Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Οι μουσικές των προσφύγων. Από τη Σμύρνη στην Αθήνα και τον Πειραιά

Λιάβας Λάμπρος

4 Μαρτίου 2022

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 00:34:53 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 409
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

Η Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας (ιδρυτής: Σχολή Μωραΐτη) διοργάνωσε επιστημονικό συμπόσιο με τίτλο «1922-2022: Η συμμετοχή των Μικρασιατών προσφύγων στην εξέλιξη της σύγχρονης Ελλάδας». Έναν αιώνα μετά τα «μικρασιατικά», επιστήμονες, άνθρωποι του πνεύματος, ερευνητές από διαφορετικές αφετηρίες, θα πάρουν το λόγο για να ενισχύσουν το διάλογο, σε μια θεματική σχετικά με την επίδραση του μικρασιατικού στοιχείου σε ποικίλα πεδία-ζητήματα της νεοελληνικής ζωής: στην ενσωμάτωση των προσφύγων στο ελλαδικό γίγνεσθαι, το πολεοδομικό, την οικονομία, την πολιτική, τη λογοτεχνία και τη μουσική. Είναι ακόμη ζωντανή η μνήμη των γεγονότων; Πώς συνεισέφεραν οι Μικρασιάτες στη διαμόρφωση της νεοελληνικής ταυτότητας;

Σύνοψη της ομιλίας

Μέσα κυρίως από προφορικές μαρτυρίες, επιχειρείται αναφορά στη συμβολή των προσφύγων στη διαμόρφωση της αστικής λαϊκής μουσικής στην κυρίως Ελλάδα την περίοδο 1925-1935. Μετά την Καταστροφή, μεγάλο μέρος από την ελληνική μουσική παράδοση της Ιωνίας μεταφέρθηκε στην Αθήνα και τον Πειραιά, αποτυπώνοντας το τραύμα της απώλειας και την ανάγκη των προσφύγων να ξαναστήσουν τη ζωή τους. Το σμυρναίικο ύφος επιβλήθηκε στη δισκογραφία (που τότε ξεκινούσε την εγχώρια παραγωγή) και τα «σμυρναίικα» διαδόθηκαν στα καφενεία και στα κέντρα, επηρεάζοντας την τοπική μουσική ζωή και τους μεταγενέστερους εκπροσώπους του ρεμπέτικου.

Λιάβας Λάμπρος Καθηγητής Εθνομουσικολογίας, Τμήμα Μουσικών Σπουδών, ΕΚΠΑ

Ο Λάμπρος Λιάβας είναι Καθηγητής εθνομουσικολογίας στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών και Διευθυντής του ΠΜΣ «Εθνομουσικολογία και Μουσική Πράξη».

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1959. Σπούδασε νομικά στην Αθήνα και εθνολογία και εθνομουσικολογία στο Παρίσι. Παράλληλα, σπούδασε βυζαντινή μουσική και δημοτικό τραγούδι με τον Σίμωνα Καρά, πιάνο, αρμονία και αντίστιξη με τον Γιάννη Ιωαννίδη.

Ως εθνομουσικολόγος, έχει αναπτύξει πολύπλευρη ερευνητική, εκπαιδευτική και επιμορφωτική δραστηριότητα με στόχο την καταγραφή, μελέτη και διάδοση της ελληνικής μουσικής (λόγια, δημοτική, αστική, νεότερο και σύγχρονο ελληνικό τραγούδι). Έχει επιμεληθεί βιβλιογραφικές, δισκογραφικές και ηλεκτρονικές εκδόσεις, εκθέσεις, συνέδρια, φεστιβάλ και συναυλίες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Έχει ασχοληθεί με την οργάνωση αρχείων, μουσική αρθρογραφία και μουσικοκριτική, καθώς και με την παραγωγή ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών εκπομπών για την παραδοσιακή μουσική («Το Αλάτι της Γης»).

Στον χώρο του θεάτρου έχει ασχοληθεί με την έρευνα, μουσική επιμέλεια, συγγραφή κειμένων και σκηνοθετική επιμέλεια σε παραστάσεις αρχαίου δράματος, λυρικού και μουσικού θεάτρου, θεάτρου και σύγχρονου χορού. Ανάμεσα τους, τα αφιερώματα της ΕΛΣ για τα 100 χρόνια της ελληνικής οπερέτας - Θεόφραστος Σακελλαρίδης (2007-8) και τον Κώστα Γιαννίδη (αναβίωση της οπερέτας «Το Μικρόβιο του Έρωτα», 2009-11), καθώς και η παράσταση «Αναζητώντας τον Αττίκ» (2012).

Το 2011 εκδόθηκε από την Εμπορική Τράπεζα το βιβλίο του «Το ελληνικό τραγούδι από το 1821 έως τη δεκαετία του 1950».

Σχετικές ομιλίες