Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Διαρθρωτικές Αλλαγές: Διδάγματα από το Πετυχημένο Μοντέλο της Αυστραλίας

Banks Gary, Bloomfield Jenny, Κυριακόπουλος Οδυσσέας, Καλογήρου Γιάννης, Βέττας Νίκος, Θωμόπουλος Παναγιώτης

18 Απριλίου 2013

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 99:55 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 1600
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε με την ευκαιρία της επίσκεψης στη χώρα μας του καθηγητή Gary Banks, Πρύτανη της Σχολής Διακυβέρνησης της Αυστραλίας και Νέας Ζηλανδίας (ANZSOG) και πρώην Πρόεδρου της Επιτροπής Παραγωγικότητας της Αυστραλίας. 

Στην εκδήλωση απηύθυναν χαιρετισμό η Πρέσβης της Αυστραλίας στην Ελλάδα κα Jenny Bloomfield και ο Πρόεδρος του Δ.Σ. του ΙΟΒΕ, κ. Οδυσσέας Κυριακόπουλος. 

Ο Πρόεδρος του ΙΟΒΕ κ. Ο. Κυριακόπουλος, αφού αναφέρθηκε στη σημαντική πρόοδο που έχει πραγματοποιηθεί στον τομέα της δημοσιονομικής προσαρμογής υπογράμμισε τον καθοριστικό ρόλο των διαρθρωτικών αλλαγών για την επιστροφή της χώρας σε αναπτυξιακή πορεία. Στην επίτευξη του σκοπού αυτού μπορεί να συμβάλει η μελέτη των εμπειριών άλλων χωρών, οι οποίες κατόρθωσαν να εκσυγχρονίσουν και να αναπροσαρμόσουν το παραγωγικό τους πρότυπο στο διαρκώς μεταβαλλόμενο διεθνές πλαίσιο. «Είναι βεβαίως αυτονόητο ότι οι μεταρρυθμιστικές εμπειρίες δεν είναι δυνατόν απλώς να μεταφυτευθούν από χώρα σε χώρα ωστόσο έχουμε να μάθουμε σημαντικά πράγματα από τις εμπειρίες άλλων χωρών, όπως της Αυστραλίας», τόνισε ο κ. Κυριακόπουλος.

Στην ομιλία του ο καθηγητής Banks, αναφέρθηκε στην στρατηγική και τις προκλήσεις που αντιμετωπίστηκαν για να επιτευχθεί η μετάβαση της Αυστραλίας από το καθεστώς του προστατευτισμού στο καθεστώς της ελεύθερης αγοράς. Σημείωσε ότι, υιοθετήθηκε μια στρατηγική μεταρρυθμίσεων που προέβλεπε, μεταξύ άλλων, την βαθμιαία προσαρμογή της οικονομίας, ένα ευρύ πλαίσιο παρεμβάσεων, την σταδιακή υλοποίηση των διαρθρωτικών αλλαγών, ενώ ειδική μέριμνα υπήρξε για την υλοποίηση των προσαρμογών σε ευαίσθητους κλάδους.

Σύμφωνα με τον καθηγητή Banks, η αλλαγή του μοντέλου οικονομικής λειτουργίας της Αυστραλίας υπαγορεύτηκε από την φθίνουσα πορεία της οικονομίας. Το 1950 η οικονομία της Αυστραλίας βρίσκονταν στην 4η θέση, σύμφωνα με την κατάταξη του ΟΟΣΑ, ενώ το 1983 βρέθηκε στην 14η θέση. Με την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων, που ξεκίνησαν από τις αρχές της δεκαετίας του 1980, και την απελευθέρωση των αγορών και της οικονομίας, η Αυστραλία πέτυχε να ανακτήσει την χαμένη ανταγωνιστικότητα και το 2010 η οικονομία της επανήλθε στην 5η θέση της κατάταξης του ΟΟΣΑ. 

Αναφερόμενος στα εμπόδια που αντιμετωπίστηκαν στην πορεία της προσπάθειας, τόνισε την χρονική υστέρηση μεταξύ κόστους, που συνήθως είναι άμεσο, και οφέλους το οποίο επιτυγχάνεται μακροπρόθεσμα. Σημείωσε ακόμα ότι, ενώ το κόστος μιας μεταρρύθμισης είναι συγκεκριμένο, τα οφέλη μπορεί να αφορούν ένα πολύ μεγαλύτερο εύρος παραγόντων, γεγονός που δεν βοηθά την άμεση αναγνώρισή τους. Επίσης, σε αντίθεση με όσους χάνουν από μια μεταρρύθμιση, πολλές φορές όσοι ωφελούνται δεν έχουν επαρκή πληροφόρηση. Τέλος, υπογράμμισε τις δυσκολίες που δημιουργούν οι κατακερματισμένες γραφειοκρατικές δομές.

Ο καθηγητής Banks αναφέρθηκε, επίσης, σε μια σειρά καινοτόμων κρατικών θεσμών της Αυστραλίας που συνέβαλλαν αποφασιστικά στην υποστήριξη των μεταρρυθμίσεων, όπως η Επιτροπή Παραγωγικότητας, η Υπηρεσία Ρύθμισης Βέλτιστων Πρακτικών, η Επιθεώρηση Κυβερνητικών Υπηρεσιών καθώς και το Εθνικό Συμβούλιο Μεταρρύθμισης του Συμβουλίου των Κυβερνήσεων της Αυστραλίας.

Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στην Επιτροπή Παραγωγικότητας. Πρόκειται για μια ανεξάρτητη κυβερνητική αρχή που εξετάζει αμερόληπτα πολιτικές, προγράμματα και ρυθμιστικές δράσεις, και παρέχει ερευνητικές και συμβουλευτικές υπηρεσίες αναφορικά με μεταρρυθμίσεις που εξυπηρετούν το μακροπρόθεσμο εθνικό συμφέρον. Η Επιτροπή λειτουργεί συμβουλευτικά για ένα μεγάλο εύρος δραστηριοτήτων όπως: θέματα κλαδικής υποστήριξης και εμπορικών πολιτικών, ρυθμιστικά πλαίσια για υποδομές και δημόσιες υπηρεσίες, ρύθμιση ανταγωνισμού και καταναλωτών, μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας, κοινωνικά και περιβαλλοντικά προγράμματα/ρυθμιστικές δράσεις, μείωση γραφειοκρατίας που αφορά τον επιχειρηματικό κλάδο καθώς και θέματα παραγωγικότητας.

H Πρέσβης της Αυστραλίας στην Ελλάδα κα Jenny Bloomfield αναφέρθηκε στην κοινωνική και οικονομική σταθερότητα που απολαμβάνει σήμερα η Αυστραλία, απόρροια των εκτενών οικονομικών και κοινωνικών μεταρρυθμίσεων των τελευταίων δεκαετιών, και του ανοίγματος της αυστραλιανής οικονομίας στον ανταγωνισμό. Τόνισε το ρόλο του καθηγητή Banks, ενός από τους πιο σημαντικούς επιστήμονες της Αυστραλίας, ως Προέδρου της Επιτροπής Παραγωγικότητας, στην προσπάθεια της Αυστραλίας να εφαρμόσει τις διαρθρωτικές αλλαγές που διασφάλισαν την οικονομική και κοινωνική της σταθερότητα εδώ και δύο δεκαετίες. “Στην Αυστραλία, με τη βούληση της πολιτικής ηγεσίας, την τεχνοκρατική και επιστημονική υποστήριξη θεσμών όπως της Επιτροπής Παραγωγικότητας, και μια ευρεία κοινωνική συναίνεση, πραγματοποιήσαμε έναν εθνικό διάλογο που μας επέτρεψε να διαμορφώσουμε μια κοινή αντίληψη για το μέλλον της χώρας μας. Και να χαράξουμε έναν οδικό χάρτη για την υλοποίηση ριζικών αλλαγών που οδήγησαν σε οικονομική ανάπτυξη, ανέκτησαν την εμπιστοσύνη των πολιτών, και ωφέλησαν το σύνολο της κοινωνίας μας. Το σημαντικότερο δίδαγμα της εμπειρίας μας είναι ότι, το μέλλον της κάθε χώρας είναι στα χέρια των πολιτών της. Εμείς συλλογικά, αλλά και ο κάθε πολίτης ξεχωριστά, αποφασίζουμε για τη μελλοντική πορεία της χώρας μας», επεσήμανε η κα Jenny Bloomfield.

Ο καθηγητής Τεχνολογικής Οικονομικής και Βιομηχανικής Στρατηγικής του ΕΜΠ Γιάννης Καλογήρου, αναφέρθηκε στη σημασία της διεθνούς μεταφοράς γνώσης και εμπειρίας σχετικά με τον σχεδιασμό αλλά και την υλοποίηση  δημόσιων πολιτικών για τη βελτίωση της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας. Τόνισε την επείγουσα ανάγκη να διαμορφωθεί μια στρατηγική για τη βελτίωση της ανταγωνιστικής θέσης της ελληνικής οικονομίας που κινδυνεύει να περιπέσει σε μια θέση χαμηλού αναπτυξιακού δυναμικού και χαμηλής ποιότητας στον διεθνή καταμερισμό εργασίας. Σημείωσε ότι η ανταγωνιστικότητα με αποκλειστικό γνώμονα το μοναδιαίο κόστος εργασίας  περιορίζει τις δυνατότητες της ελληνικής οικονομίας. Σύμφωνα με τον κ. Καλογήρου, απαιτείται μια διακριτή αναπτυξιακή στρατηγική που θα στηριχθεί σε τέσσερις πυλώνες: την παραγωγή, την αξιοποίηση και τη διάχυση της γνώσης (ερευνητική και τεχνολογική πολιτική και πολιτική για την ανάπτυξη καινοτομιών), την καινοτόμο επιχειρηματικότητα που στηρίζεται στη γνώση, την ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού και τη λειτουργική αξιοποίηση των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (αυτού του αναξιοποίητου αναπτυξιακού κοιτάσματος) παντού, πρωτίστως στη δημόσια διοίκηση και την αυτοδιοίκηση καθώς και σε όλους τους τομείς και κλάδους της ελληνικής οικονομίας και για όλους.

Ο καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών Νίκος Βέττας, στην ομιλία του αναφέρθηκε στο πρόγραμμα ανάπτυξης και αύξησης της παραγωγικότητας στην Αυστραλία και επισήμανε ομοιότητες αλλά και σημαντικότατες διαφορές από την ελληνική περίπτωση. Μια κύρια διαφορά, τόνισε, σχετίζεται με τη δυνατότητα δημιουργίας πολιτικής συναίνεσης και μεσοπρόθεσμου σχεδιασμού. Επισήμανε ότι, μια πολιτική δομικών μεταρρυθμίσεων είναι ο απαραίτητος καταλύτης σε κάθε επιτυχές πρόγραμμα ανάπτυξης. Στην περίπτωση της Ελλάδας, τόνισε ο κ. Βέττας, ο σχεδιασμός και η εφαρμογή μια τέτοιας πολιτικής έχει λάβει σχετικά πολύ μικρότερη σημασία από την δημοσιονομική προσαρμογή, γεγονός που μεσοπρόθεσμα απειλεί να την υπονομεύσει.

Την ευθύνη του συντονισμού της εκδήλωσης είχε ο κ. Τάκης Θωμόπουλος, Μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής του ΙΟΒΕ.

Banks Gary Πρύτανης της Σχολής Διακυβέρνησης της Αυστραλίας και Νέας Ζηλανδίας (ANZSOG)

Ο Gary Banks είναι Πρύτανης και Διευθύνων Σύμβουλος στη Σχολή Δημόσιας Διοίκησης της Αυστραλίας και Νέας Ζηλανδίας.  Από το 1998 έως πρόσφατα, υπήρξε Πρόεδρος της Επιτροπής Παραγωγικότητας της Αυστραλίας, ενός ανεξάρτητου, ερευνητικού και συμβουλευτικού φορέα της Κυβέρνησης της Αυστραλίας αρμόδιου για σειρά οικονομικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών θεμάτων.

Πέρα από συμμετοχή του στην Επιτροπή Παραγωγικότητας, έχει ηγηθεί σημαντικών πρωτοβουλιών και δράσεων στον τομέα της δημόσιας πολιτικής και ρυθμιστικών θεμάτων στην Αυστραλία σε μια ευρύτητα αντικειμένων όπως χρηματοδότηση Ανώτατης Εκπαίδευσης, θέματα ανταγωνισμού, ρυθμιστικό πλαίσιο υποδομών, ιδιωτική ασφάλιση υγείας, πολιτική για τα τυχερά παίγνια.

Ανάμεσα στις πολλαπλές θέσεις που κατείχε, το 2006, ήταν επικεφαλής της «Ειδικής Ομάδας Ρυθμιστικών Θεμάτων» του Πρωθυπουργού της Αυστραλίας.

Είναι σύμβουλος της Παγκόσμιας Διεθνούς Τράπεζας και του ΟΟΣΑ. Πρόσφατα δε, ορίσθηκε Πρόεδρος της Επιτροπής Ρυθμιστικής Πολιτικής του ΟΟΣΑ. Έχει λάβει πολλές τιμητικές διακρίσεις στη χώρα του.

Bloomfield Jenny Πρέσβης της Αυστραλίας στην Ελλάδα

H Jenny Bloomfield είναι η Πρέσβης της Αυστραλίας στην Ελλάδα.

Κυριακόπουλος Οδυσσέας Μέλος Συμβουλίου των Επιτρόπων, CYA

Ο Οδυσσέας Κυριακόπουλος είναι Έλληνας επιχειρηματίας που εδώ και 30 χρόνια βρίσκεται στο τιμόνι της οικογενειακής επιχείρησης που ασχολείται με βιομηχανικά ορυκτά. Σήμερα είναι μέλος του Συμβουλίου Επιτρόπων του College Year in Athens και του ALBA, ενώ έχει υπηρετήσει και ως μέλος πολλών άλλων συμβουλίων εταιριών, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Είναι μέλος του ΙΟΒΕ, της εταιρείας Lamda Development S.A., και μέλος του Δ.Σ. της IMERYS Group και της A.S.K. Chemicals GmbH.

Υπήρξε Πρόεδρος του ΣΕΒ (2000-2006), Αντιπρόεδρος του Business Europe (πρώην UNICE) και των Ελληνικών Χρηματιστηρίων Α.Ε., Πρόεδρος του Δ.Σ. της Εθνικής Λυρικής Σκηνής (2006-2009), μέλος του Γενικού Συμβουλίου της Τράπεζας της Ελλάδος (2002-2011) και Πρόεδρος του ΙΟΒΕ (2011 – 2014).

Είναι παντρεμένος με την Nicole και έχουν τρία παιδιά και τρία εγγόνια.

Καλογήρου Γιάννης Ομότιμος Καθηγητής Τεχνολογικής Οικονομικής και Βιομηχανικής Στρατηγικής, ΕΜΠ - Υπεύθυνος Μονάδας Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας, ΕΜΠ

O Γιάννης Καλογήρου είναι Ομότιμος Καθηγητής Τεχνολογικής Οικονομικής & Βιομηχανικής Στρατηγικής στο ΕΜΠ, πρώην Διευθυντής του Εργαστηρίου Βιομηχανικής και Ενεργειακής Οικονομίας (2015 – 2019) και πρώην Διευθυντής του Τομέα Ανάλυσης, Ανάπτυξης και Σχεδιασμού Διεργασιών και Συστημάτων της Σχολής Χημικών Μηχανικών του ΕΜΠ (2013-2015), επιστημονικός υπεύθυνος της Μονάδας Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας του ΕΜΠ και της διεπιστημονικής ομάδας INFOSTRAG (Ερευνητική Ομάδα για την Τεχνολογική, Οικονομική και Στρατηγική Ανάλυση της Κοινωνίας της Πληροφορίας) που λειτουργεί στο πλαίσιο του Εργαστηρίου Βιομηχανικής και Ενεργειακής Οικονομίας. Είναι, επίσης, ερευνητικός εταίρος στο Εργαστήριο Διαχείρισης και Βέλτιστου Σχεδιασμού Δικτύων της Σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του ΕΜΠ.

Συμμετείχε στο Συμβούλιο του Ευρωπαϊκού Δικτύου Αριστείας DIME (2005-2012) που ασχολήθηκε με τις επιπτώσεις της παγκοσμιοποίησης και την ανάδυση της οικονομίας της γνώσης και ήταν μέλος της ομάδας διοίκησης και επιστημονικής διεύθυνσης (Scientific and Management Committee) του ολοκληρωμένου μεγάλης κλίμακας ερευνητικού έργου (EU funded FP7 large-scale integrated project (2009-2012) με θέμα τη διασύνδεση της γνώσης και της καινοτομίας με την επιχειρηματικότητα και την οικονομική μεγέθυνση. Επίσης, συμμετείχε σε πολλές επιτροπές εμπειρογνωμόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ήταν συντάκτης (rapporteur) του κειμένου πολιτικής για τα κοινωνικο-οικονομικά οφέλη του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας. Είναι, επίσης, αξιολογητής της DG Research and Innovation ευρωπαϊκών ερευνητικών προγραμμάτων.

Έχει διατελέσει πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης (2011-2014) και του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου για την ανάπτυξη της πληροφορικής στη δημόσια διοίκηση του ΥΠΕΣ (2010-2011) καθώς και επιστημονικός σύμβουλος της ΚΕΔΚΕ (2004-2012) για τη διαμόρφωση και την υλοποίηση μιας στρατηγικής για την αξιοποίηση των τεχνολογιών της πληροφορικής και των επικοινωνιών από την τοπική αυτοδιοίκηση. Εκτός των παραπάνω, διετέλεσε Γενικός Γραμματέας Βιομηχανίας (2000-2002) και Ειδικός Γραμματέας για την Κοινωνία της Πληροφορίας (2002-2004), όπου ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τον σχεδιασμό και την υλοποίηση των επιχειρησιακών προγραμμάτων για τη βιομηχανία και την Κοινωνία της Πληροφορίας.

Βέττας Νίκος Γενικός Διευθυντής ΙΟΒΕ - Καθηγητής, Τμήμα Οικονομικής Επιστήμης, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Γενικός διευθυντής στο Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών από το 2013. Καθηγητής Οικονομικών στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών από το 2003, όπου έχει υπηρετήσει ως Πρόεδρος του Τμήματος Οικovoμικής Επιστήμης και μέλος του Συμβουλίου του Ιδρύματος. Kάτοχος διδακτορικού από το University of Pennsylvania, ΗΠΑ. Έχει εργαστεί ως Αναπληρωτής Καθηγητής στο Duke University στις ΗΠΑ και Επισκέπτης Καθηγητής στο ΙNSEAD στη Γαλλία και τη Σιγκαπούρη. Είναι Associate Editor του International Journal of Industrial Organization, μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής του European Association for Research in Industrial Economics και Ερευνητικός Εταίρος στο Centre for Economic Policy Research του Λονδίνου, ενώ έχει υπάρξει Associate Editor του Journal of the European Economic Association και του Journal of Industrial Economics. Έχει υπηρετήσει ως τακτικό μέλος της Ελληνικής Επιτροπής Ανταγωνισμού και μέλος του European Advisory Group for Competition Policy της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ανταγωνισμού. Έχει δημοσιεύσεις στο International Economic Review, European Economic Review, Rand Journal of Economics, Review of Economic Studies και άλλα κορυφαία επιστημονικά περιοδικά. Συνδιοργανωτής από το 2002 του Conference for Research on Economic Theory and Econometrics και εκ των επιμελητών του Beyond Austerity (MIT Press, 2017) - Πέρα από τη Λιτότητα (ΠΕΚ, 2017). Αναπληρωτής Πρόεδρος της Επιτροπής Αναπτυξιακού Σχεδίου («Επιτροπής Πισσαρίδη») για την Ελληνική Οικονομία, 2020.

Θωμόπουλος Παναγιώτης Πρόεδρος Δ.Σ. ΙΟΒΕ

Ο Παναγιώτης Θωμόπουλος είναι Πρόεδρος του Δ.Σ. του ΙΟΒΕ. Έχει υπηρετήσει σε ανώτατες θέσεις στην Ελλάδα και διεθνώς, και συμμετείχε/ηγείτο σε πολλές διαπραγματεύσεις με ελληνικούς και ξένους οργανισμούς. Έχει διατελέσει ανώτερος οικονομικός εμπειρογνώμονας στον OΟΣΑ, όπου εκτός από την επισκόπηση των γενικότερων οικονομικών εξελίξεων, εξέταζε και θέματα του χρηματοοικονομικού τομέα. Επίσης, συμμετείχε στις συνεδριάσεις του ΓΣ της ΕΚΤ και του Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ιδρύματος, που ασχολείται και με διεθνή τραπεζικά θέματα, ενώ έχει διατελέσει Υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος (TE), υπεύθυνος της Διεύθυνσης Τραπεζικής Εποπτείας, εκπρόσωπος της ΤΕ στην Οικονομική και Νομισματική Επιτροπή της ΕΕ και πρόεδρος του Δ.Σ. της «Διατραπεζικά Συστήματα Α.Ε.» (ΔΙΑΣ), που εισήγαγε την ηλεκτρονική διατραπεζική, για τις μισθοδοσίες, συντάξεις, κοινωνικές εισφορές, φόρους κ.λπ. Έχει διατελέσει, επίσης, πρόεδρος του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και πρόεδρος της Eurobank.

Σχετικές ομιλίες