Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Τέχνη, Ελευθερία, Λογοκρισία - Μέρος 2ο: Ιερά και όσια

Verdonck Kris, Ζουμπουλάκης Σταύρος, Γραμματίδης Χρήστος, Κουναλάκη Ξένια

8 Μαρτίου 2016

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 62:41 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 960
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /
Ομιλητές
Verdonck Kris
Ζουμπουλάκης Σταύρος
Γραμματίδης Χρήστος
Κουναλάκη Ξένια

Γλώσσα
Ελληνική, Αγγλική (με παράλληλη ελληνική μετάφραση)

Ημερομηνία
08/03/2016

Διάρκεια
62:41

Εκδήλωση
Τέχνη, Ελευθερία, Λογοκρισία (ημερίδα)

Χώρος
Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών ιδρύματος Ωνάση

Διοργάνωση
Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση

Κατηγορία
Τέχνες / Πολιτισμός, Κοινωνικά θέματα

Ετικέτες
τέχνη, ελευθερία, λογοκρισία, ελευθερία έκφρασης, καλλιτεχνική ελευθερία, πολιτική ορθότητα

Στην ανάρτηση αυτή, οι ομιλίες δημοσιεύονται στην ελληνική γλώσσα, είτε στην ελληνική πρωτότυπη εκφορά τους είτε με παράλληλη μετάφραση από τα αγγλικά στα ελληνικά.

Αν θέλετε να παρακολουθήσετε την εκδήλωση  με τις ομιλίες δημοσιευμένες στην αγγλική γλώσσα, πατήστε εδώ.
 


Τέχνη, Ελευθερία, Λογοκρισία (Ημερίδα στη Στέγη)

Η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση και η Γενική Γραμματεία Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων συνδιοργάνωσαν δημόσια συζήτηση για την ελευθερία έκφρασης στις τέχνες.

Για άλλη μία φορά σε όλο τον κόσμο, αλλά και στην Ευρώπη, γινόμαστε μάρτυρες μιας «σκλήρυνσης» της στάσης απέναντι στην καλλιτεχνική ελευθερία. Άλλοτε αφορμή είναι ένα «άσεμνο» ή «βλάσφημο» έργο, άλλοτε αφορά το πολιτικό περιεχόμενο παραστάσεων, ταινιών ή άλλων έργων τέχνης. Μήπως η πολιτική ορθότητα έχει φτάσει να οδηγεί σε αυτολογοκρισία; Είναι επικίνδυνο να ενσωματώνονται ακραίες ιδέες ή δηλώσεις σε ταινίες, θεατρικά έργα και εικαστικές εγκαταστάσεις; Μήπως κάποιοι ταυτίζουν καταχρηστικά το έργο τέχνης με τις ιδέες ή τις εικόνες που ενσωματώνει ως υλικό; Μήπως αδυνατούν να κατανοήσουν την απόσταση που χωρίζει το έργο τέχνης από τη δήλωση ιδεολογικής τοποθέτησης; Μήπως η διαρκής επίκληση της ατομικής ευθύνης του καλλιτέχνη μπορεί να οδηγεί σε αυτο-λογοκρισία; Πώς και από ποιον τίθενται εντέλει τα όρια στην ελευθερία της έκφρασης;

Τα ζητήματα αυτά έχουν έρθει (ξανά) στο προσκήνιο πρόσφατα, τόσο στην Ελλάδα όσο και αλλού. Γι’ αυτό, διοργανώθηκε μια δημόσια συζήτηση – σε 4 μέρη - με θέμα «Τέχνη, Ελευθερία, Λογοκρισία», στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση, κατά τη διάρκεια της οποίας προσεγγίστηκαν αυτά τα ζητήματα σε εθνικό επίπεδο, αλλά και μέσα από μια διεθνή οπτική.

Τη συζήτηση συνδιοργάνωσαν η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση και η Γενική Γραμματεία Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Επιμέλεια: Χρήστος Καρράς, Αφροδίτη Παναγιωτάκου, Κωστής Παπαϊωάννου

Η ημερίδα με τίτλο “Τέχνη, Ελευθερία, Λογοκρισία”, αποτελείται από τέσσερα μέρη, τα οποία δημοσιεύονται στο Blod χωριστά:

1. Λόγος περί ελευθερίας

Συντονισμός:
Κωστής Παπαϊωάννου: Γενικός Γραμματέας Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

Ομιλητές:
Vicky Baker: Αρχισυντάκτρια του περιοδικού Indexon Censorship
Νίκος K. Αλιβιζάτος: Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών
John Ralston Saul: Πρόεδρος της PEN International (2009-2015)

2.  Ιερά και όσια

Συντονισμός:
Ξένια Κουναλάκη: Αρχισυντάκτρια διεθνών ειδήσεων και αρθρογράφος στην εφημερίδα Καθημερινή

Ομιλητές:
Kris Verdonck: Καλλιτέχνης που δραστηριοποιείται στη μεταβατική ζώνη μεταξύ εικαστικών τεχνών και θεάτρου, μεταξύ εγκαταστάσεων και περφόρμανς, μεταξύ χορού και αρχιτεκτονικής. Παρουσίασε το έργο του, Stills, στο πλαίσιο του 2ου Fast Forward Festival της Στέγης Γραμμάτων & Τεχνών, το 2015.
Σταύρος Ζουμπουλάκης: Συγγραφέας, Πρόεδρος του Εφορευτικού Συμβουλίου της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος
Χρήστος Γραμματίδης: Δικηγόρος

3. Επικίνδυνες ιδέες

Συντονισμός:
Ηλίας Κανέλλης: Δημοσιογράφος, εκδότης του περιοδικού TheBooks’ Journal

Ομιλητές:
Lemine Ould M. Salem: Συν-σκηνοθέτης του ντοκιμαντέρ Salafistes
Daniel Wetzel: Συνιδρυτής της θεατρικής ομάδας Rimini Protokoll (μαγνητοσκοπημένη δήλωση σε βίντεο)
Πηγή Δημητρακοπούλου: Σκηνοθέτης
Δημήτρης Χριστόπουλος: Αναπληρωτής Καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Αντιπρόεδρος της Διεθνούς Ομοσπονδίας για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου

4. Η βουή του πλήθους

Συντονισμός:
Κωστής Παπαϊωάννου: Γενικός Γραμματέας Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

Ομιλητές:
Χρήστος Χωμενίδης: Συγγραφέας
Caroline Fourest: Φεμινίστρια συγγραφέας, σκηνοθέτης ντοκιμαντέρ, δημοσιογράφος, ραδιοφωνική παραγωγός στο FranceCulture και εκδότρια του περιοδικού ProChoix
Κώστας Κωστάκος (Old Boy): Blogger
 

Verdonck Kris Καλλιτέχνης

Ο Κρις Βερντόνκ (γενν. 1974) σπούδασε εικαστικά, αρχιτεκτονική και θέατρο και αυτή η εκπαίδευσή του είναι εμφανής στη δουλειά του. Οι δημιουργίες του τοποθετούνται σε ένα μεταίχμιο μεταξύ εικαστικών τεχνών και θεάτρου, μεταξύ εγκατάστασης και περφόρμανς, μεταξύ χορού και αρχιτεκτονικής. Ως θεατρικός δημιουργός και εικαστικός καλλιτέχνης έχει ήδη πίσω του μια ευρεία ποικιλία έργων.

Σκηνοθέτησε θεατρικές παραγωγές και έκανε την παραγωγή διαφόρων εικαστικών εγκαταστάσεων: a.o. 5 (2003), Catching Whales Is Easy (2004), II (2005). Τα πρώτα Stills, με γιγαντιαίες προβολές, ήταν ανάθεση της La Notte Bianca της Ρώμης. Το 2007 δημιούργησε τη θεατρική εγκατάσταση Ι/ΙΙ/ΙΙΙ/ΙΙΙΙ, ενώ το 2008 το End έκανε πρεμιέρα στο Kunsten festival des arts των Βρυξελλών.

Ο Βερντόνκ παρουσιάζει συχνά συνδυασμούς από διαφορετικές εγκαταστάσεις και περφόρμανς, με το γενικό τίτλο Variations. Η Variation IV παρουσιάστηκε στο Φεστιβάλ της Αβινιόν το 2008. Το 2010 ολοκλήρωσε τον «κύκλο περφόρμανς» Actor #1, που παρουσιάζει τρεις παραλλαγές πάνω στο θέμα «από το χάος στην τάξη». Το Κ, a Society είναι ένας κύκλος εγκαταστάσεων εμπνευσμένος από το έργο του Franz Kafka, που έκανε πρεμιέρα στο Theaterder Welt στη Γερμανία, το 2010.

Το 2011 ο Βερντόνκ παρουσίασε δύο ερευνητικά πρότζεκτ: Το Talk αποπειράται την εξερεύνηση της γλώσσας, ενώ το Exit, μια από κοινού δημιουργία με την Alix Eynaudi, αποσκοπεί να αντιμετωπίσει το θέατρο ως μέσο. Την ίδια χρονιά παρουσίασε την πρώτη ατομική του έκθεση στο House for contemporary art Z33 (Χάσσελτ, Βέλγιο), όπου εκτέθηκε και ένα νέο έργο του, το Exote. Το 2012 δημιούργησε το Μ, a reflection, μια θεατρική παραγωγή με κείμενα του Heiner Müller και επί σκηνής τον ηθοποιό Johan Leysen και τον ψηφιακό του σωσία. Το Η, anincident, μια παράσταση μουσικού θεάτρου για μεγάλη σκηνή, βασισμένη στη ζωή και το έργο του Daniil Harms, έκανε πρεμιέρα το Μάιο του 2013 στο Kunsten festival des arts των Βρυξελλών.

Το Untitled (2014), μια σόλο δημιουργία για τον Ισπανό χορευτή και περφόρμερ Marc Iglesias, εξερευνά το φαινόμενο της απελευθερωμένης μορφής, τον ερμηνευτή που ρίχνεται στο θέατρο με έναν περιορισμένο τρόπο ως αν από κάποια μηχανική κατασκευή. Το ISOS, μια τρισδιάστατη βίντεο-εγκατάσταση βασισμένη στον κόσμο και τους χαρακτήρες από τα δυστοπικά μυθιστορήματα επιστημονικής φαντασίας του J.G. Ballard, παρουσιάστηκε στο εργαστήριο του καλλιτέχνη στις Βρυξέλλες, το 2015. Το In Void, ένας κύκλος εγκαταστάσεων σχετικά με την ανθρώπινη απουσία, έκανε πρεμιέρα το Φεβρουάριο του 2016 στο Kaai studio’s.

Αυτή την περίοδο, ο Βερντόνκ δουλεύει πάνω στο έργο Bosch Beach, μια όπερα βασισμένη σε λιμπρέτο του Dimitri Verhulst και μουσική του Vasco Mendoza, έκανε πρεμιέρα στο Concertgebouw της Μπρυζ, το Σεπτέμβριο του 2016.

Ζουμπουλάκης Σταύρος Φιλόλογος - Συγγραφέας - Πρόεδρος Εφορευτικού Συμβουλίου Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδας

O Σταύρος Ζουμπουλάκης γεννήθηκε το 1953 στη Συκιά Λακωνίας. Σπούδασε νομική και φιλολογία στην Αθήνα και φιλοσοφία στο Παρίσι. Δίδαξε πολλά χρόνια στη μέση εκπαίδευση. Από το 1998 ως το 2012 διετέλεσε διευθυντής του περιοδικού «Νέα Εστία». Είναι πρόεδρος, από το 2008, του Δ.Σ. του βιβλικού ιδρύματος «Άρτος Ζωής». Το Φεβρουάριο 2013 ανέλαβε τη θέση του προέδρου του Εφορευτικού Συμβουλίου της Εθνικής Βιβλιοθήκης. Το 2015 αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτορας του Τμήματος Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Έχει συγγράψει πλήθος έργων μυθιστορηματικού, πολιτικού, φιλολογικού και θεολογικού περιεχομένου ενώ αρθρογραφεί τακτικά στον ημερήσιο τύπο. Το 2016 για το βιβλίο του με τίτλο Υπό το φως του μυθιστορήματος τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο δοκιμίου κριτικής ενώ το 2017 τιμήθηκε με το βραβείο του Ιδρύματος Πέτρου Χάρη της Ακαδημίας Αθηνών για το έργο του Ο στεναγμός των πενήτων. Δοκίμια για τον Παπαδιαμάντη.

Γραμματίδης Χρήστος Δικηγόρος
Γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε νομικά στην Κομοτηνή. Εργάζεται από το 2005 στη δικηγορική εταιρεία «Μπαχάς, Γραμματίδης& Συνεταίροι». Διαθέτει εξειδίκευση στους τομείς του τραπεζικού και χρηματοπιστωτικού δικαίου, των αποκρατικοποιήσεων, των εξαγορών και συγχωνεύσεων (M&A) και πολυετή εμπειρία στο ποινικό δίκαιο. Δραστηριοποιείται probono σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Συνεργάζεται ως συντάκτης και παραγωγός με το διαδικτυακό ραδιόφωνο AmagiRadio (www.amagiradio.com) και τον κόμβο πολιτισμού ελculture (www.elculture.gr).

Κουναλάκη Ξένια Δημοσιογράφος

Η Ξένια Κουναλάκη γεννήθηκε το 1971 στο Αμβούργο της τότε Δυτικής Γερμανίας. Αποφοίτησε από τη Γερμανικη Σχολή το 1988 και σπούδασε Επικοινωνια και ΜΜΕ στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Από το 1994 εργάζεται στην "Καθημερινή" και το 2007 ανέλαβε επικεφαλής του τμήματος διεθνών ειδήσεων. Διατηρεί επίσης τακτική εβδομαδιαία στήλη στην ίδια εφημερίδα. Εργάστηκε στην ΕΡΤ (1995-2013), στο δελτίο ειδήσεων της ΝΕΤ ως συντάκτρια διεθνών ειδήσεων, ως παρουσιάστρια-παραγωγός στην εκπομπή ΑΡΤ-ΝΕΤ και ως ραδιοφωνική παραγωγός στο Τρίτο Πρόγραμμα.

Σχετικές ομιλίες