Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

O ρόλος της πρόδρομης πρωτεΐνης του αμυλοειδούς στην νευρωνική σηματοδότηση

Ευθυμιόπουλος Σπύρος

11 Δεκεμβρίου 2017

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 28:30 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 516
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

Επιστημονική Ημερίδα με τίτλο «ΝΕΥΡΟΕΚΦΥΛΙΣΤΙΚΕΣ ΝΟΣΟΙ: ΠΡΟΟΔΟΣ ΚΑΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΩΝ ΑΙΤΙΩΝ ΚΑΙ ΝΕΩΝ ΘΕΡΑΠΕΙΩΝ» διοργάνωσαν το Βιοαναλυτικό Εργαστήριο του Μουσείου Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας και το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας Κρήτης (ΙΤΕ). Η Ημερίδα πραγματοποιήθηκε στο Αμφιθέατρο «Άγγελος Γουλανδρής» του Κέντρου ΓΑΙΑ του Μουσείου, στις 11 Δεκεμβρίου 2017.

Οι ασθένειες του Αλτσχάιμερ και του Πάρκινσον είναι οι πιο διαδεδομένες νευροεκφυλιστικές ασθένειες που δημιουργούν σημαντικές άμεσες και έμμεσες κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις που σχετίζονται με τον τομέα της υγείας. Χαρακτηρίζονται από σοβαρές νευρωνικές απώλειες σε διάφορες περιοχές του εγκεφάλου, με κοινό χαρακτηριστικό γνώρισμα τη μη φυσιολογική συσσωμάτωση πεπτιδίων και πρωτεϊνών. Αυτή η Ημερίδα παρουσιάζει την πρόσφατη πρόοδο στην κατανόηση της παθογένειας αυτών των ασθενειών, με έμφαση στους υποκείμενους μηχανισμούς συσσωμάτωσης πρωτεϊνών και μερικές από τις πιο υποσχόμενες θεραπευτικές μεθόδους που βρίσκονται σε εξέλιξη για αυτές τις ανίατες νευροεκφυλιστικές διαταραχές.

Η ομιλία πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της συνεδρίας "Νόσος Αλτσχάιμερ – AD Αναζήτηση των αιτιών και των νέων Θεραπειών".

O ρόλος της πρόδρομης πρωτεΐνης του αμυλοειδούς στην νευρωνική σηματοδότηση

Πολλές μελέτες επικεντρώθηκαν στην αποσαφήνιση του φυσιολογικού ρόλου της ΑΡΡ και έδωσαν στοιχεία ότι η ΑΡΡ εμπλέκεται στο σχηματισμό και τη σταθερότητα των συνάψεων, στο σχηματισμό δενδριτών, στη συναπτική διαβίβαση, στην ανάπτυξη των νευριτών, στη μάθηση και στη μνήμη, στην κινητικότητα και στην ανάπτυξη. Ορισμένες από αυτές τις λειτουργίες μπορούν να μεσολαβούνται μέσω της αλληλεπίδρασης ενδοκυτταρικής περιοχής ΑΡΡ με συναπτικές πρωτεΐνες ή in-trans αλληλεπίδρασης μεταξύ προσυναπτικής και μετασυναπτικής ΑΡΡ. Προς υποστήριξη των παραπάνω, έχει αποδειχθεί ότι η υπερέκφραση της APP μεταβάλλει τόσο την έκφραση όσο και τη δραστηριότητα των συναπτικών L-VGCC, επηρεάζει τα βασικά επίπεδα ενδοκυτταρικού ασβεστίου και επιταχύνει την κινητική μείωσης των επιπέδων των επαγόμενων από αγωνιστή αποκρίσεων Ca2+. Σε συμφωνία με αυτές τις μελέτες, δείξαμε ότι η ΑΡΡ αλληλεπιδρά με τις πρωτεΐνες Homer οι οποίες ρυθμίζουν την ομοιόσταση του ασβεστίου και ότι η μείωση της έκφρασης της ΑΡΡ έχει ως αποτέλεσμα αύξηση των κυτταροπλασματικών επιπέδων ασβεστίου και επομένως στην αύξηση της ρύθμισης της σηματοδότησης του ασβεστίου. Βάσει αυτών των αποτελεσμάτων, εξετάσαμε το ρόλο της ΑΡΡ στην επαγόμενη από εκπόλωση σηματοδότηση με ασβέστιο με τη χρήση φετών εγκεφάλου από φυσικού τύπου C57bl / 6 ποντίκια και ποντίκια ΑΡΡ - / - C57bl / 6. Τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι η απουσία ΑΡΡ προκαλεί μείωση των pCaMKII και pERK. Η μείωση αυτή δεν επηρεάστηκε μετά από αναστολή των L-VGCC, αλλά ήταν ευαίσθητη στην αναστολή των VGCC τύπου Ν- και Ρ / Ο-τύπου. Τέλος, με τη χρήση απεικόνισης ασβεστίου, διαπιστώσαμε ότι η μείωση της έκφρασης της ΑΡΡ σε φλοιϊκούς νευρώνες έχει ως αποτέλεσμα μια μειωμένη απόκριση στην εκπόλωση, καθώς και μεταβολές στην κινητική της εκπόλωσης. Οι μελέτες μας υποδεικνύουν ότι η ΑΡΡ ρυθμίζει την ομοιόσταση του ασβεστίου και τη συναπτική σηματοδότηση.

Ευθυμιόπουλος Σπύρος Καθηγητής, Τμήμα Βιολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Ο Σπύρος Ευθυμιόπουλος έλαβε πτυχίο Βιολογίας από το Τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών το 1986 και διδακτορικό δίπλωμα από το ίδιο Τμήμα το 1991. Στην συνέχεια και για μια περίοδο 10 ετών μετακινήθηκε στο Τμήμα Ψυχιατρικής της Ιατρικής Σχολής Mount Sinai όπου εργάστηκε ως ερευνητής στην μοριακή βάση της νόσου Alzheimer. Το 2001, ενσωματώθηκε στο Διδακτικό και Επιστημονικό Προσωπικό του Τμήματος Βιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών ως Επίκουρος Καθηγητής και σήμερα κατέχει την θέση του Καθηγητή. Την περίοδο 2001 έως σήμερα, έχει ουσιαστική συμβολή στην εκπαίδευση των φοιτητών του Τμήματος Βιολογίας αλλά και άλλων Τμημάτων ή Σχολών τόσο σε προπτυχιακό όσο και μεταπτυχιακό επίπεδο. Στο Τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών συνέχισε την έρευνά του στη μοριακή βάση της νόσου Alzheimer και έχει παράξει συνολικά περισσότερες από 40 δημοσιεύσεις σε έγκριτα επιστημονικά περιοδικά. Η έρευνά του έχει χρηματοδοτηθεί τόσο από Εθνικούς όσο και Διεθνείς οργανισμούς. Ο κ. Ευθυμιόπουλος έχει προσκληθεί σε διεθνή συνέδρια, Πανεπιστήμια και Ερευνητικά Κέντρα της αλλοδαπής και ημεδαπής για να δώσει ομιλίες σχετικά με την έρευνά του. Έχει διατελέσει μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου, Γραμματέας και Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας για τις Νευροεπιστήμες και έχει ουσιαστική συνεισφορά στην προσπάθεια της εταιρείας για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού στις Νευροεπιστήμες. Επιπλέον, έχει διατελέσει μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου, Αντιπρόεδρος και Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Βιολογικών Επιστημών.

Σχετικές ομιλίες