Οι φυλετικές διαστάσεις του αντικομμουνισμού στην Ελλάδα της δεκαετίας του 1940

Τρίτη Συνεδρία: Ο φυλετισμός στην πολιτική

Η ταύτιση της πολιτικής της Σοβιετικής Ένωσης και των επιμέρους εθνικών Κ.Κ. με την ιδεολογία του «πανσλαβισμού» αποτέλεσε τη συγκολλητική ουσία για την ώσμωση των διαφορετικών συνιστωσών του αντιεαμικού στρατοπέδου και βασικό όχημα για τη μετατροπή του αντικομμουνισμού σε πυρήνα της επίσημης ιδεολογίας του καθεστώτος μεταξύ 1943 και 1948. Αυτή η εξέλιξη δεν ήταν μια ελληνική ανωμαλία ή παρέκκλιση, αλλά επιμέρους πλευρά μιας ευρύτερης διαδικασίας προσαρμογής (εγχώριων όσο και διεθνών) ιδεολογικών και πολιτικών παραδόσεων στις γεωπολιτικές διαιρέσεις του Ψυχρού Πολέμου. Γύρω από τη θεωρία του «σλαβοκομμουνισμού» συναντήθηκαν, οι αντιπληβειακές – αντεπαναστατικές παραδόσεις των ελίτ του Μεσοπολέμου και ο αντισλαβισμός -ως βασικός πυλώνας της ελληνικής εθνικής ιδεολογίας από το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, με τις φυλετικές διαστάσεις του γερμανικού εθνικισμού, τη βρετανική αυτοκρατορική ιδεολογία και τον αμερικανικό μακαρθισμό.

Eξερευνώντας τις διαφορετικές εκδοχές του λόγου περί «ελληνωνύμων και ελληνοφώνων βουλγάρων αντιποιουμένων το κράτος» σε κείμενα του παράνομου κατοχικού τύπου, των δοσιλογικών κυβερνήσεων και του μεταπολεμικού καθεστώτος, θα εντοπιστούν οι επιβιώσεις των φυλετικών στερεοτύπων στην ελληνική εθνική ιδεολογία. Στη συνέχεια, θα επιχειρήσω να διακρίνω τις συνάφειες ανάμεσα στις διαφορετικές πτυχές των θεωριών περί «σλαβοκομμουνισμού» από την αντικομμουνιστική ιδεολογία του Μεσοπολέμου στον Ψυχρό Πόλεμο. Τέλος, υπό μορφή προσωρινών συμπερασμάτων, με αφορμή τα παραπάνω, θα περιγραφούν οι ανασημασιοδοτήσεις των φυλετικών παραμέτρων του ελληνικού εθνικισμού στην περίοδο του εμφυλίου πολέμου ως συστατικό στοιχείο ανάδυσης μιας διεθνούς «γεωστρατηγικής» εκδοχής της αντικομμουνιστικής–αντεπαναστατικής ιδεολογίας.