Καραμανωλάκης Βαγγέλης
Κοπιδάκης Μιχάλης Ζ.
Τροχόπουλος Γιάννης
Γλώσσα
Ελληνική
Ημερομηνία
24/01/2019
Διάρκεια
01:17:10
Εκδήλωση
Ιστορία και Λογοτεχνία. Μια σχέση αμφίθυμη και συμπληρωματική
Χώρος
Πνευματικό Κέντρο Δήμου Αθηναίων
Διοργάνωση
Κοινωφελές Ίδρυμα Κοινωνικού και Πολιτιστικού Έργου (ΚΙΚΠΕ)
Αθήνα 2018 – Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου του δήμου Αθηναίων
Κατηγορία
Ιστορία, Λογοτεχνία
Ετικέτες
ιστορία, λογοτεχνία, αφήγηση, αναπαράσταση, παρελθόν, ιστορική αφήγηση, λογοτεχνική αναπαράσταση, Σιμωνίδης, μάχη των Θερμοπυλών, Αριστοτέλης, ποίηση
Στο πλαίσιο της διοργάνωσης Αθήνα 2018 Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου του δήμου Αθηναίων, μια διεθνή διάκριση που έλαβε ο δήμος από την UNESCO, το ΚΙΚΠΕ οργανώνει μια σειρά επιμορφωτικών διαλέξεων με θέμα Ιστορία και Λογοτεχνία. Μια σχέση αμφίθυμη και συμπληρωματική. Η ιστοριογραφία εμπνέεται από ένα «ευγενές όνειρο» να εξιστορήσει με αντικειμενικότητα τα γεγονότα όπως ακριβώς συνέβησαν και να τα ερμηνεύσει. Η λογοτεχνία ενδιαφέρεται πρωτίστως να υψώσει στη σφαίρα του μύθου (ή και να απομυθοποιήσει) το ιστορικό γεγονός και να εξάρει τις ηθικές δυνάμεις που το στήριξαν. Σκοπός λοιπόν της Ιστορίας είναι το αληθεύεσθαι, ενώ της λογοτεχνίας η συγκίνηση και ο αναστοχασμός.
Το πρόγραμμα του ΚΙΚΠΕ περιλαμβάνει έξι εκδηλώσεις που κάθε μία θα περιλαμβάνει δύο εισηγήσεις: μία ιστορική και μία φιλολογική. Εισηγητές θα είναι ιστορικοί και φιλόλογοι από πανεπιστημιακά ιδρύματα και ερευνητικά κέντρα της χώρας. Οι ιστορικοί θα παρουσιάσουν σημαντικές στιγμές της νεοελληνικής ιστορίας και οι φιλόλογοι εμβληματικά λογοτεχνικά έργα της εποχής.
Ιστορία και Λογοτεχνία. Μια σχέση αμφίθυμη και συμπληρωματική - Εισαγωγική Συνάντηση
Βαγγέλης Καραμανωλάκης, Επ. καθηγητής της Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών
Μεταξύ αφήγησης και αναπαράστασης. Ποιος δικαιούται να μιλά για το παρελθόν;
Με επίκεντρο λογοτεχνικά έργα που επηρέασαν καθοριστικά την ιστορική συνείδηση της ελληνικής μεταπολεμικής κοινωνίας, τίθενται μια σειρά από ζητήματα αναφορικά με την σχέση ιστορίας και λογοτεχνίας, τη σχέση ιστορικής αφήγησης και λογοτεχνικής αναπαράστασης, τον συνεχή διάλογο ανάμεσα στις διαφορές πειθαρχίες και μορφές λόγου που συνομιλούν με το παρελθόν.
Μ. Ζ. Κοπιδάκης, Ομότιμος καθηγητής, Πανεπιστήμιο Αθηνών
Ω ξειν΄αγγέλειν. Τα επιγράμματα για τη Μάχη των Θερμοπυλών
Τα τρία επιγράμματα του Σιμωνίδη για τη μάχη των Θερμοπυλών δικαιώνουν την άποψη του Αριστοτέλη ότι η Ιστορία ασχολείται με τα καθέκαστα, ενώ η ποίηση προσπαθεί να συλλάβει τα «καθ΄όλου», τις γενικές αρχές και αιτίες.
O Βαγγέλης Καραμανωλάκης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1965. Αποφοίτησε από τη Μαράσλειο Παιδαγωγική Ακαδημία και εργάστηκε στη δημοτική εκπαίδευση για μια πενταετία. Σπούδασε στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας (ΕΚΠΑ) και πραγματοποίησε τις μεταπτυχιακές σπουδές του στην Αθήνα και στη Βιέννη. Το 2006 αναγορεύθηκε διδάκτορας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Από το 1996 εργάστηκε στα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ) έως το 2008, όταν εκλέχθηκε λέκτορας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας (ΕΚΠΑ). Από το 2004 έως σήμερα είναι Αντιπρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου των ΑΣΚΙ. Υπήρξε για μια δεκαετία (1999-2009) συνεργάτης στην κριτική ιστορικών βιβλίων στην εφ. Ελευθεροτυπία. Εχει διδάξει στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης και στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, ενώ σήμερα είναι αναπληρωτής καθηγητής Θεωρίας και Ιστορίας της Ιστοριογραφίας και πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής του Ιστορικού Αρχείου του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Βιβλία: H συγκρότηση της ιστορικής επιστήμης και η διδασκαλία της Iστορίας στο Πανεπιστήμιο Aθηνών (1837-1932), Αθήνα 2006, Κώστας Γαβρόγλου, Β. Καραμανωλάκης, Χάιδω Μπάρκουλα, Το Πανεπιστήμιο Αθηνών και η ιστορία του 1837-1937, Ηράκλειο, 2014 και Το ανεπιθύμητο παρελθόν. Οι φάκελοι κοινωνικών φρονημάτων στον 20ό αιώνα και η καταστροφή τους, Αθήνα 2019 (βραβείο Ακαδημίας Αθηνών). Έχει επιμεληθεί τόμους αναφορικά με την επτάχρονη δικτατορία (1967-1974), τις ιστορικές διαδρομές της ελληνικής νεολαίας στον 20ό αιώνα τις σχέσεις της ελληνικής με τη γαλλική ιστοριογραφία, τη δεκαετία του ‘40, τη σύντομη Μεταπολίτευση (1974-1975), την εννοιοδότηση των συλλογικών προσδιορισμών: Έλλην-Ρωμιός-Γραικός κ.ά.
Ο Μιχάλης Ζ. Κοπιδάκης σπούδασε κλασική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης και της Χαϊδελβέργης. Από το 1975 ως το 1998 υπηρέτησε ως βοηθός, λέκτορας, επίκουρος, αναπληρωτής και καθηγητής στο Φιλολογικό Τμήμα της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Από το 1998 ως το 2010 υπηρέτησε ως καθηγητής στο Τμήμα Μεθοδολογίας, Ιστορίας και Θεωρίας της Επιστήμης του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Για πολλά χρόνια τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα επικεντρώθηκαν στην υφολογική ανάλυση και στο θρησκειολογικό υπόβαθρο της μετάφρασης των Εβδομήκοντα, της Καινής Διαθήκης και της Ελληνόφωνης Ιουδαϊκής Γραμματείας. Μελέτησε ιδιαίτερα φαινόμενα «συγκρητισμού», πώς δηλαδή από ετερόκλητα στοιχεία συγκροτείται ένα λογοτεχνικό κείμενο και κατ΄ επέκταση μια θρησκευτική δοξασία. Ο Μ. Ζ. Κοπιδάκης έχει επίσης συγγράψει άρθρα και μονογραφίες για την αρχαία λογοτεχνική κριτική, τους παροιμιογράφους, τη μυθολογία, την ιστορία της ελληνικής γλώσσας και τη νεοελληνική ποίηση.
Ο Γιάννης Τροχόπουλος υπηρέτησε ως Διευθυντής της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης Βέροιας από το 1990 έως το 2012. Τον Αύγουστο του 2010 του απονεμήθηκε το ετήσιο βραβείο “Access to Learning” του Ιδρύματος Bill and Melinda Gates για λογαριασμό της Βιβλιοθήκης. Το 2011, με χρηματοδότηση από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, δημιούργησε και έθεσε σε εφαρμογή ένα πρωτότυπο πανελλήνιο πρόγραμμα με τίτλο “Future Library”. Διετέλεσε Διευθύνων Σύμβουλος και Γενικός Διευθυντής του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Είναι Συντονιστής της Διοργάνωσης "Αθήνα 2018 Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου". Είναι κάτοχος Πτυχίου Νομικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και μεταπτυχιακού διπλώματος M.Lib από το Πανεπιστήμιο της Ουαλίας.
