Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Δημόσια Συζήτηση για την Πολιτισμική Δημοκρατία - 2ο στρογγυλό τραπέζι

Γιάντσιου Κατερίνα, Σουλιώτης Νίκος, Πετσίνη Πηνελόπη, Μπιλάλης Μήτσος, Σκαλτσά Ματούλα

27 Φεβρουαρίου 2019

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 01:10:11 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 406
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

 Δημόσια συζήτηση, με θέμα «Πολιτισμική Δημοκρατία» διοργάνωσε το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, την Τετάρτη 27 Φεβρουαρίου 2019, στο κεντρικό κτίριο του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου (αμφιθέατρο Άλκης Αργυριάδης).

Η πολιτισμική δημοκρατία διατρέχει ως φιλοσοφία και πολιτικό διακύβευμα ολόκληρο το φάσμα των στρατηγικών στόχων της υπουργού κ. Μυρσίνης Ζορμπά για τον σύγχρονο πολιτισμό. Όπως σημειώνει η υπουργός «η πολιτισμική δημοκρατία ζητάει απαντήσεις σε μια σειρά από κρίσιμα για την εποχή ερωτήματα: Ποιοι είναι οι μηχανισμοί μέσα από τους οποίους οι ανισότητες και διακρίσεις λειτουργούν και αναπαράγονται στην κουλτούρα της καθημερινής ζωής; Πώς μπορούν να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις και οι συνθήκες για τη συμμετοχή διαφορετικών ομάδων πληθυσμού στον πολιτισμό, ειδικά των περισσότερο ευάλωτων; Ποιες είναι οι σύγχρονες απαντήσεις στον πολιτισμικό πεσιμισμό και συντηρητισμό; Με ποιους τρόπους η ψηφιακή πραγματικότητα θα οδηγήσει σε πιο δίκαιη κατανομή των πολιτισμικών αγαθών;».

Στόχος της δημόσιας συζήτησης είναι να ανοίξει ο διάλογος για τη σύνδεση της πολιτισμικής δημοκρατίας με την πολιτική δημοκρατία. Όπως επισημαίνει η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού «ανάμεσα στον δογματικό κρατισμό και στον ανταγωνιστικό νεοφιλελευθερισμό θα πρέπει βρεθεί το σημείο αναφοράς στο ευαίσθητο πεδίο του πολιτισμού που αφορά τα πολιτιστικά αγαθά, τις τέχνες αλλά κυρίως τις στάσεις ζωής, τις επιλογές των νέων ανθρώπων, τα οράματα και τις προσδοκίες τους. Η χώρα διαθέτει ένα πολιτισμικό κεφάλαιο που χρειάζεται να ξαναδούμε από την αρχή τη σύνθεσή του, την επένδυση και την προστιθέμενη πολιτισμική, οικονομική και κοινωνική αξία του. Οι λέξεις-κλειδιά για αυτή τη διαδικασία είναι η συμμετοχικότητα, τα πολιτισμικά δικαιώματα, οι πολιτισμικές κοινότητες και δίκτυα – ορατές ή αφανείς, η πολιτισμική βιοποικιλότητα, εντέλει η κοινωνική συνοχή μέσα από τον πολυφωνικό διάλογο γύρω από όλα αυτά τα ζητήματα».

Το πρόγραμμα της εκδήλωσης, περιλαμβάνει δύο στρογγυλά τραπέζια:

1ο στρογγυλό τραπέζι με ομιλητές την καθηγήτρια στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Μάρθα Μιχαηλίδου, τον καθηγητή ΕΚΠΑ, Νίκο Παναγιωτόπουλο, τον βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ και καθηγητή ΕΜΠ, Δημήτρη Σεβαστάκη και τον καθηγητή ΑΠΘ, Γιάννη Σταυρακάκη.

2ο στρογγυλό τραπέζι με ομιλητές την Ειδική Γραμματέα Κοινωνικής Ένταξης Ρομά, Κατερίνα Γιάντσιου, την ομότιμη Καθηγήτρια του ΑΠΘ, Ματούλα Σκαλτσά, τον καθηγητή του πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Μήτσο Μπιλάλη, την καθηγήτρια στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Πηνελόπη Πετσίνη και τον ερευνητή στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών, Νίκο Σουλιώτη.

 

(Πηγή: Ιστότοπος του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού)

Γιάντσιου Κατερίνα Ειδική Γραμματέας Κοινωνικής Ένταξης Ρομά
Σουλιώτης Νίκος Κοινωνιολόγος - Ερευνητής ΕΚΚΕ

Ο Νίκος Σουλιώτης είναι κοινωνιολόγος, Ερευνητής Γ στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών. Είναι απόφοιτος τους τμήματος Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου (1998) και εκπόνησε το διδακτορικό του στην Κοινωνιολογία στην Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales στο Παρίσι (2005). Ασχολείται με ζητήματα πόλης, πολιτισμού και οικονομικής κοινωνιολογίας σχετικά με τα οποία έχει πραγματοποιήσει δημοσιεύσεις σε συλλογικούς τόμους καθώς και ελληνικά και διεθνή επιστημονικά περιοδικά.

Πετσίνη Πηνελόπη Δρ. Τεχνών και Ανθρωπιστικών Επιστημών, Επιστημονικά Υπεύθυνη μεταδιδακτορικού ερευνητικού προγράμματος στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου

Η Πηνελόπη Πετσίνη γεννήθηκε στο Βουκουρέστι το 1973. Σπούδασε φωτογραφία στην Αθήνα και στη Βρετανία (University of London, Goldsmiths College –ΜΑ και University of Derby –PhD) με υποτροφία του I.K.Y. Είναι διδάκτωρ των Τεχνών και των Ανθρωπιστικών Επιστημών με ειδίκευση στη φωτογραφία. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα, τόσο ως προς τη θεωρία όσο και ως προς την πρακτική, εστιάζουν στη φωτογραφία και τη σχέση της με την ατομική και συλλογική μνήμη, την ιστορία και την πολιτική. Έχει εκθέσει και δημοσιεύσει εκτεταμένα στην Ελλάδα και διεθνώς και τα τελευταία χρόνια αρθρογραφεί συστηματικά. Έχει επιμεληθεί σημαντικό αριθμό φωτογραφικών και εικαστικών εκθέσεων με πιο πρόσφατες τις ομαδικές «Μια Άλλη Ζωή: Ανθρώπινες Ροές / Άγνωστες Οδύσσειες» (Μουσείο Φωτογραφίας Θεσ/νίκης, 5/2016 – 4/2017) και «Τόποι Μνήμης» (Μουσείο Μπενάκη, 6-7/2016). Επιμελήθηκε την κεντρική θεματική της Photobiennale 2018 που αποτελείται από δύο διεθνείς ομαδικές εκθέσεις στο Μουσείο Φωτογραφίας και στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης (28/9/2018 - 29/3/2019, Θεσ/νίκη) με τίτλο «Capitalist Realism: Συντελεσμένο Μέλλον | Παρελθόν Διαρκείας» και τον ομότιτλο συλλογικό τόμο (Εκδόσεις Πανεπιστημίου Μακεδονίας, 2018). Στις πρόσφατες εκδόσεις της συγκαταλέγονται επίσης το βιβλίο Τόποι Μνήμης: Φωτογραφία, Συλλογική Μνήμη και Ιστορία (Ελληνικό Κέντρο Φωτογραφίας, 2016) και οι συλλογικοί τόμοι Η Λογοκρισία στην Ελλάδα (Ίδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ, 2016) και Λεξικό Λογοκρισίας στην Ελλάδα: Καχεκτική Δημοκρατία, Δικτατορία, Μεταπολίτευση (Καστανιώτης, 2018) τους οποίους συνεπιμελήθηκε με τον Δημήτρη Χριστόπουλο.

Διδάσκει θεωρία φωτογραφίας και σύγχρονης τέχνης από το 2004 (Τμήμα Φωτογραφίας και Οπτικοακουστικών Τεχνών, ΠΑΔΑ / Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Πανεπιστήμιο Πατρών). Δίδαξε επίσης ως εξωτερικός συνεργάτης του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών, Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας (2012-16) στα πλαίσια του προγράμματος Δια Βίου Μάθησης και της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών στο πρόγραμμα «Ζητήματα θεωρίας των Εικαστικών Τεχνών και της Φωτογραφίας». Πρόσφατα δίδαξε στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου το μάθημα «Τέχνη, Ελευθερία, Λογοκρισία» και στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα «Πολιτική Επιστήμη και Νεότερη Ιστορία» το μάθημα «Λογοκρισία: Διεπιστημονικές προσεγγίσεις» από κοινού με τον Δ. Χριστόπουλο. Είναι Επιστημονικά Υπεύθυνη στο μεταδιδακτορικό ερευνητικό πρόγραμμα «Η Λογοκρισία στον Κινηματογράφο και τις Εικαστικές Τέχνες» στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου.

Μπιλάλης Μήτσος Επίκουρος Καθηγητής Θεωρίας και Τεχνολογίας της Ιστορίας, Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

Ο Μήτσος Μπιλάλης σπούδασε Ιστορία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και στο Πανεπιστήμιο ‘Sv. Kl. Ohridski’ της Σόφιας. Εργάζεται ως Επίκουρος Καθηγητής Θεωρίας και Τεχνολογίας της Ιστορικής Πληροφορίας στο Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα κινούνται στους χώρους της θεωρίας της Ιστορίας, της δημόσιας Ιστορίας, της κοινωνικής ιστορίας της τεχνολογίας, των σπουδών του διαδικτύου και των σπουδών του οπτικού πολιτισμού.

Σκαλτσά Ματούλα Ιστορικός της Τέχνης - Μουσειολόγος - Ομότιμη Καθηγήτρια Ιστορίας της Τέχνης και Μουσειολογίας, ΑΠΘ -Μέλος Δ.Σ. ΜΚΣΤ, ΜΜΣΤ & ΜΟΜus

Η Ματούλα Σκαλτσά είναι Ομότιμη Καθηγήτρια και Ειδική Συντονίστρια Ακαδημαϊκών Προγραμμάτων του ΔΔΠΜΣ.

Σπούδασε ιστορία και αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Aθηνών, έκανε μεταπτυχιακές σπουδές μουσειολογίας στο Πανεπιστήμιο City του Λονδίνου και εκπόνησε τη διδακτορική της διατριβή στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων του Α.Π.Θ. όπου και δίδασκε Ιστορία της Τέχνης και Μουσειολογία.

Τα τελευταία 30 χρόνια, από το 1985 ως σήμερα, έχει επιμεληθεί περισσότερες από 50 εκθέσεις τέχνης (θεματικές, ατομικές ή αναδρομικές), ιστορικών τεκμηρίων και αρχαιολογικών αντικειμένων σε μουσεία της Θεσσαλονίκης, της Αθήνας και της Πάτρας, έχοντας συνεργαστεί με το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, το Μουσείο Μπενάκη, το Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τραπέζης, το Μουσείο Αθλητισμού κ.ά. Επίσης, για την εκπόνηση εφαρμοσμένων θεμάτων από τους φοιτητές του ΔΠΜΣ ‘Μουσειολογία’, εποπτεύει την έρευνα και την οργάνωση εκθέσεων σε μουσειακούς χώρους. Παράλληλα με τις εκθέσεις, είχε την εποπτεία σύλληψης και συγγραφής μουσειοπαιδαγωγικών προγραμμάτων για παιδιά και έχει την εποπτεία των μουσειοπαιδαγωγικών προγραμμάτων του Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης. Από το 1985 είναι μέλος του Δ.Σ. του Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και μέλος της Εικαστικής του Επιτροπής, υπήρξε μέλος της εικαστικής επιτροπής της Εθνικής Τραπέζης της Ελλάδος, καθώς και του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου Μουσειακής Πολιτικής του ΥΠ.ΠΟ. Το 1995 ήταν υπεύθυνη Εικαστικών Εκδηλώσεων και Συντονισμού Προγράμματος Εκδηλώσεων Πολιτισμού στον Οργανισμό Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης «Θεσσαλονίκη ’97». Είναι επιστημονικώς υπεύθυνη και μέλος ερευνητικής ομάδας σε επιχορηγούμενα από την Ευρωπαϊκή Ένωση ερευνητικά προγράμματα για μουσειολογικά θέματα.Το 1997 συνέταξε και υλοποίησε για το Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα «Διαχείριση Πολιτιστικών Μονάδων», το οποίο λειτουργεί από το 2004 και, ως ακαδημαϊκή υπεύθυνος, μετείχε στην επιστημονική του οργάνωση και στην παρακολούθηση συγγραφής των σχετικών εγχειριδίων. Συνεργάστηκε επίσης για την ανάπτυξη και λειτουργία του πρώτου Διατμηματικού και στη συνέχεια Διαπανεπιστημιακού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών Μουσειολογίας-Διαχείρισης Πολιτισμού στην Ελλάδα. Έχει γράψει καταλόγους για συλλογές έργων τέχνης πολιτιστικών ιδρυμάτων, βιβλία για την τέχνη και τα μουσεία, μεταξύ των οποίων Αίθουσες Τέχνης στην Ελλάδα: Αθήνα – Θεσσαλονίκη 1920-1988 (1989), Γουναρόπουλος (1990), Η Συλλογή του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τραπέζης (1990), Η Συλλογή του Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης (1993), Arts Sponsorship: Museums, Galleries, Arts Organizations in the U.K. and Greece: Athens, OMEPO, 1993, το οποίο μεταφράστηκε και στα ελληνικά, Για τη μουσειολογία και τον πολιτισμό, (1999). Έχει επιμεληθεί πρακτικά συμποσίων όπως Η Μουσειολογία στον 21ο αιώνα: Θεωρία και Πράξη, (2001) και έχει την ευθύνη των εκδόσεων της σειράς των ετήσιων εκπαιδευτικών συμποσίων με τον τίτλο Μουσεία 04, Μουσεία 05, Μουσεία 06, Μουσεία 11 κλπ που οργανώνει και εκδίδει το ΔΠΜΣ ‘Μουσειολογία’. Έχει δημοσιεύσει περισσότερα από 100 άρθρα για πολιτιστικά θέματα σε συλλογικές επιστημονικές εκδόσεις και περιοδικά τέχνης της Ελλάδας και του εξωτερικού, ενώ από το 1990 αρθρογραφεί στα Nέα και το Bήμα για θέματα πολιτισμού και παρουσιάζει σχετικά θέματα στο ραδιόφωνο και την τηλεόραση. Έχει διευθύνει πολλές μουσειολογικές νοηματικές μελέτες μεταξύ άλλων για τη μόνιμη συλλογή του Λαογραφικού Μουσείου Βελβενδού Κοζάνης, του Μουσείου της Ιεράς Μητροπόλεως Αλεξανδρουπόλεως και της Ιεράς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης (έχει παρουσιαστεί στο ειδικό μουσειολογικό περιοδικό Museum Practice, Χειμώνας 2007), του Μουσείου Οίνου Γεροβασιλείου στη Θεσσαλονίκη, του Μουσείου Καπνού Ξάνθης, του Μουσείου της Εθνικής Τραπέζης της Ελλάδος στην Αθήνα, του Μουσείου Σικελιανού στη Λευκάδα, καθώς και του Μουσείου της Μονής του Κύκκου στην Κύπρο, ενώ έχει συνεργαστεί με αρχιτέκτονες μουσειολόγους για τη μετατροπή του εργοστασίου της ΥΦΑΝΕΤ σε Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και για την αρχιτεκτονική μελέτη του Κέντρου Διάδοσης Επιστημών Νόησις στη Θεσσαλονίκη. Έχει επίσης διευθύνει και υλοποιήσει μουειακές εκθέσεις για το Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τραπέζης της Ελλάδος και για το Μουσείο Αθλητισμού-Ολυμπιακό Μουσείο της Θεσσαλονίκης. Ως ιστορικός της τέχνης και μουσειολόγος έχει επιμεληθεί περισσότερες από 40 περιοδικές εκθέσεις, αρκετές από τις οποίες αναδρομικές ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών, όπως οι Joseph Beuys, Max Beckmann, Andy Warhol και Gunter Ucker.

Ενήργησε για την ίδρυση στην Ελλάδα της Εταιρείας Ελλήνων Μουσειολόγων, έχοντας εκλεγεί Πρόεδρός της. Είναι ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Ιστορικών Τέχνης, μέλος της Ένωσης Μουσείων Μεγάλης Βρετανίας και της Εταιρείας Ελλήνων Τεχνοκριτών. Πρόσφατα έγινε αντεπιστέλλον μέλος, εθνική εκπρόσωπος του Ευρωπαϊκού Δικτύου για τους Μουσειακούς Οργανισμούς (NEMO: Network of European Museum Organizations).

Σχετικές ομιλίες