Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Οδός Ευκλείδου: ο δρόμος που χάσαμε

Δοξιάδης Απόστολος, Σιάλαρος Μιχάλης, Μιχαηλίδης Τεύκρος

10 Οκτωβρίου 2014

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 100:11 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 3790
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

Το Νοέμβριο του 1959, η Ευρωπαϊκή Οργάνωση για την Οικονομική Συνεργασία, οργάνωσε κοντά στο Παρίσι ένα συνέδριο με αντικείμενο την αναμόρφωση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για τα μαθηματικά στη μέση εκπαίδευση. Η μεταρρύθμιση των «Μοντέρνων Μαθηματικών» (“New Math” στην Αμερική) που κυριαρχεί ακόμη στα εκπαιδευτικά προγράμματα, είναι σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα αυτής της συνάντησης.
 

Πρωταγωνιστής του συνεδρίου ήταν ο κορυφαίος Γάλλος μαθηματικός Jean Dieudonné, συνιδρυτής της θρυλικής ομάδας που, με το συλλογικό ψευδώνυμο «Nicolas Bourbaki», κυριάρχησε στη μαθηματική σκέψη του εικοστού αιώνα. Η ομιλία του, με τίτλο «Κάτω ο Ευκλείδης» (Α bas Euclide!), υπήρξε έκτοτε καθοριστική στη διαμόρφωση των σχολικών μαθηματικών στον Δυτικό κόσμο. 

Σήμερα, η Ευκλείδεια γεωμετρία, έχει αλλού πλήρως εξοβελιστεί από τα προγράμματα και αλλού, όπως και στην Ελλάδα, έχει συρρικνωθεί και υποβαθμιστεί τόσο, που έχει απολέσει την όποια πολιτιστική, παιδαγωγική και διδακτική αξία της. Ωστόσο, το μεγάλο ερωτηματικό παραμένει: ποια διδακτικά αντικείμενα αντικαθιστούν επάξια την Ευκλείδεια Γεωμετρία; Κανένα από τα υποκατάστατα που προτάθηκαν ως τώρα δεν φαίνεται να συγκεντρώνει όχι την ομοφωνία, αλλά ούτε καν την πλειοψηφία στον χώρο αυτών που ασχολούνται με τη μαθηματική εκπαίδευση.
 

Στην εκδήλωση με τίτλο «Οδός Ευκλείδου: Ο δρόμος που χάσαμε» η ομάδα ΘΑΛΗΣ + ΦΙΛΟΙ  ανοίγει πάλι τον διάλογο γύρω από τη μεγάλη παράδοση των αρχαίων μαθηματικών. Γίνεται λόγος για τη γένεση και την εξέλιξή τους, καθώς και τη σημασία τους στην εκπαίδευση, με έμφαση στη γεωμετρία του Ευκλείδη.
 

Ο Απόστολος Δοξιάδης, με την ομιλία του «Οι αναπάντεχοι πρόγονοι του Ευκλείδη», τοποθετεί τη συγγραφή των Στοιχείων, του κύριου έργου του Ευκλείδη, στα πλαίσια μιας ευρύτερης πνευματικής πορείας στον αρχαϊκό και κλασικό ελληνικό πολιτισμό, με ρίζες στην ποίηση, στην αφήγηση, στη ρητορική και, βέβαια, στη φιλοσοφία.
 

O Μιχάλης Σιάλαρος, με την ομιλία του «Ας μιλήσουμε ξανά για τον Ευκλείδη», αναφέρεται στη σημασία της νέας έκδοσης των Στοιχείων, η οποία ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ιστορικές, ιστοριογραφικές και παιδαγωγικές ανάγκες.
 

Ο Τεύκρος Μιχαηλίδης, με την ομιλία του «Διαβάζοντας τον Ευκλείδη, μέσα και έξω από το σχολείο» προσεγγίζει τα επιχειρήματα υπέρ και κατά της επανεισαγωγής της διδασκαλίας της γεωμετρικής απόδειξης στη Μέση Εκπαίδευση, σε συνδυασμό με τα νέα δεδομένα του εικοστού πρώτου αιώνα και την έντονη παρουσία της σύγχρονης τεχνολογίας στις σημερινές σχολικές τάξεις.

Δοξιάδης Απόστολος Μαθηματικός, Συγγραφέας

Ο Απόστολος Δοξιάδης σπούδασε μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια στη Νέα Υόρκη και συνέχισε τις μεταπτυχιακές του σπουδές στο Παρίσι. Είναι συγγραφέας αρκετών βιβλίων -μυθιστορήματα, θεατρικά έργα, δοκίμια- με πιο γνωστά, το πολυβραβευμένο "Ο Θείος Πέτρος και η Εικασία του Γκόλντμπαχ" (Καστανιώτης) το οποίο μεταφράστηκε σε περισσότερες από τριάντα γλώσσες.

Είναι επίσης, μαζί με τον Χρήστο Παπαδημητρίου, ο δημιουργός του Logicomix (Ίκαρος), του διάσημου graphic novel για τη ζωή του μαθηματικού Μπέρτραντ Ράσελ που κυκλοφορεί σε περισσότερες από 20 χώρες του κόσμου.

Από τις εκδόσεις Princeton University Press κυκλοφορεί, σε επιμέλεια δική του και του καθηγητή στο Χάρβαρντ Barry Mazur, το πρώτο ερευνητικό βιβλίο για τη σχέση μαθηματικών και αφήγησης με τίτλο: Circles Disturbed: The Interplay Between Mathematics and Narrative.

Σιάλαρος Μιχάλης Βirkbeck College, University of London

Ο Μιχάλης Σιάλαρος, έλαβε το πρώτο του πτυχίο από τη ΣΕΜΦ του Πολυτεχνείου και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο τμήμα ΜΙΘΕ του Πανεπστημίου Αθηνών. Έλαβε το διδακτορικό του – που έχει ήδη συζητηθεί ευρύτατα – από το Βirkbeck College, University of London.

Πρόσφατα έγινε δεκτός ως Postdoctoral Fellow of the British Academy, για το σημαντικότατο project που πρότεινε: την πρώτη μετά τον Heath, δηλαδή την πρώτη σε 104 χρόνια πλήρη σχολιασμένη έκδοση και αγγλική μετάφραση των Στοιχείων του Ευκλείδη.

Μιχαηλίδης Τεύκρος Μαθηματικός, Συγγραφέας, Μεταφραστής

O Τεύκρος Μιχαηλίδης είναι Κύπριος μαθηματικός και συγγραφέας που δραστηριοποιείται στο χώρο της «μαθηματικής μυθοπλασίας». Έχει εκδώσει επτά μυθιστορήματα, μια συλλογή αστυνομικών διηγημάτων και τρία βιβλία επιστημονικής εκλαΐκευσης. Ακόμα έχει συμμετάσχει με διηγήματά του σε πολλούς συλλογικούς τόμους. Έργα του έχουν μεταφραστεί σε οκτώ ξένες γλώσσες. Η Γαλλική Δημοκρατία τον έχει τιμήσει με τον τίτλο «Chevalier dans l’ ordre des palmes académiques». Το πρόσφατο μαθηματικό – αστυνομικό του μυθιστόρημα, Εικασία 3ν+1 κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός. Ακόμη έχει μεταφράσει από τα Αγγλικά και τα Γαλλικά 48 βιβλία σχετικά με τα μαθηματικά και την ιστορία των επιστημών. Είναι ιδρυτικό μέλος της Ελληνικής Λέσχης Συγγραφέων Αστυνομικής Λογοτεχνίας και της ομάδας ΘΑΛΗΣ + ΦΙΛΟΙ.

Ιστοσελίδα του Τεύκρου Μιχαηλίδη

Σχετικές ομιλίες