Τα μαθηματικά των επιδημιών

Το βραβείο Nobel Ιατρικής για το 2015 απονεμήθηκε στην Κινέζα ερευνήτρια Youyou Tu, η οποία εισήγαγε την αρτεμισινίνη στα εμβόλια κατά της ελονοσίας. Η αρτεμισινίνη σώζει πάνω από εκατό χιλιάδες ζωές κάθε χρόνο, κυρίως παιδιών  κάτω από 5 ετών.

Τα εμβόλια, που αποτελούν το σημαντικότερο παράγοντα αύξησης του προσδόκιμου ζωής, εξάλειψαν νόσους όπως η ευλογιά αλλά και μείωσαν θεαματικά τη δράση πολλών λοιμωδών νοσημάτων όπως η πολιομυελίτιδα, η ιλαρά και ο τέτανος.

Παρόλη την αλματώδη πρόοδο στην πρόληψη και την καταστολή τους, τα λοιμώδη νοσήματα παραμένουν η βασική αιτία θανάτου σήμερα, σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από τους πολέμους ή τους σεισμούς. Αρκεί να σκεφθούμε ότι ότι μόνο τα μεταδιδόμενα από κουνούπια νοσήματα προκαλούν 700 εκατομμύρια λοιμώξεις και πάνω από ένα εκατομμύριο θανάτους ετησίως.

Στην ομιλία του, ο Νίκος Δεμίρης παρουσιάζει τον τρόπο με τον οποίο τα αιτιοκρατικά και στοχαστικά μαθηματικά βοηθούν να κατανοήσουμε την μετάδοση των λοιμωδών νοσημάτων και αναρωτιέται:

- Συνδέεται το εμβόλιο ιλαράς-ερυθράς-παρωτίτιδας με τον αυτισμό;
- Θα έχουμε νέα πανδημία γρίπης;
- Πώς ο τεράστιος όγκος δεδομένων στο διαδίκτυο (big data) επηρεάζει τη σύγχρονη επιδημιολογία;