Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Κατασκευάζοντας τον Mηχανισμό των Αντικυθήρων με αρχαία ελληνικά εργαλεία

Βούλγαρης Αριστείδης

10 Ιουνίου 2019

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 01:13:59 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 516
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων είναι μία μοναδική στο είδος της μηχανολογική κατασκευή, που βρέθηκε τυχαία σε ένα ναυάγιο των Αντικυθήρων το 1900 από σφουγγαράδες. Πρόκειται για ένα είδος αναλογικού υπολογιστή, ο οποίος μπορούσε να προβλέπει τη θέση του Ηλίου στον ουρανό, τις φάσεις της Σελήνης, τις εκλείψεις του Ηλίου και της Σελήνης, καθώς και την ημερομηνία έναρξης αθλητικών αγώνων όπως οι Ολυμπιακοί.

Η ομάδα The Functional Reconstruction of Antikythera Mechanism - The FRAMe Project, στηριζόμενη αποκλειστικά σε τομογραφίες ακτίνων-Χ, μελέτησε και ανακατασκεύασε όλα τα εξαρτήματα και συναρμολόγησε δύο πλήρως λειτουργικά αντίγραφα του Μηχανισμού των Αντικυθήρων. Στην εκδήλωση, ο επικεφαλής της Αριστείδης Βούλγαρης μιλάει για το έργο του The FRAMe Project και παρουσιάζει το λειτουργικό μοντέλο του Μηχανισμού καθώς και τις λειτουργικές ανακατασκευές των δύο αρχαιοελληνικών τοξωτών δραπάνων και του πτολεμαϊκού κατακόρυφου τόρνου όπως αυτά αναπαριστώνται σε κεραμικά αγγεία και τοιχογραφίες.

Βούλγαρης Αριστείδης Επικεφαλής της ομάδας The FRAMe Project,

Ο Αριστείδης Βούλγαρης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Σε ηλικία 11 χρονών ξεκίνησε μαθήματα βιολιού. Αποφοίτησε από το Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης το 1996 παίρνοντας το δίπλωμά του με “άριστα παμψηφεί”. Από το 1992 είναι μέλος της Συμφωνικής Ορχήστρας του Δήμου Θεσσαλονίκης. Έχει εμφανιστεί στα φεστιβάλ των Δημητρίων της Θεσσαλονίκης, καθώς και σε αρκετές πόλεις της Ελλάδας και του εξωτερικού. Έχει εκπροσωπήσει την Ελλάδα στην Ορχήστρα της Μεσογείου και σε ευρωπαϊκές συναντήσεις μουσικών συνόλων.

Το 1988 σε διαγωνισμό που προκήρυξε Ένωση Ελλήνων Φυσικών Βορείου Ελλάδος τιμήθηκε με έπαινο για την για την πειραματική διάταξη που κατασκεύασε με τίτλο "Η πειραματική επιβεβαίωση του Νόμου του Joule".

Παράλληλα με τη Μουσική ασχολείται με την Αστρονομία, τη Γεωμετρική και Εφαρμοσμένη Οπτική, έχοντας κατασκευάσει διάφορα αστρονομικά και οπτικά όργανα (φασματογράφους, ηλιοστάτες, κορωνογράφους, φίλτρα Lyot, οπτικές- ηλιακές τράπεζες, ερευνητικές διατάξεις και ραδιοτηλεσκόπια καθοδηγούμενα από ηλεκτρονικό υπολογιστή). Σε συνεργασία με τους καθηγητές Ε. Βανίδη, Ι. Αρβανιτίδη και Κ. Παπαγγελή, ανέλαβε την σχεδίαση και την κατασκευή ενός μεγάλου αριθμού οπτομηχανικών διατάξεων για το Εργαστήριο Οπτικής και Φασματοσκοπίας του Τμήματος Φυσικής του ΑΠΘ. Χειρίζεται ο ίδιος τόρνο και άλλα μηχανουργικά μηχανήματα, σε δικό του μηχανουργείο.

Πολλά από τα όργανα που κατασκευάζει χρησιμοποιούνται για ερευνητικούς σκοπούς κατά τη διάρκεια ολικών ηλιακών εκλείψεων, συμμετέχοντας σε διεθνή διεπιστημονική ομάδα ηλιακών αστρονόμων με επικεφαλής τον καθηγητή Jay Pasachoff. Σε αυτή την ομάδα συμμετέχει μαζί με τον επίτιμο καθηγητή του ΑΠΘ Ι. Σειραδάκη και τον καθηγητή Α. Οικονόμου του πανεπιστημίου του Σικάγο. Έως τώρα έχει συμμετάσχει σε 8 αποστολές παρατήρησης ολικών εκλείψεων Ηλίου (Ελλάδα 2006, Ρωσία 2008, Κίνα 2009, Νησί του Πάσχα 2010, Αυστραλία 2012, Γκαμπόν 2013, Svalbard 2015 και Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής 2017). Η κατασκευή και η χρήση των οργάνων έχουν σκοπό τη μελέτη του μηχανισμού θέρμανσης του ηλιακού στέμματος και την ανίχνευση ιονισμένων στοιχείων. Αποτελέσματα των δεδομένων που ελήφθησαν από τα όργανα που έχει κατασκευάσει, έχουν δημοσιευθεί σε επιστημονικά περιοδικά του εξωτερικού με κριτές, καθώς και σε διεθνή συνέδρια.

Για την ολική έκλειψη Ηλίου της 21ης Αυγούστου 2017 στις ΗΠΑ, ανέλαβε για λογαριασμό της NASA Headquarters Science Mission Directorate, τον σχεδιασμό και την κατασκευή ενός εξειδικευμένου φασματογράφου, με την επωνυμία "Icarus Solar Corona Spectrograph". Κατά τη διάρκεια της ολικής έκλειψης Ηλίου, ο φασματογράφος “Icarus”, τοποθετήθηκε στο ειδικά διαμορφωμένο αεροπλάνο G-III της NASA και “πέταξε” σε ύψος 8.300 μέτρων, με σκοπό την καταγραφή του φάσματος εκπομπής του ηλιακού Στέμματος. Τα δεδομένα παρουσιάστηκαν από τον Associate Administrator for the Science Mission Directorate NASA Headquarters, Washington, D.C., T. Zurbuchen.

Στην ολική έκλειψη Ηλίου της 2ας Ιουλίου 2019 έχει αναλάβει επικεφαλής των πειραμάτων της ομάδας όπου είναι μέλος, τα οποία θα πραγματοποιηθούν από το αστεροσκοπείο CTIO (Cerro Tololo Inter-American Observatory) της Χιλής.

Ταυτόχρονα, ο επικεφαλής της αποστολής EFLIGHT 2019-MAX, καθηγητής του πανεπιστημίου της Arizona Dr. Glenn Schneider, γνωστός στο χώρο του ως ένας από τους κατασκευαστές των οπτικών οργάνων και εξαρτημάτων του Hubble Space Telescope, συμπεριέλαβε τον φασματογράφο Icarus Near Infrared Corona Spectrograph ως ένα από τα όργανα που θα συμμετέχουν στην ειδική πτήση ενός αεροπλάνου Boing 787-9, το οποίο θα “πετάξει” πάνω από τον Νότιο Ειρηνικό Ωκεανό τη στιγμή της ολικής έκλειψης Ηλίου.

Τα τελευταία 4 χρόνια, ασχολείται με την Αρχαιοαστρονομία και τη διερεύνηση του Μηχανισμού των Αντικυθήρων. Ως επικεφαλής της ομάδας The Functional Reconstruction of Antikythera Mechanism - The FRAMe Project, έχει κατασκευάσει δύο πλήρως λειτουργικά μοντέλα του Μηχανισμού ύστερα από εκτενή μελέτη των αξονικών τομογραφιών ακτίνων-Χ, που ελήφθησαν από το Antikythera Mechanism Research Project (AMRP), ενώ τα νέα στοιχεία και οι διορθώσεις στο μηχανολογικό σχέδιο του Μηχανισμού, που εντοπίστηκαν από την ομάδα The FRAMe Project, σχετικά με τη διάταξη των γραναζιών του Μηχανισμού, τον υπολογισμό του αριθμού των οδόντων σε κάποια από τα χαμένα γρανάζια, καθώς και τον εντοπισμό στοιχείων χρήσης εργαλείων από τον αρχαίο κατασκευαστή, έχουν δημοσιευθεί σε 5 εργασίες σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά με κριτές.

Δημοσιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά του εξωτερικού με κριτές

- A Comparison of the Red and Green Coronal Line Intensities at the 29 March 2006 and the 1 August 2008 Total Solar Eclipses: Considerations of the Temperature of the Solar Corona
(Solar Physics, 2010, 264(1), pp 45–55. A. Voulgaris, T. Athanasiadis, J.H. Seiradakis, J.M. Pasachoff) https://link.springer.com/article/10.1007/s11207-010-9575-7

- Spectroscopic Coronal Observations During the Total Solar Eclipse of 11 July 2010 (Solar Physics, 2012, 278(1), pp 187–202. A.G. Voulgaris, P.S. Gaintatzis, J.H. Seiradakis, J.M. Pasachoff, T.E. Economou)

- Structure and Dynamics of the 2012 November 13/14 Eclipse White-Light Corona (Astrophysical Journal,2015, 800(2). J.M. Pasachoff, V. Rušin, M. Saniga, B.A. Babcock, M. Lu, A.B. Davis, R. Dantowitz, P. Gaintatzis, J.H. Seiradakis, A. Voulgaris, D.B. Seaton, K. Shiota)

- Images and Spectra of the 2017 Total Solar Eclipse Corona from Our Oregon Site (Frontiers in Astronomy and Space Sciences, 2018. J.M. Pasachoff, C. Lockwood, E. Meadors, R. Yu, C. Perez, M. A. Peñaloza-Murillo, D. B. Seaton, A. Voulgaris, R. Dantowitz, V. Rušin, T. Economou)

- The new findings from Antikythera Mechanism Front Plate Astronomical Dial and its Reconstruction (Archeomatica International Journal, 2018a, 8(3), pp. 6-18. A. Voulgaris, A. Vossinakis, C. Mouratidis)

- Conclusions from the Functional Reconstruction of the Antikythera Mechanism (Journal for the History of Astronomy, 2018b, 49(2), pp. 216-238. A. Voulgaris, A. Vossinakis, C. Mouratidis)

- The Dark Shades of the Antikythera Mechanism, (Journal of Radioanalytical and Nuclear Chemistry, 2018c, 318(7119). A. Voulgaris, C. Mouratidis, A. Vossinakis)

- Reconstructing the Antikythera Μechanism with Αncient Greek tools: Observations and conclusions on the construction and use of a functional model (AIP Conference Proceedings 2019, 2075(1). A. Voulgaris, C. Mouratidis, A. Vossinakis)

- Ancient Machine Tools for the Construction of the Antikythera Mechanism parts (Digital Applications in Archaeology and Cultural Heritage, 2019a, A. Voulgaris, C. Mouratidis, A. Vossinakis)

- Simulation and Analysis of Natural Seawater Chemical Reactions on the Antikythera Mechanism, (Journal of Coastal Research, 2019b. A. Voulgaris, C. Mouratidis, A. Vossinakis-accepted)

Σχετικές ομιλίες

Ο Γιάννης Σειραδάκης και ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων. Ένα επιστημονικό μνημόσυνο από την ΕΔΑΒυΤ 01:32:28

Ιουν 08, 2020

Ο Γιάννης Σειραδάκης και ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων. Ένα επιστημονικό μνημόσυνο από την ΕΔΑΒυΤ

Σειραδάκη Σοφία - Έσθερ Παπαϊωάννου Νίκος Τάσιος Θεοδόσης Ευσταθίου Κυριάκος Αναστασίου Μαγδαληνή Μουσάς Ξενοφών Μπιτσάκης Γιάννης Παλυβού Κλαίρη

Γλώσσα: Ελληνική