Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Μαθαίνουμε να πείθουμε με επιχειρήματα: ένα παράδειγμα πειραματικής εφαρμογής σε μαθητές Δημοτικού

Εγγλέζου Φωτεινή

14 Φεβρουαρίου 2015

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 17:59 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 3084
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

Tο Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Γλωσσολογίας και Μελέτης της Λογοτεχνίας και της Ρητορικής του Πανεπιστημίου Αθηνών και η επιστημονική μη κερδοσκοπική Ελληνική Ένωση για την Προώθηση της Ρητορικής στην Εκπαίδευση διοργάνωσαν επιστημονική διημερίδα με θέμα «Ο Λόγος της Πειθούς: Διεπιστημονικές προσεγγίσεις και διδακτικές προτάσεις». Η διημερίδα πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 14 και την Κυριακή 15 Φεβρουαρίου 2015 στο Αμφιθέατρο του Μαράσλειου Διδασκαλείου. Στο πλαίσιο της διημερίδας διεξήχθη και η 2η Πανελλήνια Συνάντηση Ρητορικών Ομίλων (μη διαγωνιστικού χαρακτήρα), κατά την οποία μαθητές, φοιτητές και ενήλικοι παρουσίασαν δημιουργικές ατομικές και ομαδικές προφορικές δραστηριότητες και ρητορικά αγωνίσματα. 

Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με τα Γραφεία Πολιτιστικών Θεμάτων Α΄/θμιας και Β΄/θμιας Α΄, Β΄, Γ΄ Δ΄ Αθήνας, Ανατολικής και Δυτικής Αττικής και Πειραιά και το Πανελλήνιο Δίκτυο για το Θέατρο στην Εκπαίδευση.

Στη διημερίδα συμμετείχαν με εισηγήσεις ακαδημαϊκοί (Πανεπιστήμιo Αθηνών, Πειραιώς, Ιωαννίνων, Πάντειο και Δημοκρίτειο), σχολικοί σύμβουλοι, εκπαιδευτικοί πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, εκπαιδευτές ρητορικής και επικοινωνίας, ερευ¬νητές από τον χώρο της κοινωνικής ψυχολογίας, της επικοινωνιολογίας, των δημοσίων σχέσεων και της ψυχικής υγείας, καθώς και φοιτητές και απόφοιτοι ελληνικών πανεπιστημίων που διακρίθηκαν σε παγκόσμιους αγώνες.

Η διημερίδα φιλοδοξεί να προσεγγίσει την πειθώ διεπιστημονικά, ώστε να αναδειχθεί η παιδαγωγική, επικοινωνιακή και πολιτική διάστασή της, και ταυτοχρόνως να παρουσιάσει την εκπαιδευτική αξία της σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης, από το Νηπιαγωγείο μέχρι και το Πανεπιστήμιο, καθώς και στη δια βίου μάθηση και την εκπαίδευση ενηλίκων.

Το Blod βιντεοσκόπησε και δημοσιεύει τις ομιλίες της 1ης ημέρας της διημερίδας.

Εγγλέζου Φωτεινή Δρ Διδακτικής της Γλώσσας, Διευθύντρια 2ου Δημοτικού Αλίμου

Η Φωτεινή Εγγλέζου γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε στο Φιλοσοφικό-Παιδαγωγικό-Ψυχολογικό Τμήμα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Μιλά Αγγλικά, Γαλλικά και Ιταλικά. Μετά τη μετεκπαίδευσή της στο Μαράσλειο Διδασκαλείο Δημοτικής Εκπαίδευσης Αθηνών ολοκλήρωσε με επιτυχία κύκλο μεταπτυχιακών σπουδών στο Π.Τ.Δ.Ε. του Πανεπιστημίου Αθηνών (ΜSc Διδακτικής Γλώσσας) και έλαβε υποτροφία από το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών. Το 2011 ανακηρύχθηκε διδάκτωρ του Π.Τ.Δ.Ε. στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων (Δρ της Διδακτικής της Γλώσσας) με επιβλέπουσα καθηγήτρια την κ. Σμαράγδα Παπαδοπούλου. Θέμα της διατριβής αποτέλεσε η διδακτική της επιχειρηματολογικής γραφής. Διαθέτει πολυετή διδακτική εμπειρία στο χώρο της δημόσιας και ιδιωτικής πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και από το 2011 εργάζεται ως διευθύντρια δημοτικού σχολείου. Είναι πρόεδρος του ρητορικού ομίλου ενηλίκων Hellenic Τοastmasters Club. Ως ενεργό μέλος και Γενική Γραμματέας της ΄Ενωσης για την Προώθηση της Ρητορικής στην Εκπαίδευση συμμετέχει σε επιμορφωτικά σεμινάρια ενηλίκων της πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Από το 2012 συνεργάζεται με το ιδιωτικό σχολείο ΔΕΛΑΣΑΛ για την οργάνωση προγράμματος ρητορικής και επιχειρηματολογίας στο Δημοτικό σχολείο. Συμμετέχει ως εισηγήτρια σε συνέδρια τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό σχετικά με την επιχειρηματολογία και την αξία της ρητορικής στην προώθηση του σχολικού και κριτικού γραμματισμού. Το 2014 δημοσίευσε το βιβλίο H Διδασκαλία της Επιχειρηματολογίας στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση: Από τον Προφορικό στον Γραπτό Λόγο. Θεωρία και Πράξη. Άρθρα της είναι δημοσιευμένα σε συλλογικούς τόμους και επιστημονικά περιοδικά τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Πιστεύει στη διάχυση της ρητορικής σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, μέσω στοχευμένων, αλληλο-συνδεόμενων και αντίστοιχων –με την ηλικία των μαθητών– προγραμμάτων εκπαιδευτικής δράσης. Είναι μέλος της Rhetoric Society of Europe και της Παιδαγωγικής Εταιρείας Ελλάδας. Συμμετείχε ως μέλος της οργανωτικής επιτροπής στην πραγματοποίηση της διημερίδας «Ο Λόγος της Πειθούς: Διεπιστημονικές Προσεγγίσεις και Διδακτικές Προτάσεις (Αθήνα, Μαράσλειο, 14-15 Φεβρουαρίου 2015), που διοργανώθηκε από το Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Γλωσσολογίας και Μελέτης της Λογοτεχνίας και της Ρητορικής του ΠΤΔΕ του Πανεπιστημίου Αθηνών και από την Ελληνική Ένωση για την Προώθηση της Ρητορικής στην Εκπαίδευση (σε συνεργασία με τους υπεύθυνους πολιτιστικών θεμάτων Α΄/ θμιας και Β΄/ θμιας Εκπαίδευσης Α΄, Β΄, Γ΄, Δ΄ Αθήνας, Ανατολικής και Δυτικής Αττικής και Πειραιά και με το Πανελλήνιο Δίκτυο για το Θέατρο στην Εκπαίδευση. Συμμετέχει ως μέλος της συντα-κτικής επιτροπής στη δημιουργία του ηλεκτρονικού περιοδικού Ρητορική Παιδεία.

ΣΥΓΓΡΑΦΙΚΟ ΕΡΓΟ

1. Εγγλέζου, Φωτεινή (2014). Η Διδασκαλία της Επιχειρηματολογίας στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Από τον Προφορικό στον Γραπτό Λόγο: Θεωρία και Πράξη. Αθήνα: Εκδόσεις Γρηγόρη.

2. Egglezou, Fotini (2014). “ Argumentative literacy and rhetorical citizenship: The case of genetically modified food in the institutional setting of a Greek primary school”. In Christian Kock and Lisa Villadsen (eds.) Contemporary Rhetorical Citizenship (pp. 183-204). Amsterdam: Leiden University Press.

3. Egglezou, Fotini & Nakas, Thanassis (2014). “Figures of repetition in the performance of the Italian folktale”, Mediterranean Journal of Social Sciences, 5(1), pp. 621-633.

4. Εgglezou, Fotini (2013). “Teaching the writing of argumentative genre through imitatio : A solid basis for the ‘beginner’ writers”. In Gabrijela, Kišiček & Igor, Ž. Žagar (Eds.) What we Know about the World: Rhetorical and Argumentative Perspectives (pp. 195-211). University of Windsor: Windsor Studies in Argumentation, 1 (WSIA), Digital Dissertationes 25.

5. Papadopoulou, Smaragda & Egglezou, Fotini (2013). “Τeaching for thinking and rhetoric: The contribution of rhetoric to the argumentative writing of students of a Greek elementary school”. In Hilde van Belle, Paul Gillaerts, Baldwin Van Gorp, Dorien Van de Mieroop, Kris Rutten (Eds.) Verbal and Visual Rhetoric in a Media World (pp. 177-196). Αmsterdam: Leiden University Press.

6. Εγγλέζου, Φωτεινή (2012). “Η μοντελοποίηση της δομής των επιχειρηματολογικών κειμένων ως ‘εργαλείο’ διδασκαλίας της επιχειρηματολογικής γραφής”. Πρακτικά του Ελληνικού Ινστιτούτου Εφαρµοσµένης Παιδαγωγικής και Εκπαίδευσης (ΕΛΛ.Ι.Ε.Π.ΕΚ.), 6ο Πανελλήνιο Συνέδριο, 5-7 Οκτωβρίου 2012, ΙSSN 1790- 8574.

7. Εγγλέζου Φωτεινή (2012). “Ποιοτική διδασκαλία της επιχειρηματολογίας στο δημοτικό σχολείο: ερευνητικά δεδομένα και προτάσεις” στα Πρακτικά του Πανελλήνιου Συνεδρίου (με διεθνή συμμετοχή) Η Ποιότητα στην Εκπαίδευση: Tάσεις και Προοπτικές (Β΄Τόμος), σσ. 597-608, Αθήνα.

8. Papadopoulou, Smaragda & Egglezou, Fotini (2010). “Children’s meta-cognitive and meta-linguistic knowledge of argumentation and their ability to use arguments: A study with fifth and sixth grade”, U.S.-China Foreign Language, 8(7), pp. 1-12.

Συμμετοχές σε συνέδρια:

Φωτεινή Εγγλέζου (2015). Mαθαίνουμε να πείθουμε με επιχειρήματα: ένα παράδειγμα πειραματικής εφαρμογής σε μαθητές Δημοτικού. Εισήγηση στη διημερίδα: Ο Λόγος της Πειθούς: Διεπιστημονικές Προσεγγίσεις και Διδακτικές Προτάσεις (Αθήνα, Μαράσλειο, 14-15 Φεβρουαρίου 2015), που διοργανώθηκε από το Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Γλωσσο-λογίας και Μελέτης της Λογοτεχνίας και της Ρητορικής του ΠΤΔΕ Αθηνών και από την Ελληνική Ένωση για την Προώθηση της Ρητορικής στην Εκπαίδευση.

Eγγλέζου, Φωτεινή (2014). “Στρατηγικές διαφωνίας στον επιχειρηματολογικό λόγο μαθητών του δημοτικού σχολείου: η περίπτωση της αντιλογίας στην τάξη (classroom debate)”. Ανακοίνωση στη διημερίδα που διοργάνωσε το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών (Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη) του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Θεσσαλονίκης με θέμα: Η ελληνική γλώσσα στην προφορική επικοινωνία (Θεσσαλονίκη, 18-19 Σεπτεμβρίου 2014).

Εγγλέζου, Φωτεινή (2014.). “Ο Γρηγόριος Β΄ από την Κύπρο: Η συμβολή του στη ρητορική παιδεία της δεύτερης βυζαντινής αναγέννησης». Ανακοίνωση στο 7ο Πανελλήνιο Συνέδριο του Ελληνικού Ινστιτούτου Εφαρμοσμένης Παιδαγωγικής και Εκπαίδευσης (ΕΛΛ.Ι.ΕΠ.ΕΚ.) στο Μαράσλειο Διδασκαλείο Δημοτικής Εκπαίδευσης Π.Τ.Δ.Ε. του Πανεπιστημίου Αθηνών (Αθήνα, 11-12 Οκτωβρίου 2014).

Egglezou, Fotini (2014). “Learning communication skills in the Hellenic Toastmasters Club: Implications of classical rhetorical principles”. Paper Presented at the 2nd International Conference on Rhetoric: Days of Ivo Škarić (Postira, Croatia, April 23-26).

Εγγλέζου, Φωτεινή (2013). “Αγώνες αντιλογίας (debate) και επιχειρηματολογία: ένα σύ-γχρονο, αποτελεσματικό μέσο διδακτικής προσέγγισης του γνωστικού αντικειμένου της γλώσσας”. Aνακοίνωση στο 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Σχολικών Συμβούλων (ΠΕΣΣ) Φωτί-ζοντας τη Διδασκαλία: Σύγχρονες Διδακτικές Προσεγγίσεις (Κόρινθος, 23-24 Νοεμβρίου 2013).

Εγγλέζου, Φωτεινή (2013). “Η δημοκρατική αγωγή στο ελληνικό σχολείο: Καλλιεργώντας τον λόγο των επιχειρημάτων”. Aνακοίνωση και συντονισμός βιωματικού εργαστηρίου στο Συνέδριο του Πρότυπου Πειραματικού Λυκείου της Ιωνιδείου Σχολής Πειραιά Η δημοκρα-τική αγωγή: διδάσκοντας, εκπαιδεύοντας, καλλιεργώντας... (Πειραιάς, 27-29 Σεπτεμβρίου 2013).

Egglezou, Fotini (2013). “Rhetorical performance of the Italian folktale: the dialectic among figures of speech and the ‘law’ of repetition”. Paper Presented at the Nineteenth Biennial Conference of the International Society for the History of Rhetoric (ISHR) οn Rhetoric and Performance, (Chicago, USA, 24-27 July 2013).

Εgglezou, Fotini (2013). “Argumentative literacy and rhetorical citizenship: The case of genetically modified food in the institutional setting of a Greek primary school”. Paper Presented at the 4th International Conference on Contemporary Rhetorical Citizenship: Purposes, Practices, and Perspectives, (University of Copenhagen, January 15-18, 2013).

Εγγλέζου, Φωτεινή (2012). “Επιχειρηματολογία και αντιλογία (debate) στο δημοτικό σχολείο: μια πειραματική προσπάθεια εφαρμογής”. Εισήγηση στο 8ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ελληνική Παιδαγωγική και Εκπαιδευτική Έρευνα (2-4 Νοεμβρίου 2012, Ιωάννινα).

Εγγλέζου, Φωτεινή (2012). “Η μοντελοποίηση της δομής των επιχειρηματολογικών κειμέ-νων ως ‘εργαλείο’ διδασκαλίας της επιχειρηματολογικής γραφής”. Εισήγηση στο 6ο Πανελλήνιο Συνέδριο του Ελληνικού Ινστιτούτου Εφαρμοσμένης Παιδαγωγικής και Εκπαίδευσης, Παιδεία Κάλλιστον Εστί Κτήμα Βροτοίς: Ανθρωπιστικές και Θετικές Επιστήμες: Θεωρία και Πράξη (5-7 Οκτωβρίου 2012, Αθήνα).

Εgglezou, Fοtini (2012). “Teaching the writing of argumentative genre through imitatio: A solid basis for the ‘beginner’ writers”. Paper Presented at the 3rd International Conference on Rhetoric: Days of Ivo Škarić (Postira, Croatia, April 19th-22nd 2012).

Papadopoulou, Smaragda & Egglezou, Fotini (2011). “Τeaching for thinking and rhetoric: The contribution of rhetoric to the argumentative writing of students of a Greek elementary school”. Paper presented at the Conference Rhetoric in Society 3, Antwerpen, Belgium (26-28 January 2011).

• ALLEN, M., BERKOWITZ, S. & HUNT, S.A. (1999).A meta-analysis of the impact of forensics and communication education on critical thinking. Communication Education, 48(1), 18-30.
• ANDREWS, R. (1995). Teaching and Learning Argument. London: Cassell.
• ARISTOTLE (1926). Art of Rhetoric, Vol. XXII. Cambridge, Mass: Ηarvard University Press.
• CAZDEN, C.B. (1988). Classroom Discourse: The Language of Teaching and Learning. Portsmouth, NH: Ηeinemann. 
• COPE, B. & KALANTZIS, M. (1993). The Powers of Literacy: A Genre Approach to Teaching Writing. Pittsburgh, PA.: University of Pittsburgh Press.
• CORBETT, E.P.J. & CONNORS, R.J. (1999). Classical Rhetoric for the Modern Student. Oxford: Oxford University Press. 
• DAUBER, C. (1989). Debate as empowerment. Journal of the American Forensic Association, 25, 205-207.
• ΕΓΓΛΕΖΟΥ, Φ. (2014).  Η Διδασκαλία της Επιχειρηματολογίας στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Αθήνα: Εκδόσεις Γρηγόρη.
• ENNIS, R.H. (1992). “Assessing higher order thinking for accountability” στο Teaching for Thinking, J.W. Keefe & H.J. Walberg (eds.), σσ. 73-91. Virginia: National Association of Secondary School Principals.
• FAIRCLOUGH, N. (1992). “Editor’s Introduction” στο Critical Language Awareness, σσ. 1-30. London: Longman.
• FAIRCLOUGH, N. & WODAK, R. (1997). “Critical discourse analysis” στο Discourse as Social Interaction, Teun A. Van Dijk (ed.), σσ. 258-284. London: Sage Publications.
• FREIRE, P. (1970). Pedagogy of the Oppressed. New York: Continuum.
• GRIMALDI, W. (1972). Studies in the Philosophy of Aristotle’s Rhetoric. Wiesbaden: Franz Steiner Verlag GMBH.
• ΗΑLLIDAY, M.A.K. (2002). “Text as semantic choice in social contexts” στο Linguistic Studies of Text and Discourse, 2, J. J. Webster (ed.), σσ. 23-84. London: Continuum. 
• HALMARI, H. & TUIJA, V. (eds). 2005. Persuasion across Genres: Α Linguistic Approach. Amsterdam: John Benjamins Publishing Company.
• KENNEDY, G. (2012). Ιστορία της Κλασικής Ρητορικής.  Αθήνα: Εκδόσεις Παπαδήμα.
• KIENPOINTNER, M. (1997). On the art of finding arguments: What ancient and modern masters of invention have to tell us about the ‘ars inveniendi’. Argumentation, 11,  225-236.
• Ο’ ΚΕΕFE, D.J. (1990). Persuasion: Theory and Research. London: Sage Publications.
• PERELMAN, CH. (1982). The Realm of Rhetoric. London: University of Notre Dame Press.
• PETTY, R.E. & CACIOPPO, J.T. (1986). Communication and Persuasion: Central and Peripheral Routes to Attitude Change. New York: Springer-Verlag.
• SCHELLENS, P.J. & DE JONG, M. (2004). Argumentation schemes in persuasive brochures. Argumentation, 18, 295-323.
• SEMLAK, W.D. & SHIELDS, D. (1977). The effect of debate training on students participation in the bicentennial youth debates. Journal of the American Forensic Association, 13, 194-196. 
• SIMONS, H.W. (1976). Persuasion: Understanding, Practice, and Analysis. Reading, MA: Addison-Wesley Publishing Co. 
• VAN DIJK, T.A., TINGTOOMEY, S. SMITHERMAN, G. & TROUTMAN, D. (1977). “Discourse, ethnicity, culture and racism” στο Discourse as Social Interaction, T.A. Van Dijk (ed.), σσ. 144-180. London: Sage. 
• VYGOTSKY, L.S. (1978). Mind in Society: The Development of Higher Psychological Processes. London: Harvard University Press.
• WALSH, C. (1991). “Literacy as praxis: A framework and an introduction” στο Literacy as Praxis, C. Walsh (ed.), σσ. 1-24. Norwood, N.J.: Ablex.

Σχετικές ομιλίες