Είναι η Ευρώπη σε πόλεμο με τη Ρωσία;

Την Κυριακή 11 Δεκεμβρίου 2022, πραγματοποιήθηκε το 10ο Διεθνές Συμπόσιο Θεσσαλονίκης, με τρία θεματικά πάνελ. Το Συμπόσιο διοργάνωσε η Πολιτιστική Εταιρεία Επιχειρηματιών Βορείου Ελλάδος μαζί με το Δίκτυο Ναυαρίνο, σε συνεργασία με το Ίδρυμα Konrad Adenauer.

Στο πλαίσιο του Συμποσίου έλαβαν χώρα τοποθετήσεις κορυφαίων επιστημόνων και ερευνητών σε θέματα γεωστρατηγικής, καθώς και εκπροσώπων του δημοσιογραφικού και δημοσκοπικού κλάδου, που αφορούσαν στην Τουρκία, τον πόλεμο στην Ουκρανία, και τη νεολαία στην Ελλάδα σήμερα.

Οι προσεχείς εκλογές θα καθορίσουν την Τουρκία του 21ου αιώνα αλλά δεν θα οδηγήσουν σε μια επίθεση σε βάρος της Ελλάδας

Στο πρώτο πάνελ, συζητήθηκε η κατάσταση στην Τουρκία και η στρατηγική του Προέδρου Ερντογάν. Ο καθηγητής Soli Özel, στην ανάλυσή του τόνισε ότι το μοντέλο διακυβέρνησης του Ερντογάν δεν έχει προηγούμενο στην Τουρκία όσον αφορά τον υπερσυγκεντρωτισμό και τον αυταρχισμό της εξουσίας, ενώ ανέφερε ότι η χώρα είναι έτοιμη για πολιτική και κοινωνική αλλαγή αλλά η αντιπολίτευση δεν έχει επιλέξει ακόμα υποψήφιο και δεν φαίνεται να έχει αρθρώσει ένα κοινό αφήγημα που να πείθει. Ο αναλυτής Gareth Jenkins δήλωσε ότι σήμερα είναι ανήσυχος όσο ποτέ για το τι συμβαίνει στην Τουρκία και τις πολιτικές του Ερντογάν: η χώρα είναι διαιρεμένη, τα ΜΜΕ απολύτως ελεγχόμενα, το κράτος έχει αντικατασταθεί από τα όργανα της Προεδρίας και η χώρα έχει μπροστά της μία μακρά περίοδο αστάθειας, είτε χάσει, είτε κερδίσει, ο νυν Πρόεδρος. Ο Wolfango Piccoli εστίασε στην οικονομική κατάσταση που επικρατεί στη γειτονική χώρα, με το πραγματικό ποσοστό του πληθωρισμού να κινείται πάνω από το 150%, 200% στα τρόφιμα και την κοινωνία να φτωχοποιείται. Τέλος, ο καθηγητής Ιωάννης Ν. Γρηγοριάδης, ανέλυσε, μεταξύ άλλων, το ρόλο που δύναται να παίξουν οι Κούρδοι της Τουρκίας στην έκβαση του εκλογικού αποτελέσματος. Και οι τέσσερις ομιλητές φάνηκαν καθησυχαστικοί για το ενδεχόμενο μιας ελληνο-τουρκικής σύγκρουσης παρά την αύξηση της έντασης μεταξύ των δύο χωρών.

Η Ρωσία περνά μια περίοδο αποπροσανατολισμού και επώδυνης απομόνωσης από την Ευρώπη

Το δεύτερο πάνελ με θέμα τον ρωσο-ουκρανικό πόλεμο, άνοιξε με την εξ αποστάσεως παρέμβαση της Alexandra Vacroux, από το Πανεπιστήμιο του Harvard, η οποία εξήγησε ότι η Δύση έχει πρόβλημα «Ρωσίας» όχι πρόβλημα «Πούτιν», ότι ο πόλεμος προβλέπεται να κρατήσει χρόνια και ότι η έκβαση του πολέμου θα κριθεί από τη στήριξη που θα συνεχίσει να λαμβάνει η Ουκρανία από τη Δύση. Στην παρέμβασή του, ο καθηγητής Λουκάς Τσούκαλης έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για την Ευρώπη, η οποία εμφανίζεται ως παράγοντας Β’ κατηγορίας σε μία σύγκρουση που εξελίσσεται στη γειτονιά της και την αφορά άμεσα. Ο βουλευτής στην κρατιδιακή Βουλή της Σαξονίας, Sebastian Fischer, μίλησε για τις ρωσο-γερμανικές σχέσεις και την ανάγκη η Γερμανία και η υπόλοιπη Ευρώπη να στηρίξουν την Ουκρανία, με ιδιαίτερη προσοχή στον κίνδυνο διάλυσης της Ρωσίας και αποσταθεροποίησης και άλλων περιοχών. Στη συνέχεια, παρενέβησαν οι δύο εξόριστοι στο Λονδίνο Ρώσοι δημοσιογράφοι, Andrei Soldatov και Irina Borogan, οι οποίοι μίλησαν για το τι συμβαίνει στο εσωτερικό της Ρωσίας καθώς και για τη ρωσική διασπορά: τα αφηγήματα εντός της χώρας ελέγχονται από τον Πούτιν, περίπου 500.000 Ρώσοι έχουν εγκαταλείψει τη χώρα, και για πολλούς Ρώσους που έχουν ισχυρούς φιλικούς αλλά και οικογενειακούς δεσμούς από την άλλη πλευρά των συνόρων η σύγκρουση φαντάζει με εμφύλιο. Τέλος, ανέφεραν ότι ο Πούτιν έχει χτίσει ένα απολύτως προσωπικό σύστημα εξουσίας και ότι κανείς δεν πρέπει να αναμένει ότι θα γίνει κάποια ανατροπή από τον κλειστό αυτό κύκλο.

Οι νέοι σήμερα: από την απόρριψη στη διεκδίκηση

Μετά την ανάλυση του ευρύτερου γεωπολιτικού περιβάλλοντος, των αλλαγών και των νέων δεδομένων που είναι πιθανό να καθορίσουν το διεθνές πλαίσιο για την επόμενη γενιά, το Συμπόσιο έκλεισε με το 3ο και τελευταίο πάνελ με ομιλητές τους Στράτο Φαναρά, Παύλο Τσίμα, Λουκά Τσούκαλη και Δημήτρη Καιρίδη. Σε αυτό συζητήθηκαν τα ευρήματα της έρευνας Metron Analysis με τίτλο «Ελληνική νεολαία, το μέλλον της Ελλάδας σε έναν κόσμο που αλλάζει: αξίες, στάση ζωής, προτιμήσεις». Σύμφωνα με την έρευνα, τα ζητήματα που απασχολούν τους νέους έχουν στην πλειοψηφία τους να κάνουν με υλικές ανάγκες, από την οικονομική ανασφάλεια μέχρι τις ανισότητες, ωστόσο ζητήματα δημοκρατίας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων παραμένουν ιδιαίτερα ψηλά στις προτεραιότητές τους. Ταυτόχρονα, παρά τις αλλεπάλληλες κρίσεις, το 73% απάντησε πως σε 10 χρόνια θα ζει καλύτερα από σήμερα, πράγμα το οποίο πιθανώς να σχετίζεται με την επιστροφή σε μία πιο «κανονική» προσωπική και κοινωνική ζωή μετά τον εγκλεισμό λόγω πανδημίας. Επιπλέον, οι νέοι προκρίνουν σαφώς την ελευθερία έναντι της ασφάλειας (75%), αντιλαμβάνονται και ως ευρωπαϊκή την ταυτότητά τους (68%) έναντι της αμιγώς ελληνοκεντρικής (30%) και έχουν θετική άποψη για την ΕΕ (65%).

Το BLOD ευχαριστεί τους διοργανωτές για την ευγενική παραχώρηση των βίντεο της εκδήλωσης