Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Ο Σιμπέλιους και η Ελλάδα

Tarasti Eero, Φιδετζής Βύρων, Γιάννου Δημήτρης

3 Δεκεμβρίου 2015

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 00:58:06 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 1139
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

Το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, σε συνεργασία  με την Πρεσβεία της Φινλανδίας, πήρε μέρος  στις διεθνείς επετειακές εκδηλώσεις για τη συμπλήρωση 150 χρόνων από τη γέννηση του Jean Sibelius (Γιαν Σιμπέλιους, 1865-1957), με ένα διπλό αφιέρωμα στον μεγάλο φινλανδό μουσουργό το οποίο περιελάμβανε μια συναυλία με έργα του που ερμήνευσαν φινλανδοί μουσικοί  και μια συζήτηση στρογγυλής τραπέζης με τίτλο «Ο Σιμπέλιους και η Ελλάδα», η οποία  φιλοξενήθηκε στον στον Πολυχώρο της Μεγάλης  Μουσικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος «Λίλιαν Βουδούρη» του Συλλόγου Φίλοι της Μουσικής και την οποία βιντεοσκόπησε και δημοσιεύει το Blod.

Στη συζήτηση αυτή, την οποία προλόγισε ο Φινλανδός πρέσβης στην Αθήνα κ. Pauli Mäkelä συμμετείχαν ο διακεκριμένος φινλανδός μουσικολόγος, καθηγητής Eero Tarasti – ο οποίος ανέπτυξε το θέμα με τίτλο: «Ο Σιμπέλιους και η Μεσόγειος»-, ο αρχιμουσικός Βύρων Φιδετζής και ο μουσικολόγος Δημήτρης Γιάννου, καθηγητής στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Ο Jean Sibelius (1865-1957), ένας από τους μεγαλύτερους συνθέτες του 20ού αιώνα και εθνικό σύμβολο στη χώρα του, θεωρείται σημαντικός ανανεωτής της φόρμας και του είδους της συμφωνικής μουσικής. Πηγή έμπνευσής του υπήρξαν οι μύθοι της πλούσιας φιλανδικής παράδοσης, καθώς και το περίφημο επικό ποίημα Καλεβάλα, ένα από τα μεγαλύτερα έργα της σκανδιναβικής λογοτεχνίας.

Δείτε αναλυτικά βιογραφικά στοιχεία για τον Jean Sibelius στην Wikipedia, εδώ (αγγλικά) και εδώ (ελληνικά).

Tarasti Eero Κκαθηγητής Μουσικολογίας στο Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι
Ο Eero Tarasti [Έερο Τάραστι] είναι καθηγητής Μουσικολογίας στο Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι και επίτιμος καθηγητής της Διεθνούς Ένωσης Σπουδών Σημειωτικής (IASS/AIS). Είναι επίσης επίτιμος διδάκτωρ της Εσθονικής Μουσικής Ακαδημίας, του Νέου Πανεπιστημίου της Βουλγαρίας (Σόφια), του Πανεπιστημίου της Ιντιάνα (Μπλούμινγκτον) και του Πανεπιστημίου της Αιξ (Μασσαλία), ενώ έχει δημοσιεύσει πάνω από 30 μονογραφίες.


Φιδετζής Βύρων Μαέστρος - Τσελίστας - Μελετητής της ελληνικής μουσικής

Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε Βιολοντσέλο µε τον Μανώλη Καζαµπάκα και ανώτερα θεωρητικά µε τον Σόλωνα Μιχαηλίδη στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης. Με υποτροφία του ΙΚΥ συνέχισε τις σπουδές του βιολοντσέλου στη Μουσική Ακαδηµία της Βιέννης µε τους Βλ. Ορλόφ, Α. Ναβάρα και Σ. Μπένες και πήρε το δίπλωµα του το 1975. Παράλληλα φοίτησε, στην ίδια σχολή, στην τάξη διεύθυνσης ορχήστρας του Χανς Σβαρόφσκι από το 1973 έως το 1977, οπότε πήρε και το δίπλωµα διεύθυνσης ορχήστρας. Παρακολούθησε επίσης σεµινάρια µε τους αρχιµουσικούς Μιλτιάδη Καρύδη (Βιέννη) και Ότµαρ Σουίτνερ (Βαϊµάρη).

Έχει εµφανιστεί ως σολίστ και ως διευθυντής ορχήστρας µε όλες τις ελληνικές συµφωνικές ορχήστρες, καθώς και µε ξένα συγκροτήµατα στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Συνεργάστηκε επί πολλά χρόνια µε την Εθνική Λυρική Σκηνή, όντας από το 1985 έως το 1992 µόνιµος αρχιµουσικός της. Από τον Σεπτέµβριο του 1990 ως το 1992 ήταν επικεφαλής αρχιµουσικός της Κρατικής Φιλαρµονικής του Αικατερίνενµπουργκ της πρώην Σοβιετικής Ένωσης και από το 1992 είναι προσκεκληµένος αρχιµουσικός της «Καπέλα Ρωσία», στη Μόσχα (πρώην ορχήστρας του Υπουργείου Πολιτισµού της ΕΣΣΔ). Υπήρξε παράλληλα προσκεκληµένος αρχιµουσικός της Συµφωνικής Ορχήστρας του Πάζαρτζικ της Βουλγαρίας από το 1990 ως το 1999, οπότε έγινε, µέχρι το 2001, καλλιτεχνικός της διευθυντής. Την περίοδο 2000-2005 είχε την καλλιτεχνική ευθύνη της Συµφωνικής Ορχήστρας του Δήµου Θεσσαλονίκης. Από το 1987 είναι µόνιµος αρχιµουσικός της ΚΟΑ, και από το 2004 έως το 2011 υπήρξε και ο καλλιτεχνικός της διευθυντής. Τον Νοέμβριο του 2016 ανέλαβε την Καλλιτεχνική Διεύθυνση της Φιλαρμόνιας Ορχήστρας Αθηνών.

Έχει ηχογραφήσει τις όπερες του Σ. Σαµάρα: Ρέα, Μάρτυς, Ξανθούλα, Δεσποινίς ντε Μπελ-ιλ, Τίγκρα, καθώς και το λυρικό κύκλο "Τα Επινίκια", τις όπερες του Π. Καρρέρ: "Κυρά Φροσύνη", "Δέσπω" την όπερα του Δ. Μητρόπουλου: "Αδελφή Βεατρίκη", τους 36 Ελληνικούς χορούς του Ν. Σκαλκώτα στην πρώτη συνολική παγκόσµια ηχογράφηση τις τρεις συµφωνίες του Μ. Καλοµοίρη: όλα τα Συµφωνικά του Ποιήµατα, το Τρίπτυχο, τις Ραψωδίες καθώς και τις όπερές του "Ανατολή" και "Κωνσταντίνος Παλαιολόγος" τα ορχηστρικά άπαντα, του Γ. Κωνσταντινίδη και τον "Ύµνο στην Ελευθερία" του Ν. Χ. Μάντζαρου στην πλήρη και πρωτότυπη µορφή του. Επίσης έργα των Γ. Σισιλιάνου, Δ. Δραγατάκη, Α. Ευαγγελάτου, Δ. Λιάλιου, Δ. Λαυράγκα, Μ. Βάρβογλη, Π. Πετρίδη, Αιµ. Ριάδη, Γ. Αξιώτη, Θ. Αντωνίου, Μ. Θεοδωράκη, Ι. Χαλιάσα, Π. Κούκου, Σ. Ζάνα Σ. Μιχαηλίδη, Θ. Καρυωτάκη, Χ. Ξανθουδάκη, Δ. Μαραγκόπουλου, Φ. Τσαλαχούρη κ.ά.

Δίδαξε µορφολογία και ιστορία της ελληνικής µουσικής στα τµήµατα µουσικών σπουδών του Πανεπιστηµίου Αθηνών και του Ιονίου Πανεπιστηµίου, του οποίου υπήρξε επί σειρά ετών μέλος της Διοικούσας Επιτροπής και τον Οκτώβριο του 2012 εξελέγη μέλος του  Διοικητικού  Συμβουλίου  του.  Επίσης δίδαξε Ιστορία και Αισθητική της Ελληνικής Όπερας στο µεταπτυχιακό πρόγραµµα του Τµήµατος Θεατρικών Σπουδών της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστηµίου Αθηνών. Διετέλεσε Πρόεδρος  της  Καλλιτεχνικής  Επιτροπής των Μουσικών Σχολείων της χώρας (1994-2005).

Η διεθνής κριτική εξεθείασε κατά καιρούς µε ιδιαιτέρως κολακευτικά σχόλια τη δισκογραφική αλλά και τη γενικότερη προσπάθειά του για την προβολή της ελληνικής µουσικής δηµιουργίας. Για την καλλιτεχνική του δράση η Ακαδηµία Αθηνών τον τίµησε το 1975 µε το βραβείο Σπύρου Μοτσενίγου. Για την προσφορά του στην ελληνική µουσική εξελέγη οµόφωνα επίτιµο µέλος της Ενώσεως Ελλήνων Μουσουργών, ενώ για το δισκογραφικό του έργο, του απονεµήθηκε τιµητική διάκριση από την Ένωση Ελλήνων Κριτικών Θεάτρου και Μουσικής. Το 2010 αναγορεύτηκε για τη πολυετή και ουσιαστική προσφορά του στη µουσική επίτιµος διδάκτωρ του Πανεπιστηµίου Αθηνών.

Γιάννου Δημήτρης Καθηγητής στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Ο Δημήτρης Γιάννου γεννήθηκε στην Aθήνα. Πανεπιστημιακές σπουδές: Πτυχιούχος Φιλοσοφικής Σχολής Eθνικού Kαποδιστριακού Πανεπιστημίου Aθηνών (Iστορία/Aρχαιολογία, 1972), σπουδές μουσικολογίας, γενικής γλωσσολογίας, φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Kολωνίας (O. Δ. Γερμανίας). Διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής του ιδίου πανεπιστημίου στην μουσικολογία (1980). Άλλες σπουδές μουσικής: Ωδείο Aθηνών (δίπλωμα βιόλας 1972, τάξη T. Aποστολίδη), θεωρητικά - σύνθεση (Γ. A. Παπαϊωάννου).

Διδασκαλία σε πανεπιστήμιο: Eντολή διδασκαλίας στην γλωσσολογία (Iνστιτούτο Γλωσσολογίας Πανεπιστημίου Kολωνίας, 1978-1980), επιστημονικός συνεργάτης στο Παιδαγωγικό Tμήμα Δημοτικής Eκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Kρήτης (Pέθυμνο, 1984-1986), αναπληρωτής καθηγητής (1985) και από το 1996 καθηγητής στο Tμήμα Mουσικών Σπουδών AΠΘ (ιστορική μουσικολογία).

Διάφορες διοικητικές θέσεις με θητεία στο AΠΘ (πρόεδρος Tμήματος Mουσικών Σπουδών, κοσμήτορας της Σχολής Kαλών Tεχνών, κ.ά.).

Eπαγγελματική και διοικητική δραστηριότητα εκτός πανεπιστημίου: μέλος της Oρχήστρας της Eθνικής Λυρικής Σκηνής (1980-1985) και του Διοικητικού Συμβουλίου του ιδίου οργανισμού (1982-1983), κ.ά.

Σχετικές ομιλίες