Καρύδης Νίκος
Γλώσσα
Ελληνική
Ημερομηνία
11/01/2018
Διάρκεια
01:20:09
Εκδήλωση
Μαθήματα εμβαθύνσεως στην Ιστορία της Αρχιτεκτονικής - Διαλέξεις της Πέμπτης
Χώρος
Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο
Διοργάνωση
Εργαστήριο Ιστορίας και Θεωρίας της Αρχιτεκτονικής, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο
Κατηγορία
Αρχιτεκτονική
Ετικέτες
σχεδιασμός εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, Εϋνάρδειο, Αίγινα, Εδουάρδος Σάουμπερτ, Αρσάκειο, Αθήνα, Κλεάνθης, Οθώνειο Πανεπιστήμιο, Κρίστιαν Χάνσεν, κλασική αρχιτεκτονική, νεοκλασική αρχιτεκτονική, Σταμάτης Κλεάνθης, Eduard Schaubert
Η διάλεξη εξετάζει διαφορετικές προσεγγίσεις στον σχεδιασμό εκπαιδευτικών ιδρυμάτων κατά την περίοδο από την ίδρυση του Ελληνικού κράτους το 1830 έως την επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου 1843. Θα εστιάσουμε σε δύο κτίρια του Σταμάτιου Κλεάνθη: το «Εϋνάρδειο», Κεντρικό Σχολείο της Αίγινας (1830), το οποίο σχεδιάστηκε σε συνεργασία με τον Εδουάρδο Σάουμπερτ, και την απραγματοποίητη πρόταση του Κλεάνθη για το Αρσάκειο στην Αθήνα (1842). Τα έργα αυτά θα αντιπαρατεθούν με το Οθώνειο Πανεπιστήμιο της Αθήνας, έργο του Χριστιανού Χάνσεν (1839 και ύστερα). Τα εκπαιδευτικά ιδρύματα αυτά ήταν τα πρώτα στο είδος τους και σημάδεψαν με τον σχεδιασμό τους την αναβίωση της κλασικής αρχιτεκτονικής στην καρδιά του νεοσύστατου Ελληνικού Κράτους.
Η ερμηνεία του σχεδιασμού των κτιρίων αυτών προσκρούει σε δύο αναπάντητα ερωτήματα. Το πρώτο από αυτά αφορά στα αρχαία κτίρια που χρησίμευσαν ως πρότυπα. Η γενική τάση για την αναβίωση της κλασικής ρυθμολογίας στην Αθήνα του 19ου αιώνα είναι γνωστή. Παρόλα αυτά, η ακριβής προέλευση σημαντικών μορφολογικών στοιχείων των παραπάνω κτιρίων παραμένει ασαφής. Το δεύτερο ερώτημα σχετίζεται με τον τρόπο με τον οποίο κάθε αρχιτέκτονας ανταποκρίθηκε στις λειτουργικές απαιτήσεις των εκπαιδευτικών προγραμμάτων της εποχής του.
Για να απαντήσουμε στα ερωτήματα αυτά θα επανεξετάσουμε τον σχεδιασμό των παραπάνω κτιρίων, παρατηρώντας τόσο την άρθρωση των όψεων όσο και τη γενική διάταξη της κάτοψης. Τα στοιχεία αυτά θα συσχετιστούν με αρχαία κτίρια της Αθήνας που ενδέχεται να χρησιμοποιήθηκαν ως πρότυπα. Ο εντοπισμός νεότερων προτύπων θα λάβει υπόψη τις σπουδές του Χάνσεν στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Κοπεγχάγης και την φοίτηση των Κλεάνθη και Σάουμπερτ στην Ακαδημία Αρχιτεκτονικής του Βερολίνου. Ιδιαίτερη προσοχή θα δοθεί και στις ευρύτερες «σχολές» που επηρέασαν την τεχνοτροπία των αρχιτεκτόνων αυτών. Θα εξετάσουμε έτσι αρχιτεκτονικές επιδράσεις όπως αυτή της «Ομιλούσας Αρχιτεκτονικής», η συμβολή των οποίων δεν έχει διερευνηθεί αρκετά μέχρι σήμερα. Αναδεικνύοντας άγνωστες πτυχές του σχεδιασμού τριών σημαντικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων του 19ου αιώνα, η διάλεξη αυτή συμβάλλει στην ανίχνευση και κατανόηση των ποικίλων ιδιωμάτων τα οποία χαρακτηρίζουν την πρώιμη ανάπτυξη της Νεοκλασικής αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα.
(Σημείωμα του ομιλητή)
Ο Νίκος Καρύδης σπούδασε αρχιτεκτονική στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο από το 1998 έως το 2004. Έχοντας αποφοιτήσει με άριστα, βραβεύτηκε με την υποτροφία του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών, η οποία του έδωσε τη δυνατότητα να συνεχίσει τις σπουδές του στο πρόγραμμα αποκαταστάσεων ιστορικών κτιρίων του Πανεπιστημίου του Bath, από όπου αποφοίτησε με το δίπλωμα Master of Science και τιμητική διάκριση το 2006. Τα τρία επόμενα χρόνια παρέμεινε στο Bath, εκπονώντας τη διδακτορική του διατριβή στον τομέα Ιστορίας Αρχιτεκτονικής. Το 2009 του απονεμήθηκε διδακτορικό δίπλωμα και το 2010, η διδακτορική του διατριβή διακρίθηκε με το ετήσιο βραβείο του προέδρου του Βασιλικού Ινστιτούτου Βρετανών Αρχιτεκτόνων (R.I.B.A). Το 2010 διορίστηκε Assistant Professor of Architecture στο Ρωμαϊκό Πρόγραμμα σπουδών του Πανεπιστημίου Notre Dame (ΗΠΑ). Από το 2012, είναι Senior Lecturer στη Σχολή Αρχιτεκτονικής του Πανεπιστημίου του Κεντ (Ηνωμένο Βασίλειο), όπου διευθύνει το μεταπτυχιακό πρόγραμμα αποκαταστάσεων κτιρίων.
Η αναλυτική αποτύπωση και αποκατάσταση της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς είναι μία από τις κύριες πτυχές της ερευνητικής του δραστηριότητας. Οι πρώτες έρευνες και δημοσιεύσεις του (2000–2003) εστίασαν στην παραδοσιακή αρχιτεκτονική των οικισμών του Ανατολικού Αιγαίου, αποκαλύπτοντας ξεχασμένες κατασκευαστικές τεχνικές πρόληψης του σεισμού. Η διδακτορική του διατριβή αντιμετώπισε ένα από τα πιο σύνθετα προβλήματα στο ερευνητικό πεδίο της πρώιμης Βυζαντινής αρχιτεκτονικής: αυτό της κατασκευαστικής ανάλυσης και γραφικής αποκατάστασης των θολωτών εκκλησιών της δυτικής Μικράς Ασίας. Αυτή η έρευνα έχει οδηγήσει σε επιστημονικές δημοσιεύσεις οι οποίες περιλαμβάνουν άρθρα γύρω από την αποκατάσταση του Άγιου Ιωάννη της Εφέσου (στο Journal of the Society of Architectural Historians), καθώς και το βραβευμένο βιβλίο «Ερεσός» (εκ. Παπασωτηρίου, 2003) πάνω στην παραδοσιακή αρχιτεκτονική ενός από τους πιο σημαντικούς οικισμούς της Λέσβου. Το βιβλίο του πάνω στην πρώιμη Βυζαντινή Αρχιτεκτονική της Μικράς Ασίας δημοσιεύτηκε στη σειρά British Archaeological Reports το 2011. Πρόσφατα πεδία έρευνας περιλαμβάνουν την αποκατάσταση του Ναού των Αγίων Αποστόλων στην Κωνσταντινούπολη, την πολεοδομική ανάπτυξη της Ρώμης κατά τις περιόδους της Αναγέννησης και του Διαφωτισμού καθώς και την πρόσληψη της Κλασικής και Βυζαντινής αρχιτεκτονικής στην Ευρώπη.
