Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Συζητώντας για το πιάνο

Μπακοπούλου Ντόρα, Σεμιτέκολο Νέλλη, Φιδετζής Βύρων

31 Μαΐου 2019

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 00:43:03 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 178

Η Μουσική Βιβλιοθήκη φιλοξένησε διημερίδα που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του 15ου κύκλου των Ελληνικών Μουσικών Γιορτών με θέμα το πιάνο στην Ελληνική Μουσική. Ομιλητές ήταν κυρίως Έλληνες πιανίστες που μετέφεραν τη δική τους ματιά για τις πιανιστικές δημιουργίες γνωστών Ελλήνων συνθετών. To BLOD βιντεοσκόπησε και δημοσιεύει τρεις ομιλίες και μια συζήτηση από την εκδήλωση αυτή.

Από τον 18ο μέχρι τον 21ο αιώνα, από τον Μάντζαρο μέχρι τις μέρες μας και από τα morceaux de salon μέχρι τα δεξιοτεχνικά κοντσέρτα, τα πιανιστικά έργα Ελλήνων συνθετών αποκαλύπτουν μεγάλη ποικιλία έργων και συνθετικών τεχνικών.

Μουσικολόγοι και γνωστοί Έλληνες πιανίστες, μέσα από διαφορετικές προσωπικές τους προσεγγίσεις αναδεικνύουν θέματα ιστορικά, αισθητικά, τεχνικά και παιδαγωγικά καθώς και προβλήματα σχετικά με την διαθεσιμότητα και την πρόσβαση στην πλούσια ελληνική πιανιστική μουσική εργογραφία.

Στο στρογγυλό τραπέζι με τίτλο "Συζητώντας για το πιάνο", που δημοσιεύεται εδώ, δύο σπουδαίες Ελληνίδες ερμηνεύτριες του πιάνου, η Νέλλη Σεμιτέκολο και η Ντόρα Μπακοπούλου, με συντονιστή τον αρχιμουσικό Βύρωνα Φιδετζή, μιλούν για την δημιουργική πορεία τους και για τη συνεργασία τους με μεγάλους συνθέτες, όπως ο Γιάννης Χρήστου και ο Μάνος Χατζιδάκις.

Μπακοπούλου Ντόρα Πιανίστα

Η Ντόρα Μπακοπούλου γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε πιάνο, με την προτροπή και την ενθάρρυνση του μαέστρου Δημήτρη Μητρόπουλου, που την άκουσε μικρή, να παίζει στη Νέα Υόρκη.

Σε ηλικία 17 ετών αποφοίτησε από το Ωδείο Αθηνών (Α’ Βραβείο) με καθηγήτρια τη Μαρίκα Παπαϊωάννου. Συνέχισε τις σπουδές της στο Conservatoire της Γενεύης κοντά στον Louis Hiltbrand από όπου και αποφοίτησε (Α’ Βραβείο Δεξιοτεχνίας με διάκριση). Μελέτησε με τον Nikita Magalof, με τον Friedrich Gulda στο Σάλτσμπουργκ και με τους Paul Badura Skoda και Alfred Brendel στη Βιέννη όπου και βραβεύθηκε. Επίσης έχει βραβευθεί στους διαγωνισμούς του Μονάχου (Γερμανία) και Vercelli (Ιταλία).

Έχει δώσει ρεσιτάλ στην Ελλάδα και στο εξωτερικό (Λονδίνο, Παρίσι, Μόσχα, Αγία Πετρούπολη, Νέα Υόρκη). Έχει περιοδεύσει στη Γερμανία και έχει παίξει για τα Ηνωμένα Έθνη. Έχει εμφανιστεί στο Ηρώδειο ως σολίστ, στα πλαίσια των εκδηλώσεων «Αθήνα – Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης» και έχει εκπροσωπήσει την Ελλάδα σε πολιτιστικές εκδηλώσεις στο εξωτερικό. Έχει συνεργαστεί με τον Yehudi Menuhin, το Μάνο Χατζιδάκι, το Δημήτρη Χωραφά, το Βύρωνα Κολάση, το Μίκη Θεοδωράκη, το Γιώργο Δεμερτζή, τον Αντώνη Κοντογεωργίου, τον Τάσση Χριστογιαννόπουλο, την Μαρία Φαραντούρη, την Martha Argerich και άλλους.

‘Έχει ηχογραφήσει έργα του δυτικού ρεπερτορίου (Bach, Beethoven, Brahms, Chopin, Ravel, Scriabin, Rachmaninov ) και έργα Ελλήνων συνθετών (κυρίως Μάνο Χατζιδάκι και Μίκη Θεοδωράκη).

Η Ακαδημία Αθηνών την έχει τιμήσει για την μουσική της προσφορά με το Βραβείο Μοντσενίγου.

Ζει στην Ελλάδα όπου έχει δώσει μεγάλο αριθμό ατομικών ρεσιτάλ και έχει συμμετάσχει ως σολίστ σε εκδηλώσεις με τις Ελληνικές Κρατικές Ορχήστρες. Είναι καθηγήτρια στην Ανώτερη Σχολή Πιάνου του Ωδείου Αθηνών.

Ιστότοπος της Ντόρας Μπακοπούλου

Σεμιτέκολο Νέλλη Πιανίστα

Γεννημένη στην Αθήνα, σπούδασε στο Εθνικό Ωδείο (με καθηγήτριες τη Φώφη Γραφειάδου και την Κρινιώ Καλομοίρη), απ' όπου πήρε το δίπλωμά της. Συνέχισε ανώτερες σπουδές πιάνου στη Μουσική Ακαδημία του Μονάχου με τον Έρικ Τεν-Μπεργκ, καθώς και ιδιαίτερα μαθήματα με την Αλίς Πάσκους. Συνεργάστηκε επί σειρά ετών με το Συγκρότημα Σύγχρονης Μουσικής του Θόδωρου Αντωνίου, με τον Μάνο Χατζιδάκι στο Τρίτο Πρόγραμμα, στους Μουσικούς Αυγούστους του Ηρακλείου και στους Αγώνες Τραγουδιού της Κέρκυρας. Έχει δώσει συναυλίες σε πολλές χώρες της Ευρώπης, όπως τη Γερμανία, τη Γαλλία, το Βέλγιο, την Ισπανία, τη Βουλγαρία και την πρώην Γιουγκοσλαβία. Έχει πάρει μέρος στα Φεστιβάλ Αθήνας, Πάτρας, Ηρακλείου, Κέρκυρας, Καλαμάτας, Πειραιά, Οχρίδας και Λευκάδας. Επίσης, έχει συνεργαστεί με όλες τις ελληνικές ορχήστρες, καθώς και σε παραγωγές για το ραδιόφωνο και την τηλεόραση. Η δισκογραφία της περιλαμβάνει έργα των Γρηγορίου, Καλομοίρη, Κουρουπού, Μικρούτσικου, Σκαλκώτα, Σφέτσα και Χρήστου. Σήμερα διδάσκει στο Δημοτικό Ωδείο Καλαμάτας και στο Athenaeum.

Φιδετζής Βύρων Μαέστρος - Τσελίστας - Μελετητής της ελληνικής μουσικής

Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε Βιολοντσέλο µε τον Μανώλη Καζαµπάκα και ανώτερα θεωρητικά µε τον Σόλωνα Μιχαηλίδη στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης. Με υποτροφία του ΙΚΥ συνέχισε τις σπουδές του βιολοντσέλου στη Μουσική Ακαδηµία της Βιέννης µε τους Βλ. Ορλόφ, Α. Ναβάρα και Σ. Μπένες και πήρε το δίπλωµα του το 1975. Παράλληλα φοίτησε, στην ίδια σχολή, στην τάξη διεύθυνσης ορχήστρας του Χανς Σβαρόφσκι από το 1973 έως το 1977, οπότε πήρε και το δίπλωµα διεύθυνσης ορχήστρας. Παρακολούθησε επίσης σεµινάρια µε τους αρχιµουσικούς Μιλτιάδη Καρύδη (Βιέννη) και Ότµαρ Σουίτνερ (Βαϊµάρη).

Έχει εµφανιστεί ως σολίστ και ως διευθυντής ορχήστρας µε όλες τις ελληνικές συµφωνικές ορχήστρες, καθώς και µε ξένα συγκροτήµατα στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Συνεργάστηκε επί πολλά χρόνια µε την Εθνική Λυρική Σκηνή, όντας από το 1985 έως το 1992 µόνιµος αρχιµουσικός της. Από τον Σεπτέµβριο του 1990 ως το 1992 ήταν επικεφαλής αρχιµουσικός της Κρατικής Φιλαρµονικής του Αικατερίνενµπουργκ της πρώην Σοβιετικής Ένωσης και από το 1992 είναι προσκεκληµένος αρχιµουσικός της «Καπέλα Ρωσία», στη Μόσχα (πρώην ορχήστρας του Υπουργείου Πολιτισµού της ΕΣΣΔ). Υπήρξε παράλληλα προσκεκληµένος αρχιµουσικός της Συµφωνικής Ορχήστρας του Πάζαρτζικ της Βουλγαρίας από το 1990 ως το 1999, οπότε έγινε, µέχρι το 2001, καλλιτεχνικός της διευθυντής. Την περίοδο 2000-2005 είχε την καλλιτεχνική ευθύνη της Συµφωνικής Ορχήστρας του Δήµου Θεσσαλονίκης. Από το 1987 είναι µόνιµος αρχιµουσικός της ΚΟΑ, και από το 2004 έως το 2011 υπήρξε και ο καλλιτεχνικός της διευθυντής. Τον Νοέμβριο του 2016 ανέλαβε την Καλλιτεχνική Διεύθυνση της Φιλαρμόνιας Ορχήστρας Αθηνών.

Έχει ηχογραφήσει τις όπερες του Σ. Σαµάρα: Ρέα, Μάρτυς, Ξανθούλα, Δεσποινίς ντε Μπελ-ιλ, Τίγκρα, καθώς και το λυρικό κύκλο "Τα Επινίκια", τις όπερες του Π. Καρρέρ: "Κυρά Φροσύνη", "Δέσπω" την όπερα του Δ. Μητρόπουλου: "Αδελφή Βεατρίκη", τους 36 Ελληνικούς χορούς του Ν. Σκαλκώτα στην πρώτη συνολική παγκόσµια ηχογράφηση τις τρεις συµφωνίες του Μ. Καλοµοίρη: όλα τα Συµφωνικά του Ποιήµατα, το Τρίπτυχο, τις Ραψωδίες καθώς και τις όπερές του "Ανατολή" και "Κωνσταντίνος Παλαιολόγος" τα ορχηστρικά άπαντα, του Γ. Κωνσταντινίδη και τον "Ύµνο στην Ελευθερία" του Ν. Χ. Μάντζαρου στην πλήρη και πρωτότυπη µορφή του. Επίσης έργα των Γ. Σισιλιάνου, Δ. Δραγατάκη, Α. Ευαγγελάτου, Δ. Λιάλιου, Δ. Λαυράγκα, Μ. Βάρβογλη, Π. Πετρίδη, Αιµ. Ριάδη, Γ. Αξιώτη, Θ. Αντωνίου, Μ. Θεοδωράκη, Ι. Χαλιάσα, Π. Κούκου, Σ. Ζάνα Σ. Μιχαηλίδη, Θ. Καρυωτάκη, Χ. Ξανθουδάκη, Δ. Μαραγκόπουλου, Φ. Τσαλαχούρη κ.ά.

Δίδαξε µορφολογία και ιστορία της ελληνικής µουσικής στα τµήµατα µουσικών σπουδών του Πανεπιστηµίου Αθηνών και του Ιονίου Πανεπιστηµίου, του οποίου υπήρξε επί σειρά ετών μέλος της Διοικούσας Επιτροπής και τον Οκτώβριο του 2012 εξελέγη μέλος του  Διοικητικού  Συμβουλίου  του.  Επίσης δίδαξε Ιστορία και Αισθητική της Ελληνικής Όπερας στο µεταπτυχιακό πρόγραµµα του Τµήµατος Θεατρικών Σπουδών της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστηµίου Αθηνών. Διετέλεσε Πρόεδρος  της  Καλλιτεχνικής  Επιτροπής των Μουσικών Σχολείων της χώρας (1994-2005).

Η διεθνής κριτική εξεθείασε κατά καιρούς µε ιδιαιτέρως κολακευτικά σχόλια τη δισκογραφική αλλά και τη γενικότερη προσπάθειά του για την προβολή της ελληνικής µουσικής δηµιουργίας. Για την καλλιτεχνική του δράση η Ακαδηµία Αθηνών τον τίµησε το 1975 µε το βραβείο Σπύρου Μοτσενίγου. Για την προσφορά του στην ελληνική µουσική εξελέγη οµόφωνα επίτιµο µέλος της Ενώσεως Ελλήνων Μουσουργών, ενώ για το δισκογραφικό του έργο, του απονεµήθηκε τιµητική διάκριση από την Ένωση Ελλήνων Κριτικών Θεάτρου και Μουσικής. Το 2010 αναγορεύτηκε για τη πολυετή και ουσιαστική προσφορά του στη µουσική επίτιµος διδάκτωρ του Πανεπιστηµίου Αθηνών.

Σχετικές ομιλίες