Ανοσοκυτταροχημικές μέθοδοι στην ανίχνευση καρκινικών κυττάρων στο περιφερικό αίμα

Πρόσφατες εξελίξεις στην τεχνολογία ανίχνευσης ακόμα και ελάχιστων καρκινικών κυττάρων στο περιφερικό αίμα έχουν αναζωογονήσει το ενδιαφέρον για το ρόλο τους στην ανάπτυξη των μεταστάσεων.

Μελέτες σε ασθενείς με καρκίνο τού παχέως εντέρου, τού μαστού, τού προστάτη, και τού πνεύμονα κατέδειξαν ότι η παρουσία καρκινικών κυττάρων στο περιφερικό αίμα αποτελεί ανεξάρτητο προγνωστικό δείκτη για την ολική επιβίωση και το διάστημα ελεύθερο νόσου. Επίσης αποτελούν δείκτες της ανταπόκρισης στην χημειοθεραπεία και πιθανά μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν νέοι θεραπευτικοί στόχοι, και σαν περισσότερο ακριβείς καρκινικοί δείκτες.

Οι νεώτερες μέθοδοι ανίχνευσης αυτών των κυττάρων είναι είτε άμεσες, (βασίζονται σε κυτταρομετρκές και ανοσο-ιστοχημικές μεθόδους πού εξετάζουν ολόκληρο το κύτταρο) είτε έμμεσες (ανιχνεύουν χαρακτηριστικά τμήματα DNA η RNA με τη βοήθεια PCR). Καθώς τα καρκινικά κύτταρα στο περιφερικό αίμα αποτελούν σπάνια συμβάντα (περίπου ένα καρκινικό κύτταρο σε ένα εκατομμύριο κύτταρα αίματος), ο διαχωρισμός από τα υπόλοιπα κύτταρα τού αίματος είναι καθοριστικός για την επιτυχία της μεθόδου ανίχνευσης.

Ο διαχωρισμός επιτυγχάνεται με την αξιοποίηση των ιδιαίτερων κυτταρολογικών χαρακτηριστικών των καρκινικών κυττάρων, όπως το μέγεθος και η πυρηνική πυκνότητα, η με χρήση ειδικών αντισωμάτων τα οποία ανιχνεύουν ειδικά καρκινικά αντιγόνα στην επιφάνεια του καρκινικού κυττάρου ή και μέσα στο κυτταρόπλασμα.

Η εφαρμογή ανοσοκυτταροχημικών μεθόδων στην ανίχνευση καρκινικών κυττάρων στο περιφερειακό αίμα έχει καταδείξει ότι η παρουσία αυτών των κυττάρων σχετίζεται με τη δημιουργία μεταστάσεων, και μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν αξιόπιστος και ανεξάρτητος δείκτης όχι μόνο για την πρόγνωση, αλλά και για την πρώιμη και έγκαιρη διάγνωση υποτροπής τού καρκίνου.