Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Fire and humanity: the greatest discovery after language

Gowlett John

16 Ιανουαρίου 2018

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 52:39 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 1327
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

Ο έλεγχος της φωτιάς είναι ένα από μεγαλύτερα ανθρώπινα επιτεύγματα. Υμνήθηκε σε αμέτρητους μύθους όπως αυτός του Προμηθέα. Για τον Κάρολο Δαρβίνο ήταν το δεύτερο σπουδαιότερο επίτευγμα μετά τη γλώσσα. Πώς ο προϊστορικός άνθρωπος κατέκτησε τη χρήση της φωτιάς και πώς η Παλαιολιθική αρχαιολογία την ανιχνεύει στα πολύ παλαιά κατάλοιπα που αποκαλύπτει και μελετά; Τα ερωτήματα αυτά βρίσκονται στον πυρήνα της σύγχρονης αρχαιολογικής και παλαιοανθρωπολογικής έρευνας. Εγγράφονται στη μελέτη της διαφοράς μεταξύ της χρήσης μιας φυσικής φωτιάς (η οποία, για παράδειγμα, μπορεί να προέλθει από την έκρηξη ενός ηφαιστείου ή έναν κεραυνό) και του σκόπιμου ανάμματός της για τη δημιουργία μιας εστίας. Από πότε η τεχνολογία της φωτιάς είναι ελεγχόμενη ώστε να συνοδεύει και να υπηρετεί τον άνθρωπο αλλάζοντας με το μαγείρεμα τη δίαιτά του και καλλιεργώντας την κοινωνικότητά του;

Στην ομιλία αυτή θα εξετάσουμε όλες τις μαρτυρίες κλειδιά από την Παλαιολιθική αρχαιολογία και τη βιολογία για να υποστηρίξουμε ότι η χρήση της φωτιάς έχει ρίζες στα βάθη της προϊστορίας. Κάνοντας μια επισκόπηση του παγκόσμιου Παλαιολιθικού χάρτη θα παρουσιάσουμε τα ευρήματα εκείνα που μαρτυρούν το επαναλαμβανόμενο άναμμα και έλεγχό της ήδη από τη Μέση Πλειστόκαινο Εποχή. Θα μιλήσουμε τέλος, για τον τρόπο με τον οποίο οι ομάδες των κυνηγών και τροφοσυλλεκτών αξιοποιούσαν και αξιοποιούν μέχρι σήμερα τη φωτιά στις στρατηγικές επιβίωσής τους.

Gowlett John Καθηγητής Αρχαιολογίας και Εξελικτικής Ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο του Liverpool

O John Anthony Jamys Gowlett είναι Καθηγητής Αρχαιολογίας και Εξελικτικής Ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο του Liverpool. Σπούδασε στο τμήμα Αρχαιολογίας και Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ. Εκπόνησε την διδακτορική του διατριβή στην Προϊστορική Αρχαιολογία στο ίδιο πανεπιστήμιο το 1980. Δίδαξε Αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο του Χαρτούμ στο Σουδάν (1974 – 1977) και εργάστηκε ως Αρχαιολόγος στην Μονάδα Επιταχυντή Ραδιοάνθρακα της Οξφόρδης (RLAHA) (1980 – 1987). Ειδικεύεται στην Παλαιολιθική Αρχαιολογία, με επίκεντρο την προέλευση των μορφών σχεδιασμού, την προέλευση και ανάπτυξη της χρήσης φωτιάς από τους ανθρώπους, και τις σχέσεις τους με την ανθρώπινη κοινωνική εξέλιξη.

Έχει συνδιευθύνει με τους C. Gamble και R.I.M. Dunbar το Πρόγραμμα της Βρετανικής Ακαδημίας Από την Λούσι στην Γλώσσα (Lucy to Language) (2003 – 2011). Από το 2013 μέχρι το 2016 διετέλεσε Διευθυντής του προγράμματος Κινητικότητας και Σύνδεσης του Πανεπιστημίου του Λίβερπουλ και του Εθνικού Μουσείου της Κένυας για την Παλαιοανθρωπολογία στην Κεντρική Κοιλάδα Ριφτ. Είναι επικεφαλής του Συμβουλίου Εξεταστών Δικανικής Ανθρωπολογίας για το Βασιλικό Ανθρωπολογικό Ινστιτούτο από το 2014, και από το 2017 διευθύνει το ερευνητικό πρόγραμμα για την Παλαιολιθική αρχαιολογία στην Καλντέρα του Κιλόμπε, Κένυα. Έχει δημοσιεύσει τα βιβλία:

Thinking Big, Gamble, C., Gowlett, J., Dunbar, R., Thames and Hudson, 2014.
Lucy to Language: the benchmark papers, Dunbar, R., Gamble, C. and Gowlett, J. (επιμ.), Oxford University Press, 2014.
Social Brain and Distributed Mind, Dunbar, R., Gamble, C. and Gowlett, J. (επιμ.), The British Academy, London, 2010.
Ascent to Civilization: The Archaeology of Early Humans, McGraw-Hill. 1993 (2η εκδ., 1η εκδ. 1984).

Σχετικές ομιλίες