Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Πώς θα ανακτήσουμε τη χαμένη αξιοπιστία της χώρας;

Διαμαντοπούλου Άννα, Ζέπος Ιωάννης - Αλέξιος, Μάρκαρης Πέτρος, Τσούκαλης Λουκάς, Μανδραβέλης Πάσχος

21 Μαρτίου 2013

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 57:47 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 2980
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

Τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα έχει περιέλθει σε κατάσταση φανερής αποδιοργάνωσης, πλήρως εξαρτώμενη από την οικονομική βοήθεια των εταίρων της,  στο επίκεντρο της διεθνούς κριτικής και στο ναδίρ της αξιοπιστίας. Ο δρόμος που έχουμε να διανύσουμε είναι δύσβατος. Τα θέματα που έχουμε να επιλύσουμε πολλαπλά: οικονομικά, πολιτικά, πολιτισμικά, ηθικά. Και πώς μπορούμε να φέρουμε την όποια αλλαγή; «Πώς θα ανακτήσουμε τη χαμένη αξιοπιστία της χώρας;».

Την Πέμπτη, 21 Μαρτίου 2013, πραγματοποιήθηκε στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, η 6η κατά σειρά δημόσια συζήτηση με θέμα «Πώς θα ανακτήσουμε τη χαμένη αξιοπιστία της χώρας;» του κύκλου υπό τον γενικό τίτλο «Ελλάδα: Μεταρρυθμίσεις, Ρήξεις, Τομές»,  που διοργάνωσαν το ΕΛΙΑΜΕΠ, το ΙΟΒΕ, η Kantor, η Κίνηση Πολιτών και η Διεθνής Διαφάνεια-Ελλάς, στο πλαίσιο του προγράμματος του  Megaron Plus.  Στη συζήτηση συμμετείχαν η κυρία   Άννα Διαμαντοπούλου, πρώην Υπουργός και πρώην Επίτροπος, οι κκ. Ιωάννης-Αλέξιος Ζέπος, πρέσβης, πρώην Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Εξωτερικών, Πέτρος Μάρκαρης, Συγγραφέας, και Λουκάς Τσούκαλης, Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών και Πρόεδρος του ΕΛΙΑΜΕΠ . Τη συζήτηση συντόνισε και συνόψισε ο κ. Πάσχος Μανδραβέλης, Αρθρογράφος της εφημερίδας Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ.
 

Η κα Διαμαντοπούλου τόνισε ότι η αξιοπιστία της χώρας συνδέεται άμεσα με την αξιοπιστία των πολιτικών ηγεσιών και του πολιτικού συστήματος στο σύνολο του. Το έλλειμμα αξιοπιστίας έρχεται από παλιά και η κρίση αντί να μας αφυπνίσει, επιτείνει το φαινόμενο. Οι δεσμεύσεις στο εξωτερικό έρχονται σε σύγκρουση με τις υποσχέσεις στο εσωτερικό. Δείγματα αναξιοπιστίας και από τους εταίρους, με χαρακτηριστική την πρόσφατη απόφαση του Eurogroup για την Κύπρο, επιτείνουν ακόμα περισσότερο το φαινόμενο. Η αξιοπιστία της Χώρας αποτελεί εθνικό κεφάλαιο. Η ανάκτηση της είναι υπόθεση των ταγών σε όλους τους τομείς και δεν απαιτεί χρήματα. Απαιτεί επιστροφή στις θεμελιώδεις αξίες και άμεσες βαθιές και σωστά μελετημένες αλλαγές. Αυτή την τόσο κρίσιμη στιγμή η αλήθεια και η τεκμηριωμένη πρόταση καλείται να νικήσει τον λαϊκισμό. Για να γίνουν όμως αυτά πρέπει ο καθένας μας, να δει πρώτα μέσα του, να πει σε τι αυτός /η έφταιξε, τι μπορεί αυτός/η τι να δώσει, με αίσθημα προσφοράς, χωρίς προσδοκία ανταπόδοσης.
 

Ο κ. Ζέπος υποστήριξε ότι ο ρόλος του Υπ. Εξωτερικών στην προσπάθεια για την αποκατάσταση της αξιοπιστίας της χώρας, μπορεί και πρέπει να είναι αυξημένος. Και όπως ανέφερε θεωρεί αυτονόητη τη συμμετοχή του ΥΠΕΞ τόσο στη χάραξη όσο και στην εφαρμογή της στρατηγικής που τελικά θα διαμορφωθεί. Η βοήθεια των Πρεσβειών μας, των Μ. Αντιπροσωπειών, των Γενικών Προξενείων και Προξενείων, καθώς και των διαφόρων υπαγομένων στις ανωτέρω Υπηρεσιών, καθώς και της Ομογένειας μπορεί να είναι καταλυτική. Για τον λόγο αυτό θα πρέπει, οπωσδήποτε, όπως είπε ο ομιλητής, να παρθούν, κατ’ επιλογή και έστω κατ’ εξαίρεση, οι απαραίτητες αποφάσεις, και να τους δοθούν τα εφόδια για να μπορέσουν να εκτελέσουν επιτυχώς την αποστολή τους. Αυτές με τη σειρά τους θα πρέπει να στρατευθούν με όραμα προς αυτήν την κατεύθυνση. Ο κ. Ζέπος δήλωσε πεπεισμένος ότι έχουμε τη δυνατότητα να πετύχουμε, αν το μήνυμά μας είναι απλό, “καθαρό” και σαφώς αναγνωρίσιμο.
 

Ο κ. Μάρκαρης διατύπωσε τη θέση ότι η αξιοπιστία ξεκινάει από την εμπιστοσύνη στις αξίες. Η αναξιοπιστία είναι συνεπώς η απώλεια εμπιστοσύνης στις αξίες. Η Ελλάδα υπήρξε στο μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας της μια φτωχή χώρα, αλλά με έναν υψηλό δείκτη αξιών. Οι αξίες αυτές ήταν αξίες της φτώχιας. Ένα μεγάλο μέρος των προβλημάτων μας ξεκινάει από το γεγονός ότι, στην περίοδο του εικονικού πλούτου, πετάξαμε μαζί με τη φτώχια και τις αξίες της, γιατί πιστέψαμε ότι μας ήταν άχρηστες, αφού είμαστε πια πλούσιοι. Τώρα επιστρέφουμε πάλι στη φτώχια, αλλά χωρίς τις αξίες της.
 

Ο Πρόεδρος του ΕΛΙΑΜΕΠ, Λουκάς Τσούκαλης, ξεκίνησε λέγοντας ότι δεν είχαμε πέσει τόσο χαμηλά για πολλά χρόνια και ότι η εικόνα μιας χρεοκοπημένης Ελλάδας, με κακοδιοίκηση και πολλή διαφθορά, σάρωσε όλες τις άλλες θετικές εικόνες που υπήρχαν για τη χώρα. Το χειρότερο όμως είναι ότι κινδυνεύουμε να χάσουμε την εμπιστοσύνη σε εμάς τους ίδιους και την ελπίδα για το μέλλον. Η Ελλάδα, όπως ανέφερε, έχει ξεκινήσει μια εξαιρετικά επώδυνη και βίαιη οικονομική προσαρμογή σε αντίξοες συνθήκες, με αδύναμους θεσμούς, απονομιμοποιημένο πολιτικό σύστημα και τον κοινωνικό ιστό να σπάει. Κατά τον κ. Τσούκαλη, χρειάζεται μια ειρηνική επανάσταση, τίποτα λιγότερο. Χρειάζεται ισχυρούς θεσμούς, εξωστρέφεια, αξιοκρατία και κοινωνική αλληλεγγύη. Η πιο δύσκολη διαπραγμάτευση θα είναι μεταξύ μας, όχι με τους ξένους. Πρέπει να συμφωνήσουμε εμείς ποια Ελλάδα θέλουμε.
 

Συνοψίζοντας ο κ. Μανδραβέλης υποστήριξε ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα της χώρας, στην τωρινή συγκυρία, είναι ότι η κρίση ανέδειξε ταυτοχρόνως όλα τα ελλείμματα της χώρας: ελλείμματα αξιών, οργανωτικά, πολιτικά, διπλωματικά, κοινωνικά. Δεν υπάρχει ένα μέτρο ή μία συνταγή για την ανάκτηση της αξιοπιστίας της χώρας.  Υπάρχει μόνο η πρόκληση να καλύψουμε μαζί με τα οικονομικά και όλα τα υπόλοιπα ελλείμματα, να συνδιαμορφώσουμε νέες αξίες, να αναδιαρθώσουμε τον τρόπο παραγωγής και συμβίωσης σ’ αυτή τη χώρα. Δεν είναι εύκολο έργο και δεν είναι ακατόρθωτο. Χρειάζεται διαρκής αγώνας, όχι μόνο για την ανάκτηση της αξιοπιστίας αλλά για και την διατήρησή της. Ο εφιάλτης αυτής της κρίσης πρέπει να γίνει εγερτήριο για μια νέα πορεία της χώρας. Αρκεί να διδαχθούμε από την ιστορία μας, την παλαιότερη και την πρόσφατη. Εξάλλου, το έχουμε ξανακάνει. Και το καλό και το κακό.

Διαμαντοπούλου Άννα Πρόεδρος του Δικτύου για τη Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη - Πρόεδρος της Επιτροπής της ΕΕ (HLG) για το Μέλλον του Κοινωνικού Κράτους

Η Άννα Διαμαντοπούλου είναι πτυχιούχος πολιτικός μηχανικός με μεταπτυχιακές σπουδές στην Περιφερειακή Ανάπτυξη. Έχει θητεύσει στο Ελληνικό Κοινοβούλιο συνολικά για 11 έτη. Από το 1999 έως το 2004 ήταν Επίτροπος Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Από το 2009 μέχρι τον Μάρτιο του 2012 ήταν Υπουργός Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων και στη συνέχεια έως τις εκλογές του Μαΐου 2012, Υπουργός Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας. Είναι Πρόεδρος του ΔΙΚΤΥΟΥ για τη Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Ήταν η υποψήφια της Ελλάδος για τη θέση της Γενικής Γραμματέως του ΟΟΣΑ, όπου κατέλαβε την τρίτη θέση.

Η Άννα Διαμαντοπούλου έχει ενεργή παρουσία στα ευρωπαϊκά δρώμενα. Είναι μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου των think tanks “Friends of Europe” και “Notre Europe - Jacques Delors Institute”. Έχει επίσης διατελέσει Πρόεδρος του Forum του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος για την Κοινωνική Ευρώπη. Το σχολικό έτος 2012 -2013 δίδαξε Εφαρμοσμένη Ευρωπαϊκή πολιτική στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα του Harvard Kennedy School (Fisher Family Fellow).

Προσωπική ιστοσελίδα της Άννας Διαμαντοπούλου

Ζέπος Ιωάννης - Αλέξιος Πρέσβης ε.τ. - Μέλος, Συμβουλευτική Επιτροπή, ΕΛΙΑΜΕΠ - Πρόεδρος της Κίνησης Πολιτών για μία Ανοικτή Κοινωνία - πρώην Γ.Γ. υπουργείου Εξωτερικών

Ο Ιωάννης-Αλέξιος Ζέπος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1946. Είναι απόφοιτος του Τμήματος Νομικής της Σχολής Νομικών και Οικονομικών Επιστημών του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Το Νοέμβριο 1974 εισήχθη στη Διπλωματική Υπηρεσία και υπηρέτησε αρχικά ως Ακόλουθος Πρεσβείας στη Διεύθυνση Πολιτικών Υποθέσεων Δυτικής Ευρώπης και το 1975 στο Διπλωματικό Γραφείο του Προέδρου της Δημοκρατίας. Κατά τη διάρκεια της σταδιοδρομίας του έχει υπηρετήσει στην Κεντρική Υπηρεσία στη Διεύθυνση Βαλκανικών Υποθέσεων, στη Διεύθυνση Πολιτικών Υποθέσεων Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης και στη Διεύθυνση Πολιτικών Υποθέσεων ΕΣΣΔ, ενώ έχει διατελέσει Διευθυντής του Διπλωματικού Γραφείου του Υπουργού Εξωτερικών (2002-2004). Στην Εξωτερική Υπηρεσία έχει τοποθετηθεί σε σειρά Αρχών: στη Λισσαβώνα ως Γραμματέας Πρεσβείας (1976-1980), στο Κάιρο ως Γενικός Πρόξενος της Ελλάδας (1982-1987), στη Μαδρίτη ως Σύμβουλος Πρεσβείας (1987-1990), στο Σικάγο ως Γενικός Πρόξενος (1992-1995), στις Βρυξέλλες ως Αναπληρωτής Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ (1995-1997), στο Νέο Δελχί ως Πρέσβης της Ελλάδας στην Ινδία -με παράλληλη διαπίστευση στο Νεπάλ, στο Μπαγκλαντές, στη Σρι Λάνκα και στις Μαλδίβες (1997-2002), στις Βρυξέλλες ως Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ (2004-2007), στο Κάιρο ως Πρέσβης της Ελλάδας στην Αίγυπτο (2007-2009). Επίσης, το 2009 κατέστη μέλος της «Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων» για τη σύνταξη του νέου Αμυντικού Δόγματος της Βόρειο-Ατλαντικής Συμμαχίας (ΝΑΤΟ). Διετέλεσε Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Εξωτερικών το διάστημα 2009-2012. Έχει τιμηθεί με το Μεγαλόσταυρο του Τάγματος του Φοίνικα κι έχει λάβει ανάλογες τιμητικές διακρίσεις από την Κυπριακή Δημοκρατία, την Πορτογαλία, την Ιταλία, την Αίγυπτο, την Ισπανία, τη Γαλλία, την Ολλανδία και το Πατριαρχείο Αλεξάνδρειας και πάσης Αφρικής. Έχει διατελέσει μέλος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών από το 1968 έως το 1974. Μιλά αγγλικά, γαλλικά, πορτογαλικά και ισπανικά.

Είναι Πρόεδρος της Κίνησης Πολιτών για μία Ανοικτή Κοινωνία.

Μάρκαρης Πέτρος Συγγραφέας

Γεννήθηκε το 1937 στην Κωνσταντινούπολη. Ζει στην Αθήνα. Σπούδασε οικονομικά στη Βιέννη (Αυστρία). Έχει γράψει θεατρικά έργα (ανάμεσά τους την "Ιστορία του Αλή Ρέτζο"), καθώς και σενάρια ελληνικών ταινιών και τηλεοπτικών σειρών, ενώ έχει μεταφράσει έργα πολλών Γερμανών δραματουργών, όπως του Μπρεχτ και του Γκαίτε. Έχει συνεργαστεί με τον σκηνοθέτη Θεόδωρο Αγγελόπουλο στα σενάρια των ταινιών του τελευταίου. Έχει εκδώσει πλήθος βιβλίων, μεταξύ των οποίων: Περαίωση, αστυνομικό μυθιστόρημα (Αθήνα 2011), Ληξιπρόθεσμα δάνεια, αστυνομικό μυθιστόρημα (Αθήνα 2010), Παλιά, πολύ παλιά, αστυνομικό μυθιστόρημα (Αθήνα 2008), Κατ’ εξακολούθηση, αυτοβιογραφικές ιστορίες (Αθήνα 2006), Βασικός Μέτοχος, αστυνομικό μυθιστόρημα (Αθήνα 2006), Η Αθήνα πρωτεύουσα των Βαλκανίων, διηγήματα (Αθήνα 2004), Ο Τσε αυτοκτόνησε, αστυνομικό μυθιστόρημα (Αθήνα 2003). Έλαβε μέρος, με διηγήματά του, και στους τέσσερις πρώτους τόμους των Ελληνικών εγκλημάτων (2007, 2008, 2009 και 2011), καθώς και στο συλλογικό τόμο Το στίγμα της εποχής μας (2010). Τα βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε 14 γλώσσες. Ο Μάρκαρης χρημάτισε διευθυντής του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου το 2008-2009. Το 2005 του απονεμήθηκε το βραβείο Deutscher Krimipreis (3η θέση στην κατηγορία Διεθνούς Λογοτεχνίας) για το μυθιστόρημά του Live!.

Τσούκαλης Λουκάς Καθηγητής, Πανεπιστήμιο Sciences Po (Παρίσι) - Πρόεδρος Δ.Σ. ΕΛΙΑΜΕΠ - Ομότιμος Καθηγητής ΕΚΠΑ

Ο Λουκάς Τσούκαλης γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε οικονομικά και διεθνείς σχέσεις στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, το Κολλέγιο της Ευρώπης στην Μπρυζ και το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης όπου πήρε το διδακτορικό του και δίδαξε πολλά χρόνια. Εξελέγη Καθηγητής Ευρωπαϊκής Οργάνωσης στο Πανεπιστήμιο Αθηνών το 1990. Αργότερα έγινε Καθηγητής στο European Institute του London School of Economics ως πρώτος κάτοχος της έδρας Ελευθέριος Βενιζέλος. Το 2016 ήταν επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ (Kennedy School). Ήταν επίσης Επισκέπτης Καθηγητής στο Κολέγιο της Ευρώπης για πολλά χρόνια.

Υπήρξε σύμβουλος του πρώην Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του πρώην Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών και Καθηγητής στη Σχολή Διεθνών Υποθέσεων του Παρισιού (Sciences Po). Είναι επίσης Πρόεδρος του Ελληνικού Ιδρύματος Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ).

Συγγραφέας πολλών βιβλίων, στα οποία περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων τα The New European Economy, What Kind of Europe? και In Defence of Europe: Can the European Project Be Saved? που εκδόθηκαν από τις εκδόσεις του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και μεταφράστηκαν σε πολλές γλώσσες. Η ελληνική έκδοση Υπεράσπιση της Ευρώπης: Μπορεί να σωθεί το ευρωπαϊκό εγχείρημα και με ποια μορφή; κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Παπαδόπουλος.

Έχει τιμηθεί με το παράσημο του Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικος από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας και τη Λεγεώνα της Τιμής από τον Πρόεδρο της Γαλλικής Δημοκρατίας για την προσφορά του στην ευρωπαϊκή ενοποίηση, καθώς επίσης και με πολλές επιστημονικές διακρίσεις.

Ιστότοπος του Λουκά Τσούκαλη

Μανδραβέλης Πάσχος Δημοσιογράφος, Καθημερινή

O Πάσχος Mανδραβέλης γεννήθηκε το 1963 στην Kοζάνη. Σπούδασε Οικονομικά στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές με αντικείμενο τα ΜΜΕ (Media Studies) στη «Νέα Σχολή Κοινωνικών Ερευνών» (New School for Social Research) της Νέας Υόρκης των ΗΠΑ.

Δημοσιογραφεί σε αθηναϊκές πολιτικές εφημερίδες από το 1982. Σήμερα είναι από τους πιο γνωστούς αρθρογράφους της «Καθημερινής», ενώ εμφανίζεται συχνά και στον τηλεοπτικό σταθμό «ΣΚΑΪ».

Είναι μέλος της Eλληνικής Eταιρείας Oικονομολόγων, της Ένωσης Συντακτών Hμερησίων Eφημερίδων Aθηνών (ΕΣΗΕΑ) και του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος. Επίσης έχει διατελέσει μέλος του Electronic Frontier Foundation (EFF), και της American Association for the Advancement of Science.

Βιβλία:
Ο πρώτος μου υπολογιστής (Εκδόσεις Καστανιώτη), Η ιστορία των υπολογιστών (Εκδόσεις Καστανιώτη),  Η δικτατορία στον κυβερνοχώρο - Μετάφραση στα ελληνικά του βιβλίου του David Brown (Εκδόσεις Καστανιώτη), Είπαν. Το λεξικό του έξυπνου λόγου (Έκδόσεις Καστανιώτη), Ασκήσεις φιλελευθερισμού (Εκδόσεις Δαρδανός), Υπό το μηδέν. Τέσσερα σχόλια για την κρίση (Εκδόσεις Ωκεανίδα), Η βία (Εκδόσεις Πόλις).

Σχετικές ομιλίες