έργο του επικεντρώνεται στους μετασχηματισμούς των ελληνικών πόλεων κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης.
Κείμενά του έχουν δημοσιευτεί στα περιοδικά Αρχιτεκτονικά Θέματα, Θέματα Χώρου+Τεχνών, Μετάπολις, Highlights, Stavba, Blueprint, την εφημερίδα Καθημερινή κ.α. Βλ. και panosdragonas.net.
Architect, Professor of Architecture & Urban Design at the University of Patras. Co-founder of “dragonaschristopoulou architects”. Consultant editor of the Architecture in Greece annual review (2001-13).Joint commissioner and curator of "Made in Athens", the Greek participation at the 13th International Architecture Exhibition -la biennale di Venezia (2012). He has curated the exhibitions "Rethink Athens" (2013), "14F/21GR. Young Architects from France and Greece" (2012) and the "2nd Biennale of Young Greek Architects" (1998). Co-curator of the "Adhocracy Athens" exhibition at the Onassis Cultural Center (2015). His current research and design activities focus on the transformation of the Greek cities during the economic crisis.
Ο Στέλιος Γιαμαρέλος (γεν. 1982) είναι Διπλωματούχος της Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ (2007), MΔΕ «Σχεδιασμός-Χώρος-Πολιτισμός» (ΕΜΠ, 2009) και Πτυχιούχος του Τμήματος Μεθοδολογίας, Ιστορίας και Θεωρίας της Επιστήμης ΕΚΠΑ (2012), ΜΔΕ «Ιστορία και Φιλοσοφία των Επιστημών και της Τεχνολογίας» (ΕΚΠΑ, 2013). Οι μεταπτυχιακές του σπουδές στην ιστορία, την φιλοσοφία και την αισθητική υποστηρίχθηκαν με υποτροφίες των Ιδρυμάτων Κρατικών Υποτροφιών, Α. Σ. Ωνάση και Π. & Ε. Μιχελή. Κατά τη διάρκειά τους, παρείχε επικουρικό διδακτικό έργο σε μαθήματα ιστορίας και θεωρίας της αρχιτεκτονικής στην Σχολή Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ (2008-2009), ενώ ήταν επίσης βασικό μέλος της ερευνητικής ομάδας του προγράμματος ΕΜΠ/ΥΠΕΚΑ «Μεταλλασσόμενοι χαρακτήρες και πολιτικές στα κέντρα πόλης Αθήνας και Πειραιά» (2010-2012). Σε συνεργασία με τις Α. Καρανδεινού και Χ. Αχτύπη επιμελήθηκε την ελληνική συμμετοχή στην 11η Biennale Αρχιτεκτονικής της Βενετίας και τον συνοδευτικό κατάλογο, ATHENS by SOUND (Αθήνα: futura 2008). H διδακτορική του διατριβή στην Ιστορία και Θεωρία της Αρχιτεκτονικής στην Bartlett School of Architecture, UCL, εκπονήθηκε με υποτροφία του ΙΚΥ (Πρόγραμμα «Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση» του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου και ΕΣΠΑ, 2007-2013). Είναι Αναπληρωτής Καθηγητής στο Bartlett School of Architecture. Έχει συγγράψει το βιβλίο "Αχαρτογράφητα ρεύματα", σε συνεργασία με τον Τάσο Μπίρη (Αθήνα: Μελάνι 2014), καθώς και ερευνητικές εργασίες στο Journal of Architectural Education (2015) και στο Architectural Histories του European Αrchitectural Ηistory Νetwork.
Ο Παναγιώτης Τουρνικιώτης είναι Ομότιμος Καθηγητής του ΕΜΠ. Έχει διδάξει θεωρία της αρχιτεκτονικής για περισσότερα από 30 χρόνια. Έχει δημοσιεύσει κριτικά δοκίμια για την αρχιτεκτονική και την πόλη, που καλύπτουν τη νεότερη και τη σύγχρονη εποχή, ανάμεσα στα οποία Adolf Loos, Macula, 1991• The Historiography of Modern Architecture, MIT Press, 1999• Ο Παρθενώνας και η ακτινοβολία του στα νεώτερα χρόνια, Μέλισσα, 1994• Η διαγώνιος του Le Corbusier, Εκκρεμές, 2010. Οι διασταυρώσεις της ελληνικής και της ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής και η πρωτεύουσα πόλη της Αθήνας είναι δύο σημαντικά κεφάλαια του πρόσφατου έργου του που παραμένουν ακόμη ανοιχτά. Είναι πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Δικτύου Ιστορίας της Αρχιτεκτονικής (ΕΑΗΝ).
Ο Κώστας Τσιαμπάος είναι αρχιτέκτονας, αναπληρωτής καθηγητής στη Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Ε.Μ.Π. όπου διδάσκει ιστορία και θεωρία της αρχιτεκτονικής. Σπούδασε στην Αθήνα (ΕΜΠ) και την Νέα Υόρκη (GSAPP Columbia University). Είναι ο συντονιστής του ελληνικού do.co.mo.mo. και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ελληνικού Ινστιτούτου Αρχιτεκτονικής (ΕΙΑ). Κείμενά του έχουν δημοσιευτεί σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά (The Journal of Architecture, Architectural Research Quarterly, Architectural Histories, ARENA Journal of Architectural Research) και συλλογικούς τόμους. Τα τελευταία του βιβλία είναι το From Doxiadis' Theory to Pikionis’ Work: Reflections of Antiquity in Modern Architecture (London & New York: Routledge 2018 και 2020) και το Αμφίθυμη νεωτερικότητα: 9+1 κείμενα για τη μοντέρνα αρχιτεκτονική στην Ελλάδα (Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο 2017). Το χειμερινό εξάμηνο της ακαδημαϊκής χρονιάς 2019-2020 ήταν Stanley J. Seeger Visiting Research Fellow στο Πανεπιστήμιο Princeton. Ο συλλογικός τόμος που επιμελήθηκε πρόσφατα με τίτλο The Architect and the Animal θα εκδοθεί τον Νοέμβριο του 2025 από το MIT Press.