Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Οι συνεικόνες του Ελύτη και η συγγυμνασία των αισθήσεων

Λαμπράκη-Πλάκα Μαρίνα

1 Νοεμβρίου 2011

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 19:49 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 3118
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

[...] Κολλάζ, τέμπερες και ακουαρέλες συνοδοιπορούν και συμπληρώνουν το ποιητικό σώμα του Ελύτη όχι ως πάρεργα, αλλά ως οργανικά του μέλη. Για τον Ελύτη το κολλάζ είναι μια εναλλακτική γλώσσα της αποκάλυψης. Στα συντακτικά στοιχεία του, είτε προέρχονται από φωτογραφίες είτε από έργα τέχνης, σταχυολογούμε όχι μόνο το ευρετήριο του φανταστικού μουσείου του ποιητή αλλά και τα ερεθίσματα που δονούν τις χορδές της έμπνευσής του. Χρώματα, πίνακες ζωγραφικής, ερατεινά και μελλέφηβα σώματα κοριτσιών και αγγέλων, πτυχές κυμάτων και χιτώνων, αγάλματα και μέλη ναών, τα λευκά του ασβέστη και του γάλακτος από ένα στίχο της Σαπφούς, η Ακρόπολη, η Πομπηία, η Αγία Σοφία συναρμόζονται για να δημιουργήσουν μιαν υπερβατική άνω πατρίδα, με ταυτότητα πρόδηλα ελληνική και απόλυτα ελυτική. Εδώ, όπως και στην ποίησή του, αποκαθίσταται η διαχρονία του Ελληνισμού, χωρίς ιστορικά χάσματα και τραύματα [...] (Απόσπασμα από την ομιλία της κ. Μαρίνας Λαμπράκη-Πλάκα, η οποία έχει ως αντικείμενο το εικαστικό έργο του Οδυσσέα Ελύτη)
Λαμπράκη-Πλάκα Μαρίνα Ομ. Καθηγήτρια Ιστορίας της Τέχνης, Διευθύντρια Εθνικής Πινακοθήκης-Μουσείου Αλεξάνδρου Σούτζου
Η Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα (1939-2022) γεννήθηκε στο Αρκαλοχώρι Ηρακλείου Κρήτης. Σπούδασε στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών (1959-1964) και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στην Κλασική Αρχαιολογία με υποτροφία του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών (Ι.Κ.Υ.) και με θέμα: «Προσωκρατική Φιλοσοφία και Τέχνη».
 
Παρακολούθησε μαθήματα Ιστορίας της Τέχνης του Καθηγητή Παντελή Πρεβελάκη στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (1965-1968). Κατά τα έτη 1968-1971, και με υποτροφία του Ι.Κ.Υ., πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές Ιστορίας και Κοινωνιολογίας της Τέχνης στο Παρίσι, στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης (Paris I). Το 1973 έλαβε «Κρατικό Διδακτορικό Δίπλωμα» “Doctorat d’ État ès Lettres” με άριστα (Paris I, Σορβόννη), με τίτλο: Ο Μπουρντέλ και η Ελλάδα. Το 1975 εξελέγη παμψηφεί Τακτική Καθηγήτρια στην έδρα της Ιστορίας της Τέχνης της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών της Αθήνας. Πρώτη γυναίκα καθηγήτρια στην ιστορία της ΑΣΚΤ. Δίδαξε ως επισκέπτρια καθηγήτρια σε ξένα πανεπιστήμια της Γαλλίας, των ΗΠΑ και στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης στο Ρέθυμνο.
 
Από το 1992 υπηρέτησε ως Διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης-Μουσείου Αλεξάνδρου Σούτζου.
 
Στη διάρκεια της θητείας της η Εθνική Πινακοθήκη εκσυγχρονίστηκε, απέκτησε νέα παραρτήματα (Κέρκυρα, Ναύπλιο, Γλυπτοθήκη, Γουδή), απέκτησε 3.000 νέα έργα, μεταξύ των οποίων δυο πίνακες του Θεοτοκόπουλου (El Greco), διοργάνωσε σημαντικές εκθέσεις ξένων και Ελλήνων καλλιτεχνών και γνώρισε μεγάλη ανταπόκριση στο κοινό με  π.5.000.000 επισκέψεις. Όλες αυτές οι δράσεις καλύφθηκαν κατά ποσοστό 60-100% από χορηγίες.
 
Ύστερα από πολυετείς προσπάθειες εκπονήθηκε μελέτη επέκτασης του κτιριακού συγκροτήματος της ΕΠΜΑΣ, που υπερδιπλασιάζει τους χώρους της προσθέτοντας 11040 μ2 και εκσυγχρονίζει μουσειολογικά και αισθητικά τη λειτουργία και τη μορφή της. Η μελέτη είναι ώριμη και έχει προταθεί η ένταξη του έργου στο ΕΣΠΑ.
 
Τιμήθηκε μεταξύ άλλων, με το Βραβείο Καζαντζάκη του Δήμου Ηρακλείου Κρήτης (1985), με το Α΄ Κρατικό Βραβείο Μελέτης-Δοκιμίου για το βιβλίο Περί Ζωγραφικής-Αλμπέρτι και Λεονάρντο (1988), και με πολλά παράσημα και διακρίσεις: Ιππότης και Ταξιάρχης Γραμμάτων και Τεχνών της Γαλλικής Δημοκρατίας (1997 και 2005), Παράσημο του Αλφόνσου του Σοφού του Υπουργείου Πολιτισμού της Ισπανίας (2000), Χρυσός Σταυρός του Τάγματος της Τιμής από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας (2004), Βραβείο ΤΕΙ Κρήτης (2005), Βραβείο International Lions (2006),Βραβείο XENIA (2006), Ιππότης και Ταξιάρχης Γραμμάτων και Τεχνών της Ιταλικής Δημοκρατίας (1994 και 2007),Βραβείο «Αριάδνη» από την Παγκρητική Ένωση Αμερικής (2009).
 
Δημοσίευσε 17 βιβλία και περισσότερες από διακόσιες μελέτες και άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά και εφημερίδες και έχει συγγράψει περισσότερα από εκατό εισαγωγικά κείμενα σε καταλόγους εκθέσεων.
 
Πήρε μέρος σε πολλά επιστημονικά συνέδρια στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.  

Διετέλεσε Αναπληρωτής Υπουργός Πολιτισμού στην υπηρεσιακή κυβέρνηση της Βασιλικής Θάνου (28 Αυγούστου-23 Σεπτεμβρίου 2015).
1. Ελύτης, Οδυσσέας, Ιδιωτική οδός, εκδ. Ύψιλον, Αθήνα 2009

2. Ελύτης, Οδυσσέας, Ο κήπος με τις αυταπάτες, εκδ. Ύψιλον, Αθήνα 1999

3. Ελύτης, Οδυσσέας, Ανοιχτά χαρτιά, εκδ. Ίκαρος, Αθήνα 1996

4. Ελύτης, Οδυσσέας, Εν λευκώ, εκδ. Ίκαρος, Αθήνα 1995

Σχετικές ομιλίες