Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Μια Συζήτηση για την ανέφικτη νευροαπεικόνιση των συναισθημάτων

Σμυρνής Νίκος, Πόταγας Κωνσταντίνος

12 Ιανουαρίου 2019

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 01:09:29 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 2242
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

Η εισαγωγή τεχνικών λειτουργικής νευροαπεικόνισης, όπως της τομογραφίας εκπομπής ποζιτρονίων (PET) και της λειτουργικής μαγνητικής τομογραφίας (fMRI), προκάλεσε αρχικά μεγάλο ενθουσιασμό στο πεδίο της έρευνας για την κατανόηση των εγκεφαλικών και νευροβιολογικών μηχανισμών που μετέχουν στην αντίληψη και στη δημιουργία των θυμικών καταστάσεων. Ωστόσο, πολύ σύντομα, ο αρχικός ενθουσιασμός έδωσε τη θέση του στην απογοήτευση και στη σύγχυση: πάμπολλες μελέτες χωρίς όμως ακόμη ασφαλείς γνώσεις για την ταυτότητα των νευρωνικών αντίστοιχων των θυμικών καταστάσεων.

Κατά τη διάρκεια της συζήτησης, αναλύονται τα προβλήματα που τίθενται, όχι μόνο τεχνικής τάξεως αλλά και πολύ πιο θεμελιώδη, που αφορούν, κυρίως, την τεράστια εννοιολογική ασυμφωνία που υπάρχει στην περιοχή του θυμικού.

Αφενός, η δημιουργία μιας γνήσιας θυμικής κατάστασης στο πλαίσιο της πειραματικής εξέτασης είναι ένας άθλος πολύ δύσκολος: ο γνήσιος φόβος ή η αποστροφή ή ο πόθος ή η ευφορία συνήθως δεν επηρεάζονται από τις οδηγίες ενός πειραματιστή.

Αφετέρου, η μελέτη των νευρωνικών αντιστοίχων των θυμικών καταστάσεων βασίζεται στη ρητή παραδοχή ότι η ποιότητα που καθιστά τις νοητικές καταστάσεις –τις καταστάσεις αίσθησης, αντίληψης, ανάμνησης ή σκέψης– θυμικές, έχει έναν αποκλειστικά δικό της νευρωνικό μηχανισμό. Εάν αυτό δεν ευσταθεί, τότε, το πολύ που μπορούμε να ελπίζουμε να αποκαλύψουμε μέσω της νευροαπεικόνισης είναι τα δίκτυα της αντίληψης ή της σκέψης ή της ανάμνησης, όχι όμως του θυμικού. Εξίσου, αν όχι πιο προβληματική, είναι η απεικόνιση των υποθετικών δικτύων καταστάσεων πιο σύνθετων και περισσότερο ιδιοσυγκρασιακών όπως είναι τα «συναισθήματα» της ηθικής ή της θρησκευτικότητας, πόσω μάλλον αφού τέτοιες καταστάσεις είναι σχεδόν αδύνατον να οριστούν προφορικά και, πολύ περισσότερο, λειτουργικά με όρους ειδικών «έργων ενεργοποίησης».

Σμυρνής Νίκος Ψυχίατρος - Αναπληρωτής Καθηγητής, ΕΚΠΑ

Ο Νίκος Σμυρνής γεννήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 1965 στην Αθήνα.

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
• 1990: Πτυχίο Ιατρικής. Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Σχολή Επιστημών Υγείας, Τμήμα Ιατρικής.
• 1993: Διδακτορική Διατριβή. Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Σχολή Επιστημών Υγείας, Τμήμα Ιατρικής.
• 1999: Ειδικότητα στη Ψυχιατρική, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Ψυχιατρική Κλινική, Αιγινήτειο Νοσοκομείο.
• 2001: Ειδίκευση στην Γνωσιακή Ψυχοθεραπεία. Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγιεινής Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
• 2001: Ειδίκευση στην Γνωσιακή Ψυχοθεραπεία. Beck Institute for Cognitive Therapy and Research, Philadelphia, USA.

ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΕΣ-ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΘΕΣΕΙΣ
• 1990-1991 Μεταδιδακτορικός Συνεργάτης, The Johns Hopkins University, School of Medicine, Philip Bard Laboratory of Neurophysiology, Baltimore, Maryland, U.S.A.
• 1991-1992 Μεταδιδακτορικός Συνεργάτης,Brain Sciences Center, Veterans Administration Hospital Minneapolis, Minnesota, U.S.A.
• 1992-1993 Επιστημονικός Συνεργάτης, Εργαστήριο Ψυχοφυσιολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Ψυχιατρική Κλινική, Αιγινήτειο Νοσοκομείο.
• 1993-1994 Ειδικευόμενος Νευρολογίας Νευρολογική κλινική, «251» Γενικό Νοσοκομείο Αεροπορίας.
• 1995-1996 Ιατρός, Κέντρο Δηλητηριάσεων, Νοσοκομείο Παίδων «Αγλαϊα Κυριακού».
• 1996-1999 Ειδικεύμενος Ψυχιατρικής, Ψυχιατρική Κλινική, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αιγινήτειο Νοσοκομείο.
• 1999-2001 Βασικός Ερευνητής, Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγιεινής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
• 2001-2004 Επιστημονικός Συνεργάτης, Νευρολογική και Ψυχιατρική Κλινική, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αιγινήτειο Νοσοκομείο.
• 2004-2010 Λέκτορας Ψυχιατρικής, Ψυχιατρική Κλινική, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αιγινήτειο Νοσοκομείο.
• 2010-2014: Επίκουρος Καθηγητής Ψυχιατρικής, Ψυχιατρική Κλινική, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αιγινήτειο Νοσοκομείο.
• 2012-Διευθυντής Εργαστηρίου Γνωστικής Νευροεπιστήμης και Αισθητικοκινητικού Ελέγχου, Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγιεινής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
• 2014- Αναπληρωτής Καθηγητής Ψυχιατρικής, Ψυχιατρική Κλινική, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αιγινήτειο Νοσοκομείο.
• 2018- Διευθυντής, κλινικό τμήμα "Σκαρπαλέζου 2", Ψυχιατρική Κλινική, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αιγινήτειο Νοσοκομείο.

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ
• 92 Δημοσιεύσεις σε Διεθνή περιοδικά-πρακτικά με INDEX
• 10 Δημοσιεύσεις σε Ξενόγλωσσα Βιβλία-Πρακτικά
• 11 Δημοσιεύσεις σε Ελληνικά Περιοδικά και Βιβλία
• 4018 αναφορές (Google Scholar)
• h index:30 (Google Scholar)

Πόταγας Κωνσταντίνος Αναπληρωτής Καθηγητής Νευρολογίας, Νευρολογική Κλινική, Ιατρική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών

Ο Κωνσταντίνος Πόταγας είναι αναπληρωτής Καθηγητής Νευρολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου διδάσκει Νευρολογία στους φοιτητές της Ιατρικής και συνδιευθύνει το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Κλινικής Νευροψυχολογίας. Εργάζεται στην Α΄ Νευρολογική Κλινική του Πανεπιστημίου, στο Αιγινήτειο Νοσοκομείο, όπου είναι υπεύθυνος του Νευροψυχολογικού Ιατρείου Αφασίας και Διαταραχών του Λόγου.

Είναι κυρίως κλινικός νευρολόγος και εργάστηκε για πολλά χρόνια στη Γαλλία και στην Ελλάδα, σε Νοσοκομεία του ΕΣΥ της Αθήνας (Λαϊκό και Ευαγγελισμός). Ολοκλήρωσε τις Πανεπιστημιακές σπουδές του στην Ιατρική Αθηνών και ειδικεύτηκε στη Νευρολογία στη Γαλλία – Παρίσι και Νάντη. Απέκτησε το DEA (MSc) στην συγκριτική ψυχολογία των νοητικών δραστηριοτήτων από την EHESS στο Παρίσι. Η πτυχιακή του εργασία, υπό τη διεύθυνση του Καθηγητή J-L Signoret, αφορούσε τη νευροψυχολογία των τραυματικών εγκεφαλικών κακώσεων. Το διδακτορικό του ασχολήθηκε με τη νευροψυχολογική διερεύνηση της όσφρησης. Έχει δημοσιεύσει στους τομείς της αποκατάστασης των κρανιοεγκεφαλικών κακώσεων, της όσφρησης και νευροψυχολογικών διαταραχών σε διάφορες κλινικές καταστάσεις. Είναι συνεκδότης του ελληνικού περιοδικού νευροεπιστημών και επιστημών του ανθρώπου «Σύναψις».

Σχετικές ομιλίες