Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Athens social atlas: Η κοινωνική γεωγραφία της πόλης σε ένα site

Παπαδημητρίου Αντώνης, Νικολαΐδη Μάρα, Farnoux Alexandre, Μαλούτας Θωμάς, Σπυρέλλης Σταύρος, Sivignon Michel, Νικολακόπουλος Ηλίας, Σουλιώτης Νίκος

27 Ιουνίου 2016

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 92:40 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 1937
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

Η πρώτη διαδικτυακή πλατφόρμα που δημιουργήθηκε με στόχο την ανάδειξη και καταγραφή της κοινωνικής γεωγραφίας της Αθήνας, το www.athenssocialatlas.gr, παρουσιάστηκε επίσημα στο κοινό, σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 27 Ιουνίου, στη Μικρή Σκηνή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση. 

15 θεματικές κατηγορίες, 61 άρθρα, 74 συγγραφείς-επιστήμονες επιχειρούν μια δυναμική προσέγγιση για την κοινωνική συγκρότηση της πρωτεύουσας, συνθέτοντας ένα σπάνιο και πολύτιμο ερευνητικό εργαλείο.

Ο Κοινωνικός Άτλαντας της Αθήνας έχει ως στόχο την προβολή και κριτική συζήτηση θεμάτων που αφορούν στην κοινωνική γεωγραφία της, μέσα από πολλαπλές οπτικές γωνίες. Περιλαμβάνει κείμενα και υλικό που αφορούν στην ιστορική συγκρότηση της πόλης από τον 19ο αιώνα, την κοινωνική της διαστρωμάτωση, τη διοίκησή της, τον διεθνή οικονομικό της ρόλο, τον πολιτισμό της, τις μεταναστευτικές ομάδες, τις πρακτικές στέγασης, τις καθημερινές μετακινήσεις των κατοίκων της, αλλά και θέματα επικεντρωμένα σε συγκεκριμένες περιοχές της όπως η Ομόνοια, τα Αναφιώτικα και το Φαληρικό Δέλτα.

Ο Κοινωνικός Άτλαντας της Αθήνας είναι ο πρώτος άτλαντας που, αφενός, επικεντρώνεται σε μια πόλη και, αφετέρου, είναι εξ ολοκλήρου ψηφιακός και διαδικτυακός, κάτι που επιτρέπει τη διαρκή του ανανέωση και επικαιροποίηση. Σε αυτή την κατεύθυνση, η πλατφόρμα φιλοδοξεί να αποτελέσει επίσης έναν τόπο ανοικτής συζήτησης, που δεν θα απευθύνεται σε αυστηρά επιστημονικό κοινό. 

Το έργο υλοποιήθηκε με την  υποστήριξη του Ιδρύματος Ωνάση.


Παπαδημητρίου Αντώνης Πρόεδρος του Ιδρύματος Ωνάση

Ο Αντώνης Παπαδημητρίου γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια, Αιγύπτου το 195Ο. Είναι διακεκριμένος δικηγόρος και οικονομολόγος. Αποφοίτησε από τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1977 και απέκτησε μεταπτυχιακό τίτλο στο Δίκαιο των Μεταφορών στο Πανεπιστήμιο Aix-en-Provence της Γαλλίας. Εκπόνησε με επιτυχία τη διδακτορική του διατριβή στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Είναι επίσης πτυχιούχος του Τμήματος Οικονομικών Σπουδών του London School of Economics. Ασκεί τη δικηγορία. Από το 1989 είναι δικηγόρος παρ' Αρείω Πάγω.

Από το 1992 μέχρι σήμερα είναι διευθύνων εταίρος στη δικηγορική εταιρεία Α.Σ. Παπαδημητρίου & Συνεργάτες.

Από το 1986 είναι νομικός σύμβουλος στη ναυτιλιακή εταιρεία του ομίλου Ωνάση, Olympic Shipping and Management S.A. Το 1988 εκλέχθηκε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιδρύματος Ωνάση, κατόπιν σύστασης της τότε προέδρου, Χριστίνας Ωνάση. Από το 1995 συντονίζει την Εκτελεστική Επιτροπή των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων του Ομίλου Ωνάση. Είναι επίσης υπεύθυνος για τον τομέα των οικονομικών και των έργων μεγάλης κλίμακας. Το 2005 εκλέχθηκε ομόφωνα Πρόεδρος και Ταμίας του δεκαπενταμελούς διοικητικού συμβουλίου του Ιδρύματος Ωνάση.

Το 2008 ανακηρύχθηκε επίτιμο μέλος του Middle Temple του Λονδίνου (Honorary Master of the Bench of the Middle Temple). Tο 2006 του απονεμήθηκε το Χρυσό Παρασήμο της 1ης Τάξεως του Ευαγγελιστού Μάρκου από το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας και το 2010 του ο τίτλος του Ιππότη της Λεγεώνας της Τιμής (Chevalier de la Légion dHonneur) από τη Γαλλική Κυβέρνηση.

Νικολαΐδη Μάρα Καθηγήτρια & Πρύτανις Χαροκοπείου Πανεπιστημίου

Η κυρία Μαρία Νικολαϊδου είναι Καθηγήτρια στο Τμήμα Πληροφορικής και Τηλεματικής στο Χαροκόπειο Πανεπιστημίο. Υπηρετεί στο Τμήμα Πληροφορικής και Τηλεματικής από τον Απρίλιο του 2008 με γνωστικό αντικείμενο που εστιάζεται στη μελέτη και το σχεδιασμό πληροφοριακών συστημάτων. Στον τομέα αυτό έχει συμμετάσχει σε  μεγάλο αριθμό εθνικών και ευρωπαϊκών ερευνητικών έργων, που εστιάζουν στη σχεδίαση συστημάτων, στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση, στις ψηφιακές βιβλιοθήκες και πιο πρόσφατα σε έξυπνα περιβάλλοντα και ειδικότερα στις έξυπνες πόλεις. Υπηρετεί επίσης σε επιστημονικές επιτροπές διεθνών περιοδικών και συνεδρίων στο χώρο των πληροφοριακών συστημάτων. Πριν την εκλογή της στη θέση του Πρύτανη τον Δεκέμβριο του 2015, είχε αναλάβει διάφορες διοικητικές θέσεις στο Τμήμα της και στο Πανεπιστήμιο, ενώ από το Ιανουάριο του 2013 ήταν Αναπληρώτρια Πρόεδρος του Συμβουλίου του Ιδρύματος.  Πριν την εκλογή της στο Πανεπιστήμιο εργάστηκε ως μηχανικός πληροφορικής στον ιδιωτικό και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα.

Farnoux Alexandre Καθηγητής Ελληνικής Αρχαιολογίας, Πανεπιστήμιο Paris-Sorbonne (Paris IV) - Καθηγητής Ιστορίας, Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου

Ο καθηγητής Alexandre Farnoux είναι Καθηγητής Ελληνικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Paris-Sorbonne (Paris IV) και Καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου.

Σπούδασε κλασικά γράμματα στην Γαλλία. Πραγματοποίησε τη διδακτορική του διατριβή (1990) στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης-Paris IV επικεντρώνοντας το ενδιαφέρον του στην αρχιτεκτονική και κεραμική τέχνη των τελών της Ύστερης Εποχής του Χαλκού, στην ανασκαφή των Μαλίων Κρήτης. Το 1999, έλαβε άδεια διεύθυνσης ερευνών, την υψηλότερη ακαδημαϊκή βαθμίδα στα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια, εκπονώντας τη μεταδιδακτορική διατριβή «Αρχαιολογίες του Ομήρου». Έχει διατελέσει καθηγητής Ελληνικής Ιστορίας στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου του Στρασβούργου και Κλασικής Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Ελληνικής Τέχνης στην Σορβόννη. Κατείχε επίσης τη θέση του Διευθυντή του γαλλικού Ινστιτούτου Τέχνης και Αρχαιολογίας. Ακόμη, υπήρξε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Πανεπιστημίου της Σορβόννης. Από το 2011 έως το 2019 διηύθυνε την Γαλλική Σχολή Αθηνών (έτος ίδρυσης: 1846).

Το ανασκαφικό του ενδιαφέρον εστιάζεται χρονολογικά στην Εποχή του Χαλκού και γεωγραφικά  στην Ανατολική Κρήτη (Επαρχία Μιραμπέλλου, Λατώ, Δρήρος) και στις Κυκλάδες (Δήλος). Σχετίζεται, δε, με τα επιστημονικά πεδία της Αρχαιολογίας, της Τοπογραφίας, καθώς και της Αρχαιολογίας της Θρησκείας. Μάλιστα, οι έρευνές του στις προαναφερθείσες περιοχές της Κρήτης, σε συνεργασία και με Έλληνες αρχαιολόγους, απέσπασαν, το 2010, το βραβείο του Ιδρύματος P. Dumesnil που απονέμεται από τη Γαλλική Ακαδημία των Επιγραφών και των Καλών Τεχνών. Τα σημαντικότερα ερευνητικά του αντικείμενα αφορούν κυρίως στην Εποχή του Χαλκού στην Ελλάδα, στη γέννηση των πολιτειών και την ανάπτυξη των πόλεων στην Κρήτη, στη συμβολή της Αρχαιολογίας και της Φιλολογίας (της αρχαίας γραμματείας εν γένει) στη γνώση της ελληνικής τέχνης, στην Ιστορία και Θεωρία της Αρχαιολογίας και στην εκ νέου ανακάλυψη της Αρχαίας Τέχνης μέσα από την ευρωπαϊκή καλλιτεχνική δημιουργία του 19ου και 20ού αιώνα. Τέλος, το βιογραφικό του Alexandre Farnoux περιλαμβάνει εκδόσεις ατομικών συγγραμμάτων και συμμετοχές σε συλλογικά έργα, καθώς και δημοσιεύσεις πληθώρας άρθρων με θέμα την Πρωτοϊστορία του Αιγαίου, την Αρχαιολογία και Ιστορία της Ελληνικής Τέχνης, καθώς και την Ιστορία της Αρχαιολογίας.

Μαλούτας Θωμάς Καθηγητής Κοινωνικής Γεωγραφίας, Τμήμα Γεωγραφίας, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο

Ο Θωμάς Μαλούτας είναι Καθηγητής στο Τμήμα Γεωγραφίας του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου. Διετέλεσε Διευθυντής του Ινστιτούτου Αστικής & Αγροτικής Κοινωνιολογίας του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών (EKKE), Καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και Γενικός Γραμματέας Έρευνας & Τεχνολογίας. Το έργο του αφορά τις κοινωνικές δομές στις μεγάλες πόλεις και τις μεταβολές τους στην περίοδο της παγκοσμιοποίησης. Επικεντρώνεται σε ζητήματα κοινωνικού διαχωρισμού σε συνάρτηση με τα στεγαστικά και ευρύτερα προνοιακά συστήματα, κυρίως στη Νότια Ευρώπη και, ιδιαίτερα, στην Αθήνα.

Σπουδές
Δίπλωμα Αρχιτεκτονικής, École Spéciale d'Architecture, Παρίσι, 1977
Diplôme d'Études Approfondies (DEA) στη Γεωγραφία, Université de Paris-X - Nanterre, 1978
Διδακτορικό δίπλωμα στη Γεωγραφία, Université de Paris-X - Nanterre, 1982

Τομείς Ερευνητικού Ενδιαφέροντος
Κοινωνικός Διαχωρισμός, Κοινωνική Πόλωση, Προνοιακές Πολιτικές και Δομές Στέγασης, Ελληνικές Πόλεις - Αθήνα

Σπυρέλλης Σταύρος Γεωγράφος - Επιστημονικός Συνεργάτης, Εργαστήριο Géographie-cités, CNRS - Επιμελητής του Κοινωνικού Άτλαντα

Ο Σταύρος Σπυρέλλης είναι γεωγράφος, επιστημονικός συνεργάτης του εργαστηρίου Géographie-cités του CNRS και διδάσκων στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο της Αθήνας (ακαδημαϊκός υπότροφος). Έχει εργαστεί ως διδάσκων-ερευνητής στα εξής πανεπιστήμια: στο Paris-Ouest Nanterre La Défense, στο Paris-Est Marne-la-Vallée και στο Reims Champagne-Ardenne· έχει συμμετάσχει σε διεθνή ερευνητικά προγράμματα και άρθρα του έχουν δημοσιευτεί σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά. Είναι απόφοιτος του Τμήματος Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου, με μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο Paris 1 Panthéon-Sorbonne. Το 2013 παρουσίασε τη διδακτορική του διατριβή με τίτλο «Κοινωνικοί διαχωρισμοί στον μητροπολιτικό χώρο της Αθήνας. Οικονομικοί παράγοντες και σχολικά ζητήματα» (Πανεπιστήμιο Paris 7 – Denis Diderot). Το ερευνητικό του έργο επικεντρώνεται στην ανάλυση και αποτύπωση ζητημάτων κοινωνικού, οικονομικού και εκπαιδευτικού διαχωρισμού στον χώρο. Είναι Επιμελητής του Κοινωνικού Άτλαντα της Αθήνας.

Sivignon Michel Επίτιμος Καθηγητής Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Paris X-Nanterre, τέως Διευθυντής Ερευνών του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ)

Ο Michel Sivignon γεννήθηκε το 1936 και είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Paris X-Nanterre. Έχει συγγράψει πολλά βιβλία και άρθρα για τα Βαλκάνια από τη δεκαετία του 1970 La Grèce sans monument (Hachette, 1978) [Η Ελλάδα χωρίς μνημείο] μέχρι πρόσφατα Les Balkans, une géopolitique de la violence (Belin, 2009) [Τα Βαλκάνια, μια γεωπολιτική της βίας] καθώς και το κεφάλαιο για την Ελλάδα στην Géographie universelle [Οικουμενική γεωγραφία]. Επίσης, είναι ο βασικός επιμελητής του Atlas de la Grèce [Άτλαντας της Ελλάδας] που εκδόθηκε από το CNRS και την Documentation française το 2003.

Νικολακόπουλος Ηλίας Ομότιμος Καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης Πανεπιστημίου Αθηνών

Ο Ηλίας Νικολακόπουλος (1947-2022) γεννήθηκε στην Αθήνα. Ολοκλήρωσε τις προπτυχιακές σπουδές του στα μαθηματικά στην Αθήνα και την Λωζάννη (1965-1969) και στη συνέχεια έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο Παρίσι (Diplome d’ Etudes Approfondies - Θεωρία Πιθανοτήτων - Univ. Paris 6). Από το 1975 έως το 1966 εργάστηκε στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών, με ειδικότερο αντικείμενο την εκλογική κοινωνιολογία και τις εμπειρικές έρευνες πολιτικής κουλτούρας (αρχικά ως επιστημονικός συνεργάτης και από το 1988 ως Κύριος Ερευνητής). Το 1984 υποστήριξε στο Α.Π.Θ. (Τμήμα Νομικής) τη διδακτορική του διατριβή με θέμα Κόμματα και βουλευτικές εκλογές στην Ελλάδα 1946-1964. Από το 1986 έως το 2014 δίδαξε στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών (αρχικά ως Λέκτορας και από το 2003 ως Καθηγητής) και διετέλεσε επί 8 χρόνια υπεύθυνος του Μεταπτυχιακού προγράμματος σπουδών «Πολιτική Επιστήμη και Κοινωνιολογία». Από το 1984  δημοσίευσε επτά αυτοτελή έργα (τα δύο σε συνεργασία με άλλους), είχε την επιμέλεια έξι συλλογικών τόμων, ενώ τα δημοσιευμένα άρθρα του σε θέματα εκλογικής κοινωνιολογίας και πολιτικής ιστορίας ξεπερνούν τα 40. Είχε κατά καιρούς συνεργαστεί σε ερευνητικά προγράμματα με το Centre d’ Etudes de la Vie Politique Francaise (CEVIPOF) στο Παρίσι, με το CIS (Centro de Investigaciones Sociologicas) στην Μαδρίτη, καθώς και με τα Πανεπιστήμια Βουδαπέστης και Μαδρίτης (Universita Autonoma). Ήταν Πρόεδρος των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ).

Σουλιώτης Νίκος Κοινωνιολόγος - Ερευνητής ΕΚΚΕ

Ο Νίκος Σουλιώτης είναι κοινωνιολόγος, Ερευνητής Γ στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών. Είναι απόφοιτος τους τμήματος Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου (1998) και εκπόνησε το διδακτορικό του στην Κοινωνιολογία στην Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales στο Παρίσι (2005). Ασχολείται με ζητήματα πόλης, πολιτισμού και οικονομικής κοινωνιολογίας σχετικά με τα οποία έχει πραγματοποιήσει δημοσιεύσεις σε συλλογικούς τόμους καθώς και ελληνικά και διεθνή επιστημονικά περιοδικά.

Σχετικές ομιλίες