Μανιδάκη Βασιλεία
Γλώσσα
Ελληνική
Ημερομηνία
29/01/2018
Διάρκεια
54:41
Εκδήλωση
Upper House Seminars
Χώρος
Βρετανική Σχολή Αθηνών
Διοργάνωση
The British School at Athens
Κατηγορία
Αρχαιολογία, Αρχιτεκτονική
Ετικέτες
Παρθενώνας, ζωφόρος, Ακρόπολη, Παρθενώνεια ζωφόρος, αρχιτεκτονική, γλυπτική, αποπριονισμένοι λίθοι
Θέμα της ομιλίας είναι η ζωφόρος του Παρθενώνα μέσα στο αρχιτεκτονικό περιβάλλον της. Οι λίθοι της περίφημης ζωφόρου είναι δομικά μέλη του μνημείου και επομένως συνδέονται με την αρχιτεκτονική του. Ποια είναι όμως αυτή η σχέση;
Έντεκα «απρόσωποι» λίθοι, λίθοι με αποτετμημένη την ανάγλυφη πλευρά τους, είναι τα περισσεύματα από τον πριονισμό της παρθενώνειας ζωφόρου που έγινε για λογαριασμό του βρετανού πρέσβη Λόρδου Έλγιν την περίοδο 1801-1804. Η ταύτιση αυτών των απρόσωπων λίθων που βρίσκονται στην Ακρόπολη με τα ανάγλυφα τμήματα τους που βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο είναι η αφορμή για μια εκ νέου διερεύνηση της σχέσης αρχιτεκτονικής και γλυπτικής στον Παρθενώνα.
Στο πρώτο μέρος εξετάζεται η ιδιόμορφη παρουσία των ιωνικών ζωφόρων στους αθηναϊκούς δωρικούς ναούς, η οικοδομική σύνθεση της ζωφόρου του Παρθενώνα σε σχέση με τις ενότητες του σηκού και γίνονται παρατηρήσεις για την θέασης της. Υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι η ζωφόρος επέδρασε στην αρχιτεκτονική του κτιρίου και ως εκ τούτου εξηγεί ιδιομορφίες του σχεδίου του. Οι νέες παρατηρήσεις τίθενται προς συζήτηση και έλεγχο.
Στο δεύτερο μέρος παρουσιάζονται οι αποπριονισμένοι λίθοι που παρέμειναν στην Ακρόπολη: η προηγούμενη έρευνα, το ιστορικό πλαίσιο της αποκοπής, η διαδικασία του πριονισμού, ο πριονισμός ως τακτική απομείωσης της μάζας, η ιστορία και η απώλεια άλλων αποκομμάτων, η ταύτιση των αποπριονισμένων λίθων και η συνεισφορά της στην επίλυση του παρθενώνειου puzzle. Ως παράδειγμα εξετάζεται η αρχική διάταξη των λίθων στο ανατολικό άκρο της νότιας ζωφόρου και η μορφή του ανατολικού άκρου του ερειπωμένου, μετά την έκρηξη του 1687, βόρειου τοίχου του σηκού. Τέλος παρουσιάζονται νέα τεκμήρια για την μορφή μίας άγνωστης στρώσης λίθων που κάποτε συνδέονταν με την ζωφόρο, η οποία αποτελούσε την στέψη των τοίχων στο εσωτερικό του ανατολικού σηκού, του χώρου γύρω από το λατρευτικό άγαλμα της θεάς.
Η Βασιλεία Μανιδάκη σπούδασε Αρχιτεκτονική στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Ζωγραφική στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών Αθηνών και ολοκλήρωσε το Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών ‘Αρχιτεκτονική -Σχεδιασμός του Χώρου’ του ΕΜΠ, με υπεύθυνους καθηγητές των αντίστοιχων διπλωματικών εργασιών τους Δημήτρη Αντωνακάκη, Νίκο Κεσσανλή και Μανόλη Κορρέ. Είναι υποψήφια διδάκτωρ του ΕΜΠ με θέμα συμβολή σε ζητήματα αρχαίου σχεδιασμού με έμφαση στην χωροθέτηση των αρχαίων ιερών. Το διάστημα 1995-2001 το μελετητικό της αντικείμενο ήταν η σύγχρονη αρχιτεκτονική και διακρίθηκε σε αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς, ανάμεσα στους οποίους είναι η - υλοποιημένη σήμερα- μελέτη ανάπλασης της πλατείας Μοναστηρακίου.
Από το 2000 ο αρχαίος σχεδιασμός αποτελεί το κύριο αντικείμενο της αρχιτεκτονικής της έρευνας. Το 1999 συμμετείχε στην τεκμηρίωση του αρχαϊκού ναού του Απόλλωνα στην Μητρόπολη Θεσσαλίας. Ειδικότερα μελέτησε την ανασύνθεση της ειδικής μορφής των κιονοκράνων του ναού και την μορφή της κεράμωσης. Το 2009 μελέτησε το ελληνιστικό προσκήνιο του θεάτρου της Δημητριάδας.
Από το 2001 έως σήμερα, εργάζεται στο έργο αναστήλωσης των μνημείων Ακροπόλεως. Ως αρχιτέκτων της ΥΣΜΑ (Υπηρεσίας Μνημείων Συντήρησης Ακροπόλεως) μελέτησε την αποκατάσταση του Πανδροσείου, του Αρρηφορίου, της αυλής του Ερεχθείου, της στέγασης της Βόρειας Πρόστασης, την παρακολούθηση των μικρομετακινήσεων του Νότιου τείχους της Ακρόπολης, τους πριονισμένους λίθους της Παρθενώνειας ζωφόρου, συμμετείχε στην ομάδα μελέτης της αποκατάστασης της Δυτικής πλευράς του Παρθενώνα και ήταν υπεύθυνη στο έργο αποκατάστασης της νοτιοδυτικής γωνίας του Παρθενώνα. Προσφάτως ολοκλήρωσε την μελέτη αποκατάστασης του δυτικού τυμπάνου. Στα αναστηλωτικά της ενδιαφέρονται περιλαμβάνονται τα ζητήματα αντιγράφων και συμπληρώσεων των γλυπτικών αρχιτεκτονικών μελών των μνημείων της Ακρόπολης.
