Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Διεθνισμός και ελληνικότητα, θεματική ενότητα και πολυμορφία, στη Μικρή Συμφωνία (1948) του Νίκου Σκαλκώτα: προς μια επαναπροσέγγιση των ιδεωδών των συνθετών της Εθνικής Σχολής;

Ζερβός Γιώργος

9 Ιουνίου 2017

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 27:19 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 513
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

Στο πλαίσιο των 13ων Ελληνικών Μουσικών Γιορτών (συνδιοργάνωση: Ελληνικές Μουσικές Γιορτές - Κρατική Ορχήστρα Αθηνών) η Μεγάλη Μουσική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος “Λίλιαν Βουδούρη” συνδιοργάνωσε ημερίδα με τίτλο «Η νεοελληνική Συμφωνία», με τη συμμετοχή έγκριτων μουσικολόγων και μουσικών.

Το Blod βιντεοσκόπησε και δημοσιεύει όλες τις ομιλίες που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της ημερίδας.

Διεθνισμός και ελληνικότητα, θεματική ενότητα και πολυμορφία, στη Μικρή Συμφωνία (1948) του Νίκου Σκαλκώτα: προς μια επαναπροσέγγιση των ιδεωδών των συνθετών της Εθνικής Σχολής;

Μολονότι η ενασχόληση του Νίκου Σκαλκώτα με την ελληνική μουσική παράδοση ήταν συνεχής και η κατά διαφόρους τρόπους εκάστοτε ενσωμάτωση της στο έργο του διατρέχει ένα μεγάλο μέρος της μουσικής του δημιουργίας , με την Κλασσική Συμφωνία σε λα (1947) και τη Μικρή Συμφωνία σε σι ύφεση (1948) ο συνθέτης φαίνεται να κάνει ακόμη ένα βήμα παραπέρα προσεγγίζοντας τα ιδεώδη των συνθετών της Εθνικής Σχολής, αφού εμπλέκει αυτή την παράδοση στις μεγάλες τονικές φόρμες και είδη της μουσικής όπως είναι αυτό της συμφωνίας, είδος με το οποίο μέχρι τότε ποτέ δεν είχε ασχοληθεί. Όμως αυτό το είδος της ελληνικότητας που ανιχνεύεται, ιδιαίτερα μάλιστα στη Μικρή Συμφωνία, συμβαδίζει με ένα διεθνές - σύγχρονο μουσικό λεξιλόγιο το οποίο χρησιμοποιεί ο συνθέτης σ’ αυτό το έργο και με το οποίο είχε ήδη εξοικειωθεί όχι μόνο μέσα από τη μαθητεία του δίπλα στον Schönberg, αλλά και μέσα από την επαφή του με πολλές από τις σύγχρονες μουσικές τάσεις των αρχών του 20ου, όπως εκείνης του νεοκλασικισμού, που κυρίως επικρατούσε την περίοδο εκείνη στην Ευρώπη. Όπως θα προσπαθήσουμε να δείξουμε, οι δύο αυτές – αντιθετικού σε τελευταία ανάλυση αισθητικού περιεχομένου επιλογές (ελληνικότητα-διεθνισμός) – ενοποιούνται τελικά μέσα από μια υψηλού βαθμού μονοθεματικότητα, η οποία διατρέχει το μεγαλύτερο μέρος του έργου συνεισφέροντας κατ’ αυτόν τον τρόπο στη δημιουργία μιας αξιοθαύμαστης συνοχής και ενότητας μεταξύ των τεσσάρων μερών που απαρτίζουν τη συμφωνία.

Ζερβός Γιώργος Συνθέτης - Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Μουσικών Σπουδών, ΕΚΠΑ

Ο Γιώργος Ζερβός γεννήθηκε στο Κάιρο της Αιγύπτου και εγκαταστάθηκε στην Αθήνα το 1961. Είναι πτυχιούχος Φυσικής του Φυσικομαθηματικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Αθηνών (1979). Σπούδασε ανώτερα θεωρητικά και πιάνο στο Ελληνικό Ωδείο και στο Ορφείο και σύνθεση με τον Γιάννη Ιωαννίδη. Το 1981 πήγε στο Παρίσι για μεταπτυχιακές σπουδές (Πανεπιστήμιο Paris I – Panthéon-Sorbonne). Εκεί παρακολούθησε μουσικολογία και αισθητική της μουσικής με τους Michel Guiomar και Daniel Charles και σύνθεση με τον Ιάννη Ξενάκη. Το 1982 απέκτησε μεταπτυχιακό τίτλο D.E.A. με τίτλο εργασίας «Μαθηματικές διαδικασίες στο έργο του Μπάρτοκ και του Ξενάκη», ενώ το 1995 ανακηρύχθηκε διδάκτορας του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης υποβάλλοντας διατριβή με θέμα «Η κρίση του θέματος στο έργο των συνθετών της δεύτερης σχολής της Βιέννης: Schönberg, Berg, Webern».

Έργα του έχουν παιχτεί στην Ελλάδα, στην Κύπρο, καθώς και στην Ιταλία, Βουλγαρία, Γαλλία, Αυστρία, Ολλανδία, Αμερική και έχουν ηχογραφηθεί από την Ελληνική Ραδιοφωνία. Παραγγελίες για σύνθεση μουσικών έργων τού έχουν δοθεί από το Γ΄ Πρόγραμμα, το Ινστιτούτο Γκαίτε, το Δήμο Ηρακλείου, ΟΜΜΑ κ.ά. Το 1982 πήρε το πρώτο βραβείο σύνθεσης στο διαγωνισμό μουσικής δωματίου που προκήρυξε το Υπουργείο Πολιτισμού με το έργο «Κουαρτέτο εγχόρδων αρ. 1». Οι συνθέσεις του εκδίδονται από τον εκδοτικό οίκο Κ. Παπαγρηγορίου – Χ. Νάκας και έργα του έχουν κυκλοφορήσει από τις δισκογραφικές εταιρείες Warner (Έρως και Ψυχή, 1999), Agora (Σπουδή για κουαρτέτο εγχόρδων, 2000) Irida Classical (Πέντε παραλλαγές για φλάουτο και πιάνο, 2008).

Παράλληλα με τη σύνθεση, ασχολείται και με τη μουσικολογική έρευνα. Έχει γράψει άρθρα για τη μουσική του 20ου αιώνα σε ελληνικά και ξένα περιοδικά, έχει δώσει διαλέξεις και συμμετάσχει σε πολλά συνέδρια στην Ελλάδα και το εξωτερικό. To 2002 εκδόθηκαν από τον εκδοτικό οίκο Κ. Παπαγρηγορίου -Χ. Νάκας δύο βιβλία του με τίτλους αντίστοιχα: Schönberg, Berg Webern: Η κρίση της μουσικής δια μέσου της κρίσης του θέματος και των μορφών και Ο Νίκος Σκαλκώτας και η ευρωπαϊκή παράδοση της μουσικής των αρχών του 20ου αιώνα. Στον ίδιο εκδοτικό οίκο εκδόθηκε το 2016 το τελευταίο του βιβλίο με τίτλο: Από την αρχική έμπνευση στην τελική μορφοποίηση. Ο Γιώργος Ζερβός είναι Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου διδάσκει ανάλυση, μουσική του 20ου αιώνα και σύνθεση.

Σχετικές ομιλίες