Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Neurological status in childhood of the previous IUGR neonate

Lagercrantz Hugo

10 Μαρτίου 2012

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 00:22:33 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 1221

«Καλύτερα να γεννηθεί κανείς πολύ νωρίς, παρά πολύ μικρός». Αυτός ήταν ο τίτλος ενός άρθρου που έγραψα πριν χρόνια (1997). Ωστόσο, η ουσία του άρθρου παραμένει ακόμη σε ισχύ και έχει ενδυναμωθεί από περισσότερα ευρήματα.

Τα ευρήματά μας βασίστηκαν στην πολυετή παρακολούθηση μωρών τα οποία γεννήθηκαν με βάρος μικρότερο των χιλίων γραμμαρίων. Διαπιστώσαμε ότι τόσο στην σχολική ηλικία όσο και σε ηλικία 18 ετών μπορούσε κανείς να διακρίνει τις επιπτώσεις της περιορισμένης ανάπτυξης κατά την κύηση.

Ειδικότερα, φαίνεται ότι η περιορισμένη ενδομήτρια ανάπτυξη επιδρά στην νοητική ανάπτυξη, πιθανότατα επειδή αναστέλλει τον πολλαπλασιασμό των νευρικών κυττάρων ή εμποδίζει την μετανάστευσή τους.

Διαπιστώθηκε επίσης ότι η πιθανή υποξία ή/και υπογλυκαιμία που μπορεί να προκληθεί κατά την ενδομήτρια ζωή επιδρά στην ανάπτυξη της μυελίνης. Βεβαίως, η διαδικασία της μυελίνωσης συνεχίζει να λαμβάνει χώρα και μετά τη γέννηση (έως και την τρίτη δεκαετία της ζωής), αλλά διαπιστώθηκε ότι τα μωρά που γεννήθηκαν πολύ μικρά διέφεραν από εκείνα που γεννήθηκαν με κανονικό βάρος ως προς το πάχος του φλοιού του εγκεφάλου.

Ένας από τους παράγοντες που περιορίζουν την ενδομήτρια ανάπτυξη είναι το μητρικό κάπνισμα το οποίο μάλιστα έχει συνέπειες που εκδηλώνονται πολύ αργότερα στην ενήλικη ζωή. Έτσι, εκτός από την αύξηση των παιδιών με Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής –Υπερκινητικότητα (ADHD) που γεννιούνται από καπνίστριες μητέρες, προσφάτως έχει διαπιστωθεί και μια ακόμη συνέπεια του περιγεννητικού καπνίσματος: φαίνεται ότι η νικοτίνη προγραμματίζει τα αναπτυσσόμενα αγγεία με τρόπο που αργότερα οδηγεί στην εμφάνιση υψηλής αρτηριακής πίεσης.

Lagercrantz Hugo Καθηγητής Παιδιατρικής και Νεογνολογίας, Ινστιτούτο Karolinska - Μόνιμο μέλος της επιτροπής των βραβείων Νόμπελ

Ο Hugo Lagercrantz  είναι Καθηγητής Παιδιατρικής στο Ινστιτούτο Karolinska, όπου έλαβε και την εκπαίδευσή του, από το 1989. Διετέλεσε Διευθυντής του Νεογνολογικού Προγράμματος στο Νοσοκομείο Παίδων Astrid Lindgren μέχρι το 2004, στο οποίο συνεχίζει να παρέχει τις υπηρεσίες του από τη θέση του Κλινικού Συμβούλου. Υπήρξε Πρόεδρος της Σουηδικής Παιδιατρικής Εταιρείας και της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Παιδιατρικής Έρευνας. Επίσης, διετέλεσε Αρχισυντάκτης του Pediatric Research, ενώ σήμερα είναι Επιμελητής Έκδοσης και Αρχισυντάκτης του Acta Paediatrica. Από το 1994 είναι μέλος της Επιτροπής των Βραβείων Νόμπελ.

Η κύρια ερευνητική περιοχή στην οποία δραστηριοποιείται αφορά τις σωματικές εκδηλώσεις άγχους κατά τη γέννα και τα ιατρικά προβλήματα που προκύπτουν όταν τα μωρά γεννιούνται πρόωρα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει επιδείξει στον έλεγχο της αναπνοής των νεογέννητων και το σύνδρομο του αιφνίδιου βρεφικού θανάτου (SIDS). Επίσης, τα τελευταία χρόνια, έχει αφιερώσει μεγάλο μέρος της έρευνάς του στην εγκεφαλική ανάπτυξη ιδιαίτερα των βρεφών που γεννιούνται πρόωρα. Μελετώντας τον τρόπο με τον οποίο τα παιδιά επεξεργάζονται τη διέγερση των αισθήσεων, όπως την όσφρηση, τον πόνο ή την εικόνα ενός προσώπου, προσπαθεί να κατανοήσει πώς αφυπνίζεται η συναίσθηση και τι συμβαίνει όταν παρατηρείται μη  φυσιολογική ανάπτυξη του εγκεφάλου.

Herlenius E and Lagercrantz H, Better born too soon than too small, The Lancet 350: 1044,1997.

Cohen G, et alPerinatal exposure to nicotine causes deficits associated with a loss of nicotinic receptor function PNAS 102:3817-3821, 2005.

Alm B, Lagercrantz H, Wennergren G, Nobel Prizes in paediatrics: Santiago Ramon y Cajal (1852-1934) and the founding of neuroembryologyActa Paediatr. 2006.;95(2):130-1.

Fransso et al, Early Development of Spatial Patterns of Power-Law Frequency Scaling in fMRI Resting-State and EEG Data in the Newborn Brain. Cereb Cortex. 2012 Mar 7.

Σχετικές ομιλίες

4η Ημερίδα “Φροντιστές και Κατάθλιψη” 01:35:43

Οκτ 05, 2023

4η Ημερίδα “Φροντιστές και Κατάθλιψη”

Ζορμπάς Σπύρος Δημητριάδης Φωκίων Χριστοδούλου Γιώργος Yghemonos Stecy Κυμπουρόπουλος Στέλιος Δάλλα Χριστίνα Τζεφεράκος Γεώργιος Μπαλτά Γεωργία Παναγιωτοπούλου Κέλλη Δημέλης Δήμος Hutchinson Arron

Γλώσσα: Ελληνική, Αγγλική