Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Caesarean Section - Possible epigenetic changes to the child

Lagercrantz Hugo

19 Μαρτίου 2011

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 00:15:48 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 1462
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

Ολοένα και περισσότερα δεδομένα υποστηρίζουν την υπόθεση ότι οι επιγενετικές μεταβολές στην αρχή της ζωής (οι οποίες λαμβάνουν χώρα ως ανταπόκριση στην έκθεση σε περιβαλλοντικούς παράγοντες) έχουν αποτελέσματα που διαρκούν δια βίου και σχετίζονται με την εμφάνιση ασθενειών στην ενήλικο ζωή. Με τον όρο "επιγενετικός" οι επιστήμονες χαρακτηρίζουν σταθερές κληρονομίσημες μεταβολές στην γονιδιακή έκφραση, οι οποίες δεν προϋποθέτουν αλλαγές της αλληλουχίας του DNA.

Το στρες που προκαλεί στο έμβρυο το πέρασμα από την μήτρα στον έξω κόσμο, κατά τη διάρκεια του φυσιολογικού τοκετού, δεν κάνει κακό στα μωρά. Στην πραγματικότητα η αύξηση των επιπέδων των ορμονών του στρες διευκολύνουν την επιβίωση εκτός μήτρας. Τα νεογνά που γεννιούνται με φυσιολογικό τοκετό διαθέτουν εξαιρετικά υψηλά επίπεδα κατεχολαμινών.(7-πλασιες ποσότητες σε σχέση με την επίτοκο και 6-πλάσιες σε σχέση με έναν άνδρα την ώρα που γυμνάζεται σκληρά). Αντίθετα, τα επίπεδα των κατεχολαμινών στα παιδιά που γεννιούνται με καισαρική τομή είναι πολύ χαμηλά (κατά μέσο όρο πέντε φορές χαμηλότερα). Υπό την επίδραση των κατεχολαμινών, τα ζωτικά όργανα του νεογέννητου "ρυθμίζονται" για τη λειτουργία τους στον αέρα. Ειδικότερα, οι κατεχολαμίνες βελτιώνουν την αναπνοή πυροδοτώντας την απορρόφηση του υγρού των πνευμόνων, διαστέλλοντας και διατηρώντας ανοιχτούς τους βρόγχους, και αυξάνοντας συνολικά την ικανότητα των πνευμόνων να διαστέλλονται χωρίς πρόβλημα. Επίσης, προστατεύουν τα ζωτικά όργανα, όπως η καρδιά και ο εγκέφαλος, αυξάνοντας τη ροή του αίματος σε αυτά και κινητοποιούν τα ενεργειακά αποθέματα (προωθούν τη διάσπαση του λίπους σε λιπαρά οξέα, τη διάσπαση του γλυκογόνου σε γλυκόζη στο ήπαρ και ενεργοποιούν από το ίδιο όργανο της παραγωγή γλυκόζης). Τέλος, θεωρείται ότι οι κατεχολαμίνες διευκολύνουν την ανάπτυξη συνδέσμου μητέρας-νεογνού, καθώς διαστέλλουν τις κόρες των ματιών και αυξάνουν την εγρήγορση του βρέφους.

Προσωπικές μελέτες έχουν δείξει τα διαφορετικά επίπεδα μεθυλίωσης στο ομφαλοπλακουντικό αίμα μεταξύ των νεογνών που γεννιούνται με καισαρική τομή και εκείνων που γεννιούνται με φυσιολογικό τοκετό.

Lagercrantz Hugo Καθηγητής Παιδιατρικής και Νεογνολογίας, Ινστιτούτο Karolinska - Μόνιμο μέλος της επιτροπής των βραβείων Νόμπελ

Ο Hugo Lagercrantz  είναι Καθηγητής Παιδιατρικής στο Ινστιτούτο Karolinska, όπου έλαβε και την εκπαίδευσή του, από το 1989. Διετέλεσε Διευθυντής του Νεογνολογικού Προγράμματος στο Νοσοκομείο Παίδων Astrid Lindgren μέχρι το 2004, στο οποίο συνεχίζει να παρέχει τις υπηρεσίες του από τη θέση του Κλινικού Συμβούλου. Υπήρξε Πρόεδρος της Σουηδικής Παιδιατρικής Εταιρείας και της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Παιδιατρικής Έρευνας. Επίσης, διετέλεσε Αρχισυντάκτης του Pediatric Research, ενώ σήμερα είναι Επιμελητής Έκδοσης και Αρχισυντάκτης του Acta Paediatrica. Από το 1994 είναι μέλος της Επιτροπής των Βραβείων Νόμπελ.

Η κύρια ερευνητική περιοχή στην οποία δραστηριοποιείται αφορά τις σωματικές εκδηλώσεις άγχους κατά τη γέννα και τα ιατρικά προβλήματα που προκύπτουν όταν τα μωρά γεννιούνται πρόωρα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει επιδείξει στον έλεγχο της αναπνοής των νεογέννητων και το σύνδρομο του αιφνίδιου βρεφικού θανάτου (SIDS). Επίσης, τα τελευταία χρόνια, έχει αφιερώσει μεγάλο μέρος της έρευνάς του στην εγκεφαλική ανάπτυξη ιδιαίτερα των βρεφών που γεννιούνται πρόωρα. Μελετώντας τον τρόπο με τον οποίο τα παιδιά επεξεργάζονται τη διέγερση των αισθήσεων, όπως την όσφρηση, τον πόνο ή την εικόνα ενός προσώπου, προσπαθεί να κατανοήσει πώς αφυπνίζεται η συναίσθηση και τι συμβαίνει όταν παρατηρείται μη  φυσιολογική ανάπτυξη του εγκεφάλου.

1. Nylund, L., Dahlin, I. & Lagercrantz, H. Fetal catecholamines and the Apgar score. Journal of Perinatal Medicine-Official Journal of the WAPM, Walter de Gruyter, Berlin/New York Berlin, New York, 1987, Vol. 15(4), pp. 340-344

2. Schlinzig, T., Johansson, S., Gunnar, A., Ekstr\öm, T. & Norman, M. Epigenetic modulation at birth--altered DNA-methylation in white blood cells after Caesarean section. Acta Pædiatrica, Wiley Online Library, 2009, Vol. 98(7), pp. 1096-1099

3. Szyf, M. Early life, the epigenome and human health. Acta Paediatrica, Wiley Online Library, 2009, Vol. 98(7), pp. 1082-1084

Σχετικές ομιλίες