Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Δικαιοσύνη και επενδύσεις

Μενουδάκος Κωνσταντίνος, Σκουρής Βασίλειος, Βενιζέλος Ευάγγελος, Ρέτσος Γιάννης, Φέσσας Θεόδωρος, Χατζηθεοδοσίου Γιάννης, Λυμπεράκη Νίκη

22 Νοεμβρίου 2017

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 121:18 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 937
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

Ο Κύκλος Ιδεών για την Εθνική Ανασυγκρότηση σε συνέχεια του συνεδρίου για την «ΕΛΛΑΔΑ ΜΕΤΑ» διοργάνωσε, σε συνεργασία με τη Συμεών Γ. Τσομώκος Α.Ε., συζήτηση με θέμα «ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ», στις 22 Νοεμβρίου 2017.

Η Ελλάδα καλείται να καλύψει τα επόμενα χρόνια το τεράστιο επενδυτικό κενό που έχει δημιουργηθεί λόγω της κρίσης. Οι μεγάλες εμβληματικές επενδύσεις που συνδέονται με τις ιδιωτικοποιήσεις και την αξιοποίηση της δημοσίας περιουσίας και οι ξένες άμεσες επενδύσεις έχουν προφανή σημασία. Για να καλυφθεί όμως το κενό απαιτείται μια επενδυτική πανστρατιά που περιλαμβάνει από δημόσιες επενδύσεις στις υποδομές μέχρι ιδιωτικές επενδύσεις που έχουν ως αντικείμενο την ανανέωση και τον εκσυγχρονισμό του εξοπλισμού μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών. Τουρισμός και εστίαση σε όλα τα επιχειρηματικά μεγέθη, ενέργεια, διαχείριση απορριμμάτων, πρωτογενής παραγωγή και  βιομηχανία τροφίμων και  ποτών  σ´ ένα φάσμα που κινείται από την αξιοποίηση της γεωθερμίας και τις υδροπονικές καλλιέργειες μέχρι τις  μικρές έξυπνες δράσεις γύρω από παραδοσιακά προϊόντα, startups στη σφαίρα της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης, πρωτοβουλίες νεανικής και γυναικείας επιχειρηματικότητας περιλαμβάνονται στο τοπίο των επενδύσεων που σχετίζονται με το θέμα μας.

Η λειτουργία του τραπεζικού συστήματος και μη τραπεζικών χρηματοδοτικών φορέων, η αποτελεσματική αξιοποίηση ευρωπαϊκών πόρων, η διευκόλυνση της αξιοποίησης ιδίων κεφαλαίων, η απλούστευση και επιτάχυνση των διοικητικών διαδικασιών και η μείωση του διοικητικού κόστους, η φιλοεπενδυτική νοοτροπία της δημόσιας διοίκησης και της αυτοδιοίκησης θεωρούνται κρίσιμες παράμετροι για την κινητοποίηση επενδυτικών πρωτοβουλιών. 

Θεμελιώδης παράμετρος όμως είναι η ασφάλεια δικαίου, η σαφήνεια και η σταθερότητα του νομικού πλαισίου και η γρήγορη και αξιόπιστη επίλυση των σχετικών διαφόρων. Το δίπολο έννομη τάξη και επενδύσεις αφορά ευρύτατο φάσμα θεμάτων: το φορολογικό και ασφαλιστικό καθεστώς, το δίκαιο των εργασιακών σχέσεων, το δίκαιο του ανταγωνισμού, τον χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό, τις χρήσεις γης, τους όρους δόμησης, την προστασία του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος, την προστασία των δασών,  του  αιγιαλού  και των μνημείων, τις  διαδικασίες  σύναψης δημοσίων συμβάσεων και τη λειτουργία τους  και βεβαίως τις  διαδικασίες επίλυσης ιδιωτικών διαφόρων που αφορούν τα πάντα, από την εταιρική διακυβέρνηση μέχρι τα εμπράγματα δικαιώματα κοκ. Σε όλα αυτά προστίθεται πολύ συχνά η ποινική διάσταση. 

Έννομη τάξη σημαίνει, σε όλες σχεδόν αυτές τις περιπτώσεις, αφενός μεν εθνικό Σύνταγμα, αφετέρου δε Ευρωπαϊκό Ενωσιακό δίκαιο. Πρακτικά δε η έννομη τάξη προσδιορίζεται από τη θέση της δικαιοσύνης απέναντι σε όλα αυτά τα ζητήματα.    

Η σχέση δικαιοσύνης και επενδύσεων βρίσκεται συνεπώς στην καρδιά του αναπτυξιακού προβλήματος μιας χώρας που επείγεται να κερδίσει το χαμένο έδαφος και το χαμένο χρόνο, να αποκτήσει και να διατηρήσει ρυθμούς ανάπτυξης σαφώς υψηλότερους του ευρωπαϊκού μέσου όρου και να επανέλθει στην κανονικότητα μιας πραγματικά ισότιμης χώρας μέλους της Ευρωζώνης.  

Η καταγραφή των σχετικών προβλημάτων επιτρέπει να διαχωριστούν σε λειτουργικά  που μπορούν να αντιμετωπισθούν με διορθωτικές νομοθετικές παρεμβάσεις κυρίως δικονομικού χαρακτήρα με στόχο την επιτάχυνση των σχετικών διαδικασιών, βελτιώσεις της υποδομής, εξειδίκευση των δικαστικών λειτουργών, αύξηση του αριθμού  των δικαστικών υπαλλήλων και άλλες παρόμοιες κινήσεις  και σε διαρθρωτικά που αφορούν την ευρωπαϊκή έννομη τάξη ή ζητήματα εθνικής συνταγματικής τάξης. Στο επίπεδο των διαρθρωτικών αυτών προβλημάτων πρέπει να αναζητηθούν πιο ευρηματικές λύσεις μέσα στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού νομικού πολιτισμού, του Συντάγματος, των εγγυήσεων του κράτους δικαίου και του υψηλού επιπέδου προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. 

Αυτό ήταν το αντικείμενο της δημόσιας συζήτησης που διοργάνωσε στις 22 Νοεμβρίου 2017, ο Κύκλος ιδεών σε συνεργασία με την Συμεών Γ. Τσομώκος Α.Ε, όπου τρεις νομικοί (Κ. Μενουδάκος, Επίτιμος Πρόεδρος του ΣτΕ, Β. Σκουρής, Πρώην Πρόεδρος του ΔΕΕ, Ευ. Βενιζέλος, Καθηγητής του Συνταγματικού Δικαίου, πρώην Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης) συζήτησαν με τρεις θεσμικούς εκπροσώπους του επιχειρείν (Γ. Ρέτσο, Πρόεδρο ΣΕΤΕ, Θ. Φέσσα, Πρόεδρος ΣΕΒ, Γ. Χατζηθεοδοσίου, Πρόεδρος ΕΕΑ). Τη συζήτηση συντόνισε η δημοσιογράφος, Νίκη Λυμπεράκη.
 

Η εκδήλωση απευθύνονταν στη νομική και επιχειρηματική κοινότητα και σε όλους εκείνους που ζουν τις δυσκολίες μιας μικρής ή μεγάλης επενδυτικής πρωτοβουλίας, αλλά και σε όλους τους ενεργούς πολίτες που νοιάζονται για την προοπτική του τόπου και αναζητούν ένα σχέδιο για την «Ελλάδα μετά» την κρίση.  

Συγκεκριμένα:

Ο Κωνταντίνος Μενουδάκος, Επίτιμος Πρόεδρος του ΣτΕ, εστίασε στη σχέση επενδύσεων- περιβάλλοντος. Ο κ. Μενουδάκος αναφέρθηκε σε δύο παραδοχές:

1. Επενδύσεις και περιβάλλον βρίσκονται κατά βάση σε σχέση ανταγωνιστική με την έννοια ότι η ανάγκη προστασίας του περιβάλλοντος και διαφύλαξης περιβαλλοντικών πόρων αναπόφευκτα θέτει φραγμούς στην εκτέλεση έργων, δια των οποίων ασκούνται επενδυτικές δραστηριότητες.

2. Οι κανόνες δικαίου, μεταξύ των οποίων και οι συνταγματικές αρχές, λειτουργούν στο πλαίσιο μιας μεταβαλλόμενης πραγματικότητας.

Ο κ. Μενουδάκος τόνισε την ανάγκη να μην να επιτρέψουμε να διαμορφωθούν στο δίκαιο συνθήκες τέτοιες ώστε η οικονομική κρίση να οδηγήσει και σε κρίση οικολογική: «Σε οποιαδήποτε φάση του οικονομικού κύκλου, ακόμη δηλαδή και στην περίοδο κατά την οποία η ανάγκη επενδύσεων καθίσταται απολύτως επιτακτική για την αντιμετώπιση του ζωτικού για την οικονομία αναπτυξιακού προβλήματος, όπως είναι η περίοδος που διανύει εδώ και κάποια χρόνια η χώρα μας, δεν πρέπει να αδυνατίσει η θεσμική θωράκιση του περιβάλλοντος. Δεν πρέπει, δηλαδή, να τροποποιηθούν οι ουσιαστικοί κανόνες προστασίας του περιβάλλοντος με σκοπό τη διευκόλυνση των επενδύσεων».
 

Ο κ. Μενουδάκος εκτίμησε πως «υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης του θεσμικού πλαισίου ώστε να δημιουργηθεί φιλικό επενδυτικό κλίμα» και τόνισε πως «βασικός λόγος, για τον οποίο επιβάλλονται οι όποιες αλλαγές, είναι η ενίσχυση της ασφάλειας δικαίου, κυρίως με την ειδικότερη μορφή της προβλεψιμότητας». Συγκεκριμένα στα θέματα νομοθεσίας αναφέρθηκε:

1. Στη θέσπιση κανόνων που είναι σαφείς και σταθεροί, με την έννοια ότι δεν μεταβάλλονται χωρίς να υπάρχει ισχυρός λόγος.

2. Για την ασφάλεια δικαίου δεν αρκεί η σαφήνεια των εφαρμοστέων κανόνων, απαιτείται και σταθερότητα του νομοθετικού πλαισίου

3. Στη βελτίωση των διαδικασιών αδειοδότησης.
 

Στα θέματα δικαστικής διαδικασίας αναφέρθηκε:

1. Στο γνωστό μεγάλο πρόβλημα είναι οι πραγματικά μεγάλες καθυστερήσεις

2. Σε σχέση με τη δικαστική φάση των επενδυτικών σχεδίων, αλλά και άλλων υποθέσεων πρόβλημα ασφαλείας δικαίου δημιουργείται και από το γεγονός ότι δεν υπάρχει σταθερός ή προβλέψιμος χρόνος έναρξης της προθεσμίας άσκησης ένδικου βοηθήματος.
 

Ο Βασίλης Σκουρής, Πρώην Πρόεδρος του ΔΕΕ, κατά τη διάρκεια της ομιλίας του συγκέντρωσε τις παρατηρήσεις του στο Ευρωπαϊκό Ενωσιακό Δίκαιο και συγκεκριμένα στις σχέσεις αυτού με τις επενδύσεις. Σχέσεις που επιβάλλουν πρόσθετες υποχρεώσεις για να μπορέσουν να πραγματοποιηθούν τελικά οι επενδύσεις. Υπογράμμισε πως για τις χώρες της ευρωπαϊκής οικογένειας, σύμφωνα με ρύθμιση στις ιδρυτικές συνθήκες, οι διεθνείς συμφωνίες – διμερείς ή πολυμερείς, πρέπει να είναι σε πλήρη συμφωνία με το Ευρωπαϊκό Ενωσιακό Δίκαιο για να ισχύσουν ή έστω να μπορούν να τροποποιηθούν μελλοντικά ώστε να ακολουθούν τις υποταγές του. Εστίασε στα σημαντικότερα ζητήματα από την πλευρά του Ενωσιακού δικαίου, που έχουν κατά καιρούς ανακύψει σε πολυμερής ή διμερής συμφωνίες με αντικείμενο τις επενδύσεις.
 

Ο κ. Σκουρής αναφέρθηκε στις περιπτώσεις στις οποίες δημιουργείται σύγχυση σχετικά με τον ρόλο και την δεσμευτικότητα του Ευρωπαϊκού Δικαίου: συμφωνίες μεταξύ χωρών που έχουν συναφθεί πριν την ένταξη μιας χώρας στην ΕΕ, υποχρεώσεις προστασίας του περιβάλλοντος με ενωσιακή προέλευση που δεσμεύουν τα κράτη μέλη, ζητήματα κρατικών ενισχύσεων- επενδύσεις κρατικές κατά το δίκαιο της ΕΕ δεν επιτρέπονται ή επιτρέπονται με προϋποθέσεις, συμβατικότητα μεταξύ δικαιοδοτικών μηχανισμών οι οποίοι συστήνονται με επενδυτικές συμφωνίες και ο ρόλος αυτών συγκριτικά με το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, πρόβλεψη ίδρυσης, από το Ενωσιακό Δίκαιο, ειδικών δικαιοδοτικών μηχανισμών μέσω πολυμερών επενδυτικών συμφωνιών.

Ο Γιάννης Ρέτσος, Πρόεδρος του ΣΕΤΕ, στην ομιλία του αναφέρθηκε στην ανάγκη συνειδητοποίησης των λαθών και των  παραλείψεων κατά τη δεκαετία της κρίσης, εκτιμώντας πως αυτή θα αποτελέσει το εναρκτήριο λάκτισμα ώστε η χώρα να ξεφύγει από τον φαύλο κύκλο της παλινδρόμησης. «Η “Ελλάδα μετά” σημαίνει ακόμα ότι πρέπει να μπορέσουμε να σχεδιάσουμε το μέλλον μας. Για να συμβεί αυτό πρέπει να συμμετέχουμε στη μάχη των ιδεών που έχουν αντίκτυπο και θέλουν θέσεις και επιχειρήματα» σημείωσε.
 

Ο κ. Ρέτσος τόνισε πως οι διαπιστώσεις περί αναγκαιότητας ενός ανταγωνιστικού φορολογικού πλαισίου, ενός ευέλικτου χρηματοπιστωτικού συστήματος και ενός υγιούς περιβάλλοντος δικαιοσύνης, δεν αρκούν. Για την «Ελλάδα Μετά», χρειάζονται πράξεις, δημιουργία και λύσεις όπου θα συμμετέχει σε αυτές η κοινωνία συλλογικά, οι κυβερνώντες, οι κοινωνικοί εταίροι όπως το ΣΕΤΕ και οι ίδιοι οι πολίτες.
 

Ο κ. Ρέτσος αναφέρθηκε στη σημασία του ελληνικού τουρισμού, ο οποίος αποτελώντας εξαίρεση κατά την περίοδο της κρίσης, διατήρησε την εξωστρέφεια του και κατάφερε να παραμείνει ανταγωνιστικός, δημιουργικός και πρωτοπόρος. «Το επόμενο βήμα είναι να δώσουμε μια ισχυρή κοινωνική διάσταση του τουρισμού. Να ενισχύσουμε το κοινωνικό μας αποτύπωμα. Εμείς οφείλουμε να είμαστε ακόμα πιο ισχυροί. Ακόμα πιο σύγχρονοι και ρηξικέλευθοι. Ο τουρισμός αποτελεί πλέον το πιο αξιόπιστο όχημα για μια υγιής ανάπτυξη της χώρας. Αυτό πρέπει να διατηρήσουμε, αυτό πρέπει να εξελίξουμε» σημείωσε.
 

Ο Θεόδωρος Φέσσας, Πρόεδρος του ΣΕΒ, στην ομιλία του αναφέρθηκε στη σημασία ενός σταθερού και σαφούς νομικού συστήματος για την αναδιάρθρωση της ελληνικής οικονομίας.
 

Ο κ. Φέσσας σημείωσε πως «η σφιχτή δημοσιονομική πολιτική των υψηλών πλεονασμάτων δεσμεύει τη χώρα μας για τις επόμενες δεκαετίες και σε συνδυασμό με εκρηκτικά προβλήματα όπως είναι το οξύ δημογραφικό πρόβλημα που προκαλούν οι λιγοστές γεννήσεις, η γήρανση του πληθυσμού και η μετανάστευση, μας υποχρεώνουν να παραμείνουμε αταλάντευτα στο δρόμο των μεταρρυθμίσεων, που θα οδηγήσουν κάποια στιγμή σε μια πιο παραγωγική και εξωστρεφή οικονομία».
 

Ο κ. Φέσσας τόνισε πως οι παραγωγικές επενδύσεις μπορούν να συμβάλλουν προς αυτή την κατεύθυνση και επομένως «κάθε αξιόλογη επένδυση, που σέβεται το περιβάλλον, τους εργαζόμενους και τους κανόνες της αγοράς, πρέπει να θεωρείται εθνικός στόχος» και επεσήμανε πως στην απόφαση ενός θεσμικού επενδυτή να επιλέξει μια χώρα για την επένδυση του η απονομή δικαιοσύνης αποτελεί ίσως το σημαντικότερο παράγοντα.
 

Ο κ. Φέσσας απαρίθμησε τις προτάσεις του ΣΕΒ για την αναβάθμιση και επιτάχυνση του συστήματος απονομής δικαιοσύνης:

1. την ενίσχυση της χρήσης του μηχανισμού εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών, ακόμη και την υποχρεωτική χρήση αυτού σε κάποιες περιπτώσεις,

2. την ψηφιοποίηση της λειτουργίας των δικαστηρίων,

3. τη μείωση του όγκου των εκκρεμών υποθέσεων, μέσω της ομαδοποίησης και εκκαθάρισης ομοειδών υποθέσεων από ειδική ομάδα δικαστικών λειτουργών,

την εισαγωγή στα δικαστήρια του θεσμού του «Διοικητικού Διευθυντή», με ευρείες διαχειριστικές αρμοδιότητες,

4. την ενίσχυση της νομικής, τεχνικής και διοικητικής υποστήριξης των δικαστών με την αξιοποίηση πρακτικών εξωτερικής ανάθεσης, δηλαδή τoυ outsourcing κ.α.
 

Κλείνοντας την ομιλία του τόνισε: «Εάν ο στόχος είναι η ανάπτυξη, τότε οι επενδύσεις αποτελούν το μέσο. Κι επειδή το κράτος πτώχευσε, οι μόνες επενδύσεις που μπορούν να φέρουν άμεσα αποτελέσματα είναι οι ιδιωτικές. Οι μεταρρυθμίσεις προς ένα φιλικό επιχειρηματικό περιβάλλον είναι προϋπόθεση, αλλά η κινητήρια δύναμη είναι ένα σύγχρονο αξιακό σύστημα, όπως αυτό αναδεικνύεται πρώτιστα από την εύρυθμη λειτουργία του συστήματος απονομής δικαιοσύνης».

Ο Γιάννης Χατζηθεοδοσίου, πρόεδρος του ΕΕΑ, στην ομιλία του εστίασε στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις: «Στην Ελλάδα αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της οικονομίας καθώς αριθμούν περί τις 704.000 επιχειρήσεις ή το 99,9% του συνόλου των επιχειρήσεων, αριθμός δραματικά μειωμένος τα τελευταία χρόνια ως αποτέλεσμα της κρίσης. Η επίδραση που έχουν οι ΜμΕ στην κοινωνία είναι πολύ μεγάλη καθώς οι οικονομικές εξελίξεις των τελευταίων δεκαετιών, απέδειξαν ότι η μικρή και μεσαία επιχείρηση είναι αυτή που υποστηρίζει την απασχόληση και την κοινωνική συνοχή: το 87% του συνολικού ανθρώπινου δυναμικού εργάζεται σε αυτές».
 

Ο κ. Χατζηθεοδοσίου αναφέρθηκε στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ΜμΕ, από την πλευρά της Δικαιοσύνης:

1. Αδειοδοτικό πλαίσιο

2. Δίκαιο Ανταγωνισμού

3. Φορολογική Δικαιοσύνη

4. Εταιρικό Δίκαιο

5. Πτωχευτικό Δίκαιο

6. Εποπτικός Μηχανισμός

7. Αποτελεσματικότητα δικαιοσύνης & ασφάλεια.
 

«Η ταχύτητα επίλυσης των διοικητικών διαφορών και διεκπεραίωσης όλων των δικαστικών διαδικασιών που αφορούν τις επιχειρήσεις (π.χ. φορολογία, συμβάσεις, διαδικασίες αναγκαστικής απαλλοτρίωσης, πτώχευσης, εξυγίανσης) αποτελεί παράγοντα επιβίωσης για πολλές Ελληνικές επιχειρήσεις, ειδικά στην παρούσα συγκυρία. Οι υπέρμετρες καθυστερήσεις επιβαρύνουν τις επιχειρήσεις με δυσανάλογο διοικητικό κόστος και κόστος κεφαλαίου, επιβραδύνουν ή ματαιώνουν επιχειρηματικές πρωτοβουλίες και αποθαρρύνουν την προσέλκυση κεφαλαίων και επενδύσεων από το εξωτερικό» σημείωσε.
 

Ο κ. Χατζηθεοδοσίου έκλεισε την ομιλία του τονίζοντας: «Αν κάποιοι χρειαζόμαστε ακόμη περισσότερη δικαιοσύνη (στην εφαρμογή της και στο περιεχόμενο της), είμαστε εμείς, οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις. Ας συμβάλουμε όλοι μαζί για να πετύχουμε αυτή τη μέγιστη μεταρρύθμιση στη χώρα μας».

Ο Ευάγγελος Βενιζέλος στην ομιλία του τόνισε την ανάγκη «επενδυτικής πανστρατιάς» για την ανάκτηση του χαμένου εδάφους της ελληνικής οικονομίας, σημειώνοντας πως αυτή αφορά επενδύσεις όλο το φάσμα των επενδύσεων: «δημόσιες και ιδιωτικές, ξένες, εσωτερικές βεβαίως, μεγάλες και εμβληματικές, μεσαίες και μικρές, ανανεώσεις κεφαλαιουχικού εξοπλισμού και νέες, ανεξαρτήτως πηγής χρηματοδότησης, άρα μιλάμε για τα πάντα, από επενδύσεις χαρτοφυλακίου μέχρι την πιο απλή επένδυση, η οποία αφορά την ανανέωση του εξοπλισμού μίας μικρής επιχείρησης εστίασης ή ψυχαγωγίας».
 

Ο κ. Βενιζέλος απαρίθμησε τα συνήθη νομικά προβλήματα μίας επένδυσης στην Ελλάδα:  

1. οι χρήσεις γης

2. η κατάτμηση των αδειοδοτικών διαδικασιών.  

3. σημαντικά ζητήματα που συνδέονται με το δίκαιο του ανταγωνισμού

4. οι δημόσιες συμβάσεις

5. οι φορολογικές και ασφαλιστικές εκκρεμότητες,

6.  όλο αυτό το οποίο συνδέεται με το πλέγμα: αναδιάρθρωση επιχειρήσεων και δανείων, πτωχευτικό δίκαιο, εταιρική διακυβέρνηση

7. ο ποινικός έλεγχος.
 

Ο κ. Βενιζέλος τόνισε ότι τα προβλήματα αυτά οφείλονται σε  κάποιο  βαθμό στο ίδιο το Σύνταγμα και στις προβλέψεις του ευρωπαϊκού ενωσιακού δικαίου αλλά και του διεθνούς δικαίου και πρόσθεσε ότι «δεν υπάρχει ασφάλεια δικαίου με την έννοια της προβλεψιμότητας, ούτε των κινήσεων του νομοθέτη, ούτε της τελικής απόφασης του δικαστή».
 

Αναφορικά με το τί πρέπει να γίνει, ο κ. Βενιζέλος σημείωσε:

1. το πρώτο ζητούμενο είναι οι ολοκληρωμένες νομοθετικές ρυθμίσεις, ολοκλήρωση του χωρικού σχεδιασμού κάθε επιπέδου  

2. το δεύτερο είναι η απλούστευση και επιτάχυνση των διοικητικών διαδικασιών.  

3. το τρίτο είναι η οριοθέτηση του ποινικού δικαίου

4. το τέταρτο είναι αυτό που πρέπει να κάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως ένα ενιαίο δίκαιο Ευρωπαϊκής Ένωσης

5. το πέμπτο συνεπώς είναι το ερώτημα, εάν μπορούμε να εφαρμόσουμε εκ του νόμου εναλλακτικές μορφές επίλυσης διαφορών, με την έννοια της φορολογικής διαιτησίας, που η νομολογία την αφήνει ανοικτή.

6. το έκτο σημείο είναι η μείωση των επιπέδων ελέγχου από ανεξάρτητες και ρυθμιστικές Αρχές, δηλαδή πρέπει να συμπράττουν οι Αρχές και όχι να δρα  η καθεμία χωριστά.  

7. Το έβδομο είναι η εκλογίκευση των δικονομικών ρυθμίσεων. 
 

Ο κ. Βενιζέλος τόνισε την ανάγκη να υπάρξει φιλοεπενδυτική νοοτροπία, ενώ σημείωσε πως «πρέπει μέσα από δικονομικούς μηχανισμούς να φέρουμε στο ίδιο επίπεδο προβληματισμού το νομοθέτη και το δικαστή».

Μενουδάκος Κωνσταντίνος Πρόεδρος, Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα - Επίτιμος Πρόεδρος ΣτΕ

Γεννήθηκε το 1946 στην Αθήνα. Πτυχιούχος της Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών το 1969 και της Σχολής Πολιτικών και Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1971, με μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο Paris 2 και άσκηση στο Conseil dʼ Etat (με εκπαιδευτική άδεια την περίοδο 1979-1980).

Διορίστηκε στο Συμβούλιο της Επικρατείας ως εισηγητής το 1972. Προήχθη σε πάρεδρο το 1979, σε σύμβουλο το 1991 και στο βαθμό του αντιπροέδρου το 2001. Από το 2003 ήταν πρόεδρος του Ε΄ Τμήματος του ΣτΕ. Διετέλεσε Διευθυντής σπουδών της Εθνικής Σχολής Δικαστών (1994-1996) καθώς και Γενικός Διευθυντής σπουδών της Εθνικής Σχολής Δικαστών (1996-1999). Ήταν προϊστάμενος του Νομικού Γραφείου της Γενικής Γραμματείας της Κυβέρνησης (1998-2001).

Διετέλεσε Πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας από το Μάιο του 2012 ως τον Ιούλιο του 2013. Διετέλεσε, επίσης, Πρόεδρος του σωματείου «Εταιρία Ελλήνων Δικαστικών Λειτουργών για τη Δημοκρατία και τις Ελευθερίες» κατά την περίοδο 1998-2007.

Σήμερα, είναι Πρόεδρος της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.

Είναι πρόεδρος του επιστημονικού σωματείου «Επιστημονική Εταιρεία Δικαίου Πολεοδομίας και Χωροταξίας» από το 2008 έως σήμερα και επιστημονικός υπεύθυνος της νομικής επιθεώρησης «Νόμος και Φύση».

Συμμετείχε με την ιδιότητα του ομιλητή ή του συντονιστή σε ελληνικά και διεθνή συνέδρια και έχει γράψει μελέτες και άρθρα (σε νομικά κυρίως περιοδικά και επιστημονικές συλλογές) με θέματα συνταγματικού και περιβαλλοντικού δικαίου.

Ομιλεί την αγγλική και γαλλική γλώσσα. Είναι έγγαμος με ένα παιδί.

Σκουρής Βασίλειος Διευθυντής, Κέντρο Διεθνούς και Ευρωπαϊκού Οικονομικού Δικαίου (ΚΔΕΟΔ) - τ. Πρόεδρος του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Ο τ. Πρόεδρος του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Βασίλειος Σκουρής, γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1948. Υπήρξε Διευθυντής Ερευνών, Γραμματέας, και, από τον Σεπτέμβριο 1997, Διευθυντής στο Κέντρο Διεθνούς και Ευρωπαϊκού Οικονομικού Δικαίου στη Θεσσαλονίκη.

Το 1970 αποφοίτησε από τη Νομική Σχολή του Ελεύθερου Πανεπιστημίου του Βερολίνου και πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου του Αμβούργου. Από το 1972 μέχρι το 1977 υπηρέτησε αρχικώς ως βοηθός και κατόπιν ως επιμελητής στην έδρα που κατείχε ο καθηγητής Karl August Betermann. Το 1973 ανακηρύχθηκε διδάκτωρ της νομικής με την διάκριση «Magna cum Laude» και το 1978 υφηγητής του Συνταγματικού και Διοικητικού Δικαίου της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Αμβούργου.

Διετέλεσε έκτακτος καθηγητής του Διοικητικού Δικαίου στη Νομική Σχολή του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης και τακτικός καθηγητής του Δημοσίου Δικαίου στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Bielefeld Γερμανίας. Το 1982 εξελέγη τακτικός καθηγητής της Β1 έδρας του Διοικητικού Δικαίου στη Νομική Σχολή και σήμερα είναι Ομότιμος Καθηγητής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Επίσης διετέλεσε Υπουργός Εσωτερικών για τη διενέργεια εκλογών της 5ης Νοεμβρίου 1989. Μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Δικαίου Trier (από το 1995) και Υπουργός Εσωτερικών για τη διενέργεια των εκλογών της 22ας Σεπτεμβρίου 1996.

Είναι Επίτιμος διδάκτωρ της Νομικής Σχολής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης (2004). Τον Ιούνιο του 1999 διορίστηκε Δικαστής στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τον Οκτώβριο του 2003 και του 2008 ανανεώθηκε η θητεία του. Εξελέγη και επανεξελέγη δύο φορές από τους συναδέλφους του Πρόεδρος του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Βενιζέλος Ευάγγελος Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου, Νομική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης - πρώην Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης & Υπουργός Εξωτερικών

Ο Ευάγγελος Βενιζέλος γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1957. Είναι παντρεμένος από το 1980 με τη δικηγόρο Βασιλική Μπακατσέλου, με την οποία έχει μία κόρη, την Ελβίνα.

Αμέσως μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας, το Σεπτέμβριο του 1974, εισάγεται στη Νομική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του συμμετείχε ενεργά στο φοιτητικό κίνημα και διετέλεσε μέλος του Κεντρικού Συμβουλίου της Φοιτητικής Ένωσης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (1977) και της Εθνικής Φοιτητικής Ένωσης Ελλάδος (1975).

Αποφοίτησε από τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης το 1978 και πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού ΙΙ. Το 1980 αναγορεύθηκε Διδάκτωρ Νομικής στη Νομική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, όπου το 1984 εξελέγη υφηγητής και στη συνέχεια καθηγητής του Συνταγματικού Δικαίου. Παράλληλα άσκησε το λειτούργημα του δικηγόρου στο Συμβούλιο της Επικρατείας και στον Άρειο Πάγο. Σήμερα διατηρεί την ιδιότητα του καθηγητή του Συνταγματικού Δικαίου στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του δικηγόρου στα ανώτατα δικαστήρια.

Στην ακαδημαϊκή του πορεία, δημοσίευσε μεγάλο αριθμό μελετών, μονογραφιών, σχολίων σε δικαστικές αποφάσεις και διδακτικών συγγραμμάτων. Έχουν επίσης κυκλοφορήσει άρθρα, δοκίμια και βιβλία του για διάφορα πολιτικά ζητήματα: το ρόλο των μέσων μαζικής ενημέρωσης στις μοντέρνες δημοκρατίες, την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, την ελληνική εξωτερική πολιτική, την πολιτιστική πολιτική, τις πολιτικές ανάπτυξης κ.ά..

Κατάλογος δημοσιευμάτων (μελετών, βιβλίων κ.ο.κ.) του Ευάγγελου Βενιζέλου είναι διαθέσιμος στην προσωπική του ιστοσελίδα.

Διετέλεσε, μεταξύ άλλων, μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος, μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης και μέλος της Επιτροπής Τοπικής Ραδιοφωνίας (ανεξάρτητη αρχή αρμόδια για την εποπτεία των ραδιοφωνικών σταθμών).

Τον Οκτώβριο του 1993 εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής του ΠΑΣΟΚ στην Α’ Περιφέρεια Θεσσαλονίκης, θέση που διατήρησε σε επόμενες εκλογικές αναμετρήσεις (1996, 2000, 2004, 2007, 2009 και 2012 /Μάιος, 2012/ Ιούνιος, 2015).

Ως  βουλευτής, ήταν ο γενικός εισηγητής της Αναθεώρησης του Ελληνικού Συντάγματος του 2001 (1995 – 2001).

Από το 1993 έχει υπηρετήσει σε διάφορες υπουργικές θέσεις:
Υπουργός  Τύπου και Μ.Μ.Ε. – Κυβερνητικός Εκπρόσωπος (1993-1995), Υπουργός Μεταφορών και Επικοινωνιών (1995-1996), Υπουργός Δικαιοσύνης (1996), Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού (1996-1999), Υπουργός Ανάπτυξης ( Ενέργειας, Βιομηχανίας, Εμπορίου, Τουρισμού και Τεχνολογίας 1999-2000), για δεύτερη φορά Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, αρμόδιος και για το συντονισμό της προετοιμασίας των Ολυμπιακών Αγώνων ΑΘΗΝΑ 2004 (2000-2004), Υπουργός Εθνικής Άμυνας (2009-2011), Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός Οικονομικών (2011-2012).

Διετέλεσε μέλος της Κεντρικής Επιτροπής και του Εκτελεστικού Γραφείου του ΠΑΣΟΚ.

Στις 18 Μαρτίου 2012 εξελέγη Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ με την άμεση ψηφοφορία της κοινωνικής βάσης.

Στις 25 Ιουνίου του 2013, ανέλαβε Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός Εξωτερικών στην κυβέρνηση συνεργασίας που σχηματίστηκε τον Ιούνιο του 2012 και ολοκλήρωσε τη θητεία της με τις εκλογές της 25.1.2015.

Η θητεία του ως Προέδρου του ΠΑΣΟΚ, όπως ο ίδιος ζήτησε μετά τις εκλογές της 25.1.2015, έληξε στις 14 Ιουνίου 2015 με τη διεξαγωγή του 10ου συνεδρίου και την εκλογή του νέου Προέδρου του ΠΑΣΟΚ.

Είναι Αντιπρόεδρος της Σοσιαλιστικής ομάδας της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης των 48 κρατών μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης, ενώ έχει διατελέσει εισηγητής της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την εκτέλεση των αποφάσεων του ΕΔΔΑ.

Ιστότοπος του Ευάγγελου Βενιζέλου

Ρέτσος Γιάννης Πρόεδρος Σ.Ε.Τ.Ε. - CEO Electra Hotels & Resorts

Ο Γιάννης Ρέτσος είναι Πρόεδρος του Σ.Ε.Τ.Ε. και CEO των Electra Hotels & Resorts. Εξελέγη για πρώτη φορά μέλος του Δ.Σ. του ΣΕΤΕ το 2002. Προηγουμένως, είχε την πρώτη του επαφή με τον ΣΕΤΕ στην “εφηβική ομάδα”, στο Σύνδεσμο Ιδεών και Δράσης, μια ιδέα του Σπύρου Κοκοτού και της ηγετικής ομάδας του ΣΕΤΕ, που έδωσε τη δυνατότητα σε νεαρά μέλη που είχαν ένα δυναμισμό και τους άρεσε η εμπλοκή με τα κοινά να αποκτήσουν τις πρώτες τους εμπειρίες, λειτουργώντας επικουρικά στους μεγάλους με τις ιδέες και τις δράσεις τους. Όταν εξελέγη μέλος του Δ.Σ. του ΣΕΤΕ, το 2002, ήταν ήδη γ.γ. στην Ένωση Ξενοδόχων Αθήνας- Αττικής.

Τα τελευταία 6 χρόνια είναι πρώτος αντιπρόεδρος «ex officio», ενώ από το 2011 ήταν πρόεδρος στην Πανελλήνια Ομοσπονδία Ξενοδόχων. Ως πρόεδρος της ΕΞΑ, από το 2009 έως το 2012, κατάφερε να γίνει πράξη το όνειρο για διεύρυνση της ΕΞΑ σε Ένωση Ξενοδόχων Αθήνας-Αττικής και Αργοσαρωνικού, καθώς έτσι αναδείχθηκε το παραλιακό μέτωπο της Αθήνας και η γειτνίαση με τα νησιά του Αργοσαρωνικού, επ' ωφελεία όλης της περιοχής και των επαγγελματιών του τουρισμού.

Φέσσας Θεόδωρος Πρόεδρος ΣΕΒ - Πρόεδρος QUEST Συµµετοχών AE

Ο Θεόδωρος Φέσσας είναι Πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών και της Πρόεδρος, QUEST  Συµµετοχών AE.

Eξελέγη Πρόεδρος του Δ.Σ. του ΣΕΒ τον Μάιο του 2014, αφού διετέλεσε επί σειρά ετών μέλος του Δ.Σ. και μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής. Είναι επίτιμος Πρόεδρος του Συνδέσμου Εταιρειών Πληροφορικής & Τηλεπικοινωνιών Ελλάδος (ΣΕΠΕ) και μέλος των Διοικητικών Συμβουλίων του International Chamber of Commerce Hellas (ICC Hellas) και του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ).

Γεννήθηκε  στη Θεσσαλονίκη, σπούδασε Μηχανολόγος‐ Ηλεκτρολόγος στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και είναι κάτοχος Master στη Θερμοδυναμική από το Πανεπιστήμιο του Birmingham της Μεγάλης Βρετανίας.

Χατζηθεοδοσίου Γιάννης Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος, Mega Brokers AE - Πρόεδρος, Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών

Γεννημένος το 1963 στο Αγρίνιο, σπούδασε Οικονομικές Επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Πειραιά.

Ξεκίνησε την ενασχόληση του με τον ασφαλιστικό κλάδο το 1990 ως ασφαλιστικός σύμβουλος της Nationale Nederlanden. Το 1992 δημιούργησε το πρακτορείο “Ασφάλειες Χατζηθεοδοσίου” και το 1998 ξεκίνησε την εταιρεία “MEGA Ασφάλειες ΕΠΕ”. Από το 2005 είναι Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της μεγαλύτερης εταιρείας διαμεσολαβητών στην Ελλάδα, της “MEGA BROKERS AE”.

O κ. Χατζηθεοδοσίου έχει έντονη ενασχόληση με τα κοινά. Έχει χρηματίσει Πρόεδρος Δημοτικού Συμβουλίου από το 1990 έως και το 1994 καθώς και διοικητής νοσοκομείου από το 1993 έως το 1996. Υπήρξε Μέλος Διοικητικού Συμβουλίου του ΣΕΜΑ ενώ είναι μέλος σε πολλά Σωματεία Διαμεσολαβούντων καθώς και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΙΑΣ. Από το 2014 είναι Πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών και μέλος του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδας.

Λυμπεράκη Νίκη Δημοσιογράφος

H Νίκη Λυμπεράκη γεννήθηκε στην Αθήνα. Είναι απόφοιτος της Νομικής Σχολής του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, αλλά δεν άσκησε ποτέ τη δικηγορία, καθώς από φοιτήτρια ήδη εργαζόταν ως δημοσιογράφος. Από το 2002, οπότε και άρχισε η ενασχόλησή της με τη δημοσιογραφία, έως σήμερα, έχει εργασθεί σε σειρά ραδιοτηλεοπτικών μέσων, με έμφαση στο εξωτερικό δελτίο αλλά και στην παρουσίαση εκπομπών και δελτίων ειδήσεων. Στον ΣΚΑΪ εργάζεται από τον Δεκέμβριο του 2014, ενώ από τις αρχές του 2017 ανέλαβε την παρουσίαση του Κεντρικού Ραδιοφωνικού Μαγκαζίνο. Μιλάει αγγλικά, ιταλικά, ισπανικά και γερμανικά.

Σχετικές ομιλίες

Προς αναζήτηση στρατηγικής για την επιτάχυνση της απονομής δικαιοσύνης: προκλήσεις για το κράτος δικαίου, τις επενδύσεις και την ανάπτυξης 77:13

Σεπ 25, 2014

Προς αναζήτηση στρατηγικής για την επιτάχυνση της απονομής δικαιοσύνης: προκλήσεις για το κράτος δικαίου, τις επενδύσεις και την ανάπτυξης

Πικραμμένος Παναγιώτης Γράβαρης Ιωάννης Καλλιτσάντσης Αναστάσιος Κανελλόπουλος Νικόλας Μπάσης Βασίλειος Φορτσάκης Θεόδωρος

Γλώσσα: Ελληνική