Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Η παρουσία της Μαρίας Παλαιολογίνας στην Λέσβο και η βυζαντινή παρακαταθήκη της

Κωνσταντινίδη Χαρά

24 Φεβρουαρίου 2015

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 37:10 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 2192
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

Ετήσια επιστημονική διάλεξη αφιερωμένη στη μνήμη του Ακαδημαϊκού Μανόλη Χατζηδάκη

Το Κέντρο Έρευνας της Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής Τέχνης της Ακαδημίας Αθηνών τιμώντας τον ιδρυτή του ακαδημαϊκό Μανόλη Χατζηδάκη (1909-1998), διαπρεπή βυζαντινολόγο, Γενικό Έφορο Αρχαιοτήτων, Διευθυντή του Βυζαντινού Μουσείου και του Μουσείου Μπενάκη, οργάνωσε όπως κάθε χρόνο την ετήσια επιστημονική διάλεξη αφιερωμένη στη μνήμη του, την Τρίτη 24 Φεβρουαρίου 2015, ώρα 19:00, στο Μέγαρο της Ακαδημίας Αθηνών. Ομιλήτρια ήταν η τέως αναπληρώτρια καθηγήτρια Βυζαντινής Αρχαιολογίας και Τέχνης του Πανεπιστημίου Αθηνών, κυρία Χαρά Κωνσταντινίδη με θέμα "Η παρουσία της Μαρίας Παλαιολογίνας στην Λέσβο και η βυζαντινή παρακαταθήκη της".
 
Πρόκειται για έρευνα που βρίσκεται σε εξέλιξη και η οποία αφορά στην υστεροβυζαντινή τέχνη της Λέσβου κατά το χρονικό διάστημα του δεύτερου μισού του 14ου αιώνα. Παρουσιάζεται το μοναδικό φαινόμενο της διαφύλαξης και προβολής στους ναούς του Ταξιάρχη στο Μανταμάδο, στον Παπάδο και στο Καγιάνι του κατάλοιπου τμήματος τοίχου από τον αρχικό κατεστραμμένο ναό με την επιτοίχια λατρευτική εικόνα του επωνύμου αγίου αρχιστράτηγου Μιχαήλ, ως περίοπτη ανεξάρτητη κατασκευή in situ. Εξετάζονται και χρονολογούνται οι επιτοίχιες, λατρευτικές εικόνες του Ταξιάρχη στο Μανταμάδο και του Ταξιάρχη στον Παπάδο. Αναπτύσσεται η άποψη ότι η υστεροβυζαντινή τέχνη στη Λέσβο ακολουθεί τη βυζαντινή παράδοση την εμβολιασμένη με φραγκικές επιδράσεις και συνδέεται με τις αισθητικές αντιλήψεις που εκπέμπουν τα παλαιολόγεια έργα της Κωνσταντινούπολης καθώς και του ευρύτερου γεωγραφικού χώρου της Μακεδονίας και της Θράκης. Τα ιερά κειμήλια και προσκυνήματα, αδιαμφισβήτητα τεκμήρια της λατρείας του Ταξιάρχη η οποία αναπτύσσεται ιδιαίτερα στο δεύτερο μισό του 14ου αιώνα, συσχετίζονται με την εγκατάσταση και την παρουσία της Μαρίας Παλαιολογίνας στο νησί το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Στην Μαρία Παλαιολογίνα, κόρη του αυτοκράτορα Ανδρονίκου Γ΄ και αδελφή του αυτοκράτορα Ιωάννη Ε΄, η Λέσβος δόθηκε ως προίκα για το γάμο της με τον Φραγκίσκο Γατελούζο.

Κωνσταντινίδη Χαρά τ. αναπληρώτρια καθηγήτρια Βυζαντινής Αρχαιολογίας και Τέχνης του Πανεπιστημίου Αθηνών

Η Χαρά Κωνσταντινίδη γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και στο Πανεπιστήμιο του Άαχεν. Είναι τ. αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Έλαβε μέρος σε ανασκαφές που διεξήγαγαν οι καθηγητές Δημήτριος Πάλλας και Νικόλαος Δρανδάκης. Συμμετείχε στην έρευνα των βυζαντινών μνημείων που έγιναν στη Λακωνική - Μεσσηνιακή Μάνη και στην Επίδαυρο Λιμηρά με την εποπτεία του καθηγητή Ν. Δρανδάκη.

Το 1991 υποστήριξε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών τη διδακτορική της διατριβή με θέμα "Ο Μελισμός. Οι συλλειτουργούντες ιεράρχες μπροστά στην αγία τράπεζα με τα τίμια δώρα ή τον ευχαριστιακό Χριστό".

Η μονογραφία της "Ο ναός της Φανερωμένης στα Φραγκουλιάνικα της Μέσα Μάνης" εκδόθηκε το 1998 από τις Λακωνικές Σπουδές (Παράρτημα 2). Έχει δημοσιεύσει μελέτες για τη βυζαντινή τέχνη σε συλλογικά έργα και επιστημονικά περιοδικά. Συμμετείχε σε ελληνικά και διεθνή επιστημονικά συνέδρια με ανακοινώσεις.

Σχετικές ομιλίες