Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Γιάννης Κωνσταντινίδης / Κώστας Γιαννίδης: το ελληνικό τραγούδι στη δημιουργική πορεία ενός συνθέτη με δύο καλλιτεχνικές ταυτότητες

Σακαλλιέρος Γιώργος

22 Μαΐου 2013

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 28:21 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 2832
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

Η ομιλία αυτή του λέκτορα ιστορικής μουσικολογίας του Τμήματος μουσικών Σπουδών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Γιώργου Σακκαλιέρου, έγινε στο πλαίσιο της "Διημερίδας για το ελληνικό τραγούδι" που διοργάνωσε η Μεγάλη Μουσική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος "Λίλιαν Βουδούρη" στο Μέγαρο Μουσικής και ανήκει στην ενότητα "Συνθέτες και τα τραγούδια τους".

Η σύνοψη της ομιλίας όπως δημοσιεύτηκε στο Πρόγραμμα της εκδήλωσης:

Η ιδιαιτερότητα της παρουσίας δύο καλλιτεχνικών κατευθύνσεων αποτελεί το χαρακτηριστικό γνώρισμα της μορφής και του έργου του Γιάννη Κωνσταντινίδη (1903-1984)

.

Από τη Σμύρνη, στη Δρέσδη και το Βερολίνο, και από εκεί στην Αθήνα, ο Κωνσταντινίδης / Γιαννίδης / Dorres επέλεγε πάντα το τραγούδι ως το εφαλτήριο της όποιας καλλιτεχνικής του δημιουργίας. Ξεκινώντας από τα δημοτικά ακούσματα των παιδικών του χρόνων και μέσα από τη βαθιά μελέτη των εθνομουσικολογικών συλλογών των Baud-Bovy, Παχτίκου κ.ά., διαμόρφωσε μία έντεχνη εκδοχή του ελληνικού τραγουδιού με συνοδεία βασισμένη εξ ολοκλήρου στο παραδοσιακό μέλος, αλλά και δομικά πρότυπα για την δημιουργία έργων για συμφωνική ορχήστρα, για πιάνο, μουσικής δωματίου και χορωδία. 

Παράλληλα, τα ακούσματα της τζαζ, των καμπαρέ και των αμερικάνικων χορευτικών ρυθμών από το μεσοπολεμικό Βερολίνο, σε συνδυασμό με το λαϊκό ύφος της αθηναϊκής καντάδας και τα πρότυπα της ευρωπαϊκής οπερέτας του '20, τον ώθησαν να εξελίξει μία τυπολογία τραγουδιστικού ύφους για το ελαφρό μουσικό θέατρο με δείγματα εξαιρετικά, ανέπαφα στο πέρασμα των χρόνων. 

Τα στοιχεία που συνιστούν κάθε μία από τις δύο καλλιτεχνικές ταυτότητες του Γιάννη Κωνσταντινίδη / Κώστα Γιαννίδη, ο ρόλος του τραγουδιού είτε ως κανονιστικό πρότυπο, είτε ως συμβολιστικό αρχέτυπο για τη συνθετική δημιουργία, καθώς και οι διακρίσεις αλλά και οι εκλεκτικές συγγένειες μεταξύ της έντεχνης και της "ελαφράς" μουσικής παραγωγής του συνθέτη, αποτελούν ζητήματα που συνεξετάζονται στην παρούσα ανακοίνωση.

Σακαλλιέρος Γιώργος Καθηγητής Ιστορικής Μουσικολογίας, Τμήμα Μουσικών Σπουδών, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Ο Γιώργος Σακαλλιέρος είναι καθηγητής ιστορικής μουσικολογίας του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με έμφαση στη μελέτη της νεοελληνικής μουσικής (19ος-20ός αι.). Είναι διδάκτωρ του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών (2005), αριστούχος απόφοιτος του αντίστοιχου Τμήματος του Α.Π.Θ. (1996), καθώς και διπλωματούχος σύνθεσης, ανωτέρων θεωρητικών (τάξη Α. Μπαλτά) και κιθάρας από το Ωδείο Μουσικό Κολλέγιο Θεσσαλονίκης. Έχει πραγματοποιήσει επιστημονικές ανακοινώσεις σε διεθνή συνέδρια μουσικολογίας και ελληνικής φιλολογίας, στην Ελλάδα και το εξωτερικό, και έχει εκτενή αριθμό ελληνικών και ξενόγλωσσων επιστημονικών δημοσιεύσεων, καθώς και συνεργασιών με το Grove Music Online. Είναι συγγραφέας των βιβλίων Όψεις του μουσικού μοντερνισμού στον ελληνικό 20ό αιώνα. Πρόσωπα, ρεύματα, έργα, θεσμοί (Αθήνα: Κάλλιπος, Ανοιχτές Ακαδημαϊκές Εκδόσεις, 2023)· Dimitri Mitropoulos and His Works in the 1920s The Introduction of Musical Modernism in Greece (Athens: Hellenic Music Centre, 2016 – Βραβείο Μουσικολογικού Συγγράμματος 2018 της Ένωσης Ελλήνων Θεατρικών και Μουσικών Κριτικών)· και Γιάννης Κωνσταντινίδης (1903-1984). Ζωή, έργο και συνθετικό ύφος (Θεσσαλονίκη: University Studio Press, 2010). Συμμετέχει σε εθνικά ερευνητικά προγράμματα και σε δράσεις διασύνδεσης του πανεπιστημίου με την κοινωνία. Το συνθετικό του έργο περιλαμβάνει πάνω από 35 τίτλους. Έλαβε το Α΄ Βραβείο του 1ου Πανελλήνιου Διαγωνισμού Σύνθεσης "Δημήτρης Δραγατάκης" (Ένωση Ελλήνων Μουσουργών, 2003). Είναι τακτικό μέλος της Διεθνούς Μουσικολογικής Εταιρείας (IMS), της Ένωσης Ελλήνων Μουσουργών και ιδρυτικό μέλος της Ελληνικής Μουσικολογικής Εταιρείας.

Σχετικές ομιλίες