Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Αριστοτελικά κείμενα για την τεχνολογία και τη μηχανική

Τάσιος Θεοδόσης

19 Φεβρουαρίου 2022

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 00:49:55 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 708

Η διάλεξη αυτή πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του κύκλου ομιλιών που διοργανώνει η Εταιρεία Διερεύνησης Αρχαιοελληνικής και Βυζαντινής Τεχνολογίας (ΕΔΑΒυΤ), η οποία, παρά τις δυσμενείς συνθήκες που προκαλεί η πανδημία, συνεχίζει τις εκδηλώσεις της με διαδικτυακή μορφή, βάσει ενός προγράμματος ομιλιών το οποίο το Δ.Σ. της Εταιρείας θα κοινοποιεί κατά διαστήματα.

Σύνοψη

Η διάλεξη αυτή αφορά ένα μικρό μέρος από το θέμα «Αριστοτέλης και Τεχνολογία», περιέχει ωστόσο πολύ ενδιαφέρουσες απόψεις του Σταγειρίτη για την Τεχνολογία («Τέχνη»), με την σημερινή έννοια του όρου, όπως λ.χ. «όπου μας νικάει η Φύση, επικρατούμε εμείς μέσω της Τεχνολογίας». Η ομιλία του Θεοδόση Τάσιου αναφέρεται ιδίως στο βιβλίο «Μηχανικά» - περί της γνησιότητας του οποίου η σύγχρονη έρευνα δεν έχει πλέον αμφιβολίες.

Γίνεται λόγος περί των μοχλών με μια σύντομη θεωρητική ερμηνεία, ενώ το κύριο βάρος δίνεται στις δεκαπέντε περίπου τεχνικές εφαρμογές των μοχλών στις οποίες ο Αριστοτέλης λεπτομερώς αναφέρεται.

Κατόπιν ο ομιλητής αναφέρεται στη γνώση του Αριστοτέλους για τα αυτόματα, που ήσαν γνωστά ήδη κατά την εποχή του, ενώ τον έκαναν να πει την διάσημη φράση του «εάν οι μηχανές, ως αυτόματα ή ως ρομπότ, επιτελούσαν το έργο τους, τότε οι δεσπότες δεν θα είχαν ανάγκη από δούλους».

Μετά από ανάλογες αναφορές στα βαρούλκα η διάλεξη τελειώνει με μια σύντομη αναφορά στην λεπτομερή ονοματολογία της παραμόρφωσης και της θραύσης των στερεών σωμάτων, με τα οποία ο Αριστοτέλης ασχολείται λεπτομερώς στο τέταρτο βιβλίο των «Μετεωρολογικών» του.

Έτσι ο Σταγειρίτης αποδεικνύεται πολύ κοντύτερα στον Homo Faber απ’ ό,τι πολλοί άλλοι Έλληνες φιλόσοφοι.

Τάσιος Θεοδόσης Ομότιμος Καθηγητής Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου - Επίτιμος Πρόεδρος, Ελληνική Φιλοσοφική Εταιρεία - Πρόεδρος, Εταιρεία για τη Διερεύνηση της Αρχαιοελληνικής και Βυζαντινής Τεχνολογίας (ΕΔΑΒυΤ)

Ο Καθηγητής Θεοδόσης Τάσιος γεννήθηκε στην Καστοριά. Πήρε το δίπλωμα του Πολιτικού Μηχανικού από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (1953) και συνέχισε τις σπουδές του στο Centre d'Etudes Superieures ITBTB, στο Παρίσι, για ένα χρόνο. Αναγορεύθηκε διδάκτωρ του Ε.Μ.Π. το 1958. Εξελέγη Επιμελητής του Ε.Μ.Π. (1958) και στη συνέχεια Έκτακτος Μόνιμος Καθηγητής (1964) και Τακτικός Καθηγητής (1969). Ίδρυσε το Εργαστήριο Οπλισμένου Σκυροδέματος του Ε.Μ.Π. και το διεύθυνε μέχρι την αποχώρησή του (1997). Δίδαξε ακόμα στα Πανεπιστήμια της Βαγδάτης (1979), της Σαγκάης (1982), της Νανκίν (1985), της Παβίας (1986) και στο College International des Sciences de Construction Paris (1979-1989).

Εξέχουσα μορφή στην επιστημονική και επαγγελματική ζωή της χώρας, υπήρξε δάσκαλος χιλιάδων μηχανικών, δημοσίευσε εκατοντάδες επιστημονικές εργασίες στις περιοχές της Εδαφομηχανικής, της Τεχνολογίας του Σκυροδέματος και της Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας, ενώ ασχολήθηκε με μια ευρύτατη περιοχή επιστημονικών, τεχνολογικών και εκπαιδευτικών θεμάτων (ευρωπαϊκοί και εθνικοί κανονισμοί, αντισεισμική προστασία, προστασία μνημείων, δημόσια έργα) αλλά και με θέματα Φιλοσοφίας, Παιδείας, Γλώσσας, Ορολογίας, καθώς και με κοινωνικά θέματα ως συντάκτης Επιφυλλίδων στον ημερήσιο και εβδομαδιαίο Τύπο.

Είναι ιδρυτικό μέλος και Πρόεδρος πολλών ελληνικών Επιστημονικών Ενώσεων, μέλος αμερικανικών και ευρωπαϊκών Ενώσεων, ενώ διετέλεσε Πρόεδρος της RILEM (1977-78), της CEB (1983-87), του «Model Code 90» (1987-91), Σύμβουλος των Ηνωμένων Εθνών και Εμπειρογνώμων της Ευρωπαϊκής Κοινότητας.

Απέσπασε πολλές τιμητικές διακρίσεις. Είναι Επίτιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου της Νανκίν (1985), Επίτιμος Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Λιέγης (1986), Fellow του American Concrete Institute (1986), Επίτιμος Πρόεδρος της CEB (1988), Επίτιμο Μέλος της RILEM (1989), της CIAS (1998), του Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Κύπρου (1999), της CICOP (2001), Επίτιμος Διδάκτωρ του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου (2001), Μέλος της Ακαδημίας Επιστημών του Τορίνο (2004), Επίτιμος Πρόεδρος της Ελληνικής Φιλοσοφικής Εταιρείας (2004) και Επίτιμο Μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Ορολογίας (2008). Τιμήθηκε, επίσης, με το Μετάλλιο της Πόλεως των Παρισίων (1986).

Είναι Πρόεδρος της Εταιρείας για τη Διερεύνηση της Αρχαοελληνικής και Βυζαντινής Τεχνολογίας (ΕΔΑΒυΤ).

Σχετικές ομιλίες