Αλιβιζάτος Νίκος
Κοντιάδης Ξενοφών
Μποτόπουλος Κώστας
Πανούσης Γιάννης
Παπαδοπούλου Λίνα
Τέλλης Νίκος
Τσακυράκης Σταύρος
Μανδραβέλης Πάσχος
Γλώσσα
Ελληνική
Ημερομηνία
12/06/2017
Διάρκεια
89:08
Εκδήλωση
Η Ελλάδα Μετά (συνέδριο)
Χώρος
Ξενοδοχείο Divani Caravel
Διοργάνωση
Κύκλος Ιδεών για την Εθνική Ανασυγκρότηση
Κατηγορία
Πολιτική
Ετικέτες
εθνική ανασυγκρότηση, μεταρρυθμίσεις, κράτος, θεσμοί
Περιλήψεις των ομιλιών αυτής της ενότητας:
Νίκος Αλιβιζάτος, Ομότιμος Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο ΕΚΠΑ
Η απλή αναλογική για μία χώρα χωρίς παράδοση ευρύτερων συναινέσεων είναι καταστροφική, δεν είναι αυτός ο τρόπος για την μεταβολή του πολιτικού συστήματος . Είναι όμως η δημιουργία θεσμικών αντίβαρων· είναι η δημιουργία τέτοιων θεσμών που θα μπορούν να αναχαιτίζουν την εκάστοτε πλειοψηφία ,τη δημοκρατικά νομιμοποιημένη πλειοψηφία που δεν πρέπει να είναι πανίσχυρη.
Ξενοφών Κοντιάδης, Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου και Πρόεδρος του Ιδρύματος Τσάτσου
Το Σύνταγμα θα μπορούσα να το χαρακτηρίσω ως ανορθολογικό και είναι ένα από τα στοιχεία τα οποία προκάλεσαν την κρίση των θεσμών, την κρίση του κράτους και την κρίση της οικονομίας. Αυτό που έπρεπε να γίνει είναι να χρησιμοποιηθεί ένα εργαλείο το οποίο έχει αξιοποιηθεί διεθνώς και το οποίο αποκαλείται ρυθμιστική γκιλοτίνα· αυτό έχει πάρα πολύ ευεργετικές συνέπειες για τη μείωση της διαφθοράς, γραφειοκρατίας, την ενίσχυση της επιχειρηματικής αξιοπιστίας αλλά και μεγάλη σημασία για την ταχύτερη απονομή της δικαιοσύνης για την καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών και του κόστους συναλλαγής με το κράτος.
Κώστας Μποτόπουλος, Δρ. Συνταγματικού Δικαίου από το Πανεπιστήμιο της Σορβόνης
Ως μοχλός ανάπτυξης το ελληνικό Δημόσιο θα πρέπει να καταστεί πιο αποτελεσματικό σε τέσσερις αλληλοσυμπληρούμενους τομείς: ενδυνάμωση των δημοσίων επενδύσεων, απορρόφηση κοινοτικών πόρων, συμμετοχή στο «πακέτο Γιούνκερ», διευκόλυνση ιδιωτικών επενδύσεων. Για να το επιτύχει αυτό οφείλει να γίνει πιο στοχευμένο, λιγότερο πελατειακό, πιο συνδεδεμένο με τα ευρωπαϊκά κέντρα λήψης αποφάσεων και να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στη διάρθρωση των σχετικών τομέων και στη στελέχωση τους από υψηλών προσόντων και εξειδικευμένο προσωπικό.
Γιάννης Πανούσης, Καθηγητής Εγκληματολογίας στο ΕΚΠΑ
Το τρίπτυχο «Δημοκρατία – Δικαιώματα – Κράτος Δικαίου» δεν μπορεί να καλύψει το ανολοκλήρωτο των όρων αυτών σε συνθήκες παγκοσμιοποίησης. Άλλωστε η ίδια η ολοκλήρωση της παγκοσμιοποίησης μόνο με κοινότητα κρατών δικαίου θά πρεπε να επιτευχθεί. Είμαστε όμως σε αντίθετη πορεία.
Η ανάπτυξη μέσω δικαίου θεωρείται ουτοπία και οι δείκτες ευτυχίας ή δυστυχίας ή προσδοκίας (φτώχεια, ασφάλιση, παιδεία) δεν ενδιαφέρουν κανένα.
Ποιο είναι λοιπόν το μέλλον;
Νομικοί κλώνοι μιας παγκόσμιας Διακυβέρνησης ή Κράτος περιφερειακού/τοπικού δικαίου, καλός αγωγός της αγοράς και της παροχής υπηρεσιών; Οι νόμοι της αγοράς θα μετεξελιχθούν σε κανόνες δικαίου;
Λίνα Παπαδοπούλου, Αν. Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου στο ΑΠΘ
Ένα «άλλο» κράτος είναι εφικτό. Τι είδους θέλουμε όμως να είναι αυτό το κράτος; Η πρόταση που υιοθετώ είναι υπέρ ενός «ανοικτού» κράτους. Τι σημαίνει όμως αυτό; Ας δώσουμε μερικά παραδείγματα:
Πρώτον, η Ελλάδα πρέπει να είναι ανοικτή προς τα έξω, προς τον διεθνή χώρο, και πρωτίστως προς τον ευρωπαϊκό. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να επιδιώξει με κάθε τρόπο και θυσία να βρεθεί στον «σκληρό πυρήνα» της νέας Ευρώπης που είναι υπό διαμόρφωση, και βεβαίως αυτό σημαίνει και στην Ευρωζώνη.
Δεύτερον, προς τα μέσα ένα ανοικτό προς τους πολίτες του κράτος σημαίνει ίσες ευκαιρίες για όλους για συμμετοχή στην πολιτική, κοινωνική και οικονομική ζωή της χώρας. Το ανοικτό πολιτικό σύστημα προϋποθέτει έναν εκλογικό νόμο που θα ανοίγει το παιχνίδι χωρίς να κλείνει τις δυνατότητες διακυβέρνησης της χώρας. Που θα ανοίγει σε νέους παίκτες και νέους πολιτικούς, νέους όχι μόνον αλλά και ηλικιακά. Σημαίνει όμως και αξιοκρατία, διαφάνεια, ανοικτή διακυβέρνησης, με χρήση της τεχνολογίας και όχι μόνο.
Τρίτον, κράτος ανοικτό προς τους «ξένους», με πολιτικές ένταξης, όχι αφομοίωσης αλλά και προστασίας της ανοικτής κοινωνίας. Και διασφάλιση της ανοικτής κοινωνίας, σημαίνει, τέταρτον, πολιτικές συμπεριληπτικές για τους «Άλλους», όσους δεν εντάσσονται κατ’ ανάγκην στο κυρίαρχο πρότυπο εθνοτικά, θρησκευτικά, φυλετικά, σεξουαλικά. Αλλά και για τους οικονομικά αδύναμους, με ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα και ποιοτικές δημόσιες υπηρεσίες.
Και κατεξοχήν, μία τέτοια υπηρεσία, είναι η ανοικτή εκπαίδευση. Άρα με ανοικτά σχολεία και πανεπιστήμια, καταρχάς κυριολεκτικά αλλά και στο πεδίο της γνώσης, της καινοτομίας, της έρευνας, με σύγχρονες μορφές αποτελεσματικής διοίκησης, με ουσιαστική αξιολόγηση.
Τέλος, ανοικτή οικονομία για επενδυτικές δυνατότητες, δυνατότητες εργασίας, χωρίς κλειστά επαγγέλματα και συντεχνίες, με τόνωση της εργασίας.
Νίκος Τέλλης, Καθηγητής Εμπορικού Δικαίου στο ΑΠΘ
Οι επενδύσεις κατευθύνονται εκεί που υπάρχει εμπιστοσύνη και η εμπιστοσύνη έχει να κάνει με το μέλλον. Άρα με την ασφάλεια δικαίου. Κάτι που μας απασχολεί έντονα είναι η ταχύτητα της δικαιοσύνης καθώς όλοι θέλουμε τα δικαιώματα μας να πραγματώνονται γρήγορα και ειδικά στον τομέα των επιχειρήσεων. Τα μέτρα τα οποία μπορεί να πάρει κανείς είναι τριών ειδών 1.να μειώσει τις αιτίες γένεσης των διαφορών, 2. αξιοποίηση εναλλακτικών τόπων επίλυσης των διαφορών και 3. βελτίωση ταχύτητας και ποιότητας από τη στιγμή που μία υπόθεση έχει μπει στο σύστημα για εκδίκαση.
Σταύρος Τσακυράκης, Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο ΕΚΠΑ
Στην περίπτωση της δικαστικής εξουσίας άμεση σύνδεση με τον λαό και έλεγχος δεν υπάρχουν, για αυτό πρέπει, τουλάχιστον εμμέσως, να βρεθεί κάποια σύνδεση με τη λαϊκή νομιμοποίηση και κάποιος τρόπος ελέγχου.
Στη χώρα μας δικαστές γίνονται όσοι αποφοιτούν από τη Σχολή Δικαστών και μετά διορίζονται αρχίζοντας μια καριέρα που έχει πολλά κοινά χαρακτηριστικά με τη δημοσιοϋπαλληλική. Η μόνη «εξωτερική» παρέμβαση που προβλέπεται στη σύνθεση του δικαστικού σώματος είναι ο διορισμός από το Υπουργικό Συμβούλιο της ηγεσίας των ανώτατων δικαστηρίων. Η επιλογή της ηγεσίας της Δικαιοσύνης από την κυβέρνηση που ψηφίστηκε από τον λαό αποτελεί τη μοναδική και έμμεση σύνδεση της δικαστικής εξουσίας με το εκλογικό σώμα.
Η συγκεκριμένη συνταγματική ρύθμιση δεν αρκεί για να εξασφαλίσει την επιθυμητή σύνδεση με τον λαό. Θα πρότεινα να επανεξετάσουμε την αποκλειστική «δημοσιοϋπαλληλική» σύνθεση του δικαστικού σώματος, να τη συμπληρώνουμε με διορισμούς κάποιων επιφανών νομικών που δεν έχουν κάνει δικαστική καριέρα.
(Επιμέλεια περιλήψεων: Μαρία Μαντζώρου, δημοσιογράφος)
Ο Νίκος Κ. Αλιβιζάτος είναι Ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών όπου, από το 1979 έως το 2016, δίδαξε Συνταγματικό Δίκαιο. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1949, κατάγεται όμως από την Κεφαλονιά και τη Χίο. Ως φοιτητής, από το 1968 έως το 1971 εργάστηκε ως δημοσιογράφος στο «Βήμα». Στα βιβλία του περιλαμβάνονται Οι πολιτικοί θεσμοί σε κρίση. Όψεις της ελληνικής εμπειρίας (Θεμέλιο, 1983), Το Σύνταγμα και οι εχθροί του στη νεοελληνική ιστορία, 1800-2010 (Πόλις, 2011), Δύο βήματα μπρος, ένα πίσω. 8+1 πολυτάραχες δεκαετίες (Μεταίχμιο, 2020). Από το 1978, ασκεί ενεργό δικηγορία.
Ο Ξενοφών Κοντιάδης είναι Καθηγητής στο Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης του Παντείου Πανεπιστημίου και Πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου - Ιδρύματος Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου.
Γεννήθηκε το 1967 στη Χαϊδελβέργη. Σπούδασε νομικά στην Αθήνα και στο Μόναχο. Δικηγόρος Αθηνών από το 1992. Δίδαξε στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης (ως επίκουρος και εν συνεχεία αναπληρωτής Καθηγητής) από το 1998 και στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου από το 2004, όπου εκλέχθηκε το 2006 πρωτοβάθμιος Καθηγητής Δημοσίου Δικαίου και Δικαίου Κοινωνικής Ασφάλειας. Διευθυντής του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών (2008-2010) και Κοσμήτορας της Σχολής Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών (2010-2014). Τον Σεπτέμβριο του 2016 μετακλήθηκε στο Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης του Παντείου Πανεπιστημίου.
Από το 1995 Επιστημονικός Διευθυντής και από το 2006 Πρόεδρος Δ.Σ. του Κέντρου Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ιδρύματος Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου, θέση στην οποία διαδέχθηκε τον δάσκαλό του, συνταγματολόγο Δημήτρη Θ. Τσάτσο.
Μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου του Institute for European Constitutional Sciences (Hagen-Γερμανία) από το 2008. Συντονιστής του «Research Group on Constitution-Making and Constitutional Change» της Διεθνούς Ένωσης Συνταγματικού Δικαίου (IACL) από το 2013. Αντιπρόεδρος του European Institute for Social Security (2008-2011). Μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου του Ινστιτούτου Τοπικής Αυτοδιοίκησης (2005-2011). Πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου του Δι.Κ.Ε.Τε/ΟΤΟΕ από το 2014. Senior Expert του Εθνικού Σημείου Επαφής του Δικτύου FRANET του European Union Agency for Fundamental Rights (FRA) από τον Απρίλιο του 2016.
Συγγραφέας 23 βιβλίων και περισσότερων από 130 μελετών στα ελληνικά, αγγλικά, γερμανικά και ιταλικά. Κριτής πολλών διεθνών επιστημονικών περιοδικών και διευθυντής επιστημονικών σειρών. Προσκεκλημένος ομιλητής σε ευρωπαϊκά πανεπιστήμια. Τακτικός αρθρογράφος στον ημερήσιο τύπο, με περισσότερα από 400 άρθρα. Μέλος της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (2000-2006), μέλος Δ.Σ. του Α΄ ΠΕΣΥΠ Αθηνών (2003-2004), εμπειρογνώμονας της ΟΚΕ, Πρόεδρος τη Νομικής Επιτροπής του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου (2010-2016), διδάσκων στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης.
Ο Κώστας Μποτόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1962. Είναι Διδάκτορας Συνταγματικού Δικαίου από το Πανεπιστήμιο της Σορβόννης. Εργάζεται ως νομικός σύμβουλος στην Τράπεζα της Ελλάδος και ως δικηγόρος με ειδίκευση στο Δημόσιο Δίκαιο. Διδάσκει συγκριτικό ευρωπαϊκό δίκαιο στο μεταπτυχιακό τμήμα του Παντείου Πανεπιστημίου. Διετέλεσε Γενικός Γραμματέας Τουρισμού κατά την περίοδο 2003-2004. Μέλος του Εθνικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ, μέλος του Δ.Σ. του Ιδρύματος Επιμόρφωσης, πρώην Γραμματέας του Τομέα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Μετανάστευσης και Κοινωνικής Ένταξης, εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ στην Εθνική Επιτροπή Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Ευρωβουλευτής από το 2007 ως το 2009, μέλος στις επιτροπές Συνταγματικών Υποθέσεων -Προϋπολογισμών ελέγχου των Προϋπολογισμών και Νομικών Θεμάτων. Έχει γράψει πλήθος βιβλίων. Τακτικός αρθρογράφος στην εφημερίδα "Τα Νέα", στα περιοδικά "Μεταρρύθμιση", "Διαβάζω" και "Δικαιόραμα" και στην ειδησεογραφική πύλη Eurο2day.
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1949. Πτυχιούχος της Νομικής Σχολής (1972) και του Τμήματος πολιτικών επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών (1975). Μεταπτυχιακό δίπλωμα και διδακτορικό στο Πανεπιστήμιο Poitiers της Γαλλίας (1978).
Δίδαξε επί 19 χρόνια στη Νομική Σχολή Δ.Π. Θράκης (1978-1997) Εγκληματολογικές και ποινικές επιστήμες και διδάσκει από το 1997 έως σήμερα στο Τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Πανεπιστημίου Αθηνών ανάλογα μαθήματα.
Εξελέγη Κοσμήτορας της Νομικής ΔΠΘ, Πρόεδρος του Τμήματος Επικοινωνίας και ΜΜΕ, Αντιπρύτανης και Πρύτανης του ΔΠΘ (1994-1997).
Διετέλεσε: Πρόεδρος ή μέλος δεκάδων Ελληνικών και Ξένων επιστημονικών και κοινωνικών φορέων (π.χ. Πρόεδρος κεντρικού επιστημονικού συμβουλίου φυλακών, μέλος νομοπαρασκευαστικών επιτροπών για ναρκωτικά, χουλιγκανισμό κλπ, μέλος επιτροπής εκπαίδευσης ΟΟΣΑ, μέλος εθνικής επιτροπής ΟΥΝΕΣΚΟ, μέλος ΔΣ του ΕΚΚΕ κ.ά.).
Συγγραφέας 20 βιβλίων και 200 άρθρων (για τις Εγκληματολογικές Επιστήμες).
Το 2012 εξελέγη βουλευτής στην Α’ περιφέρεια Αθηνών με τη Δημοκρατική Αριστερά.
Το 2015 ορκίστηκε στη θέση του Αναπληρωτή υπουργού Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη.
Η Λίνα Παπαδοπούλου γεννήθηκε στις Σέρρες το 1971, όπου και ολοκλήρωσε την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Σπούδασε Νομική στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (1993), συνέχισε με μεταπτυχιακές σπουδές στη Νομική (Magister der Rechte, LL.M) στο Πανεπιστήμιο Τρεβήρων Γερμανίας (1994) και στην Πολιτική Θεωρία (ΜSc) στο London School of Economics (1999), ενώ έλαβε διδακτορικό τίτλο σπουδών από το Πανεπιστήμιο του Ανοβέρου με θέμα «Ευρωπαϊκά Πολιτικά Κόμματα: Ερμηνεία και διάπλαση του άρθρου 191 ΣυνθΕΚ» και υποτροφία της Friedrich-Ebert-Stiftung (1998).
Υπήρξε υπότροφος Marie Curie της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο London School of Economics and Political Science (1999-2001) και το Α.Π.Θ. (2001-02). Διδάσκει επίσης στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο (από το 2002), ενώ ως επισκέπτρια Καθηγήτρια έχει διδάξει σε πανεπιστήμια στη Μεγ. Βρετανία (LSE), Νορβηγία (Kristiansand), Τουρκία (Bahcesehir), Γερμανία (Humbolt), Ιταλία (Perugia).
Τα επιστημονικά της ενδιαφέροντα και οι επιστημονικές της δημοσιεύσεις αφορούν κυρίως σε θέματα ευρωπαϊκού συνταγματικού δικαίου, θεμελιωδών δικαιωμάτων και ιδίως θρησκευτικής ελευθερίας, ισότητας των φύλων και απαγόρευσης αρνητικών διακρίσεων, δημοκρατίας και ιδίως κομμάτων και συγκριτικού συνταγματικού δικαίου.
Ο Σταύρος Τσακυράκης γεννήθηκε στη Μήθυμνα Λέσβου. Σπούδασε Νομική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και Φιλοσοφία του Δικαίου στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης. Είναι διδάκτωρ Νομικής και από το 1982 διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, έχοντας σήμερα τη θέση του καθηγητή του Συνταγματικού Δικαίου. Υπήρξε ακαδημαϊκός επισκέπτης στα πανεπιστήμια Harvard, Columbia και New York University όπου επιδόθηκε στην έρευνα και μελέτη των ατομικών δικαιωμάτων. Ως δικηγόρος έχει υποστηρίξει με επιτυχία πολλές προσφυγές στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Είναι συγγραφέας τριών βιβλίων, ενώ πολλά άρθρα του έχουν δημοσιευτεί σε επιστημονικά περιοδικά της Ελλάδας και του εξωτερικού, καθώς επίσης και πολλές παρεμβάσεις του στον ημερήσιο Τύπο. Το άρθρο του, “Proportionality: an assault on human rights?”, στο International Journal of Constitutional Law (2009), έδωσε λαβή για επιστημονικό διάλογο από τις στήλες του περιοδικού. Εκτός από τα ατομικά δικαιώματα, τα ενδιαφέροντά του περιλαμβάνουν ζητήματα πολιτικής και ηθικής φιλοσοφίας.
O Πάσχος Mανδραβέλης γεννήθηκε το 1963 στην Kοζάνη. Σπούδασε Οικονομικά στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές με αντικείμενο τα ΜΜΕ (Media Studies) στη «Νέα Σχολή Κοινωνικών Ερευνών» (New School for Social Research) της Νέας Υόρκης των ΗΠΑ.
Δημοσιογραφεί σε αθηναϊκές πολιτικές εφημερίδες από το 1982. Σήμερα είναι από τους πιο γνωστούς αρθρογράφους της «Καθημερινής», ενώ εμφανίζεται συχνά και στον τηλεοπτικό σταθμό «ΣΚΑΪ».
Είναι μέλος της Eλληνικής Eταιρείας Oικονομολόγων, της Ένωσης Συντακτών Hμερησίων Eφημερίδων Aθηνών (ΕΣΗΕΑ) και του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος. Επίσης έχει διατελέσει μέλος του Electronic Frontier Foundation (EFF), και της American Association for the Advancement of Science.
Βιβλία:
Ο πρώτος μου υπολογιστής (Εκδόσεις Καστανιώτη), Η ιστορία των υπολογιστών (Εκδόσεις Καστανιώτη), Η δικτατορία στον κυβερνοχώρο - Μετάφραση στα ελληνικά του βιβλίου του David Brown (Εκδόσεις Καστανιώτη), Είπαν. Το λεξικό του έξυπνου λόγου (Έκδόσεις Καστανιώτη), Ασκήσεις φιλελευθερισμού (Εκδόσεις Δαρδανός), Υπό το μηδέν. Τέσσερα σχόλια για την κρίση (Εκδόσεις Ωκεανίδα), Η βία (Εκδόσεις Πόλις).
