Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Πρόσωπα της Λογοτεχνίας: Ηλίας Παπαδημητρακόπουλος

Παπαδημητρακόπουλος Ηλίας, Κοτζιά Ελισάβετ, Μπασκόζος Γιάννης, Σακελλαροπούλου Αλεξάνδρα, Μάινας Στέλιος

23 Ιανουαρίου 2014

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 107:25 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 2214
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

Στον σπουδαίο «μινιμαλιστή» συγγραφέα της μεταπολεμικής ελληνικής λογοτεχνίας Ηλία Παπαδημητρακόπουλο, τον πρώτο που καλλιέργησε συστηματικά στη γλώσσα μας τη σύντομη διηγηματική μορφή – έστω κι αν δείγματα του είδους δεν λείπουν από την παράδοσή μας – ήταν αφιερωμένη μια ξεχωριστή λογοτεχνική βραδιά στο Μέγαρο Μουσικής, την Πέμπτη 23 Ιανουαρίου. Με τον ίδιο παρόντα αλλά και κριτικούς λογοτεχνίας, δημοσιογράφους και ηθοποιούς που συναντήθηκαν στη σκηνή του Μεγάρου για να επικοινωνήσουν το έργο του με το κοινό του Megaron Plus, με αφορμή τη συμπλήρωση πενήντα χρόνων από τη δημοσίευση της πρώτης συλλογής διηγημάτων του με τίτλο «Οδοντόκρεμα με χλωροφύλλη». 

Η εκδήλωση – ενταγμένη στο πλαίσιο του Κύκλου του Megaron Plus «Οι λογοτέχνες μιλούν στο κοινό τους» - πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με το ηλεκτρονικό περιοδικό για το βιβλίο «Ο Αναγνώστης», με την επιμέλεια του Διευθυντή του Γιάννη Ν. Μπασκόζου. 

Στον Κύκλο «Οι λογοτέχνες μιλούν στο κοινό τους» παρουσιάζονται καταξιωμένοι λογοτέχνες, εγνωσμένου κύρους και σημαντικού έργου με στόχο να δοθεί η ευκαιρία μιας ανασκόπησης του έργου τους αλλά κυρίως να διαμορφωθεί ένα πεδίο διαλόγου ανάμεσα στον συγγραφέα και τους αναγνώστες όλων των ηλικιών.

O Ηλίας Παπαδημητρακόπουλος με πάνω από 70 διηγήματα είναι αναμφισβήτητα ο μετρ του μικρού κειμένου. Η γραφή του είναι ευέλικτη, γεμάτη πυκνά νοήματα όπου το συναίσθημα ισορροπεί με τη λεπτή ειρωνεία και το μαύρο με τη διαχρονική ανθρώπινη αξία. Ενώ τα αφηγηματικά κείμενα του κτίζονται με ελάχιστα υλικά: κάποιες παρατηρήσεις, πτυχές της καθημερινής ζωής, αναπολήσεις ή παρόντα (ασήμαντα στην πρώτη ματιά) γεγονότα που δίνουν την αφορμή για σκιαγράφηση χαρακτήρων και, κυρίως, καταστάσεων που άλλοτε κινούνται στον πραγματικό χρόνο κι άλλοτε ως ενύπνιο μπλέκονται αξεδιάλυτα με αυτόν. Αυτό ακριβώς, το καθόλα βιωματικό έργο του Ηλία Παπαδημητρακόπουλου που διακρίνεται για τη λιτότητα του λόγου και την τρυφερή νοσταλγία για τα δύσκολα χρόνια της νεότητας παρουσίασε στο κοινό η κριτικός λογοτεχνίας Ελισάβετ Κοτζιά για να ακολουθήσει μια ανοιχτή, δημόσια συνομιλία του συγγραφέα με το δημοσιογράφο Γιάννη Ν. Μπασκόζο. 

Οι ηθοποιοί Στέλιος Μάινας και Αλεξάνδρα Σακελλαροπούλου διάβασαν αποσπάσματα από τα κείμενά του ενώ προβλήθηκε και η ταινία του Λευτέρη Ξανθόπουλου «Σπίτι δίπλα στη θάλασσα» (2007) με θέμα τον συγγραφέα: ένα ντοκιμαντέρ που μας αποκαλύπτει τη στενή σχέση του με τη φύση και την αγάπη του για τον Πύργο Ηλείας όπου γεννήθηκε το 1930 αλλά και την Πάρο όπου ζει τον περισσότερο χρόνο από τις αρχές της δεκαετίας του ’80 (σ’ένα εκπληκτικής ομορφιάς κτήμα που δημιούργησε από το μηδέν μαζί με τη γυναίκα του, Νιόβη), όπου ο ίδιος αναφέρεται στις σπουδές του στη Στρατιωτική Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (1949-1955), την πρώτη του εμφάνιση στα γράμματα με το διήγημα «Οι Φρακασάνες», τις φιλίες και τις πνευματικές συγγένειες που ανέπτυξε με ομοτέχνους του συγγραφείς και ποιητές (Νίκο Πεντζίκη, Ηλία Πετρόπουλο, Τάκη Σινόπουλο, Γιώργη Παυλόπουλο, Νίκο Καχτίτση, Αλέξανδρο Κοτζιά), τη δραστηριότητά του ως διευθυντή του περιοδικού «Ιατρική Επιθεώρησις Ενόπλων Δυνάμεων», τη λατρεία του στην τυπογραφία κ.ά.

Παπαδημητρακόπουλος Ηλίας Συγγραφέας

Ο διακεκριμένος Έλληνας διηγηματογράφος και δοκιμιογράφος Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος γεννήθηκε το 1930 στον Πύργο Ηλείας όπου και έζησε τα παιδικά και εφηβικά του χρόνια. Μετά τον θάνατο του δικηγόρου πατέρα του το 1943, η οικογένειά του πέρασε δύσκολες ημέρες. Όπως έγραψε ο ίδιος αργότερα, από ανάγκη σπούδασε στην Στρατιωτική Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης από το 1949 έως το 1955. Από τον Στρατό παραιτήθηκε το 1983 με τον βαθμό του ανωτέρου γενικού αρχίατρου. Κατά την δεκαετία 1959-1968 υπηρέτησε στην Καβάλα. Εκεί έκανε την πρώτη του εμφάνιση στα Γράμματα με το διήγημα «Οι Φρακασάνες» το οποίο δημοσίευσε με το ψευδώνυμο Θανάσης Χιλιώτης στο καβαλιώτικο περιοδικό Αργώ το 1962. Συνεργάστηκε επίσης με τα περιοδικά Σκαπτή Υλη (Καβάλα), Ταχυδρόμος (Καβάλα), Διάλογος (Θεσσαλονίκη), Διάλογος (Λεχαινά), Αντί, Χρονικό, Χάρτης και Το Τέταρτο. Επίσης διετέλεσε για πολλά χρόνια διευθυντής σύνταξης στο περιοδικό Ιατρική Επιθεώρησις Ενόπλων Δυνάμεων. Το 1995 τιμήθηκε με το βραβείο διηγήματος του περιοδικού Διαβάζω για τη συλλογή του «Ροζαμούνδη». Ενώ το 2012 εκδόθηκαν «Άπαντα τα πεζά» του από τις εκδόσεις Γαβριηλίδη. Πολλά άλλα πεζά του και κριτικές έχουν δημοσιευτεί σε εφημερίδες, περιοδικά και συλλογικές εκδόσεις. Τα τελευταία χρόνια ο Ηλίας Παπαδημητρακόπουλος επιμελείται και την έκδοση βιβλίων λιγότερο γνωστών λογοτεχνών, όπως ο Όμηρος Πέλλας (1921-1962). Σ' αυτόν οφείλεται και η πρώτη κριτική παρουσίαση στην Ελλάδα του έργου του Νίκου Καχτίτση, με μια ιδιωτική έκδοση του 1974. Στα πιο πρόσφατα έργα του συγκαταλέγονται η συλλογή διηγημάτων «Ο θησαυρός των Αηδονιών» (2009) και το αφήγημα «Συγκοπή πλατάνου» (2010).

Κοτζιά Ελισάβετ Κριτικός Λογοτεχνίας

Η Ελισάβετ Κοτζιά γεννήθηκε στην Αθήνα το 1954. Σπούδασε οικονομικά και από το 1987 ως το 2012 κάλυψε εβδομαδιαίως μια από τις στήλες κριτικής λογοτεχνικού βιβλίου της εφημερίδας Η Καθημερινή. Το 2006 εξέδωσε τη μελέτη Ιδέες και αισθητική. Μεσοπολεμικοί και μεταπολεμικοί πεζογράφοι 1930-1974, και το 2020 τη γραμματολογική-κριτική μελέτη Ελληνική πεζογραφία 1974-2010. Το μέτρο και τα σταθμά.

Μπασκόζος Γιάννης Διευθυντής του περιοδικού "Αναγνώστης" - πρώην Διευθυντής του Περιοδικού "Διαβάζω"

Ο Γιάννης Ν. Μπασκόζος γεννήθηκε το 1952 στην Αθήνα. Σπούδασε μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και ασχολήθηκε με τη θεωρία πολιτισμού. Εκπόνησε τη διδακτορική του διατριβή στον Τομέα Ανθρωπιστικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών με καθηγητή τον Μ.Γ. Μερακλή.

Εργάζεται στον Δημοσιογραφικό Οργανισμό Λαμπράκη, όπου διετέλεσε αρχισυντάκτης του "Βήματος Ιδεών", και, παράλληλα, διευθυντής -από το 2006 έως και την αναστολή της έκδοσής του- του περιοδικού "Διαβάζω". Για χρόνια υπήρξε συνεργάτης του "Οικονομικού Ταχυδρόμου" και της οικονομικής εφημερίδας "Εξπρές" και διετέλεσε αρχισυντάκτης του αγγλόφωνου περιοδικού "Hellenic Quarterly". Σήμερα είναι διευθυντής του ηλεκτρονικού περιοδικού "Αναγνώστης" που αποτελεί συνέχεια του ιστορικού περιοδικού "Διαβάζω".

Συνεργασίες και άρθρα του έχουν δημοσιευτεί στα περιοδικά:"Διαβάζω", "Ithaca", "Αντί", "Πολίτης", "Ιχνευτής", "Η Άλως", "Επιστημονική Σκέψη", "Πανδώρα", "Γραφή" (Λάρισα), "Ρόπτρον" (Βόλος) και άλλα. Έχει εκδώσει τις συλλογές διηγημάτων "ΜΕΖ" (Καστανιώτης, 2005) και "Ποιοι ακούνε ακόμα τζαζ;" (Κέδρος, 2011), την πολιτιστική μελέτη "Τα περιττά και τα ουσιώδη, πολιτιστικές τάσεις στη μεταπολίτευση" (Δελφίνι, 1996) και έχει επιμεληθεί τους συλλογικούς τόμους "Η πολιτική οικονομία της παγκοσμιοποίησης" (σε συνεργασία με τον καθηγητή Κώστα Λαπαβίτσα), (Παπαζήσης, 2004). και "Περί ζώων: με λογική και συναίσθημα" (σε συνεργασία με την καθηγήτρια Άννα Λυδάκη), (Ψυχογιός, 2011).

Σακελλαροπούλου Αλεξάνδρα Ηθοποιός

Η Αλεξάνδρα Σακελλαροπούλου αποφοίτησε το 1983 από τη Δραματική Σχολή του Θεάτρου Τέχνης Κάρολος Κουν με το οποίο συνεργάστηκε και σε πολλά έργα από το 1981 έως το 1984. Έχει συνεργαστεί ακόμα με το Διεθνές Φεστιβάλ Πατρών το 1987 στο έργο "Μαντάμ Ντε Σάντ", με το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Πάτρας το 1991 στο "Παλιοί Καιροί" του Πίντερ και με το Κ.Θ.Β.Ε. το 1997 στις "Βάκχες" του Ευριπίδη.

Το 1989 τιμήθηκε με το Βραβείο «Κάρολος Κούν» πρωταγωνιστικού γυναικείου ρόλου (Ελισάβετ, στο Πίστη, Αγάπη, Ελπίδα).

Την περίοδο 1992-2001 εγκαθίσταται στη Γαλλία και συνεργάζεται με το Theatre de l’Instant- Μπερνάρ Λοτί Δον Ζουάν του Μολιέρου, Ο Δον Ζουάν γυρνάει απ’ τον πόλεμο του Χόρβατ, Το ημίψηλο και Άνθρωπος και Αρχοντάνθρωπος του Ντε Φιλίππο, Οι γάμοι του γανωματή του Σύντζ, Η δωδέκατη νύχτα του Σαίξπηρ.

Το 2001 συσκηνοθετεί με τον Ντανιέλ Ντυπόν στο Εθνικό Θέατρο της Βρετάνης Το Υπόγειο του Ντοστογέφσκι.

Επιστρέφει στην Ελλάδα και συνεργάζεται: με το Εθνικό Θέατρο (2001-02) Ορέστεια του Αισχύλου, σκηνοθεσία Γιάννη Κόκκου και Ξένοι του Π.Μέντη, σκηνοθεσία Κώστα Μπάκα, με την Πράξη (2003) Ο Γλάρος του Τσέχωφ, σκηνοθεσία Νίκου Μαστοράκη, με το Διεθνές Φεστιβάλ Πάτρας (2003) στο μουσικό έργο του Κυριάκου Σφέτσα Γη των απουσιών, σε ποίηση Κικής Δημουλά, με την Ορχήστρα Νυκτών Εγχόρδων Δήμου Πατρέων, σε μουσική διεύθυνση Θανάση Τσιπινάκη.

Τον Οκτώβριο του 2003, στο πλαίσιο της Πολιτιστικής Ολυμπιάδας και σε συνεργασία με το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Πάτρας, ερμηνεύει το μονόλογο Ελένη ή ο Κανένας της Ρέας Γαλανάκη, σε σκηνοθεσία Θέμη Μουμουλίδη.

Στη συνέχεια συνεργάζεται με το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Πάτρας (2004-05) Η ψευτουπηρέτρια του Μαριβώ, σκηνοθεσία Βασίλη Παπαβασιλείου, Ιφιγένεια εν Αυλίδι του Ευριπίδη και Λοκαντιέρα του Γκολντόνι, σκηνοθεσία Θέμη Μουμουλίδη, Τέλος καρναβαλιού του Γκολντόνι, σκηνοθεσία Βασίλη Παπαβασιλείου, με το Θέατρο Τέχνης (2007-08) Nordost του Τ. Μπουχστάινερ, σκηνοθεσία Νίκου Χατζόπουλου, με το Εθνικό Θέατρο (2008) Στο βυθό του Γκόρκι, σκηνοθεσία Ρούλας Πατεράκη.

Στον κινηματογράφο έχει συνεργαστεί με τους Περικλή Χούρσογλου και Νίκο Γραμματικό.

Στην τηλεόραση έχει πρωταγωνιστήσει σε επιλεγμένες σειρές, συνεργαζόμενη με τους Γιάννη Σμαραγδή, Γιάννη Διαμαντόπουλο, Μιρέλλα Παπαοικονόμου, Στέφανο Μπλάτσο.

Αυτή την περίοδο (2010) συμμετέχει στην πολύ επιτυχημένη σειρά "Το νησί" και υποδύεται τη σκληρόκαρδη δασκάλα της Σπιναλόγκας, που όπως οι περισσότεροι, έχει προσβληθεί από τη νόσο του Χάνσεν.

Μάινας Στέλιος Ηθοποιός

Ο Στέλιος Μάινας γεννήθηκε στην Ερμούπολη Σύρου την 1 Οκτωβρίου 1957 και μεγάλωσε στην Αθήνα. Τελείωσε τη δραματική σχολή Βεάκη το 1982, και εργάστηκε σαν ηθοποιός σε πολλά από τα κεντρικά και περιφερειακά Θέατρα της Αθήνας και της επαρχίας. Έγινε ευρέως γνωστός με τη συμμετοχή του στην τηλεοπτική σειρά του Χάρη Ρώμα "Οι Μεν Και Οι Δεν". Έκτοτε ακολούθησαν εμφανίσεις σε σειρές όπως "Είμαστε στον αέρα", "Μετράω στιγμές", "Μαύρα μεσάνυχτα" κ.α. Στον κινηματογράφο έχει συμμετάχει σε γνωστές παραγωγές όπως "Μπραζιλέρο", "Βαλκανιζατέρ" "Πολίτικη κουζίνα" κ.α.

Ο Στέλιος Μάινας έκανε το 2010 την πρώτη του συγγραφική απόπειρα με το βιβλίο «Τα φαινόμενα απατούν», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη. Πρόκειται για μια συλλογή διηγημάτων και κειμένων, κάποια από τα οποία έχουν δημοσιευτεί στο περιοδικό Homme.

Σχετικές ομιλίες