Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Το ελληνικό κράτος ως νέος τόπος επιχειρηματικών προσδοκιών το πρώτο μισό του 19ου αιώνα

Χατζηιωάννου Μαρία - Χριστίνα

21 Νοεμβρίου 2016

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 49:58 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 1122
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

Με έναν κύκλο ομιλιών και θεματικές ξεναγήσεις στο κέντρο της Αθήνας εγκαινιάζεται φέτος η συνεργασία του Ιδρύματος Λασκαρίδη με το Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών – Ίδρυμα Βούρου-Ευταξία. Σημαντικοί επιστήμονες θα μιλήσουν στο ευρύ κοινό για τα νεότερα δεδομένα της σύγχρονης έρευνας σχετικά με την Αθήνα στα τελευταία χρόνια της οθωμανικής κυριαρχίας και κατά την περίοδο της βασιλείας του Όθωνα (18ος-19ος αιώνας).
 
Αφορμή για αυτήν την «αποκάλυψη» της Αθήνας αποτελεί ο ιστότοπος του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη Travelogues-Με το βλέμμα των περιηγητώνόπου προβάλλεται για πρώτη φορά, τεκμηριωμένα από ομάδα επιστημόνων, το σύνολο σχεδόν του εικονογραφικού υλικού που περιέχεται στις εκδόσεις των περιηγητών από τον 15ο έως και τον 19ο αιώνα. Το υλικό, κατηγοριοποιημένο και ταξινομημένο, εμπλουτίζεται συνεχώς και είναι προσβάσιμο σε κάθε ενδιαφερόμενο.
 
Η πέμπτη διάλεξη του κύκλου, με τίτλο "Το ελληνικό κράτος ως νέος τόπος επιχειρηματικών προσδοκιών το πρώτο μισό του 19ου αιώνα"  και ομιλήτρια την ιστορικό και Διευθύντρια Ερευνών στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Μαρία-Χριστίνα Χατζηιωάννου πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 21 Νοεμβρίου 2016 στο Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών.



Το ελληνικό κράτος ως νέος τόπος επιχειρηματικών προσδοκιών το πρώτο μισό του 19ου αιώνα (Σύνοψη της ομιλήτριας)

Τα χρονικά όρια που καθορίζουν την οικονομία του ελληνικού κράτους δεν μπορούν να εξεταστούν με ημερομηνία έναρξης την άφιξη του Καποδίστρια στην Αίγινα τον Ιανουάριο του 1828, ή τη διάσκεψη του Λονδίνου το 1832, που ανήγγειλε την εκλογή του βαυαρού Όθωνα στο Βασίλειο της Ελλάδος, έως και την έξωση του το 1862. Ωστόσο η ίδρυση του ελληνικού κράτους και η απομάκρυνση από το θεσμικό πλαίσιο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας θα επιφέρει αλλαγές, ανατροπές, μετατοπίσεις και στον κόσμο της οικονομίας. Η γη, το εμπόριο, οι μεταφορές και η χρηματοδότηση όλου του οικονομικού συστήματος θα γνωρίσουν σιγά -σιγά μια μεγάλη ανανέωση που θα προκληθεί από την ανάδειξη της εθνικής οικονομίας.
 

Τομείς ιδιωτικών και κρατικών επιχειρηματικών προσδοκιών:

• Ο φυσικός πλούτος που συνδέεται με τη γεωργία

• Ο κόσμος της μεταποίησης πρώτων υλών με προορισμό την κατανάλωση (διατροφή, ένδυση)

• Οι υπηρεσίες, ο συνδετικός κρίκος της Οικονομίας: έμποροι (τοπικοί έμποροι, έμποροι της διασποράς), μεταφορείς, χρηματοδότες.
 

Στόχος αυτής της ομιλίας είναι να τεθεί το πλαίσιο αναφοράς καθώς και ερωτήματα γύρω από το ποιες ήταν οι συνθήκες που επικρατούσαν στο ελληνικό κράτος στο ξεκίνημα του και σε ποιους τομείς της οικονομίας θα μπορούσαν να προσβλέπουν οι επίδοξοι/φιλόδοξοι επενδυτές. Η Αθήνα έγινε από την αρχή ένα ελκυστικός τόπος επιχειρηματικών προσδοκιών καταρχήν από την αξία της γης και από τον ρόλο της ως κέντρο των πολιτικών και διοικητικών θεσμών.

Χατζηιωάννου Μαρία - Χριστίνα Ιστορικός - Διευθύντρια, Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών

Σπούδασε στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών (1978), όπου ολοκλήρωσε και τη διδακτορική της διατριβή (1989). Πραγματοποίησε της μεταπτυχιακές της σπουδές στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης La Sapienza (1978-80). Είναι Διευθύντρια του Ινστιτούτου Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών. Έχει συμμετάσχει σε εθνικά και ευρωπαϊκά προγράμματα (Κρηπίς, Θαλής, RAMSES II κ.ά), έχει διδάξει προπτυχιακά και μεταπτυχιακά μαθήματα σχετικά με την κοινωνική και οικονομική ιστορία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Κρήτης, καθώς και στην EHESS (Παρίσι). Τα δημοσιεύματα και επιστημονικά ενδιαφέροντά της αφορούν στην Οικονομική και Κοινωνική Ιστορία, τη Διασπορά, την Ιστορία του εμπορίου, τη Βιογραφία και τους Επιχειρηματίες, την Νεώτερη Ιταλική Ιστορία. Το τελευταίο αυτοτελές δημοσίευμα είναι "Το Προπατορικό χρέος. Τα Δάνεια της Εθνικής Ανεξαρτησίας της Ελλάδας", σειρά: Ζητήματα Οικονομικής Ιστορίας, Aθήνα: Γκούτενμπεργκ 2013.

Υπήρξε πρόεδρος της Ένωσης Ελληνικής Οικονομικής Ιστορίας (2010-2014). Οι δημοσιεύσεις της αφορούν την ιστορία εμπορικών οίκων, εμπόρων και επιχειρηματιών, εμπορικών δικτύων, το λιανικό εμπόριο, την ιστορία των ελληνικών οικισμών, την ιταλική ιστοριογραφία (18ος-20ος αι.).

 

Maria Christina Chatziioannou, (PhD. Modern History 1989, Department of History and Archeology-National Capodistrian University), studied History at the same university (1973-78) and Italian history at the Scuola di Perfezionamento di Storia Medioevale e Moderna, Universita di Sapienza, Rome (1978-80). She is Director of the Institute for Historical Research/ National Hellenic Research Foundation. She has taught graduate and undergraduate courses on social and economic history at the Universities of Athens, Crete and the EHESS. She was president of the Greek Economic History Association (2010-14). She has published on merchant houses and entrepreneurs, commercial networks, retailing, history of Greek settlements, Italian historiography (18th-20th c.).

Αγριαντώνη Χριστίνα, Οι απαρχές της εκβιομηχάνισης στην Ελλάδα τον 19ο αιώνα, Αθήνα 1986.
Aγριαντώνη Xριστίνα – Χατζηιωάννου Μαρία Χριστίνα, Tο Μεταξουργείο της Aθήνας, ΙΝΕ/ΕΙΕ, Aθήνα 1995.
Αμπού Εντ., La Grèce contemporaine, Παρίσι 1855, ελλ. μτφ. Α. Σπήλιου, επιμ. Τ. Βουρνά, Η Ελλάδα του Όθωνος, Αθήνα.
Ανδρέου Απ., Η εξωτερική εμπορική πολιτική της Ελλάδος 1830-1933, Αθήνα 1933.
Ασδραχάς Σπ, Ελληνική Κοινωνία και Οικονομία 18ος- 19ος αιώνες, Αθήνα Ερμής 1982.
Βικέλας Δ., «Ο Γουσταύος Έιχταλ εν Ελλάδι (1833-1835)», στο:, Δ. Βικέλα, Άπαντα, τ.Ε’, Αγγέλου Α. (επιμ), Αθήνα, ΣΩΒ 1997, σ. 190- 238.
Δερτιλής Γ.Β, Ιστορία του Ελληνικού Κράτους (1830-1920), τ Α-Β, Αθήνα, Εστία 2005.
Καρδάσης Β.Α., Σύρος, Σταυροδρόμι της Ανατολικής Μεσογείου, Αθήνα 1987.
Κατσιαρδή-Hering, Όλγας Τεχνίτες και τεχνικές βαφής νημάτων. Από τη Θεσσαλία στην Κεντρική Ευρώπη (18ος – αρχές 19ου αιώνα). Επίμετρο: Η Αμπελακιώτικη Συντροφία (1805), Ηρόδοτος/ Λαογραφικό και ιστορικό Μουσείο Αμπελακίων/Σύνδεσμος Αμπελακιωτών και Φίλων των Αμπελακίων «Τα Θεσσαλικά Αμπελάκια», Αθήνα- Αμπελάκια 2003.
Κιτρομηλίδης Π. & Σκλαβενίτης Τρ. (επιμ), Ιστοριογραφία της νεότερης και σύγχρονης Ελλάδας 1833-2002, τ. Α-Β, ΚΝΕ/ΕΙΕ, Αθήνα 2004.
Μανσόλας Α., Πολιτειογραφικαί πληροφορίαι περί Ελλάδος, [1867], (φωτ. ανατύπωση) Αθήνα 1980.
Μπακουνάκης Ν., Πάτρα. Μια ελληνική πρωτεύουσα στον 19ο αιώνα, 1828-1860, Αθήνα 1995.
Παναγιωτόπουλος Β. «Ο οικονομικός χώρος των Ελλήνων στα χρόνια της οθωμανικής κυριαρχίας», στο Πληθυσμοί και οικισμοί του ελληνικού χώρου: ιστορικά μελετήματα, Αθήνα, ΚΝΕ/ΕΙΕ, 2003, σ. 25-47.
Πρωτοψάλτης Εμμ. Ι., O Γεώργιος Χριστιανός Gropius και η δράσις αυτού εν Ελλάδι. Αθήνα 1947.
Ρος Λ., Erinnerungen und Mittheilungen aus Griechenland, Βερολίνο 1863, ελλ. μτφ.Α. Σπήλιου, επιμ. Τ. Βουρνά, Αναμνήσεις και ανακοινώσεις από την Ελλάδα (1832-1833), Αθήνα 1976.
Συναρέλλη Μαρία, «To εξωτερικό εμπόριο της Ελλάδας κατά τον 19ο αιώνα», Τα Ιστορικά, 1/ 2(1984), σ. 349- 370.
Strong Fr, Greece as a Kingdom, Λονδίνο 1842.
Τιρς Φρ., De l’Etat actuel de la Grèce et des Moyens d’arriver à sa restauration, τ. 1-2, Λειψία 1833, ελλ. μτφ.Α. Σπήλιου, επιμ. Τ. Βουρνά, Η Ελλάδα του Καποδίστρια, τ.1-2, Αθήνα 1972.
Τσοκόπουλος Β., Πειραιάς, 1835-1870. Εισαγωγή στην ιστορία του ελληνικού Μάντσεστερ, Αθήνα 1984.
Χατζηιωάννου Μαρία Χριστίνα, Οικογενειακή στρατηγική και εμπορικός ανταγωνισμός. Ο οίκος Γερούση τον 19ο αιώνα, Αθήνα 2003.

Σχετικές ομιλίες