Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Δεν χρειαζόμασταν διάλογο – τότε είχαμε πρόσωπα: Συναισθήματα, εκφράσεις προσώπου και ... δόντια στην αρχαία ελληνική τέχνη

Μυλωνόπουλος Ιωάννης

18 Μαρτίου 2019

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 01:00:53 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 715
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

Υπάρχουν πάρα πολλές πτυχές της αρχαίας ελληνικής τέχνης που την καθιστούν μοναδική σε σύγκριση με τις καλλιτεχνικές εκφράσεις άλλων σημαντικών πολιτισμών της Μεσογείου. Η έμφαση στην απόδοση συναισθημάτων είναι όμως η πτυχή εκείνη που αν και δεν έχει μελετηθεί σε βάθος την μετατρέπει πραγματικά σε πρόδρομο της Δυτικής καλλιτεχνικής δημιουργίας. Αγγειογράφοι όπως ο Εξηκίας ήδη στον 6ο ή ο Ζωγράφος της Πενθεσίλειας στον 5ο αιώνα π.Χ. και γλύπτες όπως ο Σκόπας στον 4ο ή οι δημιουργοί της περίφημης ζωφόρου του Περγάμου στον 2ο αιώνα π.Χ. δεν ενδιαφέρονταν απλώς να απεικονίσουν αφηγηματικά τα έργα και τις πράξεις μυθικών ηρώων και θεών αλλά να τους εξανθρωπίσουν μέσα από καθαρώς οπτικά ψυχογραφήματα. Η εκδικητική έξαρση της Μήδειας, η οργή του Αχιλλέα, η ερωτική έξαψη του Δία ή η σεξουαλική ορμητικότητα ενός Σάτυρου διεγείρουν τη φαντασία αρχαίων Ελλήνων καλλιτεχνών και αποδίδονται αρχικά κατά κύριο λόγο μέσω χειρονομιών και αργότερα με τη βοήθεια εκφράσεων –συχνά υπερβολικών– του προσώπου. Στα πλαίσια αυτά έκπληξη αποτελεί η έντονη απροθυμία της καλλιτεχνικής έκφρασης να δημιουργήσει μορφές που εκθέτουν τα δόντια τους στο θεατή μέσα από ένα γέλιο που παραμορφώνει το πρόσωπο πέραν του εικαστικά και κοινωνικά αποδεκτού, γεγονός που διαφοροποιεί τόσο έντονα τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό από τον δικό μας. Η διάλεξη θα παρουσιάσει τους τρόπους με τους οποίους αρχαίοι Έλληνες καλλιτέχνες προσπάθησαν να αποδώσουν συναισθήματα και θα επιδιώξει να κατανοήσει την “αντιπάθεια” των εικαστικών απέναντι στο απροκάλυπτο γέλιο.

(Σημείωμα του ομιλητή)

Μυλωνόπουλος Ιωάννης Αναπληρωτής Καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας και Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Columbia, Ν. Υόρκης

Γεννημένος στην Αθήνα το 1971.

1989-2000 προπτυχιακές, μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές στα Πανεπιστήμια της Αθήνας και της Χαϊδελβέργης (κλασική αρχαιολογία και ιστορία τέχνης, αρχαία ιστορία, κλασική φιλολογία, αιγυπτολογία).

2001 διδακτορική διατριβή στην Κλασική Αρχαιολογία. Θέμα: Τα ιερά του Ποσειδώνος στην Πελοπόννησο. Summa cum laude.

2002 βραβείο Margarete Häcker για την καλύτερη διατριβή στον τομέα κλασικών σπουδών στη γερμανική γλώσσα.

2014-σήμερα – Διευθυντής της ανασκαφής του αμφικτυονικού ιερού του Ποσειδώνος στην βοιωτική Ογχηστό.

2016-σήμερα – Διευθυντής του Προγράμματος Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Columbia.

Οκτώ βιβλία (μονογραφίες, συλλογικοί τόμοι, κατάλογοι εκθέσεων) πάνω από 80 άρθρα σε διεθνή περιοδικά και συλλογικούς τόμους.

Μετέφρασε πέντε βιβλία από τα γερμανικά στα ελληνικά, εκ των οποίων μόνον ένα σχετικό με την αρχαιότητα (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης), ενώ τα υπόλοιπα τέσσερα σχετίζονται με την Γερμανική Κατοχή στην Ελλάδα (Καλέντης, Εστία).

Τέσσερις keynote διαλέξεις σε αντίστοιχα συνέδρια στη Γερμανία, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Αγγλία. Πρόσφατο άρθρο του για την απεικόνιση νυχτερινής βίας στην ελληνική τέχνη ενέπνευσε το επικείμενο συνέδριο στο Κολλέγιο Bryn Mawr για τη νύχτα (Irresistible Night, Ageless Dark: The Nocturnal in Image, Text, and Material Culture, Νοέμβριος 2019) στο οποίο θα παρουσιάσει επίσης την keynote διάλεξη.

Επιστημονικά ενδιαφέροντα: αρχαία ελληνικά ιερά, ελληνική θρησκεία, απεικόνιση βίας στην ελληνική τέχνη, οπτικοποίηση του θεϊκού στην αρχαία Ελλάδα, ελληνικοί μύθοι και όπερα του 17ου και 18ου αιώνα.

Θέσεις:
2001-2003 - Πανεπιστήμιο Χαϊδελβέργης
2003-2006 - Πανεπιστήμιο Βιέννης
2006-2008 - Πανεπιστήμιο Ερφούρτης
2008-σήμερα - Πανεπιστήμιο Columbia
Επισκέπτης καθηγητής στη Σορβόννη το 2012 και το 2015

Βραβεία
2011 - ένας από τους δύο καλύτερους επιβλέποντες καθηγητές διδακτορικών φοιτητών στις ανθρωπιστικές επιστήμες (Πανεπιστήμιο Columbia - Faculty Mentorship Award)
2014 - ένας από τους οκτώ καλύτερους καθηγητές του Πανεπιστημίου Columbia (Distinguished Columbia Faculty Award)

Εκθέσεις
2009 - Το νέο μουσείο Ακροπόλεως (Πανεπιστήμιο Columbia)
2017 - Ένας κόσμος συναισθημάτων (συνεπιμελητής) Ωνάσειο Νέα Υόρκη (9/3-24/6) Μουσείο Ακροπόλεως (18/7-19/11)
Η έκθεση στην εκδοχή της ΝΥ ανακηρύσσεται η καλύτερη έκθεση στον κόσμο για το έτος 2017 από τα Global Fine Art Awards

Υποτροφίες
1993-1996 – Ίδρυμα Friedrich Naumann
1996 – Ernst Kirsten Ίδρυμα για τη μελέτη ιστορικής γεωγραφίας
1997-2000 – Ωνάσειο Ίδρυμα
2002-2003 – Γερμανικό Κέντρο Ερευνών
2007 – Κέντρο Μελέτης Αρχαίων Πηγών, Πανεπιστήμιο Οξφόρδης
2007-2008 – Κέντρο Ελληνικών Σπουδών, Πανεπισήμιο Harvard
2011-2012 – Κέντρο Προηγμένων Σπουδών, Princeton

Σχετικές ομιλίες