Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Ισότητα και Δικαιοσύνη

Ζέπος Ιωάννης - Αλέξιος, Αρναούτογλου Φίλης, Σκουρής Βασίλειος, Χατζής Αριστείδης, Πικραμμένος Παναγιώτης

13 Φεβρουαρίου 2019

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 01:12:10 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 529

Η Κίνηση Πολιτών για μια Ανοικτή Κοινωνία (Κ.Π.) ενδιαφέρεται διαχρονικά για τα προβλήματα που ταλανίζουν τη Δικαιοσύνη και την απονομή της. Προβλήματα που αφορούν την ταχύτητα απονομής, τη γενικότερη ποιότητα, την ανεξαρτησία της και όχι μόνο. Προβλήματα με πολλαπλές επιπτώσεις, που όχι μόνο αντιμετωπίζει ο Έλληνας πολίτης στην καθημερινότητά του, αλλά εμποδίζουν και τη γενικότερη ανάπτυξη της χώρας.

Έναυσμα για την εν λόγω συζήτηση αποτέλεσε μια εκδήλωση της ΚΠ που έγινε το 2003 στη Θεσσαλονίκη, στη Σχολή Δικαστών υπό την προεδρία του πρώην Προέδρου του Άρειου Πάγου και τότε Αντιπροέδρου της Κίνησης Πολιτών, του αείμνηστου Στέφανου Ματθία, με τίτλο «Τα προνόμια του Δημοσίου στο Κράτος Δικαίου».

Αρχική σκέψη ήταν να αντιμετωπιστεί ξανά το θέμα, εξετάζοντας αν τα προνόμια αυτά εξακολουθούν να υπάρχουν, μειώθηκαν ή αυξήθηκαν, προνόμια που (αν υπάρχουν) δημιουργούν μια ανισότητα στην απονομή της Δικαιοσύνης, όταν αντίδικοι είναι πολίτης και Δημόσιο. Ανισότητα που ίσως δεν είναι του παρόντος να εξετασθεί αν είναι δικαιολογημένη ή όχι και, κυρίως, αν τα προνόμια αυτά είναι αποδεκτά/συμβατά με το Κράτος Δικαίου.

Στη συνέχεια επικράτησε η άποψη να μην εξεταστούν μόνο τα προνόμια του Δημοσίου, αλλά να ερευνηθεί το θέμα ευρύτερα, εξετάζοντας γενικότερα την ισότητα στη Δικαιοσύνη και στην απονομή της, ως βασική προϋπόθεση της εμπιστοσύνης που πρέπει να διέπει τον ενεργό πολίτη, τον κάθε πολίτη, στους θεσμούς και στις δομές. Και που αλλού άλλωστε, η εμπιστοσύνη αυτή είναι σημαντικότερη/σπουδαιότερη από την εμπιστοσύνη προς τη Δικαιοσύνη;

Έτσι, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων που έχει προγραμματίσει η Κίνηση Πολιτών για το 2019 υπό τον γενικό τίτλο «Εμπιστοσύνη στους θεσμούς και τις δομές» διοργάνωσε εκδήλωση με θέμα:

«Ισότητα στη Δικαιοσύνη»

Για το θέμα μίλησαν ο Φίλης Αρναούτογλου, πρώην Αντιπρόεδρος του ΣτΕ που αναφέρθηκε στο κατεξοχήν αρμόδιο όργανο που μπορεί να προσφύγει ο πολίτης για ζητήματα ανισότητας στη Δικαιοσύνη, το Συμβούλιο της Επικρατείας, ο Βασίλειος Σκουρής, πρώην Πρόεδρος του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που έδωσε την ευρωπαϊκή διάσταση του Θέματος και ο καθηγητής Φιλοσοφίας Δικαίου και Θεωρίας θεσμών του Πανεπιστημίου Αθηνών, Αριστείδης Χατζής για μια περισσότερο κοινωνιολογική-φιλοσοφική προσέγγιση του θέματος.

Τη συζήτηση συντόνισε ο Παναγιώτης Πικραμμένος, Πρόεδρος του Συμβουλίου Επικρατείας ε.τ., πρ. Υπηρεσιακός Πρωθυπουργός και Αντιπρόεδρος της Κίνησης Πολιτών.

Ζέπος Ιωάννης - Αλέξιος Πρέσβης ε.τ. - Μέλος, Συμβουλευτική Επιτροπή, ΕΛΙΑΜΕΠ - Πρόεδρος της Κίνησης Πολιτών για μία Ανοικτή Κοινωνία - πρώην Γ.Γ. υπουργείου Εξωτερικών

Ο Ιωάννης-Αλέξιος Ζέπος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1946. Είναι απόφοιτος του Τμήματος Νομικής της Σχολής Νομικών και Οικονομικών Επιστημών του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Το Νοέμβριο 1974 εισήχθη στη Διπλωματική Υπηρεσία και υπηρέτησε αρχικά ως Ακόλουθος Πρεσβείας στη Διεύθυνση Πολιτικών Υποθέσεων Δυτικής Ευρώπης και το 1975 στο Διπλωματικό Γραφείο του Προέδρου της Δημοκρατίας. Κατά τη διάρκεια της σταδιοδρομίας του έχει υπηρετήσει στην Κεντρική Υπηρεσία στη Διεύθυνση Βαλκανικών Υποθέσεων, στη Διεύθυνση Πολιτικών Υποθέσεων Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης και στη Διεύθυνση Πολιτικών Υποθέσεων ΕΣΣΔ, ενώ έχει διατελέσει Διευθυντής του Διπλωματικού Γραφείου του Υπουργού Εξωτερικών (2002-2004). Στην Εξωτερική Υπηρεσία έχει τοποθετηθεί σε σειρά Αρχών: στη Λισσαβώνα ως Γραμματέας Πρεσβείας (1976-1980), στο Κάιρο ως Γενικός Πρόξενος της Ελλάδας (1982-1987), στη Μαδρίτη ως Σύμβουλος Πρεσβείας (1987-1990), στο Σικάγο ως Γενικός Πρόξενος (1992-1995), στις Βρυξέλλες ως Αναπληρωτής Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ (1995-1997), στο Νέο Δελχί ως Πρέσβης της Ελλάδας στην Ινδία -με παράλληλη διαπίστευση στο Νεπάλ, στο Μπαγκλαντές, στη Σρι Λάνκα και στις Μαλδίβες (1997-2002), στις Βρυξέλλες ως Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ (2004-2007), στο Κάιρο ως Πρέσβης της Ελλάδας στην Αίγυπτο (2007-2009). Επίσης, το 2009 κατέστη μέλος της «Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων» για τη σύνταξη του νέου Αμυντικού Δόγματος της Βόρειο-Ατλαντικής Συμμαχίας (ΝΑΤΟ). Διετέλεσε Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Εξωτερικών το διάστημα 2009-2012. Έχει τιμηθεί με το Μεγαλόσταυρο του Τάγματος του Φοίνικα κι έχει λάβει ανάλογες τιμητικές διακρίσεις από την Κυπριακή Δημοκρατία, την Πορτογαλία, την Ιταλία, την Αίγυπτο, την Ισπανία, τη Γαλλία, την Ολλανδία και το Πατριαρχείο Αλεξάνδρειας και πάσης Αφρικής. Έχει διατελέσει μέλος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών από το 1968 έως το 1974. Μιλά αγγλικά, γαλλικά, πορτογαλικά και ισπανικά.

Είναι Πρόεδρος της Κίνησης Πολιτών για μία Ανοικτή Κοινωνία.

Αρναούτογλου Φίλης Αντιπρόεδρος Συμβουλίου Επικρατείας ε.τ.

Ο Φίλης (Φιλοκτήμων) Αρναούτογλου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1948. Μετά το Πειραματικό και τα πτυχία Νομικής και Πολιτικών και Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών και το D.E.S. Δημοσίου Δικαίου του Πανεπιστημίου Paris II, σταδιοδρόμησε για πάνω από 40 χρόνια στο Συμβούλιο της Επικρατείας ως εισηγητής (1975), πάρεδρος (1981), σύμβουλος (1992) και, τέλος, αντιπρόεδρός του (2009-2105). Έχει διατελέσει πρόεδρος ή μέλος πολλών συμβουλίων, επιτροπών και επιστημονικών φορέων. Έχει γράψει μελέτες και βιβλία, νομικά («Τα ασφαλιστικά μέτρα», «Η πιλοτική δίκη») και μη («Ελέγχοντας το πόθεν έσχες πολιτικών: η ματιά του δικαστή και η ματιά των πολιτικών») καθώς και άρθρα στον τύπο.

Σκουρής Βασίλειος Διευθυντής, Κέντρο Διεθνούς και Ευρωπαϊκού Οικονομικού Δικαίου (ΚΔΕΟΔ) - τ. Πρόεδρος του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Ο τ. Πρόεδρος του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Βασίλειος Σκουρής, γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1948. Υπήρξε Διευθυντής Ερευνών, Γραμματέας, και, από τον Σεπτέμβριο 1997, Διευθυντής στο Κέντρο Διεθνούς και Ευρωπαϊκού Οικονομικού Δικαίου στη Θεσσαλονίκη.

Το 1970 αποφοίτησε από τη Νομική Σχολή του Ελεύθερου Πανεπιστημίου του Βερολίνου και πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου του Αμβούργου. Από το 1972 μέχρι το 1977 υπηρέτησε αρχικώς ως βοηθός και κατόπιν ως επιμελητής στην έδρα που κατείχε ο καθηγητής Karl August Betermann. Το 1973 ανακηρύχθηκε διδάκτωρ της νομικής με την διάκριση «Magna cum Laude» και το 1978 υφηγητής του Συνταγματικού και Διοικητικού Δικαίου της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Αμβούργου.

Διετέλεσε έκτακτος καθηγητής του Διοικητικού Δικαίου στη Νομική Σχολή του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης και τακτικός καθηγητής του Δημοσίου Δικαίου στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Bielefeld Γερμανίας. Το 1982 εξελέγη τακτικός καθηγητής της Β1 έδρας του Διοικητικού Δικαίου στη Νομική Σχολή και σήμερα είναι Ομότιμος Καθηγητής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Επίσης διετέλεσε Υπουργός Εσωτερικών για τη διενέργεια εκλογών της 5ης Νοεμβρίου 1989. Μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Δικαίου Trier (από το 1995) και Υπουργός Εσωτερικών για τη διενέργεια των εκλογών της 22ας Σεπτεμβρίου 1996.

Είναι Επίτιμος διδάκτωρ της Νομικής Σχολής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης (2004). Τον Ιούνιο του 1999 διορίστηκε Δικαστής στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τον Οκτώβριο του 2003 και του 2008 ανανεώθηκε η θητεία του. Εξελέγη και επανεξελέγη δύο φορές από τους συναδέλφους του Πρόεδρος του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Χατζής Αριστείδης Καθηγητής Φιλοσοφίας Δικαίου & Θεωρίας Θεσμών, Τμήμα Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης, ΕΚΠΑ

Ο Αριστείδης Χατζής είναι Καθηγητής Φιλοσοφίας Δικαίου & Θεωρίας Θεσμών στο Τμήμα Ιστορίας & Φιλοσοφίας της Επιστήμης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Διδάκτωρ Δικαίου & Οικονομικών (Law & Economics) του University of Chicago και Διευθυντής Ερευνών στο Κέντρο Φιλελεύθερων Μελετών (ΚΕΦίΜ).

Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1967. Τελείωσε το Πειραματικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (Π.Σ.Π.Θ.) το 1985 και σπούδασε νομικά από το 1985 έως το 1989 στο Τμήμα Νομικής του Α.Π.Θ. Συνέχισε σε μεταπτυχιακό επίπεδο σπουδάζοντας Ιστορία Θεσμών, Φιλοσοφία και Κοινωνιολογία του Δικαίου στο Α.Π.Θ. (1989-1993) και Θεωρία του Δικαίου και Οικονομική Ανάλυση του Δικαίου στη Νομική Σχολή του University of Chicago (LL.M. 1994). Το 1999 έλαβε το διδακτορικό του (με τίτλο An Economic Theory of Greek Contract Law) υπό την επίβλεψη των Καθηγητών Νομικής και Δικαστών Richard A. Posner (chair) και Frank H. Easterbrook, και του Καθηγητή Οικονομικών William M. Landes. Ο R.A. Posner είναι ο νομικός με τον μεγαλύτερο αριθμό αναφορών στην ιστορία της Νομικής Επιστήμης.

Το Νοέμβριο του 2000 εξελέγη Λέκτορας, το Μάιο του 2005 Επίκουρος Καθηγητής, τον Απρίλιο του 2011 Αναπληρωτής Καθηγητής και τον Ιανουάριο του 2018 Καθηγητής Φιλοσοφίας Δικαίου και Θεωρίας Θεσμών στο Τμήμα Ιστορίας & Φιλοσοφίας της Επιστήμης (πρώην ΜΙΘΕ) του Πανεπιστημίου Αθηνών. Διδάσκει, ως επισκέπτης καθηγητής, στη Νομική και τη Φιλοσοφική Σχολή του ΕΚΠΑ καθώς και στο ΠΜΣ "Δίκαιο & Οικονομία" του Πανεπιστημίου Πειραιώς ενώ από το 2006 είναι μέλος ΣΕΠ του ΕΑΠ.

Είναι δικηγόρος, μέλος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης από το 1992 και του American Bar Association από το 1994.

Το Σεπτέμβριο του 2001 εξελέγη μέλος της Διοικούσας Επιτροπής της European Association of Law & Economics (επανεξελέγη για δεύτερη θητεία το 2003) ενώ το 2002 ήταν ο τοπικός οργανωτής του 19ου ετήσιου συνεδρίου της. Τον Ιούνιο του 2005 εξελέγη μέλος της Διοικούσας Επιτροπής της Society of European Contract Law και τον Ιανουάριο του 2006 μέλος της Διοικούσας Επιτροπής του European Network for Better Regulation. Από τον Οκτώβριο του 2017 είναι Fellow του Institute for Research in Economics and Fiscal Issues (IREF). Είναι επίσης μέλος των Επιστημονικών Συμβουλίων του Ελληνικού Ιδρύματος Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ) και του Ινστιτούτου για τη Δικαιοσύνη και την Ανάπτυξη.

Από τον Μάρτιο του 2014 μέχρι τον Μάιο του 2016 ήταν μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας και Τεχνολογίας (ΕΣΕΤ). Από τον Νοέμβριο του 2019 είναι μέλος της Επιτροπής "Ελλάδα 2021".

Έχει τιμηθεί με υποτροφίες και ακαδημαϊκά βραβεία, εργασίες του έχουν δημοσιευθεί σε ελληνικά και ξένα επιστημονικά περιοδικά και συλλογικούς τόμους, έχει διδάξει και έχει δώσει πλήθος διαλέξεων, σεμιναρίων και ομιλιών σε συνέδρια στην Ευρώπη, στη Βόρειο Αμερική, στην Αφρική, στη Μέση και την Άπω Ανατολή. Συμμετείχε σε επιτροπές του Αμερικάνικου Δικηγορικού Συλλόγου καθώς και στο διάλογο για τη σύνταξη του Ευρωπαϊκού Αστικού Κώδικα. Είναι μέλος της συντακτικής επιτροπής του European Review of Contract Law.

Τα βιβλία του Φιλελευθερισμός και Επιχειρήματα Ελευθερίας, κυκλοφόρησαν το 2017 και οι Θεσμοί το 2018, από τις Εκδόσεις Παπαδόπουλος. Είναι επίσης ο επιμελητής του διεθνούς συλλογικού τόμου Law and Economics: Philosophical Issues and Fundamental Questions (London/New York: Routledge, 2015). Το βιβλίο του The Noblest Cause: The 1821 Greek War of Independence θα κυκλοφορήσει στις Η.Π.Α. το 2022 και σε ελληνική μετάφραση τον Νοέμβριο του 2021, με τίτλο Ο Ενδοξότερος Αγώνας: Η Ελληνική Επανάσταση του 1821 (Εκδόσεις Παπαδόπουλος).

Είναι τακτικός συνεργάτης της εφημερίδας Καθημερινή και του Protagon, έχει αρθρογραφήσει σε εφημερίδες και έντυπα στην Ελλάδα και σε μεγάλα ξένα μέσα ενημέρωσης (New York Times, Financial Times, Wall Street Journal, Washington Post, CNBC, Korea Herald κ.α.) ενώ έχει παραχωρήσει συνεντεύξεις σε πλήθος ελληνικούς ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς σταθμούς και διεθνή μέσα ενημέρωσης (ενδεικτικά Al Jazeera, BBC, Bloomberg News, Daily Telegraph, Economist, Euronews, Financial Times, FT Deutschland, Guardian, Hürriyet, NRC Handelsblad, National Public Radio, New York Times, Times του Λονδίνου, Politico, Reason, Spiegel, Southern California Public Radio, Time, Voice of America, Wall Street Journal, Yomiuri Shimbun, Αυστραλέζικη, Βελγική, Γαλλική, Γερμανική, Ισπανική, Ιρλανδική, Ιταλική, Καναδική, Κινεζική, Κορεάτικη, Ολλανδική, Ρωσική, Σουηδική, Τουρκική, Φινλανδική Κρατική Τηλεόραση και Ραδιοφωνία, κ.α.).

Συμμετέχει ως μέλος σε διεθνείς επιστημονικές οργανώσεις όπως: American Economic Association, American Law & Economics Association, American Political Science Association, American Society for Political & Legal Philosophy, European Network for the Philosophy of the Social Sciences, Federalist Society for Law & Public Policy, International Economics & Philosophy Society, International Society for New Institutional Economics, World Interdisciplinary Network for Institutional Research, κλπ.

Είναι επίσης μέλος της American Civil Liberties Union (ACLU) και της Amnesty International και υποστηρίζει το φιλανθρωπικό έργο της Oxfam.

Προσωπική ιστοσελίδα του Αριστείδη Χατζή

Πικραμμένος Παναγιώτης πρώην πρωθυπουργός - Πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας ε.τ.

Ο Πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας ε.τ. και τέως Πρωθυπουργός, Παναγιώτης Πικραμμένος, γεννήθηκε στην Αθήνα το 1945. Είναι απόφοιτος της Γερμανικής Σχολής Αθηνών (1963) και πτυχιούχος της Νομικής Σχολής Αθηνών (1968). Την τετραετία 1969-1973 δικηγόρησε στην Αθήνα, με εξειδίκευση σε θέματα ναυτικού δικαίου, εργάσθηκε στο δικηγορικό γραφείο Ince&Co στο Λονδίνο (1972), ενώ δυο χρόνια μετά πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο Paris II απ όπου έλαβε τον μεταπτυχιακό τίτλο DES de Droit Public (1974). Το 1976 διορίσθηκε στο Συμβούλιο της Επικρατείας, κατόπιν διαγωνισμού, ως Εισηγητής και το 1981 προήχθη στο βαθμό του Παρέδρου. Στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής του αδείας παρακολούθησε μαθήματα ευρωπαϊκού δικαίου στο Πανεπιστήμιο Paris II. Το 1993 προήχθη στο βαθμό του Συμβούλου. Έχει διατελέσει μέλος δικαστικών και υπηρεσιακών συμβουλίων, νομοπαρασκευαστικών επιτροπών καθώς και του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου. Το 2007 προήχθη σε Αντιπρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας και τον Ιούλιο του 2009 σε Πρόεδρο του ιδίου Δικαστηρίου. Διετέλεσε σύμβουλος του Πρωθυπουργού σε θέματα δημοσίου δικαίου (1991 - 1993) και μέλος της ΚΕΝΕ (1990-1991). Από τον Οκτώβριο του 2005 άσκησε, παραλλήλως με τα καθήκοντά του ως δικαστικού λειτουργού, καθήκοντα Γενικού Διευθυντή της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών, θέση από την οποία υπέβαλε παραίτηση μετά την προαγωγή του σε Πρόεδρο του Δικαστηρίου. Διετέλεσε εισηγητής σε σημαντικές υποθέσεις ενώ, υπό την προεδρία του, έχουν εκδοθεί πολλές αποφάσεις μείζονος σπουδαιότητας.

Στις 16 Μαΐου 2012, ο Παναγιώτης Πικραμμένος έλαβε εντολή σχηματισμού υπηρεσιακής κυβέρνησης από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κάρολο Παπούλια, προκειμένου να οδηγήσει τη χώρα σε νέες εκλογές στις 17 Ιουνίου 2012 και το βράδυ της ίδιας μέρας ορκίστηκε υπηρεσιακός πρωθυπουργός. Η υπό τον Παναγιώτη Πικραμμένο υπηρεσιακή κυβέρνηση υπέβαλε την παραίτησή της στις 20 Ιουνίου αφού διενήργησε τις εκλογές της 17ης Ιουνίου 2012.

Ο Παναγιώτης Πικραμμένος αποχώρησε από το δικαστικό σώμα, την 30η Ιουνίου του 2012.

Σχετικές ομιλίες