Risk and resilience for psychosis and autism: Do developmental brain changes matter?

Ο καθηγητής Χρήστος Παντελής είναι ανώτερος ερευνητικός συνεργάτης (Senior Principal Research Fellow) στο Εθνικό Συμβούλιο Υγείας και Ιατρικής Έρευνας της Αυστραλίας (NHMRC), καθηγητής (Foundation Professor) νευροψυχιατρικής, και Επιστημονικός Διευθυντής του Κέντρου Νευροψυχιατρικής (Melbourne Neuropsychiatry Centre) του Πανεπιστημίου της Μελβούρνης και του ιδρύματος Melbourne Health. Κατέχει θέση επίτιμου διδάσκοντος (Honorary Professorial Fellow) στο Ινστιτούτο Νευροεπιστήμης και Ψυχικής Υγείας Florey (Florey Institute for Neuroscience & Mental Health) και είναι επικεφαλής της Μονάδας Αποκατάστασης Ψυχικής Υγείας Ενηλίκων στο Νοσοκομείο Sunshine. Ηγείται μιας επιστημονικής ομάδας 50 συνεργατών, ερευνητών και φοιτητών που ασχολούνται με εργασίες νευροαπεικόνισης και νευροψυχολογίας στους τομείς της σχιζοφρένειας και της ψύχωσης αλλά και άλλων ψυχιατρικών και νευροεκφυλιστικών διαταραχών στην Αυστραλία από το 1993. Το έργο του εστιάζει στις δομικές και λειτουργικές μεταβολές που εμφανίζει ο εγκέφαλος κατά την πορεία ανάπτυξης των ψυχώσεων. Η ομάδα αυτή περιέγραψε πρώτη τις προοδευτικές δομικές μεταβολές του εγκεφάλου κατά την εκδήλωση ψύχωσης, σε μια εργασία-ορόσημο που δημοσιεύτηκε στο Lancet το 2003. Έχει δημοσιεύσει πάνω από 430 εργασίες και κεφάλαια συγγραμμάτων, μεταξύ αυτών και εργασίες σε διακεκριμένα διεθνή περιοδικά ψυχιατρικής, νευρολογίας, ακτινολογίας και ιατρικής. Δημοσίευσε ένα από τα πρώτα βιβλία με θέμα τη νευροψυχολογία της σχιζοφρένειας και πρόσφατα έργα του είναι το σύγγραμμα «Olfaction and the Brain» (Όσφρηση και εγκέφαλος) και «The Neuropsychology of Mental Illness» (Η νευροψυχολογία της ψυχικής νόσου). Έχει δημιουργήσει μια μοναδική βάση δεδομένων με περισσότερες από 5.000 εικόνες σάρωσης εγκεφάλου ασθενών με σχιζοφρένεια και άλλες νευροψυχιατρικές διαταραχές, με πολλαπλές μεθόδους απεικόνισης και με διαχρονική παρακολούθηση. Οι πρόσφατες εργασίες του εστιάζουν στις διαταραχές της πρώιμης ανάπτυξης, συμπεριλαμβανομένων και των παιδιών με σχιζότυπα στοιχεία και αυτισμό.

Μετά την αποφοίτησή του από το Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης, ο καθ. Παντελής εκπαιδεύτηκε στην ψυχιατρική και την έρευνα, στο Λονδίνο. Έλαβε υποτροφία μετεκπαίδευσης στο εξωτερικό (Travelling Fellowship) από το Ηνωμένο Βασίλειο και ασχολήθηκε με την έρευνα στις απεικονιστικές μεθόδους, στο Εθνικό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας των ΗΠΑ (National Institute of Mental Health) το 1992. Αφού επέστρεψε στην Αυστραλία, το 1992, ίδρυσε μια ερευνητική μονάδα στο Ινστιτούτο Ερευνών στην Ψυχική Υγεία (Mental Health Research Institute). Αργότερα διορίστηκε αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης και ίδρυσε μια δραστήρια ερευνητική και κλινική μονάδα με αντικείμενο τη γνωσιακή νευροψυχιατρική (Cognitive Neuropsychiatry Research & Academic Unit) στο Νοσοκομείο Sunshine το 2000. Το νευροβιολογικό του έργο πάνω στη σχιζοφρένεια αποτέλεσε τη βάση της διατριβής για το διδακτορικό του δίπλωμα, το οποίο και έλαβε το 2005.

Ο καθηγητής Παντελής κατέλαβε την έδρα (Foundation Chair) της νευροψυχιατρικής το 2004 και έχει ιδρύσει το Κέντρο Νευροψυχιατρικής της Μελβούρνης (Melbourne Neuropsychiatry Centre). Έχει λάβει πολυάριθμες επιχορηγήσεις από το NHMRC, μεταξύ αυτών και τέσσερις επιχορηγήσεις για διεθνή συνεργατική έρευνα μεταξύ του NHMRC και της ΕΕ, και είναι επικεφαλής ερευνητής (Chief Investigator) ενός επιχορηγούμενου έργου εθνικού επιπέδου (national NHMRC Enabling Grant) με σκοπό την ίδρυση της Αυστραλιανής Ερευνητικής Τράπεζας για τη Σχιζοφρένεια (Australian Schizophrenia Research Bank, ASRB).Ήταν επίσης επικεφαλής ερευνητής σε ένα προγραμματικό επιχορηγούμενο έργο (Program Grant) του NHMRC από το 2005 (2005-2009: 7,4 εκατ. δολ. Αυστραλίας) με αντικείμενο τη νευροβιολογία της αρχόμενης βαρείας ψυχικής νόσου στις όψιμες φάσεις εγκεφαλικής ανάπτυξης. Αυτό το έργο ανανεώθηκε για ακόμη 5 χρόνια (2009-2013: >10 εκατ. δολ.). Επίσης, συμμετέχει ως ερευνητής σε επιχορηγούμενο έργο ύψους 23 εκατ. δολ. από το Κέντρο Συνεργατικής Έρευνας (Cooperative Research Centre) με αντικείμενο τους βιοδείκτες στις νευροεκφυλιστικές και ψυχωσικές διαταραχές. Το 2003 τιμήθηκε με το βραβείο ιατρικής έρευνας Selwyn-Smith από το Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης για το έργο του πάνω στις προοδευτικές εγκεφαλικές μεταβολές στα πρώιμα στάδια των ψυχώσεων, ενώ πιο πρόσφατα επαινέθηκε στο πλαίσιο της απονομής του βραβείου του Υπουργείου Υγείας της πολιτείας της Victoria για το 2009 λόγω της εξαιρετικής ατομικής συνεισφοράς του στην ψυχική υγεία. Έλαβε ερευνητική υποτροφία (Senior Principal Research Fellowship) από το NHMRC, η οποία ξεκίνησε το 2010. Το 2011 έλαβε επιχορήγηση διακεκριμένου ερευνητή (NARSAD Distinguished Investigator Grant) από το αμερικανικό Ίδρυμα Ερευνών στον Εγκέφαλο και τη Συμπεριφορά (Brain & Behavior Research Foundation). Το 2013 τιμήθηκε με το διεθνές βραβείο Robert-Sommer από την Ιατρική Σχολή του γερμανικού Πανεπιστημίου Justus Liebig. Πρόσφατα συμπεριελήφθη στον κατάλογο Thomson Reuters για τους επιστήμονες με τη μεγαλύτερη επιρροή παγκοσμίως, στον οποίο περιλαμβάνεται το 1% των επιστημόνων με τις περισσότερες μνείες για το έργο τους.

Ήταν μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Ινστιτούτου Ερευνών στη Σχιζοφρένεια (NSW Schizophrenia Research Institute) (2004-2010) και μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Εταιρείας Ψυχικών Νοσημάτων της Victoria (Mental Illness Fellowship of Victoria) (2004-2008), καθώς και μέλος στο Επιστημονικό Γνωμοδοτικό Συμβούλιο Νευροεπιστήμης της Victoria (Scientific Advisory Councils of Neurosciences Victoria) (από το 2006) και στο Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας Illawarra (Illawarra Institute for Mental Health) (από το 2010). Συμμετέχει επίσης σε διάφορα εθνικά και διεθνή γνωμοδοτικά συμβούλια και επιτροπές πάνω στη γνωσιακή λειτουργία στην ψύχωση, τη νευροαπεικόνιση στην ψυχιατρική, και τις φαρμακευτικές θεραπείες στη σχιζοφρένεια. Συμμετέχει στη συντακτική ομάδα των περιοδικών Australian & NZ Journal of Psychiatry, Journal of Cognitive Neuropsychiatry, International Review of Psychiatry, Acta Neuropsychiatrica, Early Intervention in Psychiatry, Schizophrenia Research, Schizophrenia Bulletin, Biological Psychiatry (2012-2014), Neuroimage Clinical, Brazilian Journal of Psychiatry, Ψυχιατρική, The World Journal of Biological Psychiatry (2014-) και European Journal of Neuroscience (2015-).