Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Γιάννης Χρήστου «Πύρινες γλώσσες» - Ορατόριο της Πεντηκοστής. Προσέγγιση του λιμπρέτου του έργου

Ανδριόπουλος Παναγιώτης, Αντωνίου Θόδωρος

23 Νοεμβρίου 2015

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 01:12:17 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 5844
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

Την Δευτέρα 23 Νοεμβρίου 2015 στην Αίθουσα Διδασκαλίας της Μεγάλης Μουσικής Βιβλιοθήκης «Λίλιαν Βουδούρη» του Συλλόγου «Οι Φίλοι της Μουσικής», στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, ο Παναγιώτης Αντ. Ανδριόπουλος έδωσε διάλεξη με θέμα: Γιάννης Χρήστου «Πύρινες γλώσσες» - Ορατόριο της Πεντηκοστής. Προσέγγιση του λιμπρέτου του έργου.

Η διάλεξη πραγματοποιήθηκε με αφορμή τη συμπλήρωση 90 χρόνων από τη γέννηση του συνθέτη (8-1-2016) και 45 από τον θάνατό του.

Ο ομιλητής αναφέρθηκε ιδιαίτερα στο κείμενο που μελοποίησε ο Γιάννης Χρήστου στο έργο του «Πύρινες γλώσσες», όπου χρησιμοποιεί αποσπάσματα από: Τα Ευαγγέλια του Λουκά και του Ιωάννη, τους Ψαλμούς του Δαβίδ, τις Προφητείες του Ησαΐα, τα Εγκώμια της Μ. Παρασκευής, την Θεία Λειτουργία του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου και την υμνολογία της Πεντηκοστής.

Από την σχετική έρευνα προκύπτει η βαθειά γνώση του Γιάννη Χρήστου όχι μόνο της Βίβλου, αλλά και της λειτουργικής παράδοσης της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Στο κείμενο που «έπλεξε» για να μελοποιήσει τίποτα δεν είναι τυχαίο. Όλα είναι προσεκτικά και στοχαστικά επιλεγμένα και τοποθετημένα, ώστε να έλθει μετά η μουσική και να ντύσει την «θεολογία» του συνθέτη.

«Το μόνο που ξέρω είναι πως το έγραψα με ειλικρίνεια» ομολογούσε ο Γιάννης Χρήστου στη Γιολάντα Τερέντσιο, σε ραδιοφωνική συνέντευξη το 1964, λίγο μετά την παγκόσμια πρώτη εκτέλεση στην Οξφόρδη, στα πλαίσια του Αγγλικού Φεστιβάλ Μπαχ. «Είναι η στιγμή που δύσκολα μπορεί κανείς να περιγράψει με λόγια, γιατί δεν χωρούνε λόγια, είναι η ώρα που ο άνθρωπος φωτίζεται με μια δύναμη που δεν είναι δική του».

Πενήντα ένα χρόνια μετά την πρώτη παρουσίασή του στο Λονδίνο, το έργο του Γιάννη Χρήστου «Πύρινες Γλώσσες» μας  αποκαλύπτεται ως αέναη Πεντηκοστή.

Βιογραφικά στοιχεία για το συνθέτη Γιάννη Χρήστου, εδώ.

Ανδριόπουλος Παναγιώτης Θεολόγος - Μουσικός

Γεννήθηκε στην Πάτρα. Σπούδασε Θεολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών με μεταπτυχιακές σπουδές στην περίοδο της Τουρκοκρατίας.

Παράλληλα σπούδασε βυζαντινή και ευρωπαϊκή μουσική. Συμμετείχε σε πολλά χορωδιακά σχήματα, σε ερευνητικά προγράμματα του Κέντρου Σύγχρονης Μουσικής Έρευνας και έχει τραγουδήσει έργα σύγχρονων ελλήνων συνθετών σε πρώτη εκτέλεση, στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Το 2004 ίδρυσε το Καλλιτεχνικό Σύνολο «Πολύτροπον», με το οποίο παρουσιάζει στην Ελλάδα και το εξωτερικό πρωτότυπες παραγωγές βασισμένες κυρίως στην ελληνική ποίηση και μουσική.

Ανάμεσά τους: “Το τετράδιο του Πατριάρχη”, “Ιερατική Ποίηση”, Το μουσικό έργο της Εύας Πάλμερ – Σικελιανού, «Ο Gustav Mahler του Μάνου Χατζιδάκι», «Η Αραπιά του Βασίλη Τσιτσάνη, της Μάτσης Χατζηλαζάρου, του Νίκου Σκαλκώτα και του Μάνου Χατζιδάκι», «Ο Καβάφης της Συρίας και της Μέσης Ανατολής», «Οι μουσικές των Χριστιανών της Μέσης Ανατολής», «Οι εκκλησιαστικές συνθέσεις του Μίκη Θεοδωράκη», «Οι Πύρινες γλώσσες του Γιάννη Χρήστου», «Πατρινοί συνθέτες – Πατρινοί ποιητές», «Ο Μάνος Χατζιδάκις και οι ρώσοι συνθέτες», «Θήλεις Άγγελοι – Γυναίκες που ασκήτεψαν σε ανδρικά μοναστήρια», «Ο Κωστής Παλαμάς δύο Πατριαρχών» (ελληνικά και αραβικά), «Επί τα όρη τα Αραράτ» (ελληνοαρμενική συναυλία), αφιερώματα στον Λυκούργο Αγγελόπουλο, την Μαρία Χορς, τον Αντρέι Ταρκόφσκι, τους Ρώσους της Διασποράς, τον Ντμίτρι Σοστακόβιτς, τον Αλεξάντρ Σολζενίτσιν κ.α.

Συνεργάστηκε με τον Θάνο Μικρούτσικο στην «Πάτρα 2006 – Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης» και με τον Άλκη Μπαλτά στο “Φεστιβάλ Θρησκευτικής Μουσικής Πάτμου”. Επίσης, συνεργάζεται με το Φεστιβάλ «Μούσα Ελληνική» που πραγματοποιείται τα τελευταία χρόνια στην Χίο. Επί σειρά ετών συνεργάστηκε με τον Μανόλη Χατζηγιακουμή στα προγράμματα ηχογραφήσεων και εκδόσεων Εκκλησιαστικής Μουσικής.

Την διετία 2017-2019 συνεργάστηκε με τον διάσημο χορογράφο και χορευτή φλαμένκο Israel Galvan. Στο πλαίσιο της documenta14 (Αθήνα και Kassel) συμμετείχε στην παραγωγή La farsa monea και κατόπιν στην παραγωγή του Israel Galvan, La fiesta, σε διεθνή περιοδεία (Φεστιβάλ Grec Βαρκελώνης, Φεστιβάλ Αβινιόν Γαλλίας, παραστάσεις στο Λουξεμβούργο, Μονπελιέ, Πόρτο κ.α.).

Συμμετέχει με ανακοινώσεις του σε επιστημονικά συνέδρια, ενώ μελέτες του έχουν δημοσιευθεί σε διάφορους επιστημονικούς τόμους. Αρθρογραφεί σε θεολογικά και πολιτιστικού περιεχομένου περιοδικά και διατηρεί το ιστολόγιο Ιδιωτική Οδός και το site Φως Φαναρίου (το οποίο καλύπτει αποκλειστικά το Οικουμενικό Πατριαρχείο).

Τιμήθηκε από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο με το οφφίκιο του Άρχοντος Δικαιοφύλακος της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας.

Επιμελείται και παρουσιάζει την διαδικτυακή εκπομπή «Προς Εκκλησιασμόν» - μια παραγωγή του Ι. Ναού Αγίου Γεωργίου Νέου Ψυχικού – όπου φιλοξενούνται προσωπικότητες του πνεύματος και της τέχνης.

Κυκλοφορούν τα βιβλία του: «Ελληνορωσικά» (εκδόσεις s@mizdat, 2022) και «Τα Χατζιδακικά» (ιδιωτική έκδοση, 2023).

Το ιστολόγιο "Ιδιωτική Οδός" του Παναγιώτη Ανδριόπουλου

Αντωνίου Θόδωρος Συνθέτης - Ακαδημαϊκός

Ο Θεόδωρος Αντωνίου γεννήθηκε το 1935 στην Αθήνα. Σπούδασε βιολί, φωνητική και σύνθεση στο Εθνικό Ωδείο και στο Ελληνικό Ωδείο Αθηνών. Συνέχισε τις σπουδές του (σύνθεση, διεύθυνση ορχήστρας) στη Μουσική Ακαδημία του Μονάχου και στο Διεθνές Μουσικό Κέντρο του Ντάρμστατ.

Δίδαξε μουσική στα αμερικανικά Πανεπιστήμια του Στάνφορντ και της Γιούτας, στη Μουσική Ακαδημία της Φιλαδέλφειας και στο Πανεπιστήμιο της Βοστόνης. Υπήρξε συνδιευθυντής όλων των δραστηριοτήτων σύγχρονης μουσικής στο Μουσικό Κέντρο του Τάνγκελγουντ (1974-1985) και τα τελευταία 25 χρόνια ήταν πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Μουσουργών. Ήταν ο ιδρυτής της Πειραματικής Λυρικής Σκηνής και διετέλεσε καλλιτεχνικός διευθυντής της (2004-2011).

Η εργογραφία του αριθμεί πάνω από 450 έργα, πολλά από τα οποία είναι παραγγελίες μεγάλων ορχηστρών και ιδρυμάτων και περιλαμβάνει τρεις όπερες [Περίανδρος (1977-79), Βάκχες (1991-92), Οιδίπους επί Κολωνώ (1997) (παραγγελία της Συμφωνικής Ορχήστρας της Ραδιοφωνίας SWF Μπάντεν Μπάντεν/Βραβείο Μουσικής 1998 της Ένωσης Ελλήνων Θεατρικών και Μουσικών Κρητικών)], χορωδιακά έργα, καντάτες, έργα μουσικής δωματίου, έργα για σολίστ, συμφωνικά έργα και κοντσέρτα. Ενδεικτικά αναφέρονται: Τρεις Συμφωνίες, η Καντάτα Νενικήκαμεν (1972) (παραγγελία της Συμφωνικής Ορχήστρας της Ραδιοφωνίας και της πόλης του Μονάχου για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1972), Πέντε Κοντσέρτα για Πιάνο, Τρία Κοντσέρτα για Βιολί, Έξι Κουαρτέτα Εγχόρδων κ.ά. Είχε γράψει περίπου 150 έργα για το θέατρο και τον κινηματογράφο (εκ των οποίων τα 60 είναι μουσική για αρχαίες τραγωδίες).

Είχε διευθύνει πολλές μεγάλες ορχήστρες και μουσικά σύνολα παγκοσμίως, όπως την Ορχήστρα Δωματίου της Συμφωνικής Ορχήστρας της Βοστόνης, τις Ορχήστρες των Ραδιοφωνιών του Βερολίνου, του Παρισιού και της Βαυαρίας, την Ορχήστρα Tonhalle της Ζυρίχης, την Ορχήστρα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, την Καμεράτα κ.ά.

Είχε λάβει περί τα 25 βραβεία και διακρίσεις: «Βραβείο Richard Strauss» της πόλεως του Μονάχου (1964), το βραβείο «Κάρολος Κουν» (1988) για την προσφορά του στο χώρο της θεατρικής μουσικής, το «Αριστείο Διδασκαλίας Metcalf» του Πανεπιστημίου της Βοστόνης (1991), το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο της προσφοράς του στη μουσική (1997), επίτιμος διδάκτωρ του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου (2003), ταξιάρχης του Τάγματος της Τιμής από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας (2007) και επίτιμος διδάκτωρ του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (2009).

Από το Μάιο του 2014 ήταν τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.

Σχετικές ομιλίες